Εδώ και λίγους μήνες παρατηρώ πως ο 3 ½ ετώ γιος μου κάποιες φορές τραυλίζει. Επαναλαμβάνει συλλαβές ή λέξεις χάνοντας τη ροή του λόγου κι αυτό του προκαλεί ένταση και εκνευρισμό. Πολλές φορές παρατηρώ πως μετά από αυτό απομονώνεται και κλείνεται στην εαυτό του. Γιατί συμβαίνει αυτό; Πώς θα το αντιμετωπίσω;
Τι είναι ο τραυλισμός; ΄
Πρόκειται για μια διαταραχή κατά την οποία η ροή της ομιλίας διακόπτεται. Αυτό συμβαίνει παρά τη θέληση του ατόμου. Η διακοπή μπορεί να συμβεί με τους παρακάτω τρόπους:
• επαναλήψεις ήχων, συλλαβών, λέξεων και φράσεων
• επιμηκύνσεις ήχων, συλλαβών, λέξεων και φράσεων
• παύσεις σιωπής
• μπλοκαρίσματα
Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των συνθηκών ο ομιλητής δεν είναι σε θέση να παράγει ήχους.
Ποιά είναι τα χαρακτηριστικά του τραυλισμού;
Ο τραυλισμός έχει πρωτεύουσες και δευτερεύουσες συμπεριφορές.
Οι πρωτεύουσες συμπεριφορές είναι τα πιο ορατά στοιχεία της διαταραχής ροής, όπως είναι η επαναλήψεις ήχων, συλλαβών (π.χ. «πα-πα-πα-πατέρας), λέξεων και φράσεων, οι επιμηκύνσεις ήχων (π.χ. «γγγγγγγγγγγγγγγγάλα») και τα σιωπηλά μπλοκαρίσματα (διακοπή της ομιλίας σε ακατάλληλη στιγμή, η οποία συχνά συνοδεύεται απο μυική ένταση στο πρόσωπο ή σφίξιμο των χειλιών).
Οι δευτερεύουσες συμπεριφορές είναι επίκτητες συμπεριφορές, οι οποίες συνδέονται με τις πρωτεύουσες συμπεριφορές. Εδώ γίνεται λόγος για συμπεριφορές διαφυγής, κατά τις οποίες το άτομο που τραυλίζει προσπαθεί να τερματίσει το τραυλικό επεισόδιο. Παραδείγματα τέτοιων συμπεριφορών είναι οι σωματικές κινήσεις, όπως για παράδειγμα η αποφυγή βλεμματικής επαφής, το ανοιγοκλείσιμο των ματιών, η έκταση του αυχένα, το χτύπημα του χεριού και η παρεμβολή ήχων και λέξεων «έναρξης» (π.χ. «εεεε», «αααα», «ξέρεις», «τς»). Επίσης, πολλά άτομα που τραυλίζουν υιοθετούν ως δευτερεύουσα συμπεριφορά την τάση να αποφεύγουν λέξεις ή ήχους (π.χ. λέξεις που αρχίζουν απο «α», «ε», «ι», «ο» «ου», «π», «μ», «τ», «κ», «γκ»), που γνωρίζουν οτι θα πυροδοτήσουν την εκκίνηση ενός τραυλικού επεισοδίου.
Υπάρχει μόνο μια μορφή τραυλισμού;
Ο τραυλισμός μπορεί να είναι είτε εξελικτικός είτε επίκτητος.
Ο εξελικτικός τραυλισμός ξεκινά στην παιδική ηλικία, περίπου όταν το παιδί είναι 30 μηνών και συνεχίζει μέχρι και την ενήλικη ζωή στο 20% των περιπτώσεων. Σε αυτή τη μορφή τραυλισμού παρατηρούνται τόσο πρωτεύουσες όσο και δευτερεύουσες συμπεριφορές. Τα περισσότερα παιδάκια που τραυλίζουν δεν το αντιλαμβάνονται και σε αρκετές περιπτώσεις μια περίοδος με πολλά τραυλικά επεισόδια μπορεί να προηγείται μιας περιόδου με φυσιολογική ροή ομιλίας.
Ο επίκτητος τραυλισμός είναι τραυλισμός που εμφανίζεται στην ενήλικη ζωή ενός ατόμου, ύστερα απο μια νευρολογική βλάβη, κρανιοεγκεφαλική κάκωση, όγκο εγκεφάλου ή χρήση ναρκωτικών ουσιών.
Πόσο συχνό είναι το φαινόμενο του τραυλισμού;
Υπολογίζεται οτι περίπου το 5% των ατόμων θα τραυλίσουν κάποια στιγμή στη ζωή τους. Το φαινόμενο είναι πιο συχνό στα αγόρια παρά στα κορίτσια. Συνήθως εμφανίζεται στην προσχολική ηλικία και πιο συγκεκριμένα το 2,5% σε ηλικία μικρότερη των 5 ετών. Καθώς μεγαλώνουν τα παιδιά η αναλογία εμφάνισης τραυλισμού στα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια μεγαλώνει, εξαιτίας του γρήγορου ρυθμού αποκατάστασης της ροής ομιλίας στα κορίτσια.
Ποιές είναι οι αιτίες του τραυλισμού;
Δεν υπάρχει μια ξεκάθαρη αιτία που να δικαιολογεί την εμφάνιση του τραυλισμού σε ένα άτομο. Πιστεύεται ότι είναι ένα σύμπλεγμα γεγονότων στην βάση των οποίων βρίσκεται η γενετική κληρονομιά. Παιδιά που έχουν πρώτου βαθμού συγγένεια με ένα άτομο που τραυλίζει είναι πολύ πιθανόν να εμφανίσουν τρυαλισμό.
Επίσης, συγγενείς παράγοντες συμβάλλουν εξίσου στη γένεση του τραυλισμού, όπως είναι ένα κρανιακό τραύμα, μια εγκεφαλική παράλυση, ένα στρεσογόνο περιβάλλον διαβίωσης, η γέννηση ενός αδερφού ή ακόμη και η μετακόμιση σε ένα νέο σπίτι. Τέλος, έχει βρεθεί οτι διαταραχές στην κεντρική ακουστική λειτουργία ευθύνονται για την εμφάνιση της συγκεκριμένης διαταραχής ροής ομιλίας.
Τι πρέπει να κάνω αν το παιδί μου τραυλίζει;
Αρχικά, θα πρέπει να παρακολουθήσετε το φαινόμενο με ψυχραιμία και χωρίς να μετάδοσετε στο παιδί την εντύπωση οτι δεν μιλάει καλά. Δώστε λίγο χρόνο να δείτε πως θα εξελιχθεί η ροή της ομιλίας του και καταγράψτε γεγονότα που θεωρείτε οτι πιθανόν πυροδοτούν τα τραυλικά επεισόδια.
Στη συνέχεια, επισκευτείτε έναν λογοθεραπευτή και αναφέρατέ του το πρόβλημα. Αφού αξιολογήσει το παιδί θα μπορέσει να σας κατατοπίσει πλήρως για την κατάσταση της ροής της ομιλίας του παιδιού, αν χρειάζεται αποκατάσταση και ποιό θα είναι το θεραπευτικό πρόγραμμα και αν χρειάζεται και η συνδρομή άλλου ειδικού (π.χ. ψυχολόγος).
faysbook.gr/Σύλα Πέτρου Λογοπαθολόγος – Λογοθεραπεύτρια