Η λύση ήταν μπροστά στα μάτια μας, ήταν γνωστή εδώ και δεκαετίες, έστω και στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας: στις «Επικίνδυνες αποστολές» τα μηνύματα με τις οδηγίες που λάμβαναν οι πράκτορες πάντοτε αυτοκαταστρέφονταν αμέσως μετά την ανάγνωσή τους. Εφόσον τα πειστήρια γίνονται στάχτη και καπνός, το «έγκλημα», όποιο κι αν είναι αυτό, είναι ως μη γενόμενο και ο δράστης δεν πρόκειται να ενοχοποιηθεί ή να συλληφθεί ποτέ.
Το Snapchat, μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα τύπου smartphone, βασίζεται στην ίδια αυτή ιδέα της εξαφάνισης κάθε ίχνους πράξεων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ανεπιθύμητες παρενέργειες σε κάθε εμπλεκόμενο.
Χωρίς τις εκρήξεις των «Επικίνδυνων αποστολών», εντελώς αθόρυβα, το Snapchat σβήνει αυτόματα κάθε φωτογραφία, βίντεο, κείμενο κ.λπ. το οποίο έχει σταλεί υπό τύπο μηνύματος από τηλέφωνο σε τηλέφωνο εντός το πολύ 10 δευτερολέπτων.
Με τον τρόπο αυτό καταργείται στην πράξη κάθε περιορισμός ή αυτολογοκρισία και το υλικό της τηλεφωνικής επικοινωνίας μπορεί να είναι όσο σοβαρό, ανόητο, άσεμνο, προσβλητικό κ.ο.κ. επιθυμούν τα εκάστοτε συνδεδεμένα άτομα.
Ούτως ή άλλως, είτε εκείνη κάνει αστείους μορφασμούς ή αυτοφωτογραφίζεται με νάζι στο μπουντουάρ της, είτε εκείνος επιδεικνύει τη γράμμωση της κοιλιακής του χώρας, όλα θα καταλήξουν σε μια φευγαλέα ανάμνηση, σαν να μην υπήρξαν ποτέ.
Ο χαρακτήρας του εφήμερου, όπως αυτός που υπόσχεται το Snapchat, είναι η βασιλική οδός για το αχαλίνωτο sexting, δηλαδή το τηλεφωνικό σεξ στην πιο προηγμένη εκδοχή του. Κι αυτό διότι, εάν τίποτα δεν μένει καταγεγραμμένο και δεν αναμεταδίδεται, η ανταλλαγή «ακατάλληλου» περιεχομένου μέσω κινητών τηλεφώνων αυτομάτως παύει να είναι «Mission impossible».
Ετσι, το sexting (λέξη που προέκυψε από το sex+texting, δηλαδή κάτι σαν SexMS) γίνεται μανία και διαδίδεται απρόσκοπτα ανάμεσα σε εκατομμύρια ανθρώπους με ρυθμό πανδημίας.
Εξυπακούεται, δε, ότι οι πιο ευάλωτοι σε αυτόν τον νέο κοινωνικό ιό είναι οι έφηβοι: οι χρήστες του Snapchat είναι στη συντριπτική τους πλειονότητα κάτω των 20 ετών, οι οποίοι στη συγκεκριμένη εφαρμογή ανακαλύπτουν την απόλυτη ελευθερία να εκφραστούν κυριολεκτικά όπως θέλουν, κάτι που οι περιορισμοί π.χ. του Facebook δεν επιτρέπουν.
Ωστόσο, και οι μεγαλύτεροι προσελκύονται στο Snapchat επιζητώντας την ανωνυμία που επί της ουσίας διασφαλίζει η ελάχιστη διάρκεια ζωής των μηνυμάτων που ανταλλάσσουν.
Το Snapchat είναι η απάντηση στις προσευχές του μοιχού και της άπιστης, είναι η ευλογία του κερατώματος, εφόσον καμία ζηλόφθονη σύζυγος και κανένας καχύποπτος εραστής κ.λπ. δεν μπορεί να βρει αποδείξεις στα αποθηκευμένα SMS ή MMS ψάχνοντας κρυφά στο κινητό τηλέφωνο του/της συντρόφου.
Τα πάντα αυτοκαταστρέφονται μέσα σε 10 δευτερόλεπτα – θεωρητικά τουλάχιστον, εφόσον οι χάκερ έχουν ήδη φροντίσει να εξουδετερώσουν το ατού του Snapchat, εφευρίσκοντας τρόπους να ανακτούν το σβησμένο, «καυτό» υλικό. Παρ’ όλα αυτά, η χρησιμότητα και η δημοφιλία της εφαρμογής στο γενικότερο πλαίσιο του sexting παραμένουν ιδιαίτερα υψηλές.
