Η διαχείριση των αστικών αποβλήτων είναι ένα μείζον πρόβλημα στον αστικό χώρο. Έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής και μεγάλο οικονομικό βάρος για την κοινωνία.
Η αυξανόμενη οικονομική και περιβαλλοντική πίεση, καθώς και η ανάγκη για συμμόρφωση με το Ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο ενίσχυσε την ανάγκη για βιωσιμότητα στον τομέα της διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων. Η βιώσιμη διαχείριση αποβλήτων στηρίζεται στη μείωση τους, που μπορεί να προωθηθεί, αν ευαισθητοποιηθούν οι πολίτες και τους δοθούν κίνητρα.
Ένα βασικό κίνητρο είναι το δίκαιο μοίρασμα του κόστους διαχείρισης τους μεταξύ αυτών που τα παράγουν. Το κόστος εξαρτάται από την επιβάρυνση που προκαλούν σε όλη τα την αλυσίδα διαχείρισης τους (αρχή: ο ρυπαίνων πληρώνει).
Η εφαρμογή μηχανισμών δίκαιης χρέωσης από τους δήμους, γνωστοί ως «Pay- As- You- Throw» (PAYT) ή αντίστοιχα στα ελληνικά «Πληρώνω Όσο Πετάω» (ΠΟΠ), είναι ένα εργαλείο που μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα της διαχείρισης των αποβλήτων, το οποίο έχει οικονομική, κοινωνική, περιβαλλοντική και νομική διάσταση.
Σε όλη την ελληνική επικράτεια εφαρμόζεται ακόμα ο παραδοσιακός τρόπος χρέωσης των δημοτικών τελών, όπου το κόστος της διαχείρισης των αποβλήτων καλύπτεται από δημοτικά τέλη ή από εισφορές που καταβάλουν οι πολίτες μέσα από λογαριασμούς άλλων υπηρεσιών όπως η ηλεκτροδότηση, αλλά πάντα ανεξάρτητα από την ποσότητα των αποβλήτων που παράγουν.
Έτσι, το κόστος υπολογίζεται βάση του εμβαδού κατοικίας ή του αριθμού των μελών ανά νοικοκυριό. Αυτός ο παλαιός τρόπος χρέωσης της διαχείρισης απορριμμάτων αδικεί τους πολίτες, που παράγουν λίγα σκουπίδια, είτε επειδή κάνουν ανακύκλωση, είτε επειδή δεν υπερκαταναλώνουν.
Επίσης, επιτρέπει στους πολίτες να μην νοιάζονται ιδιαιτέρως για το πόσο καταναλώνουν, ή πόση ποσότητα σκουπιδιών παράγουν και τι επιπτώσεις προκαλούν στο περιβάλλον με τη συμπεριφορά τους.
Από τα παραπάνω, είναι ξεκάθαρη η ανάγκη εφαρμογής τέτοιων συστημάτων, κυρίως στις τουριστικές περιοχές και στους Τουριστικούς Δήμους, που οι όγκοι των απορριμμάτων, αυξάνονται γεωμετρικά κατά τους θερινούς μήνες, ενώ συγχρόνως η επιβάρυνση που καλούνται οι Δήμοι να αντιμετωπίσουν είναι πολύ μεγάλη σε μια ιδιαίτερα δύσκολη οικονομική συγκυρία.
Ο Δήμος Χερσονήσου, την τουριστική περίοδο 2013, έθεσε σε εφαρμογή πιλοτικό πρόγραμμα σε ξενοδοχειακές μονάδες της περιοχής του, με στόχο να αξιολογήσει και να εκτιμήσει, τις δυνατότητες εφαρμογής μοντέλων ΠΟΠ.
Έχοντας ως σημείο αναφοράς, σχετική μελέτη που πραγματοποιήθηκε για το Δήμο από το «Εργαστήριο Διαχείρισης Στερεών Υπολειμμάτων & Υγρών Αποβλήτων» του ΤΕΙ Κρήτης, επέλεξε 12 μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες που πληρούσαν ειδικά κριτήρια και ανέπτυξε καθ’ όλη τη διάρκεια της τρέχουσας τουριστικής περιόδου.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που παρουσιάστηκαν, σε σχετική Ημερίδα, ο Δήμαρχος Χερσονήσου κ. Ζ. Δοξαστάκης δήλωσε: «Είμαι αισιόδοξος και πιστεύω ότι οι ξενοδοχειακές μονάδες έχουν την ωριμότητα να εφαρμόσουν άμεσα συστήματα ΠΟΠ και να βοηθήσουν όλοι να ξεφύγουμε από τα σημερινά αδιέξοδα της διαχείρισης απορριμμάτων.
Το πιλοτικό πρόγραμμα έδειξε ότι εάν συνεργαστούμε όλοι μαζί, οργανωμένα και συντονισμένα και εφαρμόζοντας κατάλληλα βιώσιμες επιλογές ίσως η προοπτική για έναν πρωτοπόρο και ουσιαστικά “Πράσινο Δήμo” να μην είναι τόσο μακρινό μέλλον.
Επιθυμούμε να εφαρμόσουμε στις ξενοδοχειακές μονάδες και τις επιχειρήσεις εστίασης ένα δίκαιο και απόλυτα ανταποδοτικό σύστημα τιμολόγησης, επιβραβεύοντας τις προσπάθειες για \”Διαλογή στην Πηγή\” και \”Σωστή Ανακύκλωση\”».