ΤΑ… ΠΕΡΗΦΑΝΑ ΟΛΑ ΝΑΙ ΚΑΙ ΤΑ … ΠΕΡΗΦΑΝΑ ΟΛΑ ΟΧΙ!
Στην προσωπική και κοινωνική εμπειρία όλων μας, έχουν αποτυπωθεί οι συμπεριφορές αλλά και οι εικόνες πολλών, που ανάλογα με τους στόχους που επιδιώκουν, καθορίζουν τη στάση τους, τις συναναστροφές τους, την εμφάνισή τους.
Θα ασχοληθώ με την σημειολογία δυο συγκεκριμένων περιπτώσεων , δηλαδή εκείνων, που τελικά «περήφανα» λένε πάντα «ναι» και αυτών , που «περήφανα» λένε πάντα «όχι».
Κοινό χαρακτηριστικό και των δύο, είναι ότι θέλουν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους, να τους προσέξουν και να επιτύχουν προσωπικούς στόχους.
Τους προθύμους των… πάντα ναι, τους έχουμε ζήσει στα σχολεία, στις οικογένειες, στη δουλειά, στην κοινωνία, πάντοτε τακτικούς, καλοσιδερωμένους, καλογραβατωμένους, καλοξυρισμένους, καλοκουρεμένους, καλοχτενισμένους, με μόνιμο χαμόγελο ακόμα και όταν τους φτύνουν ή τους προσβάλλουν.
Επιδιώκουν να τα έχουν με όλους καλά, να κάνουν σχέσεις με στόχο την προσωπική τους ανέλιξη, πάντα με το πνεύμα της εποχής, όπως το εκφράζουν οι κατά καιρούς ισχυροί, και στην ακραία τους περίπτωση μετατρέπονται σε οσφυοκάμπτες .
Τους μόνιμα αρνητές, τους έχουμε γνωρίσει και αυτούς, έτοιμους ανά πάσα στιγμή να προκαλέσουν, να σπάσουν ότι βρουν μπροστά τους , να βρίσουν όποιον δεν γουστάρουν ως δήθεν «επαναστάτες » χωρίς αιτία και χωρίς επιχειρήματα πάντα .
Τους φωναχτά πρόθυμους σε όλα ναι και τους πρόθυμους σε όλα όχι, τους συναντούμε κάθε μέρα. Στις διαπροσωπικές, κοινωνικές, φιλικές σχέσεις, θα έλεγε κανείς ότι η συμπεριφορα τους είναι κάτι που αφορά αυτούς και τον περίγυρό τους, οπότε και δεν χρειάζεται περεταίρω ανάλυση.
Το πράγμα όμως αλλάζει, όταν τους συναντούμε στον χώρο της πολιτικής, διότι τότε το τι κάνουν ή τι δεν κάνουν, δεν αφορά μόνο τους ίδιους. Αφορά τους πολίτες, αφορά τις τύχες μας .
Θα μπορούσα να αναφέρω ονομαστικά δείγματα γραφής και από τις δύο κατηγορίες, η αναφορά όμως σε ονόματα, μπορεί να οδηγήσει σε προσωπικές αντιπαραθέσεις, που μπορούν να επικαλύψουν την ουσία, ανάλογα με ποια πρόσωπα αφορούν, και έτσι θα περιοριστώ σε περιγραφές πολιτικών συμπεριφορών και τακτικών μόνο.
Στον χώρο της πολιτικής, λοιπόν, που πάντοτε η προβολή και ο στόμφος αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά, έχουμε κατ εξοχήν αυτούς, των.. περήφανων όλων ναι και των… περήφανων όλων όχι !
Είναι αλήθεια πως εκ πρώτης όψεως διαφέρουν , αλλά στην πραγματικότητα είναι τραγικά όμοιοι και η τραγικότητα αυτή, δεν αφορά στους ίδιους αλλά κυρίως σε εκείνους στους οποίους απευθύνονται.
Είναι τραγικά όμοιοι, αλλά και επικίνδυνοι, διότι τα ναι και τα όχι τους, αφορούν προτάσεις, αποφάσεις και απόψεις, που τρίτοι μέσω αυτών προτείνουν, καθορίζουν και επιβάλλουν, ας πούμε δηλαδή, κατ οικονομία ότι είναι φερέφωνα .
Το πολιτικό παιχνίδι των.. περήφανων ναι και των… περήφανων όχι, έχει γίνει πλέον ρουτίνα και είναι η εύκολη λύση, για την ανυπαρξία άποψης.
Είναι η νέα παραλλαγή πολλών από τους πολιτικούς μας, που μετά την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ το 80-81, είχαν την εύκολη λύση, όσα μεν ήταν ευχάριστα να τα διατυμπανίζουν περήφανα, ως προσωπικά πολιτικά κατορθώματα, όσα δε ήταν δύσκολα, δυσάρεστα ή απαιτούσαν αλλαγές και ρυθμίσεις, αφορούσαν κάποιους άλλους, είτε την ΕΟΚ, είτε την Ευρωπαϊκή Ένωση αργότερα.
