Σε ισχύ τέθηκε σήμερα η 3η παράταση της δανειακής σύμβασης – με την οποία διατηρούνται τα δικαιώματα της Ελλάδας στα υπόλοιπα των δανείων εως το τέλος Ιουνίου – με παράλληλη… προτροπή του Μηχανισμού Σταθερότητας (EFSF) για «κατάλληλη συμφωνία» από 1/7/2015 και μετά…
Το νομικό κείμενο της παράτασης «Βαρουφάκη» (σ.σ. υπογράφεται από τον εκάστοτε ΥΠΟΙΚ) έχει πολλές ομοιότητες αλλά και διαφορές από την προηγούμενη παράταση «Χαρδούβελη», καθώς η πολιτική διαπραγμάτευση περί ελαστικότερων όρων – μέτρων που προσφέρθηκε στην Ελλάδα, έφερε πρόσθετους όρους: νέες 4σέλιδες διατάξεις για τα 10,9 δις ευρώ του ΤΧΣ που θα δοθούν μόνο μετά από έγκριση ΕΚΤ και μόνο για στήριξη τραπεζών.
Η παράταση της Master FFA
Η παράταση της δανειακής σύμβασης έως 30 Ιουνίου του 2015 με την ονομασία «Third Amendment Agreement relating to the Μaster Financial Assistance Facility Agreement» υπεγράφη από τον ΥΠΟΙΚ Γ. Βαρουφάκη μετά την επίσημη έγκρισή της την Παρασκευή, όπως υπεγράφη δύο μήνες νωρίτερα η 2η παράταση, από τον τότε ΥΠΟΙΚ Γκ. Χαρδούβελη.
Οι δύο συμβάσεις – ως τυποποιημένα κείμενα- έχουν πολλές ομοιότητες στους «όρους» εκταμίευσης των δόσεων, αλλά και μία άλλη πλέον κοινή πορεία, στο γεγονός ότι – προς το παρόν – δεν παρουσιάστηκαν στη Βουλή…
Διαφέρουν όμως και αρκετά τους σημεία που σύμφωνα με αρμόδια στελέχη, συνιστούν το «αντάλλαγμα» για την ελαστικότητα που συμφωνήθηκε σε πολιτικό επίπεδο στην διαπραγμάτευση (σ.σ. που συνεχίζεται). Ελαστικότητα για τους όρους ολοκλήρωσης της «αξιολόγησης» με την υποκατάσταση μέτρων με άλλα «τουλάχιστο ίσης απόδοσης», το 4μηνο μορατόριουμ, αλλά και το παράθυρο για πρωτογενές πλεόνασμα φέτος που θα αποφασιστεί σε συνάρτηση με το ΑΕΠ.
Οι όροι για τα 10,9 δις του ΤΧΣ
Το «αντάλλαγμα» είναι νέες σελίδες στην σύμβαση. Τετρασέλιδες διατάξεις θέτουν τους όρους επιστροφής των 10,9 δις ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας – ΤΧΣ στον EFSF (Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) και την πολύ αυστηρή χρήση των κεφαλαίων (που μένουν διαθέσιμα μόνο για την 4μηνη παράταση) και μόνο μετά από έγκριση της ΕΚΤ και του EFSF «για την κεφαλαιακή στήριξη βιώσιμων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, την κάλυψη του κόστους διάσωσης τραπεζών και για κανέναν άλλο λόγο» όπως αναφέρεται στο άρθρο 2.1 και στο άρθρο 3.Β της σύμβασης.
Κατάλληλη συμφωνία μετά την 3η Ιουνίου
Στην απόφαση του EFSF της Παρασκευής που επικυρώνει την 4μηνη παράταση, υπάρχει η… προτροπή για «κατάλληλη συμφωνία» από 1/7/2015 και μετά. Αναφέρεται ότι «Η ελληνική κυβέρνηση τώρα έχει την ευκαιρία να εργαστεί με τους εταίρους της για να βρει μια κατάλληλη συμφωνία για την περίοδο μετά από τις 30 Ιουνίου 2015»..
Όσο για τα λεφτά που έχει διακαώς ανάγκη η Αθήνα με τον ΥΠΟΙΚ να κάνει σαφές ότι λείπουν 2-3 δις ευρώ για την κάλυψη δανειακών αναγκών το EFSF επιβεβαιώνει ότι:
– Το υπόλοιπο του δανείου των 1,8 δισ. ευρώ απαιτεί «την επιτυχημένη ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης του τρέχοντος προγράμματος» αλλά και ότι
– Η μεταβίβαση των 1,8 δισ. ευρώ από τα κέρδη ομολόγων που διακραττεί η ΕΚΤ επίσης συνδέονται με «την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης και της έγκρισης από το Eurogroup»…
Οι άλλες διατάξεις
Υπενθυμίζεται ότι τα υπόλοιπα νομικά κείμενα της παράτασης προβλέπουν νέα υποβολή λίστας με την μορφή τροποποιημένης συμφωνίας στο Eurogroup έως το τέλος Απριλίου, αλλά και καταβολή δόσεων μετά από θετική αξιολόγηση από τους θεσμούς, βάσει «της αποστολής προόδου και μετά την οριστική συμφωνία του Eurogroup».
