Έτσι λοιπόν, η περίφημη συγκυβέρνηση Μητσοτάκη (ΝΔ) Συνασπισμός (1989), μεταξύ των άλλων, άφησε στην πολιτική ορολογία τον «προκανισμό».
Ήταν πασίγνωστη η στερεότυπη απάντηση του αείμνηστου Χαρίλαου Φλωράκη, που μέσα στις αντιφάσεις και την θολούρα εκείνης της εποχής, τον ρωτούσαν για διάφορες προτάσεις και πολιτικές δεσμεύσεις, με αποχρώσεις του τότε συνασπισμού, που δεν προχωρούσαν και εκείνος στην αμηχανία του, είχε την στερεότυπη απάντηση του, «δεν προκάναμε», εξ ου και «προκανισμός».
Δεν είναι του παρόντος να ιστορήσουμε τα έργα και τις ημέρες εκείνης της εποχής, όμως ορισμένα βασικά της χαρακτηριστικά πρέπει να αναφερθούν, διότι μπορεί σε κάτι να είναι και σήμερα χρήσιμα.
Ο τότε ΣΥΝ είχε μοναδικό σημείο σύγκλισης με ΝΔ και Μητσοτάκη, την παραπομπή του αείμνηστου Ανδρέα Παπανδρέου, ο μεν Μητσοτάκης λόγω γονιδιακής εχθρότητας προς τον Ανδρέα Παπανδρέου, ο δε ΣΥΝ προσδοκώντας στην διάλυση του ΠΑΣΟΚ, για την μεγάλη μετακομμουνιστική αλλά νέοκομμουνιστική αριστερά, της Γκορμπατσοφικής διαφάνειας και του μετασοβιετικού μετακομμουνιστικού ιδιόμορφου εκσυγχρονισμού.
Η ΝΔ είχε στόχους και πολιτικούς και προσωπικούς, με μια ιδιόμορφη αντίληψη ενός sui generis φιλελευθερισμού, αλλά από πολύ πεπειραμένη στα κόλπα του παλαιοκομματισμού.
Έτσι ο τότε ΣΥΝ, αμάθητος στα «κόλπα», πάνω τα χεράκια, κάτω τα χεράκια στην Βουλή, έστρωσε τον δρόμο στον νεοφιλελευθερισμό.
Τα λοιπά ιστορικά πολιτικά στοιχεία, δεν είναι του παρόντος να περιγραφούν, όμως μπορούν να περιγραφούν πρόσωπα και εικόνες που και τώρα βλέπουμε μπροστά μας.
Ανακυκλωμένοι ΠΑΣΟΚ, που ανακυκλώθηκαν τότε σε Συνασπιστές, για να κρατήσουν τις όποιες θέσεις στο κράτος, ανακυκλωμένοι παλαιοδεξιοί, για να μπουν στο κράτος και μια κυβέρνηση, έτσι, χωρίς πρόγραμμα, χωρίς αρχή και τέλος, που κατέρρευσε τελικά το 1993, κάτω από συνθήκες μεγάλης οικονομικής κρίσης.
Στο πολιτικό προσωπικό όμως, οι επιτυχίες ήσαν μεγάλες και ανακύκλωση και κινητικότητα που θα την ζήλευαν όσοι θέλουν να την εφαρμόσουν στην δημόσια διοίκηση.
Κατά τα λοιπά, αποθέωση πολιτικής λειτουργίας, που καθορίστηκε στο δίδυμο «προκανισμός» και νεοφιλελευθερισμός της «τσαλαβούτας».
Σήμερα, ενώ η κατάσταση φαίνεται διαφορετική, αν όμως αναλύσεις τα δεδομένα, έχει πολλές ομοιότητες αλλά και αντιφάσεις.
Η χώρα και τότε και τώρα βρίσκεται σε κρίση, διαφορετικής όμως υφής και τώρα και τότε, μη μονοκομματικές κυβερνήσεις με διαφορετικό σχεδιασμό, αλλά στη ουσία με πολλά ίδια χαρακτηριστικά.
Η ΝΔ της εποχής, συντηρούσε το τότε κυβερνητικό σχήμα, στην προοπτική, να πετύχει η δική της μονοκομματική κυβέρνηση, οι δε τότε σύμμαχοί της, προσδοκώντας στην λεηλασία του ΠΑΣΟΚ.
Στην ουσία, η ίδια αντίληψη διακατέχει και σήμερα, πολλούς σχηματισμούς της πολιτικής ζωής, όμως η πραγματικότητα και η πείρα του λαού, αρνείται να υπακούσει σε νέες μεθοδεύσεις.
Ο επιδιωκόμενος από πολλές πλευρές νέος δικομματισμός δεν βγαίνει, οι πολίτες τον αρνούνται, παρά τα όποια επικοινωνιακά και δημοσκοπικά παιχνίδια.
Οι αγανακτισμένοι της ΝΔ, της εποχής του αντιμνημονιακού αντιστασιακού Σαμαρά, έχουν πιάσει στασίδι είτε στον Καμένο, είτε στην ΧΑ ακόμη και στον ΣΥΡΙΖΑ.
