Ο καπετάν Γιάννης θα σηκωνόταν από τον τάφο αν μάθαινε ότι μία από τις κόρες του -η Μαριάννα εν προκειμένω- παρέβαινε μία από τις «δέκα εντολές» του γενάρχη του οικογενειακού επιχειρηματικού ομίλου. Συγκεκριμένα, η εντολή του πατέρα Λάτση προς τα τρία παιδιά του -μία ακριβή, δίχως άλλο, παρακαταθήκη- αφορά τη μη ανάμειξη των μελών της οικογένειας στα media.
Φίλοι της οικογένειας -βετεράνοι των επιχειρήσεων στη στεριά και στη θάλασσα- από την εποχή που η θρυλική «Νεράιδα» έκοβε βόλτες στον Αργοσαρωνικό θεωρούν ότι η Μαριάννα Λάτση, η μεγαλύτερη από τις δύο κόρες του Γιάννη Λάτση, βρέθηκε για άλλη μία φορά στο όριο της παραβίασης της πατρικής εντολής. Ετσι κι αλλιώς, το «μακριά από τα media» ξεκίνησε να… παραβιάζεται με τη συμμετοχή της στην εταιρεία που ελέγχει την ελληνική έκδοση του Huffington Post.
Αν και ο κύκλος της στο μεγαλοπρεπές «Παλλάς Αθηνά», το πρώην ξενοδοχείο «Απέργη» στο Κεφαλάρι της Κηφισιάς, το οποίο στεγάζει, πέραν όλων των άλλων, το Ιδρυμα Λάτση, μιλά για «μικρή συμμετοχή» και για «αστεία λεφτά» και κυρίως για μια γενναιόδωρη κίνηση προς μια διαχρονική φίλη της οικογένειας (εννοώντας τη γεννηθείσα στις 15 Ιουλίου 1950 Αριάννα Στασινοπούλου, νυν Arianna Huffington), εντούτοις το παραθυράκι της παραβίασης άνοιξε. Το πόσο και για ποιους λόγους θα φανεί με τον καιρό…
Η ρότα του καπετάν Γιάννη
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η οικογένεια Λάτση και κυρίως ο γενάρχης του οικογενειακού επιχειρηματικού ομίλου είχε μια αρχή που δεν την παραβίασε ποτέ και για κανέναν. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή, η οικονομική δύναμη και η επιχειρηματική ευρωστία σού δίνουν επιρροή στα media και όχι συμμετοχή σε αυτά. Οπως επίσης ότι ο συνδυασμός της οικονομικής δύναμης και της επιχειρηματικής ισχύος αποτελεί την καλύτερη ασπίδα για έναν όμιλο με πολυσχιδείς δραστηριότητες και πολλαπλά ενδιαφέροντα και συμφέροντα στην αγορά.
Με άλλα λόγια, πρέπει να μένει εκτός των συγκρούσεων του εκδοτικού κατεστημένου και σε ικανή απόσταση ώστε να κρατιούνται και οι ισορροπίες και να αξιοποιούνται κάθε φορά οι συσχετισμοί.
Με αυτή τη ρότα ταξίδεψε για χρόνια το καράβι του ομίλου με τον καπετάν Γιάννη στο τιμόνι του. Οι αρνήσεις για συμμετοχή σε εκδοτικές επιχειρήσεις και σε μεμονωμένες εφημερίδες -αρκετές στο διάβα των δεκαετιών- αλλά η έγνοια, η φροντίδα και η… συμπαράσταση για τα ίδια τα Μέσα και τους ανθρώπους τους ήταν μια διαρκής λειτουργία.
Τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η μικρή έστω συμμετοχή της Μαριάννας Λάτση στο σχήμα της ελληνικής Huffington Post άνοιξε την όρεξη, αναπτέρωσε το ηθικό και ενίσχυσε τις προσδοκίες ουκ ολίγων παραγόντων της μιντιακής πιάτσας που μυρίστηκαν χρήμα και έτρεξαν… Παραδείγματος χάριν, στα σαλόνια της αθηναϊκής υψηλής κοινωνίας -τουλάχιστον εκείνης που μένει αλώβητη από τις δραματικές συνέπειες του μνημονίου- συζητείται μετ’ επιτάσεως μια κρούση -«συζήτηση ή και συνάντηση»- που έγινε από την πλευρά του ΔΟΛ αλλά και του Πήγασου προς την πλευρά Λάτση, προκειμένου να βρεθεί τρόπος να αλλάξουν χέρια και ιδιοκτήτη οι μετοχές της εταιρείας Τηλέτυπος (MEGA), οι οποίες ανήκουν στο χαρτοφυλάκιο του ΔΟΛ και του Πήγασου. Το σχέδιο μάλιστα που προτείνουν οι εκδοτικοί όμιλοι, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι να δημιουργηθεί μια holding εταιρεία με τις μετοχές Μπόμπολα – Ψυχάρη και να μεταβιβαστούν στην πλευρά Λάτση, χωρίς όμως να εμφανιστεί ο νέος μέτοχος στη διοίκηση σήμερα αλλά μετά από μία διετία. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι κάτι τέτοιο δεν θα έβρισκε καθόλου σύμφωνο τον άλλον εταίρο του MEGA, την οικογένεια Βαρδινογιάννη. Ειδικά αυτή την περίοδο οι οικογένειες Λάτση και Βαρδινογιάννη είναι στα μαχαίρια περισσότερο από ποτέ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι δύο πλευρές δεν βρήκαν έδαφος συνεννόησης και τα πράγματα έμειναν όπως είναι.
Πάντως, ο φιλικός και επαγγελματικός κύκλος της Μαριάννας Λάτση υποστηρίζει με περισσή επιμονή ότι τέτοια κρούση δεν υπήρξε ποτέ. Οπως λένε πρόσωπα του φιλικού της περίγυρου, «η Μαριάννα μπορεί να κάνει δώρα εγκαινίων, αλλά δεν ενδιαφέρεται να εμπλακεί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στα media». Νομικοί κύκλοι που είναι σε θέση να γνωρίζουν διαβεβαιώνουν όμως ότι η κρούση και η συζήτηση για το MEGA έγινε και απορρίφθηκε από την πλευρά Λάτση περίπου προ μηνός. Για να δούμε όμως τι είναι και ποιους αφορούν αυτού του τύπου τα δώρα.
Σύμφωνα με τις εξηγήσεις που δίνονται, αφορούν εφάπαξ χρηματικές ενισχύσεις σε φίλες -αποκλειστικά και μόνο φίλες- της μεγαλύτερης θυγατέρας του Γιάννη Λάτση. Ως τέτοιο παράδειγμα συζητείται στα σαλόνια και η ενίσχυση σε ελληνικό site που άνοιξε προ έτους.
Ανοιχτά μέτωπα
Η συμμετοχή στην ελληνική Huffington Post είναι μια πραγματικότητα. Οπως επίσης και τα ακριβά δώρα εγκαινίων για τις φίλες. Μικρά πράγματα, θα πείτε, και ίσως δεν έχετε άδικο, αλλά γιατί όλα αυτά τα μικρά δεν ανοίγουν την όρεξη και δεν ενισχύουν τις προσδοκίες παραγόντων της αγοράς των media που θεωρούν -καλώς ή κακώς- ότι ο όμιλος Λάτση θα χρειαστεί οσονούπω την ασπίδα των παραδοσιακών Μέσων και εκδοτών; Ενα ερώτημα που ζητά απάντηση και αυτή η απάντηση δεν είναι εύκολο να δοθεί με όποιον τρόπο, ειδικά τη στιγμή αυτή, με τόσα μέτωπα που έχει ανοιχτά ο όμιλος Λάτση.
Η μεγάλη αστική ανάπτυξη του Ελληνικού και του παραλιακού μετώπου που βρίσκεται μπροστά από το παλιό αεροδρόμιο, τα μεγάλα εμπορικά κέντρα και γενικότερα το real estate, η σχέση με το κράτος και τα συμφέροντά του στην περίπτωση της εισηγμένης Ελληνικά Πετρέλαια, η επανάκαμψη στα τραπεζικά δρώμενα έστω και με το μικρό ποσοστό που κατέχουν οι πρώην μεγαλομέτοχοι της Eurobank στην Εθνική Τράπεζα είναι υποθέσεις με πολλαπλό δημοσιογραφικό ενδιαφέρον. Υποθέσεις που έτσι και αλλιώς λειτουργούν ως πρόκληση για βετεράνους των media!
«Η Μαριάννα δεν είναι, ούτε σκέφτεται να γίνει Γιάννα», ακούγεται ολοένα συχνότερα από την πλευρά της κοσμοπολίτικης ατμόσφαιρας Δηλιγιάννη – στον αριθμό 59 της οποίας φιλοξενείται το Γραφείο Αθηνών του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση. Και αυτή είναι η γραμμή και η κατεύθυνση ως προς το να διασκεδάζονται, όπως πιστεύουν, οι φήμες και όχι μόνο για την ανάμειξη της μεγαλύτερης θυγατέρας του καπετάν Λάτση στα media, παραδοσιακά και νέα, έντυπα και ηλεκτρονικά.
