Τι συμβαίνει όμως όταν η αιτία δεν μπορεί να σταθεί για να δικαιολογήσει το έγκλημα ή την παραφροσύνη της στιγμής; Τότε απλούστατα μιλάμε για καθεστώς παράνοιας και ψύχωσης.
Το έγκλημα του Χρυσαυγίτη ενάντια στον Αριστερό συνάνθρωπό μας πρέπει να το δούμε ως μια τέτοια περίπτωση. Πρέπει να το βάλουμε σε ξεχωριστή θέση στα συμβάντα της Ελλάδας διότι πολύ πιθανόν να μην είναι το τελευταίο. Οφείλουμε να δούμε το παράλογο των αιτιάσεων για το μίσος ανάμεσα στους δυο πολιτικούς χώρους για να το καταπολεμήσουμε ως κοινωνία.
Ουδείς σοβαρός άνθρωπος πιστεύει πως σήμερα μάχονται ο Σοσιαλισμός με το Συντηρητισμό. Κανείς δεν διαθέτει έρεισμα για να νεκραναστήσει τον Εθνικό Διχασμό ή τον Εμφύλιο. Βασιλέας δεν υπάρχει, Βενιζέλος και Μεγάλη Ιδέα δεν υπάρχουν, η Μικρασιατική Καταστροφή είναι σχεδόν ένα αιώνα πίσω μας, ο Εμφύλιος τελείωσε το 1949. Το \”κράτος της Δεξιάς\” με το παρακράτος του πέρασαν στη λήθη της Ιστορίας μετά τη Χούντα. Η Σοβιετική Ρωσία ως γενέτειρα του Κομμουνιστικού κινήματος μετ\’ επαναστάσεως δεν υφίσταται πλέον και ακόμη και η Κίνα είναι μια αχαλίνωτα καπιταλιστική χώρα με κομμουνιστικό μανδύα για να τηρεί τα προσχήματα της νομενκλατούρας της.
Τι λοιπόν αναβίωσε τα φαντάσματα του παρελθόντος στην Ελλάδα; Λέγεται η οικονομική κρίση που επέφερε και εθνική ταπείνωση. Η φτωχοποίηση και περιθωριοποίηση μερίδας του πληθυσμού έδωσε τόπο σε λαϊκιστές και ακραίους να αναλάβουν το ρόλο του Ρομπέν των Δασών για να \”καθαρίσουν\” τη χώρα από τους μετανάστες και τους ανθέλληνες. Από το άλλο άκρο, η κρίση έδωσε επιπλέον ώθηση σε όσους μισούν το καπιταλιστικό και καταναλωτικό σύστημα που με πολιορκητικό κριό τις τράπεζες προσπαθεί να \”αλώσει\” τις λαϊκές μάζες, να βγουν μπροστά και να αρχίσουν πράξεις βίας.
Αυτά όμως ως αιτίες δεν είναι αρκετές για να αρχίσουν μαφιόζικες εκκαθαρίσεις μεταξύ των διαφωνούντων. Οι λόγοι είναι προφανέστατοι. Πρώτον, πολλοί Έλληνες επωφελήθηκαν τα μέγιστα από τους μετανάστες εκμεταλλευόμενοί τους μέχρι τέλους. Με τρομερά χαμηλά μεροκάματα στα χωράφια, με το να τους κρατούν έγκλειστους για να βλέπουν τους ηλικιωμένους, με το να τους ποδοπατούν σε κάθε ευκαιρία. Δεύτερον, τα δάνεια και οι πιστωτικές κάρτες δεν επεβλήθησαν σε κανέναν. Η κουλτούρα της εύκολης κατανάλωσης και της επίδειξης αγκαλιάστηκε από όλους σχεδόν τους συμπολίτες μας χωρίς σκέψη για το μέλλον.
Προφανώς και η άτεγκτη και τιμωρητική στάση της Γερμανίας έπαιξε κι αυτή το ρόλο της και τα αυτά αποτελέσματα με την Ελλάδα ήδη αχνοφαίνονται και σε άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου. Στην Ελλάδα όμως το αδελφοκτόνο μίσος είναι σε αυτή τη συγκυρία ανεξήγητο για τους λόγους που προείπαμε. Δεν υφίσταται κανένας εξ αυτών για να εκδικηθούν οι δεξιοί για το Μελιγαλά ή οι Αριστεροί για το Βελουχιώτη ή το Λαμπράκη.
Άν κάποιος θα έπρεπε να βάλει ένα τίτλο που θα παρείχε μια πιθανή απάντηση στο γιατί έχουμε αυτό το μίσος, αυτός θα μπορούσε να ήταν \”Η χρεωκοπία της κοινωνίας\”. Ακούγεται βαρύ αλλά πιθανότατα ο άτυπος εμφύλιος που λαμβάνει σάρκα και οστά δεν είναι αποτέλεσμα πολέμου ιδεολογιών αλλά έλλειψης χρημάτων. Στεγνά και απλά. Η χώρα που έζησε πείνα, κακουχίες και ερήμωση δεν αίρεται στο ύψος των περιστάσεών της. Δεν θέλει να ζήσει φτωχότερη και να προσπαθήσει ξανά να οικοδομήσει τον εαυτό της. Δεν κοιτάζει στο παρελθόν και στις πραγματικές στερήσεις των παλαιών γενεών. Εκτονώνεται με το να συντάσσεται με τα φασιστικά ιδεώδη της Χρυσής Αυγής ή με τα μηδενιστικά των ακραίων αριστερών. Ή, αρέσκεται στα ψέμματα των λαϊκιστών που τάζουν εντελώς ουτοπικά πράγματα τα οποία τελικά πάλι στο πόσα λεφτά θα πάρουμε πίσω καταλήγουν.
Η τυφλή αυτή οργή μερίδας του πληθυσμού πρέπει να τιθασευτεί άμεσα από την κυβέρνηση με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ανάπτυξη και σταδιακή επιστροφή του κοινωνικού κράτους χωρίς όμως τις υπερβολές που υπήρχαν προ της κρίσης. Χρειάζεται επίσης στοχευμένη αντίδραση σε κάθε έναν που εκμεταλλεύεται τον εργαζόμενο, που θέλει να κερδοσκοπήσει στην κρίση. Με βήματα προς τα εμπρός η Ελλάδα μπορεί ξανά να ορθοποδήσει, να έχει ανάπτυξη και θέσεις εργασίας.
Πρέπει η συνειδητοποίηση του κινδύνου να επιφέρει αλλαγή νοοτροπίας και στροφή στο ρεαλισμό από τους κυβερνώντες και από τα υγιή τμήματα της κοινωνίας για να μη διολισθήσουμε σε χαοτικές καταστάσεις. Και προπάντων να αφήσουμε τις νεκρές πια διαιρέσεις που ταλάνισαν για δεκαετίες τη χώρα. Οι παλιοί ίσως και έχουν αναμνήσεις εθνικών διχασμών. Οι νέοι όμως δεν έχουν τέτοιες και δεν διαθέτουν έρεισμα για να ανοίγουν παλιές πληγές. Ας μην είναι το χρήμα η αιτία να γίνουμε δημοκρατία της Βαϊμάρης. Δεν αρμόζει στον πολιτισμό τον οποίο συμβολίζει η Ελλάδα.
Μανόλης Μπουχαλάκης
Εκπαιδευτικός – Δημοσιογράφος