Ξεκαθαρίζει το τοπίο για τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις που έχουν λαμβάνειν οι Ελληνες αγρότες την επόμενη επταετία, μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Συμβούλιο των Υπουργών Γεωργίας, στο Λουξεμβούργο, για την αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) και την επίτευξη συμβιβασμού που ανακοινώθηκε χθες για τον νέο πολυετή προϋπολογισμό της Ε.Ε. Ελληνικές διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες εμφανίζονταν ικανοποιημένες από το γεγονός ότι η μείωση των διαθέσιμων πόρων για τη χώρα μας ήταν εξαιρετικά περιορισμένη, ενώ το μερίδιο της ΚΑΠ στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό παραμένει τεράστιο (περί το 38% ή 373 δισ. ευρώ). Ως εκ τούτου, οι φόβοι που είχαν διατυπωθεί τα προηγούμενα χρόνια ότι «οι αγροτικές επιδοτήσεις θα καταργηθούν μετά το 2013 για την Ελλάδα», διαψεύδονται οριστικά.

Πιο συγκεκριμένα, οι άμεσες επιδοτήσεις για την ελληνική γεωργία διαμορφώνονται περίπου στα 2 δισ. ευρώ ετησίως, για τα επόμενα επτά χρόνια. Επίσης, στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης δεν έκρυψαν την ανακούφισή τους για το ότι οι ελληνικοί βοσκότοποι, που κινδύνευαν να βρεθούν εκτός επιδοτήσεων, θα επιδοτούνται κανονικά και την επόμενη επταετία. Πέραν των άμεσων επιδοτήσεων, η Ελλάδα αναμένει και 3,7 δισ. ευρώ για προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης, ποσό καθόλου μειωμένο σε σχέση με την τρέχουσα προγραμματική περίοδο. Ετσι, το σύνολο των κοινοτικών κονδυλίων για την ελληνική γεωργία θα προσεγγίσει τα 18 δισ. ευρώ μέχρι το 2020. Οι νέοι αγρότες στην Ελλάδα θα χρηματοδοτούνται και από τους δύο πυλώνες (κονδύλια για ανάπτυξη και άμεσες επιδοτήσεις).

Επίσης, οι μικρές εκμεταλλεύσεις, που εισπράττουν επιδοτήσεις μέχρι 2.000 ευρώ τον χρόνο και που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία στην Ελλάδα, δεν θα επιβαρύνονται με μειώσεις σε περιπτώσεις που οι δαπάνες της ΚΑΠ ξεπεράσουν τα διαθέσιμα κονδύλια, όπως συμβαίνει με τις μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις. Επιπλέον, αποφασίστηκαν υποχρεωτικές σταδιακές μειώσεις στις ενισχύσεις πάνω από 150.000 ευρώ, μέτρο που οδηγεί σε βελτιωμένη ανταγωνιστική θέση τις μικρές εκμεταλλεύσεις, που επικρατούν στην Ελλάδα. Εξίσου σημαντικό για τη χώρα μας είναι ότι τα ποσοστά της συνδεδεμένης ενίσχυσης, που μπορεί να δίνεται σε συγκεκριμένα προϊόντα όπου επιδιώκεται η τόνωση της παραγωγής τους, γίνεται 8% για την Ελλάδα (από 5% σήμερα) και δόθηκε εξουσιοδότηση στην Επιτροπή να προτείνει την ενίσχυση και προϊόντων που σήμερα εξαιρούνται. Προβλέπεται ακόμη πρόσθετο ποσοστό 2% για τα πρωτεϊνούχα προϊόντα και θα υπάρχει έτσι η δυνατότητα να ενθαρρυνθεί η παραγωγή μερικών ευαίσθητων προϊόντων για την ενίσχυση της κτηνοτροφίας.

Το πλέον «ριζοσπαστικό» στοιχείο πάντως της νέας ΚΑΠ, για την επόμενη προγραμματική περίοδο, είναι η στροφή προς την ενίσχυση οικολογικών και «βιώσιμων» καλλιεργειών. Εν ολίγοις, η νέα ΚΑΠ θα είναι πιο «πράσινη». Ετσι, το 30% της συνολικής επιδότησης θα δίνεται στους γεωργούς με την προϋπόθεση ότι τηρούν τρεις βασικές περιβαλλοντικές υποχρεώσεις (εναλλαγή καλλιεργειών, αγρανάπαυση, διατήρηση μονίμων βοσκοτόπων και διατήρηση περιοχών οικολογικής εστίασης). Με δεδομένο όμως τον κατακερματισμό του κλήρου στην Ελλάδα σε μικρές καλλιέργειες, οι περισσότεροι αγρότες στη χώρα μας θα εξαιρούνται από τις «πράσινες» υποχρεώσεις των Ευρωπαίων συναδέλφων τους. Πιο συγκεκριμένα, οι εκμεταλλεύσεις κάτω από 100 στρέμματα απαλλάσσονται από το μέτρο υποχρεωτικής εναλλαγής των καλλιεργειών και οι εκμεταλλεύσεις με έκταση κάτω των 150 στρεμμάτων απαλλάσσονται επίσης από την υποχρέωση να διατηρούν εκτάσεις οικολογικής εστίασης. Από το ίδιο μέτρο εξαιρέθηκαν οι εκτάσεις με δένδρα, και αποφεύγεται έτσι ο κίνδυνος υποχρεωτικής εκρίζωσής τους.

Σημειώνεται ότι η νέα ΚΑΠ θα μπει σε πλήρη εφαρμογή από το 2015, καθώς για το 2014 θα εφαρμοσθούν μεταβατικά μέτρα.