Οι «τσούλες του Snapchat»
Τον περασμένο Απρίλιο μέσω του Snapchat ανταλλάχθηκαν 150 εκατομμύρια φωτογραφίες. Τον Ιούνιο ο αριθμός ανέβηκε στα 200 εκατ. και έως τον Σεπτέμβριο είχε ξεπεράσει τα 350 εκατ. Για μια ορθή αντίληψη των μεγεθών, ας ληφθεί υπόψη ότι σε σύγκριση με τη συγκλονιστική επιτυχία του Snapchat, το πασίγνωστο Instagram, η πλατφόρμα δημοσιοποίησης φωτογραφιών μέσω iPhone, έχει να επιδείξει ποσότητα μόλις 55 εκατ. εικόνων σε μηνιαίο μέσο όρο.
Και ενώ το Snapchat είναι μια πολύ νέα εφαρμογή και ανήκει σε μια μικρή ανεξάρτητη εταιρεία, το Instagram είναι μέρος του κολοσσού των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, του Facebook.
Ο Εβαν Σπίγκελ, ο 23χρονος Αμερικανός που επινόησε το Snapchat μαζί με έναν συμφοιτητή του στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, θεωρεί ότι οι εκτιμήσεις για τις πελώριες και ανησυχητικές διαστάσεις που παίρνει το φαινόμενο sexting είναι υπερβολικές.
«Δεν έχω πειστεί ότι η όλη υπόθεση sexting είναι όσο μεγάλη την παρουσιάζουν τα ΜΜΕ», λέει ο Σπίγκελ, υπογραμμίζοντας ότι «προσωπικά δεν γνωρίζω κανέναν που να κάνει sexting.
Και αυτή η πρακτική δεν φαντάζει και τόσο συναρπαστική όταν μπορείς να κάνεις σεξ στ’ αλήθεια». Ο Εβαν Σπίγκελ κρίνει ότι τα άτομα που χρησιμοποιούν την εφαρμογή του ανταλλάσσουν απλώς φωτογραφίες με αστείες γκριμάτσες και διάφορα εντελώς μη επιλήψιμα μηνύματα, όχι υλικό σεξουαλικού περιεχομένου.
Αναφέρει, μάλιστα, την περίπτωση μιας μητέρας η οποία βρήκε στο Snapchat το ιδανικό μέσο για να βρίσκεται διαρκώς σε επικοινωνία με την κόρη της, η οποία σπουδάζει σε κολέγιο κάποιας μακρινής Πολιτείας των ΗΠΑ.
Ωστόσο, είτε ο Σπίγκελ δεν είναι καλά πληροφορημένος -κάτι μάλλον απίθανο- είτε για λόγους σκοπιμότητας προτιμά να παρουσιάζει την πιο αθώα εκδοχή της χρήσης του Snapchat.
Το Twitter είναι γεμάτο από εικόνες νεαρών γυναικών, ακόμη και εφήβων, που επιδεικνύουν τα καλοσχηματισμένα, άγουρα και μη, κάλλη τους και επέλεξαν το Snapchat για να κοινοποιήσουν τις προκλητικές τους αυτοφωτογραφήσεις.
Με τη δυνατότητα αποτύπωσης της οθόνης που παρέχουν κινητά όπως το iPhone, η δράση στο Snapchat απαθανατίζεται εύκολα, διευκολύνοντας τη δημιουργία ολόκληρων κοινοτήτων που κατά καιρούς εμφανίζονται σε διάφορες διαδικτυακές διευθύνσεις και ειδικεύονται στις ψηφιακές πινακοθήκες με τις λεγόμενες «Snapchat sluts», δηλαδή τις «τσούλες του Snapchat».
Μια πρόσφατη σφυγμομέτρηση στη Βρετανία έδειξε ότι περισσότεροι από τους μισούς χρήστες της εφαρμογής έχουν λάβει πορνογραφικού τύπου εικόνες.
Αγνωστο ακόμα στην Ελλάδα
Το Snapchat, αν και στην ελληνική αγορά δεν εμφανίζεται ψηλά στη λίστα με τις πιο δημοφιλείς εφαρμογές για iPhone και Android, στις ΗΠΑ έχει ήδη κερδίσει τον τίτλο του «πιο σπουδαίου μη εμπορικού (εφόσον δεν έχει διαφημίσεις) app μετά το Instagram».
