Πραγματοποιήθηκε σήμερα Πέμπτη 18 Απριλίου 2013 στην κατάμεστη από κόσμο αίθουσα Συνεδρίων του ΤΕΕ/ΤΑΚ στο Ηράκλειο, Ημερίδα με θέμα: «ΦΡΑΓΜΑ ΑΠΟΣΕΛΕΜΗ: ΑΠΟ ΤΟ ΟΡΑΜΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ». 

Η Ημερίδα είχε ως στόχο την ενημέρωση της κοινωνίας και των Μηχανικών, Εκπροσώπων Φορέων και Υπηρεσιών του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα αλλά και της τοπικής κοινωνίας, για τις πραγματικές τεχνικές, οικονομικές, λειτουργικές κ.α. «διαστάσεις» του έργου της κατασκευής του φράγματος Αποσελέμη, τώρα που το έργο αυτό είναι πραγματικότητα και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αναπτυξιακά έργα της Κρήτης.

Παρουσιάστηκαν θέματα σχετικά με το ιστορικό της κατασκευής του φράγματος, τα χαρακτηριστικά του, η χρηματοδότηση αλλά και άλλα ζητήματα όπως τα αρχαιολογικά ευρήματα στη λεκάνη κατάκλυσης. 

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΑΚ κ. Π. Ινιωτάκης, στο χαιρετισμό του τόνισε πως το ΤΕΕ/ΤΑΚ από την αρχή στήριζε και στηρίζει σταθερά με παρεμβάσεις του προς το αρμόδιο Υπουργείο, την Περιφέρεια Κρήτης και τις Υπηρεσίες της την υλοποίηση αυτού του οραματικού έργου πνοής, καθώς με αυτό :

• Αντιμετωπίζεται δραστικά το χρόνιο και οξυμμένο πρόβλημα υδροδότησης, όχι μόνο της πόλης του Ηρακλείου αλλά ολόκληρης της Βόρειας παραλίας από το Γάζι μέχρι τον Άγιο Νικόλαο, μιας περιοχής που συγκεντρώνει σχεδόν το 40% του πληθυσμού της Κρήτης και παρουσιάζει μεγάλη και ραγδαία αυξανόμενη τουριστική κίνηση και αντίστοιχη αύξηση πληθυσμού

• Θα υπάρξει μεγάλη συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος από εγκατάλειψη γεωτρήσεων που τώρα λόγω ανάγκης τις εκμεταλλευόμαστε, αν και υπάρχει κίνδυνος για υφαλμύριση. Δηλαδή δίδεται η δυνατότητα οι Γεωτρήσεις αυτές ή να εγκαταλειφθούν, ή να αποδοθούν στην άρδευση.

• Επίσης θα αποδοθούν αρκετές εκτάσεις στην καλλιέργεια γιατί εφεξής θα προστατεύονται από πλημμυρικά νερά εκατέρωθεν της κοίτης Αποσελέμη από το Φράγμα μέχρι την εκβολή του Αποσελέμη στην θάλασσα. 

• Δημιουργείται ένας νέος υδροβιότοπος στην Κρήτη, με πολλά θετικά επακόλουθα για τη χλωρίδα, την πανίδα και το μικροκλίμα, ακόμα και για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, τόσο από ντόπιο όσο και από ξένο τουρισμό. Με άλλα λόγια, το φυσικό περιβάλλον των οικισμών γύρω από την τεχνητή λίμνη που ήδη δημιουργείται, και οι συνακόλουθες δραστηριότητες, αναβαθμίζονται θεαματικά.