Η ομοιότητα με την τρέχουσα περίοδο, που τα «δυσάρεστα» μας έρχονται από την Τρόικα και τα ευχάριστα είναι δικά μας, είναι προφανής , εδώ λοιπόν έχουμε πάλι, τους «περήφανα όλα ναι» και τους «περήφανα όλα όχι».
Με αυτά και με τα άλλα, η χώρα δεν προσάρμοσε τις δομές της, οικονομικές, κρατικές, κοινωνικές, στις συνθήκες εντός ανταγωνιστικού περιβάλλοντος και σήμερα, πληρώνει τους λογαριασμούς της μακαριότητας, όλων αυτών των… περήφανων ναι και των… περήφανων όχι.
Σήμερα, το σε όλα ναι και το σε όλα όχι, στην ουσία ταυτίζονται. Και το μεν πρώτο , αποσκοπεί στην καθημερινή διαχείριση και στην συντήρηση του πελατειακού παλαιοκομματικού συστήματος το δε δεύτερο παρά το γεγονός ότι φαίνεται διαφορετικό, στην ουσία, καταλήγει στο ίδιο , διότι τελικά, θέλει τα πάντα να παραμείνουν όπως ήταν.
Η χώρα σήμερα, δυστυχώς, κινείται ανάμεσα σ αυτούς τους δύο πόλους, που στην ουσία τους, είναι και οι δύο αρνητικοί.
Αυτό δεν μας ταιριάζει, δεν μας αξίζει. Οι δημιουργικές δυνάμεις όσο στην πολιτική όσο και στην οικονομία, στην κοινωνία, αλλά και στα κόμματα, υπάρχουν και πρέπει να αυτοκαθορισθούν.
Η χώρα οφείλει, εκ των ων ουκ άνευ, να αποκτήσει στρατηγικό αυτοπροσδιορισμό, έτσι ώστε με σχέδιο και περίσκεψη, να καθορίζει τις σχέσεις της εσωτερικές και εξωτερικές, με ένα modus vivendi, που θα κινείται στο νέο εθνικό και διεθνές περιβάλλον, χρήσιμα για την ίδια και τους πολίτες της, αλλά και με αξιοπρέπεια και συνέπεια με τους συνεργάτες της .
Εδώ ακριβώς, μπαίνει με επίταση ο ρόλος της πολιτικής, ως σχέδιο για την χώρα ως όραμα, αλλά και ως ρεαλισμός .
Η κρίση, παρέχει τις ευκαιρίες στις πολιτικές δυνάμεις και όχι μόνο σ αυτές, να αναλύσουν, το σε ποια χώρα ζούμε, τι δυνατότητες έχει, πως μπορεί να προσδιοριστεί, να καθορίσει δηλαδή τις προτάσεις της για το παρόν και το μέλλον, με πρόγραμμα, με ρεαλισμό και όραμα.
Τι είδος κράτος και θεσμούς θέλουμε, τι οικονομία μπορούμε να αναπτύξουμε, τι κοινωνία θέλουμε να φτιάξουμε, τι σχέσεις μπορούμε να διαμορφώσουμε .
Χρειάζεται μια νέα επίθεση και προς τα πίσω, για τα όποια κακά, αλλά και μπροστά για κάτι καλύτερο, στην ουσία, χρειαζόμαστε έναν πραγματικό εκσυγχρονισμό σε όλους τους τομείς, κράτος θεσμούς , κόμματα, κοινωνία, οικονομία .
Ο εκσυγχρονισμός, πρέπει να αποκτήσει πραγματικό περιεχόμενο και όχι μόνο διακηρύξεις που ξανάγιναν από πολλούς, και έτσι παρέμεινε ένα άδειο πουκάμισο που έδωσε το πρόσχημα και το άλλοθι της συντήρησης, των πιο αναχρονιστικών θεσμών και αντιλήψεων.
Για όλα αυτά όμως, απαραίτητη προϋπόθεση, είναι η κοινή βούληση για την απομόνωση της όποιας παθογένειας, η υπέρβαση αντιθέσεων και η λελογισμένη χρήση μέσων, χωρίς τον βραχυπρόθεσμο υπολογισμό του όποιου κόστους .
Οι πολίτες, ο λαός, κάτω από συνθήκες έντονης κρίσης, είναι έτοιμοι να δεχτούν το νέο, που πρέπει να είναι και νέο και σύγχρονο για να είναι επιτυχημένο.
Ο λαός ούτε έχει παθητικοποιηθεί, ούτε αδιαφορεί, τουναντίον αναμένει και προσμένει .
Ιδού λοιπόν «πεδίον δόξης λαμπρόν» για τις πολιτικές δυνάμεις, να σχεδιάσουν και να προτείνουν, για το προς τα πού και πως πρέπει να προχωρήσει η νέα Ελλάδα, η Ελλάδα του μέλλοντος….
Βασιλική Σουλαδάκη
Υποψήφια διδάκτωρ διεθνών σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και μέλος της ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