Μελέτες έχουν δείξει ότι έως και 30% των ατόμων με αυτοάνοσα νοσήματα διστάζουν να αναφέρουν την πάθησή τους στους συναδέλφους και στους εργοδότες τους από το φόβο της διάκρισης και της απώλειας της εργασίας.
Οι ρευματικές παθήσεις (νοσήματα και σύνδρομα) που παρουσιάζονται με πόνους στις αρθρώσεις, το σκελετό και τους μυς, είναι περισσότερες από 200.
Αν και κάποιοι ασθενείς αρχικά προσφεύγουν σε ορθοπεδικό ιατρό, με τα νοσήματα αυτά ασχολείται αποκλειστικά η ρευματολογία και για τη διάγνωση και θεραπεία τους υπεύθυνος είναι ο ειδικός ρευματολόγος που είναι ο παθολόγος, όχι μόνο του μυοσκελετικού, αλλά και του ανοσολογικού συστήματος.
Το συχνότερο νόσημα είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα από την οποία πάσχουν περίπου 100.000 Έλληνες. Άλλα νοσήματα που μπορεί να εκδηλώνονται με παρόμοιο τρόπο είναι οι λεγόμενες οροαρνητικές σπονδυλαρθροπάθειες, με συχνότερη την αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα και την ψωριασική αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η σκληροδερμία, η φλεγμονώδης μυοπάθεια, η ρευματική πολυμυαλγία, και οι συστηματικές αγγειίτιδες με συχνότερη την κροταφική αρτηρίτιδα που κυρίως προσβάλλει ηλικιωμένα άτομα.
Οι πόνοι συνήθως οφείλονται σε φλεγμονή των αρθρώσεων (αρθρίτιδα), αλλά μπορεί να συνυπάρχουν διάφορα ενοχλήματα από φλεγμονή άλλων οργάνων διότι σε ορισμένους ασθενείς προσβάλλονται επίσης οι πνεύμονες, η καρδιά, τα μάτια, το δέρμα, το έντερο, οι νεφροί και το νευρικό σύστημα (εγκέφαλος και περιφερικά νεύρα).
Μεγάλη σημασία για τη σωστή αντιμετώπιση των αυτοανόσων ρευματικών νοσημάτων έχει η έγκαιρη διάγνωση. Εν συνεχεία, η θεραπευτική αγωγή πρέπει να αρχίσει άμεσα, ώστε η φλεγμονή να υποχωρήσει, αλλά και να διατηρηθεί σε μακροχρόνια ύφεση. Έτσι, με την κατάλληλη σε κάθε περίπτωση θεραπεία, η πλειονότητα των ασθενών έχει φυσιολογική ζωή, παρά το γεγονός ότι τα νοσήματα αυτά είναι χρόνια. Σε αντίθετη περίπτωση, η φλεγμονώδης ρευματική πάθηση εξελίσσεται και μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ασθενών, να οδηγήσει σε αδυναμία εργασίας, κινητική αναπηρία, αλλά και να απειλήσει ακόμη και τη ζωή.
Η επανάσταση στην αντιμετώπιση των ρευματικών παθήσεων ήρθε την τελευταία δεκαετία με τις λεγόμενες βιολογικές θεραπείες. Ωστόσο, η θεραπευτική αντιμετώπιση με τα φάρμακα αυτά έχει υψηλό άμεσο και έμμεσο οικονομικό κόστος. Το κόστος θεραπείας των ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα, που λαμβάνουν βιολογικά φάρμακα στη χώρα μας ανέρχεται περίπου στα 12.000 ευρώ ανά ασθενή ετησίως ενώ συνολικά ξεπερνά τα 600 εκατ. ευρώ. Σήμερα υπάρχουν 10 διαφορετικά τέτοια φάρμακα που χορηγούνται με επιτυχία σε περισσότερους από 3.500.000 ασθενείς παγκοσμίως.
Τα φάρμακα αυτά εμποδίζουν την δράση συγκεκριμένων ορμονών του ανοσολογικού συστήματος, των κυταροκινών. Οι κυτταροκίνες υπερπαράγονται στους ασθενείς και ευθύνονται για τη χρόνια φλεγμονή και την καταστροφή των αρθρώσεων.
