Μια από τις παλαιότερες αρχειακές υπηρεσίες της χώρας διατηρείται και εδρεύει ακόμη…στα Χανιά και είναι το ο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης.
Ιδρύθηκε στα Χανιά το 1920, ύστερα από απόφαση του τότε Γενικού Διοικητή Κρήτης, με σκοπό την συλλογή και διάσωση, των διαφόρων αρχείων και κειμηλίων που έχουν σχέση με την Ιστορία αλλά και τον πολιτισμό της Κρήτης, και στα οποία θα είχαν, όπως και έχουν, την δυνατότητα πρόσβασης κάθε είδους ερευνητές, μελετητές αλλά και οι απλοί πολίτες.
Χιλιάδες είναι τα ιστορικά αρχεία, ενθυμήματα, εκδόσεις, λαογραφικά κειμήλια κ.λ.π. που φυλάσσονται στο Ιστορικό Αρχείο Κρήτης και κάποια από αυτά μάλιστα εκτίθενται στο μουσειακό τμήμα του, το οποίο είναι επισκέψιμο.
Όλοι μας γνωρίζουμε το υπέροχο Νεοκλασικό οίκημα της οδού Σφακιανάκη 20. στο οποίο στεγάζεται το Ι.Α.Κ.
Ιδανικότερη στέγη για την εποχή που ιδρύθηκε δεν θα υπήρχε, αλλά σήμερα είναι ελαχιστότατο έως απαράδεκτο, για να φιλοξενεί το μεγάλο όγκο των ιστορικών και πολιτιστικών στοιχείων του Ι.Α.Κ., τα οποία και πλέον απλά στοιβάζονται σε κάθε σημείο του κτιρίου με αποτέλεσμα να καταστρέφονται μέρα με την ημέρα από την μη δυνατότητα φροντίδας τους.
Κατά καιρούς έχει εξαγγελθεί η μεταστέγαση του σε διάφορα κτίρια, όπως π.χ. το παλιό ΙΚΑ κ.λ.π., δίχως ωστόσο μέχρι σήμερα να έχει υλοποιηθεί ή έστω δρομολογηθεί καμιά από αυτές τις εξαγγελίες…
Πιστεύω ότι όσοι τους έλαχε να κάνουν αυτές τις εξαγγελίες, είχαν τις καλύτερες των προθέσεων…αλλά από το… πόημα ως το κάμωμα… όπως λέγανε και οι παλαιότεροι μας υπάρχει μια μεγάλη απόσταση.
Με ιδιαίτερη χαρά, όλοι μας θέλω να πιστεύω, πληροφορηθήκαμε, τελευταία ότι έγινε επίσημα ένα αίτημα από το ίδιο το Ι.Α.Κ. προς την Κτηματική υπηρεσία του Δημοσίου, η οποία φαίνεται είναι και θετική, όπως του παραχωρηθεί για την στέγαση του, το κτίριο που βρίσκεται στα ανατολικά της Δημοτικής Αγοράς, (βλ. φωτο).
Από τις μέχρι τώρα προτάσεις, προσωπικά θεωρώ αυτή την εκδοχή την πλέον ιδανική καθώς εμπεριέχει πλήθος πλεονεκτημάτων και πιο συγκεκριμένα:
1: Το μέγεθος του είναι αρκετά μεγάλο, διαθέτει αρκετούς χώρους, με διαμορφωμένους ήδη τους περισσότερους, με αποτέλεσμα με πολύ λίγα χρήματα να είναι δυνατή η άμεση χρήση του.
2: Βρίσκεται στην καρδιά της πόλης, με το parking δίπλα, και είναι προσβάσιμο σε κάθε μεμονωμένο ή μη επισκέπτη, περιπατητικό ή μη, αλλά και σε ομάδες επισκεπτών αφού εκεί κοντά σταθμεύουν και τα τουριστικά λεωφορεία.
3: Αποτελεί μέρος του ιστορικού κτιρίου της Δημοτικής Αγοράς, η οποία αποτελεί ήδη πόλο έλξης επισκεπτών, και τα συγκεκριμένα κτίρια δεν χρησιμοποιούνται εδώ και χρόνια πλην ενός αν δεν κάνω λάθος στην βόρεια πλευρά του.
Και στην τελική αν θέλουμε να συμβάλλουμε στο να καταστεί η Κρήτη μας τουριστικός προορισμός όλο τον χρόνο, κάτι για το οποίο ήδη η Περιφέρεια εργάζεται, είναι απαραίτητη η δημιουργία τέτοιων και παρόμοιων επισκέψιμων χώρων, προκειμένου να έχουν οι επισκέπτες δουν και κάτι άλλο εκτός από τις μαγευτικές παραλίες και το υπέροχο φυσικό μας περιβάλλον.
Εναπόκεινται στην θέληση και την βούληση τόσο του Δήμου Χανίων, της Αντιπεριφέρειας, της Περιφέρειας, των τοπικών πολιτευτών εκλεγμένων και μη, αλλά και όλων των φορέων της Κρήτης, μιας και το Ι.Α.Κ αφορά όλη την Κρήτη, και βέβαια ιδιαίτερα κάθε Χανιώτη, το αίτημα του Ι.Α.Κ να γίνει πραγματικότητα άμεσα. Αρκεί όλοι μαζί και ο καθένας από το μετερίζι του να υποστηρίξουμε με περισσή θέρμη το παραπάνω αίτημα.
Παράλληλα εγώ θα πρόσθετα και σε περίπτωση που ευοδωθεί το παραπάνω ζητούμενο, το παρόν κτίριο του Ι.Α.Κ να μην εγκαταλειφθεί αλλά αντιθέτως να επιλεγεί ένα τμήμα του να παραμείνει εκεί, δημιουργώντας έτσι άλλον ένα πόλο έλξης επισκεπτών.
Ως Ανοιχτό Λαϊκό Πανεπιστήμιο Κρήτης συντασσόμαστε ολόψυχα δίπλα στο Ι.Α.Κ. έχοντας κατά νου την ρήση: «Λαός που δεν γνωρίζει το παρελθόν του δεν μπορεί να οικοδομήσει το μέλλον του», ρήση τόσο επιτακτική ιδιαίτερα στο σήμερα μας!!!
Είδωμεν…Αλλά επειδή, το γοργόν και χάριν έχει…ας επισπεύσουμε όλοι μας!!!
*Η Ελένη Βουγιούκαλου είναι Πρόεδρος Α.Λ.Π. Κρήτης