21 Οκτωβρίου, 2013 | 08:03

Την ώρα που ο Ελληνας πολίτης στενάζει από την υπερφορολόγηση, το κράτος αδυνατεί να βάλει στο χέρι τον φορολογικό θησαυρό που κρύβουν οι offshore εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας. Η πλειονότητα των περίπου 6.500 εξωχώριων εταιρειών δημιουργήθηκαν αποκλειστικά και μόνο για να στεγάσουν ακριβά ακίνητα και να απαλλάξουν τους ιδιοκτήτες τους από φορολογικές υποχρεώσεις.

Ακόμη και σήμερα όμως, παρά τον νόμο που ρητά αναφέρει ότι οφείλουν να καταβάλλουν κάθε Μάιο το 15% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου ως φόρο, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες offshore εταιρειών δεν πληρώνουν ούτε ένα ευρώ.

Έτσι, πριν από έξι μήνες ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης κ. Λέανδρος Ρακιντζής ζήτησε και έλαβε από τη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων τη λίστα όλων των offshore εταιρειών και στη συνέχεια έκανε γραπτή παρέμβαση σε κάθε ΔΟΥ, ζητώντας να μάθει γιατί η δημόσια διοίκηση δεν κινήθηκε ταχύτατα σε αυτό το θέμα και επιπροσθέτως αναλυτική κατάσταση των ελέγχων που μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί.

Ελάχιστες οικονομικές υπηρεσίες απάντησαν και από αυτές οι περισσότερες ανέφεραν ότι αδυνατούν λόγω φόρτου εργασίας να αντεπεξέλθουν και σ’ αυτό το κομμάτι, επισημαίνοντας ότι πλέον την αρμοδιότητα φορολογικού ελέγχου των εξωχώριων εταιρειών δεν την έχουν οι ίδιες, καθώς οι έλεγχοι ανατέθηκαν στη νεοσύστατη υπηρεσία ΚΕΦΟΜΕΠ (Κέντρο Ελέγχου Φορολογούμενων Μεγάλου Πλούτου).

Ενδεικτική του πλούτου και της φοροδιαφυγής που υφίσταται μέσω των offshore είναι η απάντηση που απέστειλε στον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης ο διευθυντής της ΦΑΕ Πειραιά κ. Ρήγας Μπάρκουλας. Η συγκεκριμένη ΔΟΥ, που βγήκε πρωταθλήτρια στους ελέγχους, κατάφερε πριν το θέμα των ελέγχων στις offshore περάσει στην αρμοδιότητα του ΚΕΦΟΜΕΠ να ελέγξει από τις 1.195 εξωχώριες που είχε στη δικαιοδοσία της τις 45, να διαπιστώσει φοροδιαφυγή εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και να επιβάλει πρόστιμα που ανέρχονται σε 17.676.179,26 ευρώ. Αν υπήρχε η δυνατότητα περαιτέρω ελέγχου όλων των υπόλοιπων εταιρειών, τα ποσά που θα αποκόμιζε το Δημόσιο από την εκτεταμένη φοροδιαφυγή θα ανέρχονταν σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ μόνο από τη συγκεκριμένη ΔΟΥ.

Οι τρεις μεγάλες περιπτώσεις

Αυτό που προκύπτει από τους έως τώρα ελέγχους είναι ότι οι ιδιοκτήτες των offshore εταιρειών χρησιμοποιούν κάθε παραθυράκι του νόμου, όπως και ευνοϊκές διατάξεις αναπτυξιακών νόμων προκειμένου να βάζουν στην τσέπη επιστροφές ΦΠΑ πολλών εκατομμυρίων ευρώ.

■ Στην offshore Talima Venture IΝC, για παράδειγμα, σύμφωνα με τα έγγραφα που εστάλησαν από τη ΦΑΕ Πειραιά στον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, καταλογίστηκε πρόστιμο 5.535.306,98 ευρώ. Η συγκεκριμένη εταιρεία είναι συμφερόντων του ομογενή από τη Βενεζουέλα επιχειρηματία κ. Παναγιώτη Κωνσταντίνου και ιδιοκτήτρια του «Athens Metro Mall» στη λεωφόρο Βουλιαγμένης.

Το συγκεκριμένο εμπορικό κέντρο με τα 90 καταστήματα, τους 18 χώρους εστίασης, τις 5 κινηματογραφικές αίθουσες, σούπερ μάρκετ, παιδότοπο, τράπεζα και 1.200 θέσεις πάρκινγκ στήθηκε με τις ευνοϊκές διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου περί ιδιόχρησης που προβλέπουν ότι αν το κτίριο που κατασκευάζεται χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά από την κατασκευάστρια εταιρεία, τότε επιστρέφεται όλος ο ΦΠΑ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι πληροφορίες λένε πως το ποσό που έπρεπε να επιστραφεί αγγίζει τα 5,5 εκατ. ευρώ.

