Μετά την Corporate Commercial Bank, την τέταρτη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, την οποία υποχρεώθηκε να αναλάβει η Κεντρική Τράπεζα της Βουλγαρίας (ΚΤΒ), χθες ήρθε η σειρά της First Investment Bank. H ΚΤΒ, με ανακοίνωσή της, υποστήριξε ότι το τραπεζικό σύστημα της χώρας δέχεται μια πρωτοφανή πίεση, ενώ ο πρωθυπουργός, κ. Ορεσάρσκι, δήλωσε αισιόδοξος ότι υπάρχει επάρκεια «εργαλείων» για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.
Πληροφορίες του «K» από τη Σόφια αναφέρουν ότι η ΚΤΒ ενδέχεται να προβεί στη λήψη έκτακτων μέτρων, προκειμένου να ανακόψει την κατάρρευση της ισοτιμίας του λεβ έναντι του ευρώ. Στελέχη της κεντρικής τράπεζας, πάντως, υποστήριζαν μέχρι χθες το μεσημέρι ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν περιοριστικά μέτρα στην απόσυρση των καταθέσεων.
Χαρακτηριστικό του κλίματος που επικρατούσε στη Σόφια είναι ότι εκπρόσωποι των ελληνικών τραπεζών στη χώρα παραδέχτηκαν ότι υπήρξαν αξιοπρόσεκτες μεταφορές καταθέσεων από τις βουλγαρικές στα υποκαταστήματα των ελληνικών τραπεζών, ενώ έξω από τα υποκαταστήματα των βουλγαρικών τραπεζών είχαν ήδη σχηματιστεί ουρές για την απόσυρση των καταθέσεων.
Πληροφορίες από τη Σόφια, επίσης, έκαναν λόγο για το ενδεχόμενο υποτίμησης του λεβ από την ΚΤΒ. Υπηρεσιακό στέλεχος ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας, σχολιάζοντας στο «Κ» τη σχετική φημολογία, υποστήριξε ότι αυτό δεν θα ήταν σκόπιμο. Αντίθετα, ανέφερε ότι δεν θα ήταν απίθανη μια μεγάλη αύξηση των overnight επιτοκίων, ώστε να ανακοπεί η πρωτοφανής διολίσθηση του λεβ.
Πόλεμος ολιγαρχών
Η ανησυχία, όμως, που συνοδεύει τα γεγονότα στη Βουλγαρία έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο πόλεμος ανάμεσα στους «ολιγάρχες» σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο «γίνεται χωρίς κανόνες και δεν είναι προβλέψιμες οι αντιδράσεις τους…».
Ήδη η κυβέρνηση Ορεσάρσκι δήλωσε ότι θα παραιτηθεί και θα γίνουν εκλογές αρχές Οκτωβρίου, καθώς ο πόλεμος ανάμεσα στα τζάκια των ολιγαρχών βομβαρδίζει τα αντιπαρατιθέμενα στρατόπεδα.
Το προηγούμενο της CCB
Η Κεντρική Τράπεζα της Βουλγαρίας υποχρεώθηκε την Παρασκευή 20/6 να αναλάβει τον έλεγχο της CCB, μετά τη δήλωση αδυναμίας να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των πελατών της και τον πανικό των αποταμιευτών (bank run) που ακολούθησε. Ανάλογα φαινόμενα είχαμε χθες στη First Investment Bank. H CCB είχε αγοράσει και το δίκτυο της Credit Agricole. Σύμφωνα με πληροφορίες που προέρχονται από στελέχη ελληνικών επιχειρήσεων στη χώρα, η θυγατρική της είχε διατηρήσει ένα σημαντικό μέρος της «ελληνικής» πελατείας της Εμπορικής, χάρη στους δελεαστικούς όρους που είχε προσφέρει στους παλιούς πελάτες της…
Ήδη ο εισαγγελέας Σοτίρ Τσατσάροφ έχει θέσει υπό έρευνα τον υποδιοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Βουλγαρίας, Τσβέταν Γκούνεβ, υπεύθυνο για την εποπτεία του βουλγαρικού τραπεζικού συστήματος.
