Τις απόψεις και παρατηρήσεις της Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΑΚ για τις μελέτες: 

– Μελέτη διαμόρφωσης ισόπεδου κόμβου στη συμβολή των οδών Μ. Αλεξάνδρου – Σκορδαλού – Πιτσουλάκη & Λεωφόρου Κνωσού

– Μελέτη \”Ανάπλαση Λ. Πλαστήρα\”

απέστειλε ο Πρόεδρος της Δ.Ε. ΤΕΕ/ΤΑΚ κ. Π. Ινιωτάκης, στην «Επιτροπή Κυκλοφορίας Εξωραϊσμού και Φωτισμού» του Δήμου Ηρακλείου μέσω του Εκπροσώπου του Τμήματος στην Επιτροπή αυτή κ. Ι. Σχινά, Αγρ. Τοπογράφου Μηχανικού. 

Η επιστολή, η οποία κοινοποιήθηκε και στην αρμόδια Υπηρεσία του Δήμου, αναφέρει τα εξής:

\”Κύριοι,

 Σας κάνουμε γνωστό ότι η Δ.Ε. του Τμήματος μας, κατά τη συνεδρίαση της 09/01/2014, ενημερώθηκε σχετικά με τις δύο μελέτες του θέματος, από τον Εκπρόσωπο του Τμήματος μας στην Επιτροπή Κυκλοφορίας, Εξωραϊσμού & Φωτισμού του Δήμου Ηρακλείου κ. Ι. Σχινά, Αγρ. Τοπογράφο Μηχανικό και αποφάσισε τα εξής:

1. Όσον αφορά στη μελέτη διαμόρφωσης ισόπεδου κόμβου στη συμβολή των οδών Μ. Αλεξάνδρου – Σκορδαλού – Πιτσουλάκη & Λεωφόρου Κνωσού, η Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΑΚ δεν διαφωνεί με όσα προβλέπονται σε αυτή, με την προϋπόθεση ότι έχουν ληφθεί υπόψη οι κυκλοφοριακοί φόρτοι της περιοχής και έχει προκύψει από τη μελέτη ότι με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις θα εξυπηρετούνται όλες οι κινήσεις των οχημάτων. Ως παρατήρηση επισημαίνουμε ότι με τη βελτίωση της κυκλοφορίας στο συγκεκριμένο τμήμα πιθανόν να επιβαρυνθεί το παρακάτω τμήμα προς την οδό Παρασκευοπούλου και τη Λεωφόρο Δημοκρατίας. 

2. Όσον αφορά στη μελέτη \”Ανάπλαση Λ. Πλαστήρα\” έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής:

Πάγια και διαχρονική θέση του ΤΕΕ/ΤΑΚ, η οποία έχει εκφραστεί δημόσια, όπου και όποτε απαιτήθηκε, είναι ότι η κάθε προτεινόμενη παρέμβαση στην πόλη του Ηρακλείου οφείλει να είναι εναρμονισμένη με τη μελέτη προστασίας της παλαιάς πόλης και με τις υπόλοιπες μελέτες που στα πλαίσια αυτής βρίσκονται εν εξελίξει (μελέτη κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, τροποποίηση σχεδίου πόλης κ.α.). Κατά την άποψη του τεχνικού κόσμου είναι απόλυτη προτεραιότητα η έγκριση αυτών των μελετών, έτσι ώστε όλα τα σχετιζόμενα με την εντός των τειχών περιοχή της πόλης του Ηρακλείου, να αντιμετωπίζονται με ενιαία λογική και συντονισμένο σχεδιασμό και προγραμματισμό παρεμβάσεων. Είναι κατανοητή η δυσκολία της οριστικοποίησης των μελετών λόγω των πολλών (πολλές φορές αστάθμητων) εμπλεκομένων παραγόντων, όμως πλέον το πρόβλημα της μη έγκρισής τους πρέπει να επιλυθεί. Και αυτό γιατί όσο χρονίζει το θέμα, τα φαινόμενα οριστικών μελετών τμηματικών παρεμβάσεων (όπως αυτό της ανάπλασης της λεωφόρου Πλαστήρα) θα αποτελούν τον κανόνα, στην προσπάθεια προώθησης γρήγορης λύσης, προφανώς υπό την πίεση της απορρόφησης κονδυλίων..

