Η επίσκεψη αυτή της επιτρόπου της Ε.Ε. γίνεται μόλις μια ημέρα μετά την υπογραφή από της Ευρωπαική Επιτροπή εθελοντικής συμφωνίας με την κοινωνία των πολιτών, τον ENISA (Ευρωπαϊκός οργανισμός για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών) και τους εποπτικούς φορείς για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων στην Ευρώπη σχετικά με τη χάραξη κατευθυντήριων γραμμών για όλες τις εταιρείες στην Ευρώπη, με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις των έξυπνων ετικετών στην προστασία των δεδομένων (Συσκευές ραδιοσυχνικής αναγνώρισης – RFID) πριν από τη διάθεσή τους στην αγορά.
Η επίσκεψη αυτή της επιτρόπου της Ε.Ε. γίνεται μόλις μια ημέρα μετά την υπογραφή από της Ευρωπαική Επιτροπή εθελοντικής συμφωνίας με την κοινωνία των πολιτών, τον ENISA (Ευρωπαϊκός οργανισμός για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών) και τους εποπτικούς φορείς για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων στην Ευρώπη σχετικά με τη χάραξη κατευθυντήριων γραμμών για όλες τις εταιρείες στην Ευρώπη, με σκοπό να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις των έξυπνων ετικετών στην προστασία των δεδομένων (Συσκευές ραδιοσυχνικής αναγνώρισης – RFID) πριν από τη διάθεσή τους στην αγορά.
Η χρήση των έξυπνων αυτών ετικετών γενικεύεται ραγδαία (περίπου ένα δισεκατομμύριο το 2011 στην Ευρώπη), υπάρχει όμως διάχυτη ανησυχία για τις επιπτώσεις τους στην ιδιωτική ζωή. Οι RFID βρίσκονται σε πολλά αντικείμενα, από τις κάρτες επιβατών στα λεωφορεία έως τις έξυπνες κάρτες για πληρωμή διοδίων σε αυτοκινητοδρόμους. Οι μικροηλεκτρονικές συσκευές μπορούν να επεξεργάζονται αυτόματα τα δεδομένα από ετικέτες RFID όταν αυτές βρεθούν κοντά στις συσκευές ανάγνωσης που τις ενεργοποιούν, δέχονται το ραδιοσήμα τους και ανταλλάσσουν δεδομένα.
Η συμφωνία αποτελεί μέρος της υλοποίησης σύστασης της Επιτροπής που εγκρίθηκε το 2009, στην οποία, μεταξύ άλλων, επισημαίνεται ότι όταν οι καταναλωτές αγοράζουν προϊόντα που φέρουν έξυπνες ετικέτες πρέπει οι ετικέτες να απενεργοποιούνται αυτόματα, αμέσως και χωρίς επιβάρυνση, εκτός εάν ο καταναλωτής δηλώσει ρητά την εν προκειμένω αντίθεσή του.
Η κα Neelie Kroes, δήλωσε: «Χαιρετίζω εγκάρδια τη σημερινή συμφωνία ορόσημο που θέτει την προστασία της ιδιωτικής ζωής των καταναλωτών στο κέντρο της τεχνολογίας των έξυπνων ετικετών και εξασφαλίζει ότι οι συναφείς με την ιδιωτικότητα ανησυχίες θα αντιμετωπίζονται πρίν από τη διάθεση των προϊόντων στην αγορά. Είμαι ευτυχής που ο κλάδος συνεργάζεται με τους καταναλωτές, τους εποπτικούς φορείς προστασίας της ιδιωτικής ζωής και άλλους, ώστε να αντιμετωπιστούν οι θεμιτές ανησυχίες σχετικά με το απόρρητο των δεδομένων και την ασφάλεια, που σχετίζονται με τη χρήση των έξυπνων αυτών ετικετών. Τούτο συνιστά ένα καλό παράδειγμα για άλλους κλάδους και τεχνολογίες, ώστε οι ανησυχίες ως προς την προστασία της ιδιωτικής ζωής στην Ευρώπη να αντιμετωπίζονται με πρακτικό τρόπο.»
