Επιστολή – παρέμβαση του Δημοτικού Συμβούλου Μιχάλη Περισυνάκη για τον τουρισμό και τον πρωτογενή τομέα:
\”Αξιότιμοι Κύριοι,
Λαμβάνω την τιμή να σας αποστείλω την παρούσα επιστολή ευελπιστώντας ότι τη δεδομένη στιγμή, που είναι μια από τις κρισιμότερες, για την οικονομία, υπάρχουν ακόμη ευκαιρίες. Αρκεί μόνο η δική σας συμβολή για συστράτευση δυνάμεων και ανάληψη πρωτοβουλιών ώστε η συγκυρία να αποδειχθεί στο τέλος θετική για την Κρήτη!
Τα αισιόδοξα μηνύματα για τον φετινό τουρισμό αλλά και το νέο πακέτο κονδυλίων της περιόδου 2014-2020 που εγκρίθηκαν για την Ελλάδα στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής θα πρέπει να αποτελέσουν το εφαλτήριο για ένα νέο ξεκίνημα για τον τουρισμό και την αγροτική οικονομία της Κρήτης.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αν οι δύο αυτοί πυλώνες της τοπικής οικονομίας, μπορέσουν να συνεννοηθούν και να συνεργαστούν. Κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει κατορθωτό μέχρι σήμερα.
Η κρητική οικονομία δε διαφέρει ως προς την παραγωγή και τα μέσα από τη γενικότερη της χώρας μας.
Η αγροτική παραγωγή και ο τουρισμός αποτελούν τους δύο βασικούς οικονομικούς πυλώνες. Υπάρχει όμως μια σημαντική διαφορά. Στην Κρήτη η αγροτική παραγωγή και η τουριστική δραστηριότητα συμπλέκονται εντός των ίδιων γεωγραφικών ορίων σε αντίθεση με άλλες περιοχές της Ελλάδας που χαρακτηρίζονται κατά τόπους ως αμιγώς τουριστικές ή αμιγώς αγροτικές.
Η ιδιαιτερότητα αυτή αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι άλλων τοπικών οικονομιών. Και αυτό γιατί οι δύο φαινομενικά διαφορετικές μικρο-οικονομίες, τουρισμός και αγροτική παραγωγή δηλαδή, παρουσιάζουν σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης.
Συνεκτικός κρίκος για τη διασύνδεση των δύο οικονομικών πυλώνων είναι ο τοπικός πολιτισμός, η κρητική διατροφή, οι αρχαιότητες και η μορφολογική ποικιλία της Κρήτης «με τον ήλιο και τη θάλασσα» από τη μια αλλά και τις καλλιέργειες και τους ορεινούς όγκους με τα καταλύματα από την άλλη.
Ο συνδυασμός αγροτικής και τουριστικής οικονομίας εντός του ίδιου γεωγραφικού περιβάλλοντος θα μπορούσε σχηματικά να προσομοιώσει σε μια κάθετη βιομηχανική μονάδα το προϊόν της οποίας παράγεται εξ ολοκλήρου στην ίδια περιφέρεια και διατίθεται εντός αυτής.
Συνεπώς το κόστος παραγωγής θα έλεγε κάποιος ότι είναι περιορισμένο και το κέρδος μεγαλύτερο για όλους. Ωστόσο το όφελος αυτό δεν καταγράφεται όταν «κάνουμε ταμείο»! Αυτό ακριβώς συμβαίνει όταν ο σχεδιασμός για τον τουρισμό και την αγροτική παραγωγή γίνεται «α λα καρτ» δηλαδή καθένας και μόνος του.
Το «διαίρει και βασίλευε» εξυπηρετεί μόνο ατομικά συμφέροντα τα οποία εκτός από οικονομικά πολλές φορές έχει παρατηρηθεί πως είναι και πολιτικά!
Αυτομάτως δημιουργείται μια τεχνητή-θα τολμούσα να χαρακτηρίσω- αντιπαλότητα μεταξύ των επαγγελματικών κλάδων αλλά και των κοινωνικών τάξεων που πλήττει τα κοινά οικονομικά συμφέροντα κάθε τόπου.
Τα δύο γρανάζια της τοπικής οικονομίας μοιάζουν να γυρίζουν χωρίς συγχρονισμό και κατεύθυνση ακυρώνοντας επί της ουσίας το παραγωγικό έργο της ίδιας μηχανής.
