Με την ολοκλήρωση των εργασιών της Σύναξης των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών στο Ορθόδοξο Κέντρο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στο Σαμπεζύ της Γενεύης (21-28 Ιανουαρίου 2016), υπό την Προεδρία του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου Α΄, αποφασίστηκε η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος να πραγματοποιηθεί στην Ορθόδοξο Ακαδημία Κρήτης, από 16 έως 27 Ιουνίου 2016.
Οι Προκαθήμενοι των Ορθοδόξων Εκκλησιών ολοκλήρωσαν τις εργασίες με την επιθυμία να συγκληθεί η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος και σύμφωνα με το επίσημο Ανακοινωθέν τα εγκριθέντα θέματα προς συζήτηση θα είναι: «η αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας εις τον σύγχρονον κόσμον, η Ορθόδοξος Διασπορά, το Αυτόνομον και ο τρόπος ανακηρύξεως αυτού, το μυστήριον του γάμου και τα κωλύματα αυτού, η σπουδαιότης της νηστείας και η τήρησις αυτής σήμερον, σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον».
Οι Σύνοδοι, ανάλογα με το περιεχόμενο και την εμβέλειά τους, διακρίνονται σε τοπικές, σε επαρχιακές και, οι σημαντικότερες, σε Οικουμενικές. Κάθε Σύνοδος, ως το ανώτατο συλλογικό όργανο της Εκκλησίας, δίδει την ευκαιρία ενός γόνιμου διαλόγου για κάθε νέο πρόβλημα που μπορεί να διασπάσει την κοινωνική συνοχή του σώματος της Εκκλησίας. Λαμβανομένου υπόψη ότι η τελευταία Οικουμενική Σύνοδος πραγματοποιήθηκε το 787 (ακολούθησαν και άλλες δύο Σύνοδοι με αξία Οικουμενικών για την Ορθόδοξη Εκκλησία) μπορεί να κατανοήσει κανείς την σημασία υλοποίησής της.
Η ιδέα της σύγκλησης της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου των Ορθοδόξων Εκκλησιών, άρχισε να συζητείται από τις αρχές του 20ου αιώνα. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας (1886-1972), ο οποίος είχε επισκεφθεί και την Κρήτη, άρχισε επίσημα τη διαδικασία των προ-συνοδικών συνδιασκέψεων το 1961 με τη διοργάνωση του πρώτου Πανορθοδόξου Συνεδρίου στη Ρόδο. Ήδη έχουν πραγματοποιηθεί πέντε Πανορθόδοξες Συνδιασκέψεις (1976, 1982, 1986, 2009, 2015).
Η Σύνοδος τον ερχόμενο Ιούνιο έχει ιστορική δυναμική, όχι μόνο για τους Ορθόδοξους πιστούς, αλλά και σε παγκόσμιο θρησκευτικό επίπεδο. Σηματοδοτεί τη συνέχιση της ενότητας της κοινωνίας μεταξύ των Ορθοδόξων Εκκλησιών και θα δώσει απαντήσεις σε προκλήσεις, οι οποίες ακόμη και σήμερα δημιουργούν τεράστιες γεωπολιτικές εντάσεις.
Σε ό,τι αφορά τον τόπο μας, η σημασία της ξεπερνά τα όρια των απλών ετησίων εκδηλώσεων ή άλλων ιστορικών γεγονότων. Η Κρήτη καθιερώνεται πλέον και με τον τρόπο αυτό ως τόπος υλοποίησης του μεγαλύτερου ιστορικού γεγονός στον 21ο αιώνα και όχι μόνο. Όλοι οι Φορείς, όλοι οι πολίτες, ο καθένας ξεχωριστά θα πρέπει να προσφέρουμε, όπως πάντα, απλόχερα τη βοήθειά μας προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο μας.
Για τον λόγο αυτόν θα πρέπει να καταγράψουμε στη συνείδησή μας και την καρδιά μας το μέγεθος της ευθύνης που μας αναλογεί ως Κρητικοί, κληρικοί και λαϊκοί. Να συμβάλουμε με όλες τις δυνάμεις μας συλλογικά και δημιουργικά, ευχόμενοι και προσευχόμενοι, όπως την περίοδο της προετοιμασίας και πρωτίστως τις ημέρες των εργασιών της η όλη προσπάθεια, με την χάριν και ευλογία του Τριαδικού Θεού, να στεφθεί μόνο από επιτυχία.