Φάρμακα που αναστέλλουν την κυτταροκίνη TNF είναι τα Infliximab, Etanercept, Adalimumab, Golimumab, Certolizumab, την κυτταροκίνη Ιντερλευκίνη-1 τα Anakinra, Canakinumab και την κυτταροκίνη Ιντερλευκίνη-6 το Tocilizumab, ενώ δύο άλλα βιολογικά φάρμακα τα Rituximab και Abatacept λειτουργούν με πιο πολύπλοκο μηχανισμό. Σε σύγκριση με τα παλαιότερα φάρμακα οι βιολογικές θεραπείες είναι αποτελεσματικότερες και ασφαλέστερες, αλλά το πότε, για πόσο και σε ποιόν θα χορηγηθούν εξαρτάται από την απόφαση έμπειρου ειδικού ρευματολόγου.
Οι ενδείξεις και οι αντενδείξεις των βιολογικών φαρμάκων τροποποιούνται συνεχώς καθώς με τις τρέχουσες μελέτες όλο και περισσότερη εμπειρία συσσωρεύεται. Αν και οι παρενέργειές τους είναι σχεδόν πάντα αντιμετωπίσιμες, ακριβώς επειδή πρόκειται για νέα φάρμακα, οι προφυλάξεις και οι προϋποθέσεις με τις οποίες πρέπει να χορηγούνται, είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του ειδικού ρευματολόγου και μπορεί να διαφέρουν στα διάφορα νοσήματα, αλλά και από ασθενή σε ασθενή με το ίδιο νόσημα.
Γενικά, οι προοπτικές για ακόμη καλύτερη θεραπευτική αντιμετώπιση των φλεγμονωδών ρευματικών παθήσεων είναι πλέον μεγάλες και πολλά ακόμη φάρμακα δοκιμάζονται αυτή τη στιγμή ερευνητικά. Η αισιοδοξία για οριστική θεραπεία των νοσημάτων αυτών τα επόμενα χρόνια φαίνεται σήμερα να είναι δικαιολογημένη.
Το συνέδριο
Με αφορμή το συνέδριο, ο πρόεδρος της Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρείας, καθηγητής της Ιατρικής Σχολής Αθηνών Πέτρος Σφηκάκης, επεσήμανε ότι το Συνέδριο θα το παρακολουθήσουν περισσότεροι από 400 ειδικοί ρευματολόγοι από την Ελλάδα, την Κύπρο και το εξωτερικό, 70 ειδικευόμενοι ιατροί στη ρευματολογία, αλλά και πολλοί ιατροί άλλων ειδικοτήτων και φοιτητές.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ό,τι μελέτη της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας αναφορικά με την αναγνωρισιμότητα των διαφόρων επιστημονικών κλάδων στο εξωτερικό, αναγνωρισιμότητα που εξαρτάται από την παραγόμενη έρευνα, ο κλάδος της Ρευματολογίας στην Ελλάδα είναι πρώτος σε ερευνητική παραγωγή μεταξύ όλων των άλλων επιστημονικών κλάδων στη χώρα μας.
1) οι νεότερες εξελίξεις στην παθογένεια των συστηματικών αυτοάνοσων νοσημάτων, η κατανόηση της οποίας είναι απαραίτητη για την καλύτερη διάγνωση και θεραπεία. Υπολογίζεται ότι το σύνολο των ατόμων που πάσχουν απο αυτα τα νοσήματα στην Ελλάδα ξεπερνά τις 200.000.
2) οι θεραπευτικοί στόχοι στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, την συχνότερη αυτοάνοση φλεγμονώδη νόσο που προσβάλλει περίπου 1% του πληθυσμού.
3) οι νεότερες εξελίξεις στη ψωριασική αρθρίτιδα και της αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα που προσβάλλουν περίπου 0,5% του πληθυσμού.
4) το κατά πόσον υπάρχει σήμερα αποτελεσματική θεραπεία ή/και ουσιαστική πρόληψη της εκφύλισης του χόνδρου, που είναι και η αιτία της εκφυλιστικής αρθροπάθειας, ή οστεοαρθρίτιδας, που ταλαιπωρεί περισσότερους από 800.000 Έλληνες.
5) νέα φάρμακα για την οστεοπόρωση που χρειάζεται θεραπεία και αφορά περίπου 5% του πληθυσμού, κυρίως γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
health.in.gr