• Το νερό του φράγματος θα φθάνει στο Ηράκλειο χωρίς άντληση Υπολογίζεται ότι θα εξοικονομείται από αντλήσεις 0,4 ευρώ ανά κυβικό νερού που σημαίνει ετήσιο αειφόρο όφελος 5 έως 10 εκατ ευρώ. Αυτή είναι και η ζημία για κάθε έτος καθυστέρησης υλοποίησης του Φράγματος. Στην ωφέλεια αυτή πρέπει να προστεθεί και το περιβαλλοντικό όφελος, από μείωση κατανάλωσης ενέργειας και εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Στη συνέχεια, ο κ. Γ. Αγαπάκης, Αναπληρωτής Δ/ντής ΕΥΔΕ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ – ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, παρουσίασε αναλυτικά τα στοιχεία της κατασκευής του έργου τα οποία πολύ συνοπτικά παρατίθενται στη συνέχεια προς ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας. 

Το φράγμα Αποσελέμη και ο αντίστοιχος ταμιευτήρας του Νομού Ηρακλείου Κρήτης κατασκευάζεται στο χείμαρρο Αποσελέμη περίπου 1,2 χλμ. Ανάντη του οικισμού Ποταμιές και σε απόσταση περίπου 30 χλμ. ανατολικά της πόλης του Ηρακλείου. Ο ταμιευτήρας Αποσελέμη θα πληρούται με νερό από την υδρολογική λεκάνη του ομώνυμου χειμάρρου. 

Οι παροχές της λεκάνης θα ενισχύονται επίσης από τις επιφανειακές απορροές της γειτονικής υδρολογικής λεκάνης του Οροπεδίου Λασιθίου, οι οποίες σήμερα αποχετεύονται μέσω καταβόθρων. Οι απορροές σε περίπτωση πλημμυρών κατακλύζουν ένα τμήμα του Οροπεδίου εκτάσεως 8000 στρεμμάτων προκαλώντας ζημιές στην αγροτική παραγωγή. 

Σκοπός της κατασκευής του φράγματος και του ταμιευτήρα Αποσελέμη είναι η εξασφάλιση ετησίως όγκου νερού 17,00 εκατ. Μ3 για τις ανάγκες σε πόσιμο νερό της ευρύτερης περιοχής Ηρακλείου και Αγίου Νικολάου.

Χαρακτηριστικά στοιχεία φράγματος Αποσελέμη και ταμιευτήρα 

Στάθμη στέψεως φράγματος : +224,50

Ανώτατη στάθμη πλημμύρας : +221,00

Στάθμη στέψεως υπερχειλιστή : +216,00

Στάθμη ανώτερου στομίου υδροληψίας : +208,00

Στάθμη στομίου εκκένωσης φερτών : +179,50

Χωρητικότητα ταμιευτήρα στη στάθμη +221,00 : 36,2 εκ .μ3

Χωρητικότητα ταμιευτήρα στη στάθμη +216,00 : 27,3 εκ .μ3

Εμβαδόν καθρέπτη λίμνης στο +221,00 : 1928 στρ.

Εμβαδόν καθρέπτη λίμνης στο +216,00 : 1599 στρ.

Μήκος λεκάνης κατάκλισης : 3,00 χλμ

Πλάτος λεκάνης κατάκλισης : 200 – 300 μ. 

Εμβαδόν λεκάνης απορροής : 62,4 ΚΜ2

Το έργο περιλαμβάνει συνοπτικά την κατασκευή: του λιθόρριπτου φράγματος, του υπερχειλιστή στο δεξιό αντέρεισμα, του έργου εκτροπής – εκκένωσης – υδροληψίας στο δεξιό αντέρεισμα, της εσωτερικής οδοποιίας για την πρόσβαση στα επί μέρους τμήματα του έργου, της παράκαμψης της επαρχιακής οδού Ηρακλείου – Οροπεδίου Λασιθίου που ξεκινά από τον οικισμό Ποταμιές και φτάνει μέχρι τον οικισμό Αβδού, των βοηθητικών αναχωμάτων, των έργων προστασίας του Ι.Ν. Αγ. Κωνσταντίνου, της παραλίμνιας οδού καθώς και όλων των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων του φράγματος και των συναφών έργων. 