Ωστόσο, όσο καινοτόμο και αν είναι το Snapchat, όσο φανατικοί και εάν έχουν γίνει μαζί του εκατομμύρια χρήστες σε όλο τον κόσμο, δεν επαρκεί για να μονοπωλήσει το sexting.
Υπάρχουν ελάχιστες έγκυρες μελέτες γύρω από τις αληθινές διαστάσεις του φαινομένου, καθώς ακόμη και το FBI εμπιστεύεται στατιστικά ευρήματα ενός περιοδικού ποικίλης ύλης.
Σύμφωνα με αυτά, το 22% των θηλέων και το 18% των αρρένων έως την ηλικία των 19 ετών έχουν στείλει γυμνές και ημίγυμνες φωτογραφίες τους μέσω κινητού τηλεφώνου ή τις έχουν δημοσιοποιήσει στο Διαδίκτυο.
Μια άλλη έρευνα συμπέρανε ότι σχεδόν ένας στους έξι ανηλίκους μεταξύ 12 και 17 ετών, που διαθέτουν κινητά, έχουν λάβει ακατάλληλο περιεχόμενο, συνημμένο σε μήνυμα από κάποιον γνωστό τους. Κι αυτό δεν μπορεί να είναι πάντα αθώο.
Κατά μία εκδοχή, ο Εβαν Σπιγκελ και ο συνεργάτης του, ο Μπόμπι Μέρφι, εφηύραν το Snapchat εμπνεόμενοι από τo «σκάνδαλο Γουάινερ».
Ο Αντονι Γουάινερ ήταν ένας έγκριτος και ανερχόμενος πολιτικός, στέλεχος των Δημοκρατικών και μέλος του αμερικανικού Κογκρέσου, ιδιότητα την οποία αναγκάστηκε να αποποιηθεί τον Ιούνιο του 2011 όταν αποκαλύφθηκε ότι έκανε μανιωδώς sexting, εκθέτοντας τα σεξουαλικά του προσόντα μέσω Twitter.
Και ενώ ζήτησε ταπεινά συγγνώμη και προσπάθησε να διασώσει την πολιτική του καριέρα κάνοντας μια καινούρια αρχή, υποτροπίασε και ενεπλάκη ξανά -αν και αυτή τη φορά με ψευδώνυμο- στην αυτοκτονική για έναν πολιτικό συνήθεια της ανταλλαγής άσεμνων εικόνων μέσω social media.
Ο Εβαν Σπίγκελ θα του πρότεινε, δικαίως, να αξιοποιήσει τα πλεονεκτήματα του Snapchat ώστε στο εξής να επιδίδεται ανωνύμως και απεριόριστα στο ψηφιακό ερωτικό σαφάρι, ήτοι το sexting.
Ολέθρια αποτελέσματα
Εκτός από διασκεδαστικό ή ενδεχομένως και αδιάκριτο, το sexting μπορεί να οδηγήσει σε ολέθρια αποτελέσματα.
Το αμερικανικό περιοδικό «Rolling Stone» δημοσίευσε πρόσφατα την τραγική ιστορία της Οντρεϊ Ποτ, μιας ανήσυχης 13χρονης, η οποία απαγχονίστηκε στο λουτρό του σπιτιού της νιώθοντας θανάσιμα ατιμασμένη αφού ανακάλυψε ότι οι συμμαθητές της σε ένα πάρτι είχαν εκμεταλλευτεί τη μέθη της.
Τη φωτογράφισαν γυμνή, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να ασελγήσουν κυριολεκτικά και μεταφορικά στο κορμί της και, φυσικά, γέμισαν τα κινητά τους τηλέφωνα με τις εικόνες της. Τρεις από τους συμμαθητές της συνελήφθησαν.
Η περίπτωση της Οντρεϊ Ποτ έκανε τη Λόρι Αντριους, μια νομικό από το Σικάγο που διερεύνησε την υπόθεση, να δηλώσει ότι «το sexting μεταξύ εφήβων κυρίως μεγεθύνει τις φαντασιώσεις των κοριτσιών, τις κάνει να πιστεύουν ότι είναι σταρ στις δικές τους ταινίες.
Για τα αγόρια είναι ό,τι χρειάζονται για να κοκορεύονται σχετικά με τις σεξουαλικές τους κατακτήσεις. Γενικά θεωρώ ότι το sexting είναι η τέλεια θύελλα, ένα εκρηκτικό κοκτέιλ τεχνολογίας και ορμονών».