Μέχρι στιγμής, το ποσό αυτό δεν έχει επιστραφεί στην εταιρεία, καθώς ο έλεγχος της Εφορίας διαπίστωσε ότι οι χώροι έχουν ενοικιαστεί σε 90 καταστήματα και συνεπώς δεν ιδιοχρησιμοποιείται. Στην εταιρεία Talima Venture IΝC καταλογίστηκε πρόστιμο 5.535.306,98 ευρώ, όμως οι διαχειριστές δεν το πλήρωσαν και προσέφυγαν στη επιτροπή του άρθρου 70Α για την επανεξέταση της υπόθεσης. Παράλληλα, το Ελληνικό Δημόσιο μέσω της ΦΑΕ Πειραιά που διενήργησε τον έλεγχο δέσμευσε το ποσό του ΦΠΑ μέχρι να τελεσιδικήσει το θέμα. Αξίζει να τονιστεί ότι η συγκεκριμένη offshore συμφερόντων Κωνσταντίνου είναι ιδιοκτήτρια 75 πολυκαταστημάτων στη Βενεζουέλα, 5 πολυκαταστημάτων στην Κόστα Ρίκα και ενός εμπορικού κέντρου στον Παναμά. Επίσης κατέχει στο Μαϊάμι αποθήκες συνολικού εμβαδού 100.000 τ.μ. και ένα μικρό εμπορικό κέντρο, ενώ στο Πουέρτο Ρίκο αποθήκες 300.000 τ.μ.

■ Η δεύτερη μεγάλη περίπτωση αφορά στην offshore με την επωνυμία ΑΓΓΕΜΑΡ Επενδύσεις Ακινήτων Α.Ε. Το πρόστιμο που καταλογίστηκε είναι 6.620.723,92 ευρώ και αφορά ένα κτίριο που χτίστηκε σε τεράστιο οικόπεδο πολλών χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων επί της λεωφόρου Συγγρού, δίπλα από το «Ωνάσειο». Όπως προέκυψε από την έρευνα της ΦΑΕ Πειραιά, η συγκεκριμένη εταιρεία είναι συμφερόντων του Χιώτη εφοπλιστή κ. Γιάννη Αγγελικούση. Ο κ. Αγγελικούσης, το όνομα του οποίου συγκαταλέγεται στην πρώτη πεντάδα των μεγαλύτερων εφοπλιστών του πλανήτη, φέρεται να είχε συστήσει τη συγκεκριμένη offshore εταιρεία προκειμένου να διαχειρίζεται το ακίνητο της λεωφόρου Συγγρού. Και σε αυτή την περίπτωση το κτίριο, ενώ κατασκευάστηκε για ιδιόχρηση και έτυχε απαλλαγών από τους φορολογικούς νόμους, όπως απαλλαγή ΦΠΑ, στη συνέχεια νοικιάστηκε. Όταν καταλογίστηκε ύστερα από έλεγχο το πρόστιμο, ο εφοπλιστής έκανε συμβιβασμό και κατέβαλε στο Ελληνικό Δημόσιο 4.975.068,40 ευρώ προκειμένου να κλείσει την εκκρεμότητα με την Εφορία.

■ Η τρίτη περίπτωση έχει να κάνει με την εξωχώρια εταιρεία Haverford Development Ltd. Αυτή η offshore διαχειρίζεται την έπαυλη της δημοσιογράφου και συγγραφέως Μαλβίνας Κάραλη. Η βίλα πουλήθηκε λίγα χρόνια μετά τον θάνατό της σε Βρετανό επιχειρηματία, ο οποίος έστησε τη Haverford με έδρα τα Νησιά Μέιν προκειμένου να διαχειρίζεται το ακίνητο. Ο έλεγχος από τη ΦΑΕ Πειραιά επέβαλε πρόστιμο 1.323.975,11 ευρώ, το οποίο, όμως, ο διαχειριστής της offshore δεν κατέβαλε, αλλά ζήτησε επανεξέταση της υπόθεσης από την επιτροπή του άρθρου 70Α.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να τονιστεί ότι οι ελεγκτές έχουν να κάνουν και με τον ανθρώπινο παράγοντα, ο οποίος σε πολλές περιπτώσεις οδηγεί σε απρόβλεπτες συναντήσεις και ευτράπελα. Αυτό συνέβη στην περίπτωση μιας ηλικιωμένης γυναίκας που φέρεται να είναι ιδιοκτήτρια offshore εταιρείας στην οποία ανήκε πολυτελές ακίνητο σε προάστιο της Αθήνας. Η ηλικιωμένη επισκέφθηκε κρατώντας χρυσό μπαστούνι την αρμόδια ΔΟΥ χωρίς φυσικά να γνωρίζει τι ακριβώς σημαίνει offshore. Οι υπάλληλοι χρειάστηκε να περάσουν πολλές ώρες προκειμένου να εξηγήσουν στην κυρία με το ολόχρυσο μπαστούνι τι ακριβώς είναι οι offshore και φυσικά πόσα χρήματα έπρεπε να πληρώσει στο κράτος.

Πάντως ο κ. Ρακιντζής φέρεται αποφασισμένος να επανέλθει στο θέμα των ελέγχων των offshore. Αφού η παρέμβασή του στις κατά τόπους ΔΟΥ όλης της χώρας ξεπεράστηκε από τις εξελίξεις, καθώς ο έλεγχος των εταιρειών ανατέθηκε στο ΚΕΦΟΜΕΠ, τις επόμενες ημέρες θα… ξαναχτυπήσει ζητώντας αυτή τη φορά να μάθει αν έχει προχωρήσει το θέμα, σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι έλεγχοι, πόσες περιπτώσεις φοροδιαφυγής έχουν διαπιστωθεί, πόσες εταιρείες έχουν ελεγχθεί, τι πρόστιμα έχουν καταλογιστεί και, το κυριότερο, τι ποσά έχουν εισπραχτεί. Και αυτό γιατί παρατηρείται μια αδικαιολόγητη καθυστέρηση στους ελέγχους των εξωχώριων εταιρειών, παρόλο που το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης γνωρίζει πως αν εισπραχθούν τα ποσά από τη φοροδιαφυγή μέσω offshore, θα κλείσουν πολλές μαύρες τρύπες. Κάτι που δεν είναι καθόλου εύκολο.