Ο κ. Αγαπάκης ανέφερε επίσης και τα συνοδά – εξίσου σημαντικά έργα του φράγματος τα οποία κατασκευάζονται με αντίστοιχες εργολαβίες, που είναι συνοπτικά:

• ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΕΚΤΡΟΠΗΣ / ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΥΔΑΤΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΩΝ: Η σύμβαση υπογράφηκε στις 24-10-2006 Η συνολική δαπάνη του έργου υπολογίζεται σε 82 εκατ. Ευρώ. Μέχρι σήμερα έχει εκτελεσθεί το 70% του έργου και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τέλους του τρέχοντος έτους οπότε και θα ακολουθήσει δοκιμαστική λειτουργία ενός έτους. 

Το έργο περιλαμβάνει τις εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Νερού δυναμικότητας 110.600 μ3 νερού την ημέρα, του κυρίου αγωγού ύδρευσης Φράγμα – Διυλιστήρια, του Υδραγωγείου από εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού μέχρι το Ηράκλειο 28.470 Km, και του Υδραγωγείου από εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού μέχρι τον Άγιο Νικόλαο.

• ΕΡΓΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ ΦΡΑΓΜΑΤΟΣ ΑΠΟΣΕΛΕΜΗ ΑΠΟ ΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ: Ο προϋπολογισμός μελέτης του έργου ανέρχεται στο ποσό των 68.880.000 € με ΦΠΑ. Η σύμβαση υπογράφηκε στις 2/5/2012, για ποσό 46.915.126,00 €. H συνολική προθεσμία του έργου λήγει στις 2/1/2016. 

Το έργα προσαγωγής έχουν ως σκοπό την ανακούφιση του Οροπεδίου με ταχεία απαγωγή των πλημμυρικών υδάτων που κατακλύζουν το Oροπέδιο Λασιθίου τουλάχιστον μία φορά το έτος, ενώ παράλληλα θα επιτευχθεί η ενίσχυση του υδατικού δυναμικού του ταμιευτήρα Αποσελέμη με τα πλεονάζοντα αυτά πλημμυρικά νερά. 

Το έργο αναλυτικά περιλαμβάνει την κατασκευή έργα εκτροπής υδάτων Οροπεδίου Λασιθίου (Έργα Ανάντη Σήραγγας), Έργα Σήραγγας Οροπεδίου Λασιθίου, Έργα κατάντη εξόδου των νερών Σήραγγας Οροπεδίου και Διευθέτηση χειμάρρου Αποσελέμη

• ΛΙΜΝΟΔΕΞΑΜΕΝΗ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΟΡΟΠΕΔΙΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ: Η σύμβαση υπογράφηκε στις 21-5-2008, για ποσό 9.130.456,32 € με το ΦΠΑ. Η Λιμνοδεξαμενή Αγ. Γεωργίου κατασκευάστηκε για τις ανάγκες άρδευσης του Οροπεδίου Λασιθίου και για την ενίσχυση της ύδρευσης των παρακείμενων οικισμών. Έχει χωρητικότητα 2,15 εκατομμύρια μ3 νερού καταλαμβάνει χώρο 300.000 μ2 περίπου με μέγιστος ύψος 11,40 μ. 

Κλείνοντας την ημερίδα, ο κ. Ινιωτάκης επισήμανε πως και στο μέλλον το ΤΕΕ/ΤΑΚ θα στηρίξει την προσπάθεια μέχρι την πλήρη αποπεράτωση των έργων που έχουν δρομολογηθεί, ώστε το έργο να ολοκληρωθεί πλήρως και να λειτουργήσει αποτελεσματικά υπηρετώντας το σκοπό για τον οποίο κατασκευάστηκε.

Πρέπει να τονιστεί, ότι τόσο η εισήγηση του κ. Αγαπάκη όσο και οι λοιπές εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν, θα είναι διαθέσιμες από την ιστοσελίδα του ΤΕΕ/ΤΑΚ, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.teetak.gr/