Είναι γεγονός ότι η τηλεόραση επηρεάζει τις κοινωνικές εξελίξεις, δημιουργεί πρότυπα, καθορίζει αποφασιστικά τη ζωή μας.
Γι’ αυτό σε όλες τις αναπτυγμένες κοινωνίες υπάρχουν κανόνες που θεσπίζει η πολιτεία και διέπουν τη λειτουργία της.
Έτσι στη χώρα μας είχε ψηφιστεί και ίσχυσε ο Νόμος 2328/1995.
Ο Νόμος αυτός ρύθμιζε, κατά κύριο λόγο, θέματα που αφορούσαν τον παραδοσιακό τρόπο μετάδοσης του σήματος της τηλεόρασης (επίγεια τηλεόραση, χρήση του φάσματος των ερτζιανών συχνοτήτων).
Δεν κάλυπτε καθόλου το θέμα της νέας τεχνολογίας της ψηφιακής / δορυφορικής τηλεόρασης.
Για τους περισσότερους από εμάς ο νέος όρος που έχει μπει στη ζωή μας (ψηφιακή τηλεόραση) φαντάζει σα μια “μαγική – άγνωστη ” έννοια.
Τι είναι άραγε, όμως , η ψηφιακή τηλεόραση;
Μέχρι πριν λίγο καιρό το παραδοσιακό σήμα της τηλεόρασης μεταδίδετο με τρόπο αναλογικό, δηλαδή η τιμή του σήματος σε κάθε χρονική στιγμή περιέχει πληροφορίες που επηρεάζονται αναλογικά από οποιοδήποτε θόρυβο που προκαλείται από τεχνητή πηγή ή από φυσικά φαινόμενα (κεραυνοί, βροντές κλπ) και αλλοιώνουν την ποιότητα του τελικού σήματος, που λαμβάνεται από τους δέκτες.
Στην ψηφιακή, όμως, τηλεόραση το σήμα μετατρέπεται σε ένα ψηφίο το οποίο φυλάσσεται με ένα ψηφιακό – δυαδικό τρόπο και επί του ψηφίου αυτού γίνονται μέσω του Η/Υ ορισμένες επεξεργασίες.
Το νέο στοιχείο, που έχει εισαχθεί, είναι ότι με την εξέλιξη των ψηφιακών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, έχει επιτευχθεί να εισάγονται όλες οι πληροφορίες σε μια τέτοια μορφή, ώστε να υφίστανται επεξεργασία από τον Η/Υ.
Άρα με τον αναλογικό τρόπο μετάδοσης της τηλεόρασης, η εικόνα μεταδίδεται με τις αλλοιώσεις που υφίσταται από διάφορες εξωτερικές αιτίες, χωρίς τη δυνατότητα βελτίωσής της, ενώ με τον ψηφιακό τρόπο μετάδοσης υπάρχει η δυνατότητα πολλαπλής επεξεργασίας της εικόνας.
Έτσι μπορούν να γίνουν αρκετές κωδικοποιήσεις, οι οποίες έχουν κύριο στόχο την πολύ καλή ποιότητα λήψης του σήματος.
Τα κύρια πλεονεκτήματα της ψηφιακής τηλεόρασης, σε σχέση με την υπάρχουσα συμβατική αναλογική τηλεόραση, είναι τα παρακάτω:
Α. Η σαφώς καλύτερη ποιότητα του σήματος της ψηφιακής.
Β. Η μεγαλύτερη χωρητικότητα των προγραμμάτων της ψηφιακής,
Γ. Η ψηφιακή τηλεόραση επιτρέπει την εισαγωγή νέων υπηρεσιών, που έχουν το χαρακτήρα της αμοιβαίας επίδρασης μεταξύ εκπέμποντος και λαμβάνοντος το σήμα.
Δ. Η ψηφιακή τηλεόραση παρέχει μεγαλύτερη προστασία για τα δικαιώματα του χρήστη. Οι μέθοδοι κρυπτογράφησης με την νέα αυτή τεχνολογία είναι πάρα πολύ προχωρημένες, γεγονός που σημαίνει ότι προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ελευθερίες του ατόμου.-
Η ψηφιακή μετάδοση του σήματος διευκολύνει περισσότερο τα πράγματα, αφού μια συχνότητα μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί από 6 τουλάχιστον σταθμούς.
Παρά το γεγονός ότι λειτουργούν ήδη κάποιες δέσμες ψηφιακής δορυφορικής τηλεόρασης, το θεσμικό πλαίσιο δεν έχει μέχρι τώρα διαμορφωθεί οριστικά.
Παρ’ όλα αυτά πολλοί τηλεοπτικοί σταθμοί λειτουργούν “νομότυπα” , μεταδίδοντας είτε μέσω “καλωδίου” είτε μέσω δορυφόρου “ανοικτής λήψης”, αξιοποιώντας τις νέες ψηφιακές “δέσμες”. Η χώρα μας , με βάση τα τεχνικά και οικονομικά δεδομένα, πρέπει να εισάγει νομοθέτημα ,το οποίο να διέπεται από τους παρακάτω κανόνες:
Ι. Στον κανόνα της ελεύθερης πρόσβασης κάθε ενδιαφερομένου φορέα με ίσους όρους, αρκεί να πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις.
ΙΙ. Στην συμμετοχή των δημόσιων φορέων ΕΡΤ και ΟΤΕ στη ψηφιακή / δορυφορική- συνδρομητική τηλεόραση, που θα γίνει βάσει στρατηγικού σχεδιασμού που θα διαμορφώσουν αυτόνομα οι επιχειρήσεις αυτές.