Όσον αφορά ειδικότερα την υπό εξέταση μελέτη, γενικές παρατηρήσεις που οφείλουμε να αναφέρουμε είναι: 

α) δεν υπάρχει γενικότερος προγραμματισμός και ιεράρχηση των παρεμβάσεων που σχετίζονται με το σύνολο της Μελέτης προστασίας και ανάδειξης της παλαιάς πόλης Ηρακλείου (ή τουλάχιστον δεν είναι γνωστός σε εμάς), οπότε δεν είναι σαφής ο λόγος που προκρίνεται η κατασκευή του προτεινόμενου έργου σε σχέση με άλλα.

β) έρχεται να τεθεί σε διαβούλευση αφού ήδη έχει αρχίσει η κατασκευή του έργου. 

γ) είναι μελέτη εφαρμογής τμήματος των παρεμβάσεων που προκύπτουν από την εγκεκριμένη κυκλοφοριακή μελέτη της περιοχής εντός των τειχών Ηρακλείου, όμως αφενός προτείνει τεχνικές λύσεις που δημιουργούν προβλήματα στην κίνηση των μεγάλων οχημάτων (μικρής ακτίνας κυκλικοί κόμβοι) και αφετέρου έρχεται σε μερική αντίθεση με άλλες μελέτες εφαρμογής της κυκλοφοριακής μελέτης (π.χ. με τη μη εγκεκριμένη μελέτη ανάπτυξης των χώρων στάθμευσης που παρουσιάστηκε στην επιτροπή κυκλοφορίας του Δήμου το 2013). Εδώ επισημαίνεται ότι με την αναφορά μας αυτή δεν κρίνεται η ορθότητα ή όχι της προτεινόμενης λύσης, (η οποία μετά από τις παρακάτω προτεινόμενες βελτιώσεις θεωρούμε ότι αντιμετωπίζει, στο μέτρο του εφικτού, ικανοποιητικά τα προβλήματα στην περιοχή) αλλά η ασυμφωνία της με τα θεσμοθετημένα. 

Ειδικότερος και πιο εκτενής σχολιασμός θα πρέπει να γίνει για τα ακόλουθα σημεία της μελέτης, που κατά τη γνώμη μας παρουσιάζουν σχεδιασμό που επιδέχεται βελτιώσεις-τροποποιήσεις:

– Οι μικρής ακτίνας κυκλικοί κόμβοι στις συμβολές της Λ. Πλαστήρα με τις οδούς Βασιλογιώργη & Βαρνάβα πρέπει να επανεξετασθούν. Είναι κατανοητό ότι υπάρχει περιορισμένη δυνατότητα επέμβασης στην περιοχή (λόγω της ύπαρξης των Ενετικών Τειχών) και επίσης ότι προτείνεται η κατασκευή τους για τη διευκόλυνση των οδηγών που θέλουν να κινηθούν από (και προς) τη Λ. Πλαστήρα προς τους βρόγχους εισόδου της παλαιάς πόλης. Όμως η πολύ μικρή διατομή των κόμβων θα δημιουργήσει σύγχυση στους κινούμενους οδηγούς επί της Λ. Πλαστήρα.

– Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με το μικρής ακτίνας κυκλικό κόμβο που προτείνεται να κατασκευαστεί στη διασταύρωση της Αρχ. Μακαρίου με τη Λ. Καλοκαιρινού. Η κατασκευή του συγκεκριμένου κόμβου εγκυμονεί ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους από τους προαναφερθέντες, καθόσον θα τον χρησιμοποιεί το σύνολο σχεδόν των αστικών λεωφορείων που κινούνται επί της Λ. Καλοκαιρινού. Πρέπει λοιπόν να εξευρεθούν άλλοι τρόποι εξυπηρέτησης των διασταυρούμενων πορειών των οχημάτων.