Ο σκληρός πυρήνας του ΠΑΣΟΚ αντιστέκεται, αρνείται να υποταχθεί στα σενάρια, προσβλέποντας στην ανασυγκρότηση της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης της κεντροαριστεράς.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθεί να μαζέψει τα ασυμμάζευτα των συνιστωσών του και να συγκροτήσει στοιχειώδη πολιτική πρόταση και επειδή δεν μπορεί, συνεχίζει στην αδιέξοδη και τυφλή τακτική των «αγανακτισμένων».
Στην ουσία, βρισκόμαστε σε μια στατική και πιθανή «ισορροπία τρόμου», που βασικά καθορίζουν πολιτικές στοχεύσεις και τακτικές.
Έτσι, περιμένουν τις εξελίξεις που όμως ούτε έρχονται, ούτε μπορούν να προβλεφθούν, η χώρα κυβερνάται όπως κυβερνάται και υπάρχει και η αντιπολίτευση, όπως αυτή φαίνεται.
Ο «προκανισμός» είναι και σήμερα επίκαιρος όμως σήμερα, ονομάζεται ασυνεννοησία των κυβερνητικών εταίρων, που στο τελικό της αποτέλεσμα, εκφράζεται από τις καθημερινές αυθαιρεσίες διαφόρων κυβερνητικών στελεχών της ΝΔ και την αποδοχή των τετελεσμένων από τους κυβερνητικούς εταίρους, την… «ανάγκην φιλοτιμίαν ποιούμενοι», στο όνομα της κυβερνητικής ενότητας.
Το πολιτικό άλλοθι και κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, είναι το μνημόνιο, είναι η τρόικα.
Η κυβέρνηση έχει το άλλοθι ενός αναγκαστικού προγράμματος , η αντιπολίτευση και κύρια ο ΣΥΡΙΖΑ, έχει το άλλοθι να καταγγέλλει την πουλημένη στους ξένους κυβέρνηση, χωρίς να προτείνει τίποτα και έτσι έρχεται στην επιφάνεια η… «πολιτική τσαλαβούτα» δηλαδή του αυτοσχεδιασμού, αλλά και της αποθέωσης του παλαιοκομματισμού, του… «κατόπιν ενεργειών μου».
Πολιτικός ανταγωνισμός όχι στην βάση προγραμμάτων και πολιτικών προτάσεων, αλλά στην βάση του ανταγωνισμού για το κράτος.
Οι κυβερνητικοί εταίροι, ανταγωνίζονται στο κράτος, για το ποιος θα έχει το μεγαλύτερο μερίδιο επιτυχίας, αλλά συγχρόνως προσδοκούν στην αλληλοφθορά τους.
Η ΝΔ προσδοκά φθορά του ΠΑΣΟΚ, μια και στις εκλογές του Ιουνίου του 2012, Πασοκογενείς ψήφοι έδωσαν την πρώτη θέση στην ΝΔ, υπό τον φόβο της πιθανής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η ΔΗΜΑΡ που στην ουσία διαμαρτυρόμενους ΠΑΣΟΚ εκφράζει ακόμη και σε στελεχιακό δυναμικό, παίζοντας πολλές φορές επικοινωνιακά παιχνίδια και με την ΝΔ, επιχειρεί να σταθεροποιηθεί και να αναπτυχθεί, από ένα ΠΑΣΟΚ σε κρίση.
Το ΠΑΣΟΚ ο άλλος εταίρος, επιχειρεί να δικαιωθεί για την πολιτική που αναγκάστηκε να σχεδιάσει και να εφαρμόσει, μόνο του, υβριζόμενο ενώ σήμερα, αυτή η πολιτική, εφαρμόζεται και από αυτούς που την πολέμησαν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και οι λοιποί αντιπολιτευόμενοι, μέσα στην τρελή χαρά του αντιμνημονιακού παραληρήματος, έχουν αποκοπεί από την πολιτική και την κοινωνία, αλαλάζοντας «ώσπερ οι κορυβαντιώντες», που όμως ο λαός αδιαφορεί γιατί δεν προσφέρουν τίποτα.
Υπάρχει απάντηση? Βεβαίως και υπάρχει, η επαναφορά της πολιτικής στο προσκήνιο, η πολιτική αυτονομία των κομμάτων και η καθαρή εικόνα του τι πιστεύουν και τι προτείνουν.
Ιδιαίτερα το ΠΑΣΟΚ που αποτελεί στόχο πολλών, έχει τις προϋποθέσεις να ανασυγκροτήσει τον χώρο της Κεντροαριστεράς και της Δημοκρατικής Παράταξης, να στηρίζει την κυβέρνηση αλλά και να την κρίνει, να είναι συμμέτοχος της κυβέρνησης, αλλά να διατηρεί την πολιτική του αυτονομία αναπροσδιοριζόμενο με σαφήνεια, ως φορέας της κεντροαριστεράς με σαφή προσανατολισμό και προοπτική.
Εδώ ταιριάζει ένα πολύ παλιό σλόγκαν, της καλής εποχής της Ελευθεροτυπίας, «στηρίζουμε την αλλαγή, ελέγχουμε την εξουσία».
Με τα τωρινά δεδομένα, ο αυτόνομος πολιτικός προσδιορισμός του ΠΑΣΟΚ , είναι εκ των ων ουκ άνευ αναγκαίος και το σλόγκαν μπορεί να είναι σήμερα, «στηρίζουμε και συμμετέχο
Βασιλικής Σουλαδάκη
Υποψήφια διδάκτωρ διεθνών σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και μέλος της ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