Εκφράσεις διαμαρτυρίας όπως οι αποκλεισμοί δρόμων, αεροδρομίων και λιμανιών μεσούσης της θερινής περιόδου και όχι μόνο, είναι σίγουρο ότι θα επηρεάσουν αρνητικά την τουριστική οικονομία άμεσα αλλά και μεσο-μακροπρόθεσμα αφού είναι γνωστό για παράδειγμα ότι οι κρατήσεις γίνονται την προηγούμενη χρονιά για την επόμενη.
Τέτοιου είδους πρακτικές είναι συνήθεις στη χώρα μας όχι μόνο από εκείνους που πλήττονται αλλά ακόμη και από πολιτικούς φορείς που υποκινούν ακραίες κινητοποιήσεις εξυπηρετώντας ιδιοτελείς σκοπούς.
Θυμηθείτε για παράδειγμα τους αποκλεισμούς σε όλη την Ελλάδα αλλά και στην Κρήτη πριν από τρία χρόνια που καταρτιζόταν το σχέδιο Καλλικράτης και αφορούσε την ενοποίηση των ΟΤΑ της χώρας. Το αεροδρόμιο «Ν. Καζαντζάκης» του Ηρακλείου, και όχι μόνο, βρέθηκε και τότε σε αποκλεισμό !
Στην περίπτωση της Κρήτης οι συνέπειες για τον τουρισμό και τους παραγωγούς από τέτοιες κινήσεις είναι οι εξής βλαπτικές:
α) οι μελλοντικοί τουρίστες φοβούμενοι ταλαιπωρία σε λιμάνια, αεροδρόμια και οδικό δίκτυο από πιθανές κινητοποιήσεις επιλέγουν δύσκολα για τις διακοπές τους τον τόπο μας με αποτέλεσμα το τουριστικό προϊόν του νησιού να καταβαραθρώνεται και δεκάδες επαγγελματίες όπως ξενοδόχοι, πράκτορες, ιδιοκτήτες γραφείων ενοικιάσεως οχημάτων, εστιάτορες, κοσμηματοπώλες, μικρά εμπορικά καταστήματα, μίνι μάρκετ, υπαλληλικό προσωπικό και άλλοι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων εξαρτώμενες από τον τουρισμό να εξαντλούνται οικονομικά,
β) το αγροτικό προϊόν δεν είναι δυνατό να απορροφηθεί στον τόπο παραγωγής του με αποτέλεσμα να χάνεται για τον αγρότη το πραγματικό κέρδος εξαιτίας της εμπλοκής μεσαζόντων ή της κατάληξης του προϊόντος τις χωματερές, και
γ) το συνάλλαγμα από τον τουρισμό μειώνεται, η αγοραστική δύναμη των ντόπιων καταναλωτών περιορίζεται και στο τέλος η τοπική αγορά πληρώνει τα «σπασμένα».
Η σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης είναι σαφής. Ο τουρισμός θα κινήσει τις μηχανές του πρωτογενούς τομέα και του εμπορίου, ο πρωτογενής τομέας εξαρτάται από τους φορείς που παράγουν μεταφορικό έργο, το υπαλληλικό προσωπικό συντηρεί οικογένειες που καταναλώνουν τοπικά προϊόντα και το ατομικό όφελος καταλήγει στην συλλογική ανατροφοδότηση της τοπικής οικονομίας.
Για παράδειγμα η απεργία των ναυτεργατών επηρεάζει αγρότες και τουρισμό, ο αποκλεισμός του αεροδρομίου από το αγροτικό κίνημα λειτουργεί βλαπτικά στον τουρισμό και τους φορείς μεταφορικού έργου, η έλλειψη τουρισμού αφήνει χωρίς έργο τους μεταφορείς, τα αγροτικά προϊόντα και φυσικά τον εμπορικό κόσμο δίχως έργο καθώς δεν θα υπάρχει χρήμα στα χέρια των καταναλωτών προς διάθεση και αγορά άλλων αγαθών.
Στη δύσκολη συγκυρία που βιώνουμε όλοι ως Έλληνες θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε τα πλεονεκτήματα που προσφέρει ο τόπος μας. Το κοινό περιβάλλον δραστηριοποίησης των ανωτέρω επαγγελματικών τάξεων προσφέρει τη δυνατότητα να παραχθεί όφελος για όλους.
Αυτό όμως μπορεί να συμβεί μέσα από την συνεννόηση των εκπροσώπων των τοπικών οικονομιών.
Οι τουριστικοί φορείς θα πρέπει να συμβάλλουν στην προώθηση και διάθεση των αγροτικών προϊόντων του τόπου μας υιοθετώντας και προσφέροντας την Κρητική κουζίνα ως πρώτη επιλογή για τους τουρίστες όπως έχει ήδη συμβεί με μεγάλη ξενοδοχειακή μονάδα τοπικών συμφερόντων που επέλεξε κρητικά προϊόντα για τη διατροφή των φιλοξενουμένων της.