Αναφέρεται επίσης ότι η παράταση μπορεί να είναι χρόνος γέφυρα για συζητήσεις για πιθανή «follow-up» συμφωνία ανάμεσα στο Eurogroup στους θεσμούς και στην Ελλάδα. Η βάση για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα είναι το μνημόνιο με την ΕΕ (MOU) και με το ΔΝΤ (το MEFP) αναφέρει η ΕΚΤ και σε αυτό το πλαίσιο όποιες δεσμεύσεις που διαφέρουν θα πρέπει να υποκατασταθούν από μέτρα ίσης ή καλύτερης ποιότητας σε όρους επίτευξης των στόχων του προγράμματος.
Οι δηλώσεις του ΥΠΟΙΚ
Ο ΥΠΟΙΚ Γ. Βαρουφάκης μιλώντας χθες στη τηλεόραση του Σκάι προανήγγειλε άμεση έναρξη 2 παράλληλων διαπραγματεύσεων για το χρηματοδοτικό κενό των επόμενων μηνών αλλά και για την νέα συμφωνία με 3 ελληνικά αιτήματα, το πρωτογενές πλεόνασμα της επόμενης 10ετίας, το χρέος και τις επενδύσεις.
Ειδικά για τα 10,9 δις ευρώ του ΤΧΣ που πλέον μεταφέρονται – μεταφέρθηκαν στα κοινοτικά όργανα ανέφερε ότι υπάρχει «τεράστια αντίδραση που αντιμετωπίζουμε με συνεχή διαπραγμάτευση» με στόχο ένα μέρος από τα λεφτά αυτά να πάει στην «καλή τράπεζα» που θέλει να φτιάξει η κυβέρνηση.
Όσο για το χρηματοδοτικό κενό των επόμενων εβδομάδων – μηνών για το οποίο η κυβέρνηση ζητά μεταξύ άλλων και το 1,8-1,9 δις ευρώ των κερδών ομολόγων που διακρατεί η ΕΚΤ άσκησε κριτική στην κυβέρνηση Παπαδήμου. Ήταν «λάθος της ΕΚΤ να αγοράσει Ελληνικά ομόλογα επί Τρισέ, το οποίο το πληρώνουμε τώρα εμείς» είπε και χαρακτήρισε ως «απαράδεκτο» το προαπαιτούμενο της αξιολόγησης για να πάρουμε τα χρήματα μας από τα ομόλογα, κάτι για το οποίο κατηγόρησε την κυβέρνηση Παπαδήμου, που δέχθηκε τον συγκεκριμένο όρο.
Μάλιστα, κράτησε σε άλλη συνέντευξή του χθες στο Associated Press διαφορετική στάση ανάμεσα στην απόλυτη προτεραιότητα αποπληρωμής του χρέους προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και στις αποπληρωμές προς την ΕΚΤ λέγοντας ότι ανήκουν σε άλλη κατηγορία “και θα πρέπει να το καθορίσουμε αυτό σε συνεργασία με τους εταίρους μας και τους θεσμούς”.
Αλλά και ο Dijsselbloem είπε «Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Βαρουφάκης, είτε έπαιζε πόκερ με μπλόφα είτε υποτίμησε πόσο άσχημη ήταν η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα» και πρόσθεσε ότι μετά τις εκλογές, «Δεν υπήρχαν χρήματα στο ταμείο και άρα χρειάζονταν βοήθεια. Δεν ήθελαν πλέον δάνεια, επειδή είχαν πάρει ήδη πάρα πολλά, αλλά είχαν κατά μέσο όρο 32 χρόνια για την αποπληρωμή των δανείων. Νομίζω ότι δεν ήξεραν ακριβώς πόσο άσχημα τα πήγαινε το ελληνικό δημόσιο (κράτος) και πόσο το βουνό του χρέους είχε επεκταθεί (εξομαλυνθεί)».
Την Παρασκευή, η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Μαριάνε Κοτέ είπε ότι δεν υπήρξε «καμία μυστική συνεννόηση στο Eurogroup» ούτε για τον κατάλογο των μεταρρυθμίσεων ούτε για το πρωτογενές πλεόνασμα. Όπως διευκρίνισε μόνο για το 2015 το Eurogroup αποφάσισε να ληφθούν υπόψη οι «οικονομικές περιστάσεις». Τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να τηρηθεί ο στόχος ενός πρωτογενούς πλεονάσματος της τάξεως του 4,5% του ΑΕΠ. Όπως τόνισε, το πλεόνασμα αυτό είναι αναγκαίο για την αποπληρωμή του χρέους.