Επένδυση στην ψηφιακή οικονομία
Από τη δεκαετία του ’90 τα διεθνούς εμβέλειας media ασχολούνται συστηματικά με τους κληρονόμους του ομίλου Λάτση και κυρίως με τον πρωτότοκο -και διαφορετικής αισθητικής άποψης- της επιχειρηματικής οικογένειας Σπύρο Λάτση. Για παράδειγμα, το αμερικανικό περιοδικό «Forbes», το καλοκαίρι του 1998, σε δημοσίευμά του έφερνε σε επίζηλη θέση (101ο) της σχετικής λίστας του τον 51χρονο τότε γιο του ιδρυτή. Η καθαρή αξία της περιουσίας του, σύμφωνα πάντοτε με τα δημοσιευμένα στοιχεία του αμερικανικού περιοδικού, ανερχόταν σε 3,1 δισ. δολάρια. Η αξία της περιουσίας, όμως, δεν ήταν προσωπική υπόθεση.
Ετσι κι αλλιώς, ανεξάρτητα από το όνομα του «καραβοκύρη», πρώτα ήταν ο πατέρας, μετά ο γιος και η περιουσία – το ρευστό, οι μετοχές, τα ακίνητα κ.λπ. ανήκαν πάντα στον οικογενειακό όμιλο, οι επιμέρους ιδιοκτησίες του οποίου χάνονταν σ’ ένα λαβύρινθο holding companies και trust με έδρα το Λουξεμβούργο, το Λιχτενστάιν ή τα νησάκια της Μάγχης.
Με αυτό το δεδομένο η πρόσφατη ανακοίνωση για τη συμμετοχή εταιρειών συμφερόντων της Μαριάννας Ι. Λάτση και του Πάρη Κασιδόκωστα (που μετά την ενασχόλησή του με τη δισκογραφική Panik Records μπήκε στον χώρο της ναυτιλίας) στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας Realize Α.Ε. προκάλεσε, όπως ήταν φυσικό, διάφορα ερωτήματα – μικρά ή μεγάλα δεν παίζει ρόλο…
Μάλιστα, στο σχετικό δελτίο Τύπου αναφερόταν ότι οι στρατηγικοί επενδυτές, δηλαδή η Μαριάννα Λάτση και ο γιος της Πάρις, απέκτησαν δικαίωμα μειοψηφικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας Realize Α.Ε. και ότι η επένδυσή τους «έχει ως στόχο την υλοποίηση του επιχειρηματικού πλάνου της εταιρείας για δυναμική ανάπτυξη των παρεχόμενων υπηρεσιών της στον χώρο των ηλεκτρονικών πληρωμών στην Ελλάδα και στο εξωτερικό μέσω των θυγατρικών της Viva Payments και Viva Services». Επιπλέον, οι συντάκτες του δελτίου Τύπου έδωσαν έμφαση στον χαρακτήρα της επένδυσης: «Η εν λόγω επένδυση εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής των δύο επενδυτών για υποστήριξη καινοτόμων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών σε έναν από τους βασικότερους πυλώνες ανάπτυξης της χώρας μας, την ψηφιακή οικονομία».
O όμιλος Realize, ο οποίος δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά από το 2000, αποτελείται από τρεις εταιρείες: α) τη Realize A.E., που διακρίνεται στον κλάδο της Πληροφορικής με εξειδίκευση στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη web και mobile εφαρμογών για τράπεζες και μεγάλους οργανισμούς (Β2Β), β) τη Viva Payments, το πρώτο αδειοδοτημένο από την Τράπεζα της Ελλάδος Ιδρυμα Πληρωμών για την παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικών πληρωμών στην Ελλάδα και σε 30 χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) και γ) τη Viva Services, μια εταιρεία με κυρίαρχη θέση στην ηλεκτρονική διάθεση προς καταναλωτές (B2C) ταξιδιωτικών και τουριστικών υπηρεσιών (αεροπορικών, ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, ξενοδοχείων κ.λπ.), εισιτηρίων θεαμάτων και αθλητικών εκδηλώσεων, ασφαλειών, μεταφορών (Ταξί), τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών κ.ά.