Από την πλευρά τους οι αγρότες θα πρέπει να διευκολύνουν τον τουρισμό δημιουργώντας θετικές εντυπώσεις στους επισκέπτες της Κρήτης. Οι κρίκοι που συνθέτουν την αλυσίδα της κρητικής οικονομίας θα πρέπει να συνεργαστούν.
• Επειδή οι γενικότερες οικονομικές συνθήκες για τη χώρα μας είναι δυσμενείς
• Επειδή τα φετινά στοιχεία για τον ελληνικό τουρισμό δίνουν μια πιο αισιόδοξη εικόνα για τη σεζόν που σε λίγο αρχίζει
• Επειδή ο τόπος της Κρήτης δίνει συγκριτικά πλεονεκτήματα
• Επειδή το νέο πακέτο κοινοτικών κονδυλίων για την περίοδο 2014-2020 που εγκρίθηκε μπορεί να υποσχεθεί νέες ευκαιρίες για όλους
Προτείνω τη δημιουργία μιας κοινής Επιτροπής την οποία θα συγκροτήσουν εκπρόσωποι όλων των επαγγελματικών κλάδων αλλά και των θεσμικών φορέων οι οποίοι φύσει και θέσει αντιστοίχως συμμετέχουν στην παραγωγή της κρητικής οικονομίας.
Η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει παγκρήτιο χαρακτήρα και να συμμετάσχουν σε αυτή εκπρόσωποι από:
α) τις Ομοσπονδίες Αγροτικών Συλλόγων κάθε Νομού,
β) τις Ενώσεις Ξενοδόχων,
γ) την Ένωση Τουριστικών Πρακτόρων Κρήτης,
δ)τις Διοικήσεις των Εργατικών Κέντρων της Κρήτης,
ε) τα Εμπορικά Επιμελητήρια της Κρήτης,
στ) την Ομοσπονδία Εμπορικών Συλλόγων Κρήτης (ΟΕΣΚ),
ζ) τους επαγγελματίες μεταφορικού έργου π.χ ιδιοκτήτες και οδηγοί ταξί,
η) την Περιφερειακή Ένωση Δήμων της Κρήτης,
θ) την Περιφέρεια Κρήτης και ι) τους ΟΤΑ.
Η εν λόγω Επιτροπή θα πρέπει να έχει μόνιμο χαρακτήρα, να συνεδριάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα μέσα στο έτος για την χάραξη κοινής πολιτικής και να διαφυλαχθεί με ευθύνη όλων των συμμετεχόντων από τη συμπεριφορά όσων επιθυμούν να μετατρέψουν τη λειτουργία της σε βάθρο προσωπικής ανέλιξής τους.
Θα πρέπει να σημειώσω ότι η Επιτροπή αυτή δεν σκοπεύει να υποκαταστήσει άλλες ενέργειες θεσμικού χαρακτήρα όπως την Αγροδιατροφική Σύμπραξη της Περιφέρειας Κρήτης μέσω της οποίας γίνεται προσπάθεια διασύνδεσης του πρωτογενούς τομέα με τον τουρισμό.
Βεβαίως δεν έχω σκοπό να υποσκελίσω τις ενέργειες του Επιμελητηρίου για τη συνεργασία του πρωτογενούς και του τριτογενούς τομέα μέσα από την προώθηση της κρητικής κουζίνας. Χρειάζεται οι φορείς του τουρισμού και της αγροτικής παραγωγής να φτάσουν στο επίπεδο συνεργάζονται άμεσα και χωρίς την απαραίτητη προτροπή τρίτων.
Σε ότι αφορά τις αγροτικές κινητοποιήσεις θα ήθελα να ξεκαθαρίσω-καταλήγοντας- ότι η πρότασή μου δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως πρόταση που θέλει να καταπνίξει το δικαίωμα διαμαρτυρίας και διεκδίκησης. Υπάρχουν και άλλοι τρόποι εκτός τους βίαιους και τους ακραίους προκειμένου το μήνυμα να φτάσει από τη βάση της κοινωνικής πυραμίδας στην κορυφή και να έχει ακόμη μεγαλύτερη απήχηση.
Μια ειρηνική διαμαρτυρία με έντονο το στοιχείο του συμβολισμού είναι δυνατό να ακουστεί πιο δυνατά από τα τύμπανα εμφυλίου πολέμου σε αεροδρόμια και λιμάνια!
Με τιμή
Μιχάλης Περισυνάκης
Δημοτικός Σύμβουλος Ηρακλείου\”