Μεγάλα παραλιακά τμήματα των πόλεων της Κρήτης, αλλά και ευρύτερες τουριστικές παραλιακές περιοχές κινδυνεύουν να πληγούν απο τσουνάμι σύμφωνα με το σενάριο της μεγάλης πανευρωπαικής άσκησης \”Ποσειδών\”, η οποία ξεκίνησε να διεξάγεται, αρχικά \”επι χάρτου\” στην Κρήτη.
Ο στόχος του έργου είναι να δοκιμάσει τις διαδικασίες ενεργοποίησης του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας στην περίπτωση μιας μείζονος κλίμακας φυσικής καταστροφής (όπως είναι ένα τσουνάμι στην Κρήτη), τις διαδικασίες άμεσης ανταπόκρισης της Ε.Ε. καθώς και τις διαδικασίες επιχειρησιακής αξιοποίησης της Ευρωπαϊκής συνδρομής
Η άσκηση επί χάρτου γίνεται στα πλαίσια προετοιμασίας για την μεγάλη άσκηση επιχειρήσεων η οποία θα πραγματοποιηθεί 24-25 Οκτωβρίου στην Κρήτη με συμμετοχή παρατηρητών από 30 και πλέον χώρες που συμμετέχουν στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας.
Συντονιστής του έργου POSEIDON είναι η Δ/νση Πολιτικής Προστασίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, ενώ συμμετέχουν δύο Εθνικές Αρχές Πολιτικής Προστασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης: της Ελλάδας (Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη) και της Κύπρου (Πολιτική Άμυνα), δύο εθελοντικές οργανώσεις:
Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός και Η πολιτική Προστασίας Χωρίς σύνορα της Γαλλίας, το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, με το Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών (ανάλυση επικινδυνότητας για τσουνάμι) και το Ινστιτούτο Πληροφορικής (καινοτόμες υπηρεσίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών στην διαχείριση κρίσεων), καθώς και οι Τεχνολογίες Τηλεϊατρικής (Γαλλία) για την παροχή υποστηρικτικών δορυφορικών υπηρεσιών.
Στην άσκηση επί χάρτου έλαβαν μέρος ως ασκούμενοι-παίκτες εκπρόσωποι όλων των επιχειρησιακά εμπλεκομένων στην διαχείριση συνεπειών από σεισμό και τσουνάμι, φορέων της Κρήτης (Κέντρο Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας, Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων Περιφέρειας Κρήτης, Περιφερειακή Διοίκηση Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Κρήτης, 3η Eιδική Μονάδα Αντιμετώπισης Καταστροφών, Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Κρήτης, Στρατιωτική Διοίκηση Κρήτης, Λιμενικό Σώμα – Κεντρικό Λιμεναρχείο Ηρακλείου & Χανίων, 7η Υγειονομική Περιφέρεια Κρήτης, Βενιζέλειο-Πανάνειο Νοσοκομείο Ηρακλείου, Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας – Κρήτης, Περιφέρεια Κρήτης, Περιφερειακές Ενότητες Χανίων και Ηρακλείου, Δήμοι Ηρακλείου και Χανίων, Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, Ραδιοερασιτέχνες Κρήτης, Εκπρόσωποι του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας).
Στην άσκηση συμμετείχαν ως παρατηρητές Εκπρόσωποι Πολιτικής Προστασίας των Δήμου Ρεθύμνου, ΔΕΗ, ΟΤΕ, εκπρόσωπος του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου – Εθνικού Κέντρου Προειδοποίησης για Τσουνάμι, όπως και εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στην άσκηση επί χάρτου προσομοιώθηκε για πρώτη φορά ο μεγάλος καταστρεπτικός σεισμός του 365μχ, στην δυτική Κρήτη ο οποίος είχε σαν συνέπεια μέχρι και την κατά 6-10 μέτρα ανύψωση περιοχών στα δυτικά παράλια της Κρήτης.
Τα στοιχεία αυτά αποτέλεσαν κρίσιμο στοιχείο στην διαδικασία λήψης αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα Πολιτικό/Στρατηγικό, Επιχειρησιακό και Τακτικό, ενώ δοκιμάστηκε για πρώτη φορά η σύγκλιση και λειτουργία του Κέντρου Διαχείρισης Κρίσεων Κρήτης με την ομάδα λήψης αποφάσεων και συλλογής πληροφοριών με εκπροσώπους από τις διοικητικές δομές που προβλέπει η νέα αρχιτεκτονική Αποκεντρωμένης Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης του Προγράμματος Καλλικράτης.
Ιδιαίτερη αίσθηση έκανε βίντεο εικονικής πραγματικότητας το οποίο παρουσίασε ο Καθηγητής Κώστας Συνολάκης, διευθυντής ΕΛΚΕΘΑ το οποίο παρουσίαζε τις επιπτώσεις του παλιρροιακού κύματος στο παλιό λιμάνι των Χανίων, σύμφωνα με την ανάλυση επικινδυνότητας του σεναρίου της καταστροφής.
