Μετά από τέσσερα χρόνια αποκλεισμού, οι διεθνείς κεφαλαιαγορές υποδέχθηκαν ξανά την Ελλάδα. Η πρώτη μας έκδοση ήταν μικρή σε μέγεθος, συνοδεύτηκε όμως από εντυπωσιακή υπερκάλυψη και ελκυστικό για τα δεδομένα της χώρας μας επιτόκιο. Τι σημαίνει άραγε για τη χώρα μας η επάνοδος στις αγορές, σηματοδοτεί το τέλος στα βάσανα μας όπως προσπαθεί με αγωνία να μας πείσει η κυβέρνηση ή είναι απλά μία κίνηση προεκλογικού εντυπωσιασμού όπως ισχυρίζεται η αντιπολίτευση ;
Για να διευκολύνουμε την απάντηση θα πρέπει να ξαναθυμηθούμε τα γεγονότα που μας οδήγησαν στην χρεοκοπία καθώς επίσης και το χρονικό των εξελίξεων. Η πρόσβαση της Ελλάδας στις χρηματαγορές κόπηκε τον Μάρτιο του 2010. Τότε ξεκίνησε ο Γολγοθάς της ελληνικής κοινωνίας, με τα μνημόνια να διαδέχονται το ένα το άλλο και τα μέτρα λιτότητας να μην έχουν τελειωμό αλλά ούτε και λογική στον τρόπο εφαρμογής τους. Ο πέλεκυς έπεφτε ανελέητα επί δικαίων και αδίκων.
Ο αποκλεισμός όμως της χώρας από τις αγορές δεν ήταν η αιτία του κακού αλλά το αποτέλεσμα. Η αιτία του κακού βρισκόταν στην λανθασμένη πορεία που είχε πάρει η ελληνική οικονομία και η ελληνική κοινωνία τα τελευταία 30 χρόνια. Δεν θέλω να κουράσω επαναλαμβάνοντας γνωστά και χιλιοειπωμένα πράγματα.
Το οικονομικό μας μοντέλο ήταν αδιέξοδο. Θα έπρεπε να είχαμε χρεοκοπήσει από τις αρχές του 2000 αλλά η είσοδος στο ευρώ και η χαλαρή νομισματική πολιτική που το συνόδευσε μας έδωσε μία παράταση περίπου μίας δεκαετίας. Η διεθνής κρίση του 2008 ήταν το γεγονός που έκανε τις αγορές να αξιολογήσουν ξανά, υπό το πρίσμα των νέων δεδομένων, την πιστοληπτική ικανότητα όλων. Και λίγο μετά μας έκοψαν την πρόσβαση.
Το πραγματικό πρόβλημα της Ελλάδας είναι να χτίσει μία νέα οικονομία σε καινούρια θεμέλια. Μία οικονομία προσανατολισμένη στην παραγωγή και όχι στην κατανάλωση. Μία κοινωνία και μία δημόσια διοίκηση χωρίς διαφθορά, αλλά με αρχές και αξίες. Στην κατεύθυνση αυτή έχουν καταβληθεί προσπάθειες. Και έχουν γίνει θυσίες από πολλούς, και κυρίως από τα συνήθη υποζύγια. Δεν αρκούν όμως. Έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε. Και κυρίως δεν έχουμε καθόλου χρόνο για χάσιμο. Δεν έχουμε καθόλου χρόνο για να αναπολούμε τις εσφαλμένες πρακτικές του παρελθόντος.
Μέσα στα πλαίσια αυτά η έξοδος της χώρας στις αγορές είναι αδιαμφισβήτητα μία θετική κίνηση. Απαραίτητη θα έλεγα για να ξεκινήσει ξανά η ανάπτυξη. Διότι δεν είναι μόνο η έξοδος του δημοσίου στις αγορές αλλά και η έξοδος των τραπεζών και των λοιπών μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων μέσω αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου και νέων ομολογιακών εκδόσεων. Διοχετεύεται ξανά ρευστότητα στην ελληνική οικονομία. Ρευστότητα που είναι το βασικό προαπαιτούμενο για να ξαναπάρει μπροστά η οικονομία.
Αν δεν υπάρξει ένα νέο αναπτυξιακό σχέδιο όμως και επιστρέψουμε στις πρακτικές του παρελθόντος, με τα μικροπολιτικά συμφέροντα να επισκιάζουν τα εθνικά συμφέροντα, η έξοδος στις αγορές θα αποδειχθεί βραχείας διάρκειας και η επιστροφή στην ύφεση και την ταλαιπωρία θα είναι αναπόφευκτη.
Μηνάς Παπαδάκης
Πιστοποιημένος Επενδυτικός Σύμβουλος
Συνδεδεμένος Αντιπρόσωπος της Eurobank Equities