Η πρωτοποριακή μελέτη
Ο Μάθιου Γουόκερ από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ και οι συνεργάτες του διεξήγαγαν την πρώτη μελέτη που αφορούσε καταγραφή της εγκεφαλικής δραστηριότητας σε σχέση με την κατανάλωση φαγητού σε άτομα που εμφάνιζαν έλλειψη ύπνου. Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) προκειμένου να μελετήσει τα εγκεφαλικά μοτίβα 23 ατόμων, αρχικώς έπειτα από μια «γαλήνια» νύχτα ύπνου και στη συνέχεια έπειτα από μια άυπνη νύχτα.
Οπως προέκυψε, η έλλειψη ύπνου μείωσε τη δραστηριότητα σε τρεις περιοχές του εγκεφάλου οι οποίες μεταξύ άλλων βοηθούν στην επεξεργασία των σημάτων που αφορούν την όσφρηση και τη γεύση. Παράλληλα οδήγησε σε υπερδραστηριότητα της αμυγδαλής, περιοχής του εγκεφάλου που παίζει σημαντικό ρόλο στην επιθυμία που νιώθουμε για κατανάλωση τροφής. Η ερευνητική ομάδα ανακάλυψε επίσης ότι οι εθελοντές έκριναν ως πιο επιθυμητές τροφές υψηλής θερμιδικής αξίας όταν δεν είχαν κοιμηθεί καλά και αρκετά παρά όταν είχαν περάσει μια ήσυχη νύχτα στην «αγκαλιά του Μορφέα».
Η εξελικτική εξήγηση
Η νέα ανακάλυψη έχει νόημα από εξελικτικής απόψεως, αναφέρει ο Λοράν Μπροντέλ από το Πανεπιστήμιο της Βουργουνδίας στην Ντιζόν της Γαλλίας. Οπως σημειώνει, οι μεγαλύτερες σε διάρκεια καλοκαιρινές ημέρες σε μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη στερούν από τα ζώα τον ύπνο, τα οποία χρησιμοποιούν τον χρόνο που είναι ξυπνητά ώστε να τρώνε περισσότερο. Με τον τρόπο αυτόν καταφέρνουν να αντεπεξέρχονται στις μικρότερες σε διάρκεια ημέρες του χειμώνα όταν η τροφή είναι δυσεύρετη.
Η εξήγηση αυτή, όμως, παρ\’ ότι ορθή, δεν δίνει ολόκληρη την εικόνα, σύμφωνα με τη Στέφανι Γκριρ από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ που συμμετείχε στην ερευνητική ομάδα.
Ο οργανισμός χρειάζεται πράγματι περισσότερη ενέργεια όταν το άτομο παραμένει ξύπνιο για μεγαλύτερο διάστημα μέσα στην ημέρα, ωστόσο το γεγονός ότι όσοι στερούνται ύπνο «λιμπίζονται» περισσότερο τις παχυντικές τροφές ξεφεύγει από τα όρια της ανάγκης. Οι αλλαγές στην επιθυμία για κατανάλωση τροφής που συνδέονται με τον «άυπνο» εγκέφαλο πιθανότατα ήταν άκρως σημαντικές για τους προγόνους μας, σήμερα, όμως, με τον σύγχρονο, ήδη ανθυγιεινό σε μεγάλο βαθμό τρόπο ζωής μας, δεν ωφελούν την υγεία.
Κοιμηθείτε αρκετά
Ο δρ Μπροντέλ συμφωνεί. Οπως λέει, «η έλλειψη ύπνου μπορεί, μέσω ενός άγνωστου αυτή τη στιγμή μηχανισμού, να αλλάζει την ηδονική αίσθηση που έχουμε για την τροφή και τελικώς τη συμπεριφορά του οργανισμού σε ό,τι αφορά την κατανάλωση τροφών και την πέψη τους».
Οποιος και αν είναι όμως ο μηχανισμός, υπάρχει ήδη ένα σαφές μήνυμα που προκύπτει από τη μελέτη, υπογραμμίζει η δρ Γκριρ. «Τα ευρήματά μας δείχνουν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι μια επιλογή που πρέπει σίγουρα να κάνουν οι άνθρωποι σήμερα είναι να κοιμούνται αρκετά. Μια τέτοια συμπεριφορά έχει πολλαπλά οφέλη για την υγεία».
tovima.gr