Η συμφωνία που υπογράφηκε, με τίτλο «Πλαίσιο για την εκτίμηση των επιπτώσεων στην προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων όσον αφορά εφαρμογές RFID», αποσκοπεί στην εξασφάλιση της ιδιωτικότητας των καταναλωτών πριν από τη μαζική εισαγωγή των ετικετών RFID. Το 2011 αναμένεται να πουληθούν γύρω στα 2,8 δισεκατομμύρια έξυπνες ετικέτες, από τις οποίες το ένα τρίτο περίπου στην Ευρώπη. Ο κλάδος εκτιμά όμως ότι έως το 2020 θα μπορούσαν να υπάρχουν στην Ευρώπη έως και 50 δις συνδεδεμένες ηλεκτρονικές συσκευές.
Τι είναι οι ετικέτες RIFD
Οι ετικέτες RFID σε συσκευές όπως κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές, ψυγεία, ηλεκτρονικά βιβλία και αυτοκίνητα προσφέρουν πολλά δυνητικά πλεονεκτήματα στις επιχειρήσεις, τις δημόσιες υπηρεσίες και τα καταναλωτικά προϊόντα. Για παράδειγμα αναφέρονται η βελτίωση της αξιοπιστίας των προϊόντων, η ενεργειακή απόδοση και οι διαδικασίες ανακύκλωσης, η πληρωμή διοδίων με διέλευση χωρίς στάση, ο περιορισμός του χρόνου αναμονής για τις αποσκευές στα αεροδρόμια και η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος προϊόντων και υπηρεσιών.
Ωστόσο, οι ετικέτες RFID συνεπάγονται επίσης ενδεχόμενους κινδύνους όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής, την ασφάλεια και την προστασία των δεδομένων• συμπεριλαμβάνεται η δυνατότητα πρόσβασης τρίτων στα προσωπικά σας δεδομένα (π.χ. τη γεωγραφική θεση σας) χωρίς την άδειά σας.
Για παράδειγμα, πολλοί οδηγοί πληρώνουν ηλεκτρονικά διόδια οδικής κυκλοφορίας, τέλη στάθμευσης σε αεροδρόμια και χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων με βάση τα δεδομένα που συλλέγονται μέσω των ετικετών RFID που είναι τοποθετημένες στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου τους. Αν δεν αναληφθεί προληπτική δράση, οι συσκευές ανάγνωσης RFID που βρεθούν ενδεχομένως έξω από τις συγκεκριμένες αυτές θέσεις θα μπορούσαν ακούσια να προκαλέσουν διαρροές δεδομένων ιδιωτικότητας, αποκαλύπτοντας την θέση του οχήματος. Πολλά νοσοκομεία χρησιμοποιούν ετικέτες RFID για την παρακολούθηση των αποθεμάτων και την ταυτοποίηση ασθενών. Η εν λόγω τεχνολογία μπορεί μεν να βελτιώσει τη συνολική ποιότητα της υγειονομικής περίθαλψης, πρέπει όμως τα οφέλη να σταθμίζονται με τις ανησυχίες όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής και την ασφάλεια.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας οι εταιρείες, πριν από την εισαγωγή στην αγορά κάθε νέας εφαρμογής έξυπνης ετικέτας, θα διεξάγουν συνολική εκτίμηση των κινδύνων για την ιδιωτικότητα και θα λαμβάνουν μέτρα για την αντιμετώπιση των κινδύνων που έχουν εντοπιστεί. Θα συμπεριλαμβάνονται πιθανές επιπτώσεις στην προστασία της ιδιωτικής ζωής από συνδέσεις μεταξύ των δεδομένων που συλλέγονται και διαβιβάζονται, και άλλων δεδομένων. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην περίπτωση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, όπως είναι τα βιομετρικά, τα δεδομένα υγείας ή ταυτότητας.