Οι Τούρκοι καλούνται σήμερα στις κάλπες για τις βουλευτικές εκλογές που αναμένεται να αναδείξουν νικητή τον πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος διεκδικεί την τρίτη συνεχόμενη θητεία του και επιδιώκει να καταρτίσει νέο Σύνταγμα. Η χώρα, που ελπίζει να ενταχθεί στην ΕΕ, θεωρείται ότι μετατράπηκε σε ισχυρή οικονομία και ανέλαβε σημαντικές διεθνείς πρωτοβουλίες αφότου το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK) κατέλαβε για πρώτη φορά την εξουσία το 2002.

Τα εκλογικά τμήματα στη χώρα των 74 εκατομμυρίων ανθρώπων αναμένεται να ανοίξουν στις 07:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας) στα ανατολικά και μια ώρα αργότερα στα δυτικά, στην πρωτεύουσα \’Αγκυρα καθώς και στην Κωνσταντινούπολη.

Οι δημοσκοπήσεις φέρουν τον Ερντογάν να κερδίζει άνετα άλλα τέσσερα χρόνια μονοκομματικής εξουσίας.
Το AK πιστώνεται την βελτίωση της κατάστασης της οικονομίας και ότι τερμάτισε δεκαετίες χαοτικών κυβερνητικών συνασπισμών, στρατιωτικών πραξικοπημάτων και αποτυχημένων ξένων δανείων. Το μόνο ερώτημα στις σημερινές εκλογές είναι πόσο μεγάλη θα είναι η διαφορά.

Στον Ερντογάν δεν αρκεί απλή πλειοψηφία για να προωθήσει το σχέδιο του να καταρτίσει νέο Σύνταγμα για να αντικαταστήσει εκείνο του 1982, που είχε ψηφιστεί δύο χρόνια μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του Σεπτεμβρίου του 1980.

Ο Ερντογάν, το κόμμα του οποίο αποτελεί μετεξέλιξη απαγορευμένων ισλαμικών κινημάτων, λέει ότι το νέο Σύνταγμα θα βασίζεται σε δημοκρατικές και πλουραλιστικές αρχές που θα φέρουν την Τουρκία πιο κοντά στα Ευρωπαϊκά πρότυπα.

Πολλοί ξένοι επενδυτές χαρακτηρίζουν το συντηρητικό AK ως το πιο φίλα προσκείμενο στις αγορές κόμμα στην Τουρκία, αλλά οι επικριτές του Ερντογάν τον θεωρούν απολυταρχικό. Εκφράζουν φόβους ότι θα αποπειραθεί να μετατρέψει το πολιτικό σύστημα σε προεδρικό και θα επιδιώξει να εκλεγεί ο ίδιος πρόεδρος στο μέλλον.

Αντίπαλοι του Ερντογάν επισημαίνουν επίσης τις παρακολουθήσεις τηλεφωνικών συνδιαλέξεων από κρατικές υπηρεσίες, τις συλλήψεις δημοσιογράφων που επικρίνουν την κυβέρνηση, το νεποτισμό, το διευρυνόμενο χάσμα πλουσίων-φτωχών.

Στην απερχόμενη βουλή το AK είχε τις 331 από τις 550 έδρες και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι θα τις διατηρήσει αν δεν τις αυξήσει. Το AK χρειάζεται τουλάχιστον 330 έδρες για να έχει την δυνατότητα να προκηρύξει δημοψήφισμα για την κατάρτιση νέου Συντάγματος. Στην περίπτωση που αποσπάσει πλειοψηφία δύο τρίτων θα είναι σε θέση να τροποποιήσει το Σύνταγμα χωρίς να χρειάζεται καν δημοψήφισμα.

«Οι εκλογές αυτές δεν αφορούν το ποιος θα κερδίσει, αλλά το εάν και κατά πόσον το AK θα κερδίσει με αρκετά μεγάλη πλειοψηφία ώστε να αλλάξει το Σύνταγμα», σύμφωνα με το Σινάν Ιλγκέν του Κέντρου Μελετών για την Οικονομία και την Εξωτερική Πολιτική της Κωνσταντινούπολης.

Η αντιπολίτευση αναζήτησε νέα ταυτότητα μετά τη συντριβή των παλιών μεγάλων κομμάτων που είχαν σαρωθεί από το AK εν μέσω σκανδάλων και των συνεπειών της οικονομικής κρίσης το 2002. Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το άλλοτε κυρίαρχο κόμμα των κοσμικών, προσκείμενων στην Δύση ελίτ, έχει αναζωογονηθεί υπό το νέο του ηγέτη Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.

Οι δημοσκοπήσεις το φέρουν ικανό να συγκεντρώσει από 25% ως 30% των ψήφων. Ο Κιλιτσντάρογλου άφησε κατά μέρος την παλιότερη ρητορική του CHP, που κατηγορούσε το AK ότι ήθελε να μετατρέψει την Τουρκία σε ισλαμικό κράτος τύπου Ιράν, και επικεντρώθηκε σε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στις ανισότητες, ενώ προειδοποίησε για την αυξανόμενη δύναμη του Ερντογάν.

Οι επιδόσεις των ανεξάρτητων υποψηφιοτήτων του κουρδικού κόμματος της Ειρήνης και της Δημοκρατίας (BDP) αλλά και του ακροδεξιού κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) ίσως αποδειχθούν αυτές που θα κρίνουν εάν το κόμμα του Ερντογάν θα εκλέξει τον αριθμό βουλευτών που επιδιώκει.

Αναλυτές επισημαίνουν ότι η επόμενη κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα, καθώς το δημοσιονομικό έλλειμμα έχει υπερδιογκωθεί, η οικονομία έχει υπερθερμανθεί και η ανεργία μεταξύ των νέων είναι υψηλή, σε μια χώρα όπου ο μέσος όρος ηλικίας φθάνει τα 28 χρόνια.

ΑΠΕ-ΜΠΕ