Η Μύριαμ Λιβάιν θυμάται την ημέρα που συνειδητοποίησε ότι δεν αναφέρεται καμία χώρα στον τόπο γέννησής στο αμερικανικό διαβατήριο που διαθέτει. Η 32χρονη η οποία γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ από Αμερικανούς γονείς ταξίδευε από την Καμπότζη στην Ευρώπη πριν από πέντε χρόνια, όταν ένας αξιωματικός στο αεροδρόμιο κοίταξε το διαβατήριό της και την ρώτησε: «Η Ιερουσαλήμ δεν ανήκει σε καμιά χώρα;»
«Δεν είχα ιδέα για τι πράγμα μιλούσε μέχρι τη στιγμή που κοίταξα το διαβατήριο και διαπίστωσα ότι έγραφε Ιερουσαλήμ. Νόμιζα ότι αυτό ήταν παράξενο, αλλά μέχρι τη στιγμή που ρώτησα τον λόγο στην αμερικανική πρεσβεία στο Ισραήλ. Η απάντηση που πήρα ήταν πιο παράξενη, αλλά και αφοπλιστική. Αυτό λέγεται \’\’πολιτική\’\’», δήλωσε χαρακτηριστικά η Λιβάιν στο BBC.
Αξιωματούχοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμούν ότι υπάρχουν πάνω από 50.000 Αμερικανοί, οι οποίοι έχουν την Ιερουσαλήμ ως πόλη γέννησής τους. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 40 ετών στα διαβατήρια τους έχουν αναγραφεί σχεδόν τα πάντα «Ιερουσαλήμ – Παλαιστίνη», «Ιερουσαλήμ – Ισραήλ», μέχρι και «Ιερουσαλήμ – Ιορδανία» και οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ έχουν θεωρητικά προσπαθήσει να δώσουν μια λύση τα τελευταία χρόνια σε αυτό το πολύπλοκο ζήτημα.
Η Ιερουσαλήμ παραμένει διαιρεμένη. Μεγάλο τμήμα της πόλης ανήκει στο Ισραήλ ενώ η ανατολική Ιερουσαλήμ ελέγχεται από τους Παλαιστινίους. Ακόμη και η παλιά πόλη των Ιεροσολύμων είναι διαιρεμένη. Για το Ισραήλ, η Ιερουσαλήμ είναι η επίσημη πρωτεύουσά του, αν και οι περισσότερες χώρες θεωρούν πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ το Τελ Αβίβ.
Οι Παλαιστίνιοι δεν θέλουν ούτε να συζητήσουν το ενδεχόμενο να παραχωρήσουν την Ιερουσαλήμ στους Ισραηλινούς και λένε ότι η πόλη θα είναι η πρωτεύουσα του μελλοντικού τους κράτους.
Από το 1948, όταν ο πρόεδρος Χάρι Τρούμαν αναγνωρισε το Ισραήλ ως επίσημο κράτος, κανένας πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έχει αποδεχθεί μόνιμη Ισραηλινή κυριαρχία επί του συνόλου της Ιερουσαλήμ. Η προσάρτηση της από το Ισραήλ μετά τον αραβο- ισραηλινο πολέμο του 1967 έφερε ολόκληρη τη Ιερουσαλήμ υπό τον έλεγχο του Ισραήλ. Αλλά η πολιτική των ΗΠΑ έχει θεωρησει ότι το καθεστώς της Ιερουσαλήμ είναι κάτι που θα καθοριστεί στις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων ηγετών. Το 2002, το Κογκρέσο ψήφισε ένα νόμο που αναφέρει ότι ένας πολίτης των ΗΠΑ που γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ μπορεί να ζητήσει ως η γενέτειρά του ή της να αναφέρεται το Ισραήλ. Ο νόμος εισήχθη σε ένα ευρύτερο νομοσχέδιο δαπανών που ο Πρόεδρος Τζορτζ Μπους υπέγραψε
Όμως ουσιαστικά ο συγκεκριμένος νόμος δεν εφαρμόστηκε ποτέ και μπήκε στο «ψυγείο» καθώς ήταν πολλές οι ενστάσεις και οι αντιδράσεις από πλευράς Παλαιστινίων και Αράβων της Μέσης Ανατολής. Από τότε μέχρι και σήμερα οι άνθρωποι που θέλουν να βρουν μια λύση, μπλέκονται στα πλοκάμια της αμερικανικής – πολιτικής γραφειοκρατίας.
Ενώ το κοινοβούλιο του Ισραήλ, του «αρχηγείου» του κράτους και των υπουργείων βρίσκονται στην Ιερουσαλήμ, μεγάλο μέρος των κρατών δεν το αναγνωρίζει ως επίσημη πρωτεύουσα συνεχίζουν να διατηρούν τις πρεσβείες τους στο αστικό κέντρο του Τελ Αβίβ, έχοντας μόνο προξενεία στην Ιερουσαλήμ. Αυτό είναι ένα δείγμα της «άλυτης» κατάστασης που επικρατεί, πόσο μάλλον από τη στιγμή που η πολιτική των ΗΠΑ δεν αναγνωρίζει σε καμία χώρα την κυριαρχία της Ιερουσαλήμ.