– Η κατά τη μελέτη προτεινόμενη εξυπηρέτηση του τμήματος του ρεύματος κυκλοφορίας που κινείται σε επαφή με το ενετικό τείχος (κατεύθυνση από Χανιώπορτα προς οδό Έβανς) μεταξύ της Χανιώπορτας και του πρώτου μικρού κυκλικού κόμβου, από μια λωρίδα κυκλοφορίας πλάτους περίπου 4 μέτρων (όπως αυτή μετρήθηκε στα σχέδια που μας προσκομίσατε) σε συνδυασμό με τη μη διακοπτόμενη κεντρική νησίδα, κρίνεται άκρως προβληματική σε περίπτωση που κάποιο όχημα παρουσιάσει βλάβη ή κάποιο ατύχημα συμβεί σε αυτό το σημείο. Και αυτό γιατί θα προκληθεί πλήρης ακινητοποίηση των ακολουθούντων οχημάτων αλλά και αποκλεισμός της πρόσβασης των οχημάτων έκτακτης ανάγκης (ασθενοφόρα, οχήματα πυροσβεστικής και αστυνομίας κ.α.). Πιθανή λύση είναι η δημιουργία δύο εσοχών στο μεγάλου πλάτους προτεινόμενο πεζοδρόμιο (στην αρχή και στο τέλος της αναφερθείσας διαδρομής) οι οποίες θα αστυνομεύονται αυστηρά, ώστε να παραμένουν πάντα διαθέσιμες. 

– Ο προτεινόμενος κυκλικός κόμβος στη διασταύρωση της επέκτασης οδών Έβανς, Χ. Τρικούπη και Χρυσοστόμου, ενώ αναμένεται να συνεισφέρει στην αύξηση της ταχύτητας και της ποσότητας των κινούμενων οχημάτων σε αυτόν, έχει μια σημαντική αδυναμία η οποία είναι η ύπαρξη φωτεινών σηματοδοτών στη διασταύρωση Λ. Πλαστήρα με Έβανς. Η διακοπή της απρόσκοπτης ροής της οδού Έβανς, σε περιπτώσεις αυξημένου κυκλοφοριακού φόρτου (ώρες αιχμής κατά την είσοδο προς την παλαιά πόλη μέσω της οδού Χρυσοστόμου) πιθανά θα επιφέρει στραγγαλισμό της κυκλοφορίας επί του κυκλικού κόμβου με ακινητοποίηση των οχημάτων (γεγονός που θα προκαλέσει εκτός των αυτονόητων προβλημάτων και μερικό αποκλεισμό της πυροσβεστικής υπηρεσίας). Πιθανή λύση θα είναι η ταυτόχρονη διατήρηση των φωτεινών σηματοδοτών, οι οποίοι θα λειτουργούν όμως μόνο σε καταστάσεις ανάγκης.

Συμπερασματικά παρατηρούμε ότι μέσα από μια μελέτη ανάπλασης της Λ. Πλαστήρα δρομολογούνται πολύ σημαντικές κυκλοφοριακές παρεμβάσεις για την πόλη του Ηρακλείου. Θεωρώντας αυτονόητο ότι οι προτεινόμενες από τη μελέτη της Λ. Πλαστήρα, παρεμβάσεις πρέπει να εναρμονίζονται πλήρως με την εγκεκριμένη κυκλοφοριακή μελέτη πόλης Ηρακλείου καθώς και με τη Μελέτη προστασίας και ανάδειξης της παλαιάς πόλης (καθόσον στην τεχνική έκθεση που την συνοδεύει δεν αναφέρονται τυχόν αλλαγές που πρέπει να γίνουν σε αυτές), καθώς και το ότι το έργο πρέπει να έχει λάβει όλες τις απαιτούμενες εγκρίσεις (αρχαιολογίας, περιβαλλοντικών όρων κ.α.), κρίνουμε ότι οι παρατηρήσεις μας πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη από τους συντάσσοντες τη μελέτη και να γίνουν τέτοιες αλλαγές ώστε να προληφθούν μελλοντικά προβλήματα.\”