Ο Γιώργος Αποστολόπουλος, πρόεδρος του ΚΥΑΔΑ, τρέχει για να τα προλάβει όλα. Ανάμεσα σε έγγραφα, υπογραφές, τηλεφωνήματα, η σκέψη του είναι πάντα στους άστεγους. Μας προσφέρει μία καραμέλα και ξεκινάμε τη συζήτηση…
«Συχνά έρχονται εδώ άνθρωποι από καλές περιοχές, όπως το Κολωνάκι, με καλά ρούχα, με ένα σύγχρονο κινητό, με λάπτοπ και ζητούν βοήθεια. Είναι σαν χαμένοι και παρακαλούν σε καμία περίπτωση να μη γίνει γνωστή η παρουσία τους στο χώρο. Πολλές φορές, μάλιστα, λένε και στον περίγυρό τους ότι έρχονται εδώ για να μπορέσουν να πάρουν τρόφιμα για κάποιες οικογένειες που βοηθάνε, αλλά στην πραγματικότητα είναι για τους ίδιους» λέει ο κ.Αποστολόπουλος.
Οι άστεγοι και οι ανάγκες τους
Όπως τονίζει ο κ.Αποστολόπουλος από έναν άστεγο δεν λείπει μόνο η κατοικία, η τροφή ή η ζεστασιά το χειμώνα. Είναι η δυνατότητα να μπορεί να εκπληρώσει βασικές ανάγκες της καθημερινής του υγιεινής, όπως το μπάνιο. Ο δήμος της Αθήνας αυτή τη στιγμή βρίσκεται στην αναζήτηση χώρων για να καλύψει και αυτή την ανάγκη. Σημαντική, όμως, είναι και η ψυχοκοινωνική στήριξη των ανθρώπων αυτών. «Προσπαθούμε μέσα από κάποια προγράμματα δράσεων που έχουμε διαμέσου της κοινωνικής υπηρεσίας να βρισκόμαστε κοντά σε αυτούς τους ανθρώπους, να τους στηρίζουμε όσο μπορούμε ψυχολογικά».
Επίσης, μεγάλο πρόβλημα είναι η πρόσβαση στη δημόσια υγεία. «Εκεί τα πράγματα είναι αρκετά δύσκολα με τους ανασφάλιστους αστέγους. Γνωρίζουμε ότι το αρμόδιο υπουργείο κάνει μία προσπάθεια να ξεπεράσει αυτό το πρόβλημα και ελπίζουμε σύντομα αυτοί οι άνθρωποι που δεν έχουν ούτε πέντε ευρώ να δώσουν ώστε να έχουν μια υποτυπώδη πρόσβαση στους τομείς της υγείας πλέον να έχουν μία πρόσβαση άμεση και ξεκάθαρη. Νομίζω ότι το υπουργείο κινείται προς αυτή την κατεύθυνση και εμείς κάνουμε ό.τι μπορούμε με την παροχή κάποιων φαρμάκων που υπάρχουν στο κοινωνικό φαρμακείο για να καλύψουμε τις βασικές ανάγκες τους».
Κοινωνική αλληλεγγύη: Ευαισθησία ή μόδα;
Για τον πρόεδρο του ΚΥΑΔΑ η κοινωνική αλληλεγγύη που έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα προέρχεται από μια ανάγκη του ανθρώπου να βοηθήσει τον συνάνθρωπό του. «Αυτή είναι η καλή πλευρά της κρίσης» λέει.
Από ένα κράτος ευμάρειας, ευημερίας και ίσως αλαζονείας φτάσαμε στο άλλο άκρο
«Θεωρώ ότι ο κόσμος αισθάνεται ότι το πρόβλημα έχει αγγίξει τη διπλανή του πόρτα. Έχει αναπτυχθεί πολύ περισσότερο η συναίσθηση στην ελληνική κοινωνία σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Αποτελεί μια μεγάλη πληγή συναισθηματική για τον κόσμο το γεγονός της μεγάλης αλλαγής από ένα κράτος ευμάρειας, ευημερίας και ίσως αλαζονείας, από έναν λαό που είχε συνηθίσει σε μεγάλο βαθμό να ζει πολυτελώς και ξαφνικά έφτασε στο άλλο άκρο. Αυτό δημιούργησε ένα ψυχολογικό ρήγμα το οποίο άνοιξε οδούς, ποτάμια ευαισθησίας. Θεωρώ ότι ο κόσμος πλέον μπορεί και συναισθάνεται. Και αυτό θα βοηθήσει και πολύ στο μέλλον. Αν καταφέρουμε και διδαχθούμε από αυτή την κρίση και πάρουμε κάποια παραδείγματα για το μέλλον ώστε να μη φτάσουμε στο ίδιο σημείο αλαζονείας στο οποίο είχαμε φτάσει παλαιότερα. Διότι η ευαισθησία χρειάζεται και σε περιόδους ευημερίας και όταν όλα είναι πάρα πολύ καλά. Αν διαχειριζόμασταν καλύτερα τα αγαθά και το πλεόνασμα που υπήρχε τα προηγούμενα χρόνια σήμερα δεν θα ήμασταν σε αυτό το σημείο».
