Πάνε μερικές εβδομάδες από τότε που ένας συμπολίτης από αυτούς που αποκαλούμε άξιο τέκνο της πολιτείας μας, ο καθηγητής Νεκτάριος Παπαδογιάννης εξωτερίκευσε την αγωνία του για το μέλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας.
Πρώτα περιέγραψε με απόλυτη ακρίβεια, την υφιστάμενη κατάσταση, από το «ξεχείλωμα» στις αρχές της χιλιετίας, με δεκάδες νέα τμήματα ΑΕΙ (Πανεπιστήμια και ΤΕΙ), έως την μνημονιακή υποχρηματοδότηση των τελευταίων χρόνων.
Εξήγησε ότι στη χώρα μας υπάρχουν Πανεπιστημιακά τμήματα με γνωστικό αντικείμενο που παραδοσιακά ανήκε σε ΤΕΙ (π.χ. Νοσηλευτική) και Τμήματα ΤΕΙ με γνωστικό αντικείμενο που παραδοσιακά ανήκε σε Πολυτεχνείο (π.χ. Πολιτικών Μηχανικών). Ότι υπάρχουν περιφέρειες που διαθέτουν δύο ή και τρία Πανεπιστήμια και ένα ΤΕΙ με τμήματα που θεραπεύουν το ίδιο (ακριβώς) γνωστικό πεδίο και έχουν γραφεία που επιτελούν μόνα και υποστελεχωμένα το ίδιο ακριβώς έργο. Έτσι έχουμε περιφέρειες της χώρας που σε κοντινές αποστάσεις έχουν 3 ή και 4 διευθύνσεις Ειδικών Λογαριασμών κονδυλίων έρευνας ΑΕΙ, 3 ή και 4 διευθύνσεις τεχνικών υπηρεσιών ΑΕΙ, 3 ή και 4 διευθύνσεις οικονομικού, προσωπικού κτλ και τέλος 3 ή και 4 Πρυτανικές αρχές!
Συνέχισε με τις πρακτικές που ακολουθήθηκαν σε ευρωπαϊκές χώρες με αντίστοιχα προβλήματα με τα δικά μας, μαζική τάση των οποίων είναι η διοικητική ενοποίηση των δομών (στη Δανία για παράδειγμα, έχουμε πλέον μόνο 4 Πανεπιστήμια).
Κατέληξε στη ρητορική ερώτηση για το «αν πρέπει να γίνει κάτι και σε τι συνίσταται αυτό, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η -εν πολλοίς- προδιαγεγραμμένη πορεία καταστροφής της Ελληνικής Ανώτατης Εκπαίδευσης, λόγω της υποχρηματοδότησης και της καθεστηκυίας νοοτροπίας της ακραιφνούς αδράνειας», προκρίνοντας τη λύση της διοικητικής ενοποίησης των γεωγραφικά κοντινών δομών.
Μακάρι να εισακουστεί η ενταγμένη στη λογική πρόταση του, αλλά στη χώρα που πανεπιστήμια διατηρούν προγράμματα γιατί οι καθηγητές «αυτό ξέρουν αυτό διδάσκουν» δεν είμαι και πολύ αισιόδοξος.
Το περασμένο Σάββατο το Γαλλικό Ινστιτούτο διοργάνωσε στην Αθήνα έκθεση Γαλλικών Πανεπιστημίων, όπου τα ιδρύματα παρουσίασαν τα προγράμματα τους. Δεν θα αναφερθώ στο επίπεδο, καθώς εκτός της Σορβόννης υπήρχαν πανεπιστήμια με θέση στις κορυφαίες ευρωπαϊκές και παγκόσμιες κατατάξεις. Θα αναφερθώ απλά στο ότι όπως στη χώρα μας και εκεί οι σπουδές είναι δωρεάν, αφού δεν χρεώνονται δίδακτρα.
Ενδεικτικά, ένας φοιτητής στο Παρίσι κοστίζει στην οικογένεια του περί τα 1.100 € το μήνα, ενώ στις υπόλοιπες πόλεις τα 800 €, αρκούν. Αν και δωρεάν, χωρίς οικονομικό κίνητρο δηλαδή, τα περισσότερα Πανεπιστήμια, Πολυτεχνεία και Business Schools εκπροσωπήθηκαν σε ανώτερο ή ανώτατο επίπεδο (στα stand της έκθεσης πληροφορίες έδιναν ακόμα και πρυτάνεις). Βασικό κριτήριο επιλογής;
Το βιογραφικό, η αναλυτική βαθμολογία και το Letter of Motivation, το τι σε κινητροδότησε ώστε να επιλέξεις το συγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών. Η έκθεση ακαδημαϊκών ενδιαφερόντων, στα ελληνικά, δεν αντανακλά το ακριβές νόημα, αφού όπως χαρακτηριστικά έλεγαν «εμείς δίνουμε δωρεάν άριστες σπουδές σε υπέροχο περιβάλλον, εσύ τι θα προσφέρεις στο πανεπιστήμιο;».