Οι αρχές, βάσει των οποίων πρέπει να οργανωθεί στη χώρα μας η λειτουργία της ψ/δ τηλεόρασης είναι :
-η αντικειμενικότητα και ο πλουραλισμός στην ενημέρωση
-ο σεβασμός της προσωπικότητας, της αξιοπρέπειας και του ιδιωτικού βίου των πολιτών
-ο υγιής ανταγωνισμός στο χώρο των Μ.Μ.Ε.
-η αποφυγή αθέμιτης εκμετάλλευσης της σημαντικής δύναμης, που συνεπάγεται η κατοχή ενός Μ.Μ.Ε.
-η ποιοτική ψυχαγωγία και η επιμόρφωση των πολιτών κλπ.
Αυτονόητο είναι ότι απαιτείται η διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας των επιχειρήσεων που θα δραστηριοποιηθούν στον κλάδο αυτό.
Επίσης διασφαλίζεται ότι τα οικονομικά μέσα, που διατίθενται από τους ενδιαφερομένους, προέρχονται από νόμιμες επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Ο πολίτης καταναλωτής, λοιπόν, έχει τη δυνατότητα με ένα ” αποκωδικοποιητή ” να έχει πρόσβαση σε όλες τις ψηφιακές δέσμες τηλεοπτικών και τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών.
– Το 2013 ,με το άρθρο 18 του νομοσχεδίου με τίτλο «Ρυθμίσεις υπουργείου Υγείας και άλλες διατάξεις» ουσιαστικά επιτρέπεται, σε όσους τηλεοπτικούς σταθμούς βρίσκονταν σε πλήρη λειτουργία την 31η Αυγούστου 2013, να μπορούν να συνάψουν νόμιμες συμβάσεις με τον πάροχο δικτύου ψηφιακής τηλεόρασης ,που θα προκύψει ως ανάδοχος στον επικείμενο ,υποτίθεται, σχετικό διαγωνισμό.
Με την ρύθμιση αυτή , μπορούσαν να εκπέμπουν το πρόγραμμά τους , όσοι τηλεοπτικοί σταθμοί λειτουργούσαν το παραπάνω χρονικό όριο, αυτομάτως να περάσουν στην ψηφιακή τηλεόραση.
Τα κανάλια, βέβαια , θα έπρεπε να περάσουν από διαγωνισμό και να ελεγχθούν από το ΕΣΡ ,ως προς την οικονομική τους βιωσιμότητα, το πρόγραμμά τους και την απόδοση των τελών για τη χρήση των συχνοτήτων.
Εξάλλου και σύμφωνα με απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ και του Δ’ Τμήματος η «επ’ αόριστον ανοχή της λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών που ιδρύθηκαν και λειτούργησαν παράνομα, αντίκειται στο Σύνταγμα».
Μέχρι σήμερα λοιπόν, σε αναμονή της περίφημης διαγωνιστικής διαδικασίας, λειτουργούν με ΄΄ νόμιμη μεταβατική άδεια ΄΄, χωρίς να γίνει έλεγχος των οικονομικών τους στοιχείων, παρά μόνο των προγραμμάτων τους.
Ουσιαστικά το νέο καθεστώς επιτρέπει τη μή είσπραξη τελών χρήσης φάσματος από τους τηλεοπτικούς σταθμούς, από τη στιγμή που θα πρόκειται για μεταβατικό διάστημα.
Όσον αφορά τις άδειες εκπομπής των καναλιών υπάρχουν άδειες που δόθηκαν το 1993 σε εννέα κανάλια εθνικής εμβέλειας. Έπειτα το 1999 αλλά και το 2003 – κάτι που συνεχίστηκε ως κάποιο βαθμό έως σήμερα – ‘νομιμοποιήθηκαν’ κι άλλα κανάλια.
Τα κανάλια που νομιμοποιούνται χωρίς διαγωνιστική διαδικασία εκπέμπουν μεν νομότυπα όχι όμως νόμιμα.
Και η νομιμότητα του ίδιου του διαγωνισμού ,για τον πάροχο των ψηφιακών συχνοτήτων, πάντως αμφισβητείτo,παλαιότερα, καθώς θεωρείτο ότι φωτογράφιζε τη Digea, η οποία δεν είναι τίποτε άλλο από τα ίδια τα μεγάλα κανάλια. Πρόκειται για μια κοινοπραξία που έχει συσταθεί από τα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια εθνικής εμβέλειας από το 2009 , δηλαδή οι επτά μεγαλύτεροι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί της Ελλάδας, η οποία έλαβε προσωρινή άδεια παρόχου δικτύου για την πρώτη φάση της ψηφιακής τηλεόρασης και σήμερα κατέχει δεσπόζουσα θέση στην ελληνική αγορά παρόχων δικτύου ψηφιακής τηλεόρασης, αποτελώντας ουσιαστικά τον αποκλειστικό προμηθευτή της σχετικής υπηρεσίας ,ενώ η ΕΡΤ είχε κλείσει.
Στο διαγωνισμό που πρόκειται να προκηρυχθεί, όμως, οι υποψήφιοι θα είναι μεν βασικά η Digea , αλλά θα υπάρχει και δεύτερος <<παίχτης>> ,που θα είναι η ,νεοσυσταθείσα, ΕΡΤ ,άρα θα υπάρξει ανταγωνισμός υπέρ του δημοσίου.
Καιρός είναι λοιπόν να μπει ,επί τέλους ,μία τάξη στον τομέα του φάσματος των τηλεοπτικών συχνοτήτων της χώρας, αρκεί να ακολουθηθούν υγιείς κανόνες και άψογες διαδικασίες, που αναφέραμε παραπάνω.