Επανένταξη του άστεγου στην κοινωνική ζωή
Όπως λέει ο κ.Αποστολόπουλος υπάρχουν δύο φάσεις στη ζωή ενός αστέγου από τις οποίες μπορεί να προσδιοριστεί και ο βαθμός δυσκολίας στην επανένταξη στην κοινωνία. «Η πρώτη φάση, η αρχή του να είναι κανείς άστεγος, όπου ο άνθρωπος αυτός δεν έχει ξεφύγει ακόμη οριστικά από τον κοινωνικό ιστό, έχει συναίσθηση της προηγούμενης ζωής του, τα ψυχολογικά προβλήματα δεν τον έχουν επιβαρύνει, ούτε και οι κακουχίες. Σε αυτή τη φάση είναι πολύ πιο εύκολη η επανένταξη ενός αστέγου μέσω της εξεύρεσης μίας εργασίας ή κάποιας άλλης αρωγής που μπορεί να του δοθεί. Στη δεύτερη φάση, όμως, όταν πλέον τα ψυχολογικά προβλήματα και οι κακουχίες έχουν επιβαρύνει πάρα πολύ αυτό τον άνθρωπο αρχίζει και έχει μια αντικοινωνική συμπεριφορά, απομονώνεται, αισθάνεται ντροπή, πολλές φορές έχει ψυχιατρικές διαταραχές πολύ σοβαρές. Εκεί είναι πολύ πιο δύσκολη η επανένταξή του και χρειάζονται ειδικά προγράμματα για να μπορέσει να μορφοποιηθεί μία διαδικασία επιστροφής στην κοινωνία. Επομένως το πρόβλημα θα πρέπει όσο είναι δυνατόν να επιλύεται στην πρώτη φάση».
Πολιτικές πρόληψης
«Οι πολιτικές πρόληψης συνοψίζονται ουσιαστικά σε μία πολιτική. Είναι η πολιτική της ανάπτυξης, της δυνατότητας να βρεθούν θέσεις εργασίας, της αύξησης μισθών, εισοδημάτων και συντάξεων, ώστε κάποιοι άνθρωποι να επανέλθουν σε κάποια ποιότητα ζωής και σίγουρα δεν είναι η πολιτική των οριζόντιων περικοπών αλλά ίσως ούτε και η πολιτική των επενδύσεων σε κοινωνική πολιτική. Για μένα η πολιτική που μπορεί να βοηθήσει είναι πολιτική που προσδιορίζεται βάσει καθαρά μιας αναπτυξιακής πλευράς. Γιατί όσο και να ενισχύεις κοινωνικές πολιτικές οι οποίες απλά βοηθάνε σε ένα πρόβλημα, δεν σημάνει ότι με αυτό τον τρόπο ξεπερνιέται και το πρόβλημα.
»Ας μην ξεχνάμε ότι για δεκάδες χρόνια έχουν δοθεί εκατομμύρια ευρώ, δολάρια ίσως και δισεκατομμύρια στην Αφρική για την παροχή βοήθειας, δίνοντας πχ τρόφιμα σε κάποιους ανθρώπους, ενώ αν αυτά τα χρήματα επενδύονταν στο να βρεθεί νερό, στο να αναπτυχθούν καλλιέργειες που να έχουν αντοχή στις συνθήκες τις κλιματικές, στο να δημιουργηθούν επενδύσεις και ανάπτυξη αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν να έχουν δουλειά και δεν θα είχαν την ανάγκη επισιτιστικής βοήθειας. Το ίδιο πρέπει να αποφύγουμε και στην Ελλάδα. Δεν θα πρέπει να μπούμε σε αυτόν τον στρεβλό φαύλο κύκλο ναι να ενισχύσουμε μόνο τις κοινωνικές πολιτικές, χωρίς να μπούμε στη διαδικασία της δρομολόγησης μίας αναπτυξιακής πολιτικής που να έχει ως σκοπό την οικονομική ανάπτυξη και την ανεύρεση εργασίας που σημαίνει ουσιαστικά οικονομική ανάπτυξη και ενίσχυση των εισοδημάτων».
Υπάρχει ρεαλιστική λύση;
Για τον πρόεδρο του ΚΥΑΔΑ ρεαλιστική λύση στο πρόβλημα θα έρθει όχι με την προσωρινή ανακούφιση των αστέγων με φιλοξενία σε κάποιο ξενώνα ή με την παροχή συσσιτίου. Η λύση θα έρθει «με τη δυνατότητα που πρέπει να τους προσφερθεί να έχουν δική τους στέγη, να έχουν τη δυνατότητα να έχουν κάποια χρήματα στην τσέπη τους ώστε να παίρνουν τρόφιμα οι ίδιοι, να έχουν τη δυνατότητα να ασχολούνται, να απασχολούνται, να εργαστούν, να ενταχθούν στον κοινωνικό ιστό μέσω πολιτιστικών προγραμμάτων, μέσω προγραμμάτων που θα τους επανασυνδέσουν με την ψυχολογία της κοινωνίας».
in.gr