«Από την άποψη νομικού καθεστώτος, εργασιακού καθεστώτος και διεθνούς κατάστασης, υπάρχουν λίγες πόλεις σε αυτόν τον κόσμο που είναι τόσο περίπλοκες όπως η Ιερουσαλήμ», είπε ένας διπλωμάτης των ΗΠΑ με βάση τα όσα ισχύουν ακόμα εκεί, μιλώντας σε συνέδριο για το Παλαιστινιακό ζήτημα την προηγούμενη εβδομάδα. «Δεν μπορώ να σκεφτώ πολλά άλλα μέρη που έχουν μόνο την πόλη, χωρίς το όνομα της χώρας, στα διαβατήριά τους», συμπλήρωσε.
Για όσους έχουν γεννηθεί στην ιερή πόλη, παραμένει όμως το ερώτημα γιατί δεν μπορεί να καθορίσει ο καθένας για τον εαυτό του τη χώρα στην οποία επιθυμεί να αναγράφεται στα διαβατήριά τους.
Ο Μουσίλ Σιχαντέχ είναι ένας από τους ελάχιστους Αμερικανούς πολίτες που υπέβαλαν σχετικό αίτημα και κατάφεραν να πετύχουν την αναγραφή του κράτους που εκείνοι επιθυμούν στο διαβατήριό τους. Ο Σιχαντέχ, ο οποίος γεννήθηκε πριν από το 1948 και την ανακήρυξη του Ισραήλ ως κράτος, επέλεξε την Παλαιστίνη.
«Όταν γεννήθηκα υπήρχε μόνο η Παλαιστίνη. Έπρεπε να πάω στο δικαστήριο και να διαφωνίσω γι\’ αυτό με τις αμερικανικές αρχές», τόνισε. «Ισχυρίστηκαν ότι δεν υπήρχε ποτέ η Παλαιστίνη. Οι δικαστικοί υπάλληλοι μου έλεγαν να επιλέξω από μια λίστα κρατών τα οποία αναγνωρίζουν οι Αμερικανοί και η Παλαιστίνη δεν ήταν μέσα σε αυτά. Όμως δε το άφησα έτσι και μετά από πολύ αγώνα δικαιώθηκα. Μερικοί άνθρωποι μου είπαν ότι έκανα λάθος και το βιώνω αυτό, καθώς όποτε πραγματοποιώ ένα ταξίδι στο εξωτερικό, με σταματάνε συνεχώς για έλεγχο ως ύποπτο για τρομοκρατία. Βλέπετε, έχουν την Παλαιστίνη συνδεδεμένη με την τρομοκρατία. Δε με ενδιαφέρει όμως και δεν τους κατηγορώ, γιατί δεν ξέρουν τι ακριβώς ισχύει εκεί. Εμένα το μόνο που με ενδιαφέρει είναι να προσδιορίσω εγώ τον τόπο καταγωγής μου με βάση αυτό που αισθάνομαι», συμπλήρωσε ο 73χρονος στις δηλώσεις του στο BBC.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι θα δει με άλλη ματιά το αίτημα του 11χρονου Mεναχίμ Ζιβοτόφσκι, ο οποίος ζήτησε να αναφέρεται το Ισραήλ δίπλα στην Ιερουσαλήμ, ως τόπος γέννησής του.
Το δικαστήριο για το συγκεκριμένο ζήτημα θα πραγματοποιηθεί μέσα στο φθινόπωρο του 2014, αλλά πολιτικοί ακτιβιστές και από τις δύο πλευρές του φάσματος, έχουν ήδη μετατρέψει το θέμα σε ένα ευρύτερο πολιτικό ερώτημα για το αν οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να αναγνωρίσουν επιτέλους την χώρα στην οποία θα ανήκει η Ιερουσαλήμ.
«Για μας είναι απαράδεκτο η Ιερουσαλήμ να ανακηρυχθεί ως πόλη του Ισραήλ, χωρίς να λάβει υπόψη τις Παλαιστινιακές αξιώσεις σε αυτή την πόλη. Το καθεστώς της Ιερουσαλήμ, πρέπει να προσδιορίζεται στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων », δήλωσε ο Ξαβιέ Αμπού Αίντ, εκπρόσωπος της παλαιστινιακής κυβέρνησης στη Ραμάλα. «Οι ΗΠΑ είχαν μια πολύ ισχυρή θέση στο να μην αναγνωρίζουν την ισραηλινή προσάρτηση της κατεχόμενης ανατολικής Ιερουσαλήμ. Αυτή είναι και η θέση ολόκληρης της διεθνούς κοινότητας. Σε ό, τι μας αφορά η Ιερουσαλήμ αποτελεί μέρος του κατεχόμενου κράτους της Παλαιστίνης», συμπλήρωσε ο Αίντ.
Ο πιο πρόσφατος γύρος ειρηνευτικών συνομιλιών ωστόσο, έληξε την Τρίτη 29 Απριλίου και οι δύο πλευρές εμφανίστηκαν πιο μακριά σε πιθανή επίτευξη συμβιβασμών σε μια σειρά από επίμαχα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης και της Ιερουσαλήμ.
protothema.gr