Η CCB κατέρρευσε μετά την απόσυρση των κεφαλαίων ενός εκ των ισχυρότερων «ολιγαρχών», του Ντελιάν Πεέφσκι, όταν αυτός ήρθε σε σύγκρουση με την κυβέρνηση και τον βασικό μέτοχο της CCB, γνωστό και ισχυρό «ολιγάρχη» Τσβέταν Βασίλεβ. Μέτοχοι της CCB ήταν, επίσης, το κρατικό επενδυτικό fund του Ομάν, που κατέχει περίπου 30%, και η ρωσική VTB Asset Management, που κατέχει ποσοστό της τάξης του 10%.
Ο Τσβέταν Βασίλεβ, όπως αναφέρουν τα βουλγαρικά ΜΜΕ, αναχώρησε εγκαίρως από τη βουλγαρική πρωτεύουσα με το ιδιωτικό του τζετ, όταν πληροφορήθηκε ότι επρόκειτο να δρομολογηθεί εισαγγελική έρευνα για τη σχέση του με τη δολοφονία ενός τρίτου προσώπου, ισχυρού οικονομικού «βαρόνου» της περιοχής.
Η CCB, όπως και η FIB, συνδεόταν με την κυβέρνηση που κατέρρευσε και, λόγω της σχέσης αυτής, είχε καταφέρει να διαχειρίζεται τα διαθέσιμα μεγάλου μέρους των κρατικών επιχειρήσεων και του βουλγαρικού Δημοσίου.
Τα ελληνικά δίκτυα
Στη Βουλγαρία διατηρούν την παρουσία τους και οι τέσσερις συστημικές ελληνικές τράπεζες με ισχυρά δίκτυα, εκ των οποίων η Εθνική Τράπεζα με τη θυγατρική της UBB έχει τη δεύτερη ισχυρότερη θέση στη βουλγαρική τραπεζική αγορά. Ισχυρή παρουσία διαθέτουν τόσο η Eurobank, με την Postbank, όσο και η Πειραιώς και η Alpha Bank.
Η εκτεταμένη παρουσία των ελληνικών τραπεζών έχει λειτουργήσει μάλλον ευνοϊκά προς το παρόν, καθώς η αβεβαιότητα που έχει προκαλέσει η κατάρρευση της CCB και της FIB μαζί με την κυβέρνηση έχει σπρώξει πολλούς αποταμιευτές να μετακινηθούν προς τα ελληνικά δίκτυα και γενικότερα προς τις ξένες τράπεζες, που, έτσι κι αλλιώς κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο της βουλγαρικής τραπεζικής αγοράς.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών, η διασύνδεση της CCB με τις ξένες τράπεζες, και ειδικά με τις ελληνικές, είναι από ελάχιστη έως και μηδενική, γεγονός που φαίνεται να έχει επηρεάσει θετικά τη θέση τους στα γεγονότα των τελευταίων ημερών.
Παρά τις διαβεβαιώσεις του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Βουλγαρίας, Ιβάν Ισκρόφ, μετά την κατάρρευση της CCB, ότι δεν θα έχει ευρύτερες συνέπειες, και την επιτυχή (!) έκδοση πενταετούς κρατικού ομολόγου με επιτόκιο 3%, οι εξελίξεις διέψευσαν τον κ. Ισκρόφ. Τραπεζικοί κύκλοι επιμένουν ότι εδώ και καιρό ήταν γνωστό ότι η εμπλοκή ορισμένων «βαρόνων» ή «ολιγαρχών» επιχειρηματιών, όπως τους αποκαλούν στη Σόφια, και η διαπλοκή τους με τους κυβερνητικούς ήταν αναμενόμενο ότι θα οδηγούσε σε κατάρρευση κάποια στιγμή το αδιαφανές και διεφθαρμένο σύστημα.
Ο διοικητής της ΚΤΒ είχε ανακοινώσει ότι αναλαμβάνει τον έλεγχο της Corporate Commercial Bank για διάστημα τριών μηνών, απομάκρυνε τη διοίκηση και το εποπτικό συμβούλιο και υποστήριξε ότι η τράπεζα εξακολουθεί να είναι βιώσιμη. Το κόστος της «διάσωσης» θα υποστούν, όπως υποστηρίζεται αρμοδίως, οι μέτοχοι της τράπεζας, με πρώτο βασικό μέτοχο τον Τσβέταν Βασίλεβ.
capital.gr