Παράλληλα στο πλαίσιο της άσκησης επί Χάρτου δοκιμάστηκε η ενσωμάτωση στην διαδικασία λήψης αποφάσεων νέων τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών που έχουν αναπτυχθεί από το Ινστιτούτο Πληροφορικής, ΙΤΕ:
• Αποστολή SMS για την ενημέρωση των ασκούμενων-παικτών για τον επικείμενο κίνδυνο παλιρροιακού κύματος
• Χρήση σύγχρονων πρωτοκόλλων διαλογής και επικοινωνία Συντονιστικού Κέντρου ΕΚΑΒ με τον τμήμα επειγόντων περιστατικών του Νοσοκομείου
• Αξιοποίηση γεωγραφικού πληροφοριακού συστήματος για την απεικόνιση περιστατικών, φορέων, και θυμάτων, όπως και την εύρεση πόρων όπως αυτόματου απινιδωτή για την διάσωση πολίτη.
Την τεχνική διεύθυνση διεξαγωγής και συντονισμού της άσκησης έχουν ομάδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) στην οποία συμμετέχουν η Εθνικός Εκπρόσωπος της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Υποδιοικητής του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Πολιτικής Προστασίας και η εκπρόσωπος του Τμήματος Ελέγχου και Παρακολούθησης Σχεδίων/Διεύθυνση Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών.
Στο χαιρετισμό του ο Γενικός Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης κ. Αθανάσιος Καρούντζος τόνισε ότι το έργο αυτό είναι εξαιρετικής σημασίας τόσο για τα αποτελέσματα που θα εξαχθούν, όσο και γιατί είναι μια καινοτομία σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η οποία θα διεξαχθεί στο νησί μας μέσω της Πολιτικής Προστασίας την υπηρεσία που αποβλέπει στην προστασία της ζωής, υγείας και περιουσίας των πολιτών από φυσικές τεχνολογικές και λοιπές καταστροφές που προκαλούν καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης.
Ο Γενικός Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης κ. Αθανάσιος Καρούντζος σε δηλώσεις στους δημοσιογράφους ανέφερε:
«Σήμερα στα πλαίσια του προγράμματος «ΠΟΣΕΙΔΩΝ» γίνεται μια διαδικασία προσομοίωσης με ένα φαινόμενο που μπορεί να υπάρξει στην εποχή μας, το φαινόμενο του τσουνάμι. Στις σεισμικές περιοχές ανήκουν και η Κρήτη και το σύνολο της Ελλάδος. Με πιλότο την Κρήτη ξεκινάει αυτό το πρόγραμμα και έτσι όλες οι κρατικές υπηρεσίες, η Περιφέρεια Κρήτης και οι περιφερειακές ενότητες όλων των νομών βρίσκονται σε πλήρη εγρήγορση.
Γίνεται αυτή η διαδικασία προσομοίωσης έτσι ώστε να μπορέσουμε να προβλέψουμε κάποιες κινήσεις που είναι αναγκαίες είτε όσον αφορά την λειτουργία βασικών υπηρεσιών του κράτους σε μια τέτοια δεδομένη στιγμή να μπορούν να λειτουργούν, είτε είναι το αεροδρόμιο, είτε είναι οι τηλεπικοινωνίες, είτε το ρεύμα που παράγει η ΔΕΗ, καθώς και μια σειρά άλλα ζητήματα.
Το Πρόγραμμα POSEIDON κυρίως έχει ως στόχο τον συντονισμό όλων των υπηρεσιών από το εθελοντικό κίνημα, την Περιφέρεια, τις κρατικές υπηρεσίες, το ανθρώπινο δυναμικό καθώς και των ανθρώπων που θα έχουν ανάγκη με προβλήματα κινητικότητας και την διοχέτευσή τους στα νοσοκομεία.
Για δύο περιοχές όπως είναι τα Χανιά και το Ηράκλειο έχει γίνει η διαδικασία της προσομοίωσης και πιστεύω ότι στα πρώτα 30 με 40 λεπτά εάν υπάρξουν συντονισμένες διαδικασίες δεν θα έχουμε ανθρώπινα θύματα. Όλα αυτά τα σενάρια είναι υποθετικά όμως έχουν αναλυθεί πολύ σωστά από το ΙΤΕ και τις αντίστοιχες υπηρεσίες που μελετούν τα ζητήματα. Ο στόχος λοιπόν είναι ο καλύτερος σχεδιασμός μιας Πολιτικής Προστασίας, ενός καλού συντονισμού, έτσι ώστε να ανταπεξέλθουμε ως χώρα. Αυτό το Πρόγραμμα επιβάλλεται από την Κοινότητα διότι είμαστε μια σεισμογενής περιοχή.
Ο κ. Καρούντζος ανακοίνωσε ότι έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες ώστε να φτιαχτεί ένα καινούργιο κτίριο σε άλλη περιοχή – το κτίριο όπου σήμερα στεγάζονται οι αλλοδαποί – ούτως ώστε να υπάρξει ένα κτίριο που να ικανοποιεί πραγματικά τις απαιτήσεις της Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας. «Για ότι αφορά το συγκεκριμένο αυτό κτίριο Διαχείρισης Κρίσεων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης επιβάλλεται τουλάχιστον μέσα στο 2011 να έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες διευθέτησης ενός άλλου χώρου», κατέληξε ο κ. Καρούντζος.