Σημαντικές ενστάσεις αντισυνταγματικότητας “είδε” το Ελεγκτικό Συνέδριο στο νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, μετά από πολύωρη διάσκεψη των ανώτατων δικαστών, οι οποίοι παρέδωσαν τα συμπεράσματά τους-σε μορφή γνωμοδότησης-στα αρμόδια υπουργεία, σημειώνοντας με νόημα ότι λειτούργησαν κάτω από ασφυκτική χρονική πίεση.
Οι δικαστές του Ανώτατου Δημοσιονομικού Δικαστηρίου αποφάνθηκαν για μία προς μία τις διατάξεις του σχεδίου νόμου για το ασφαλιστικό, προχωρώντας σε δύο βασικές παρατηρήσεις αντισυνταγματικότητας:
Οτι το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο δεν στηρίζεται σε αναλογιστικές μελέτες ούτως ώστε να μπορεί να τεκμηριωθεί ότι στο μέλλον θα λειτουργήσει επ’ ωφελεία των ασφαλισμένων. Επί λέξει αναφέρεται ότι:
” Δεν συνάγεται ότι έχουν συνταχθεί και ληφθεί υπόψη αναλογιστικές μελέτες, ώστε να μπορεί να τεκμηριωθεί ότι το πλέγμα των διατάξεων αυτών και οι απονεμόμενες εφεξής παροχές, σε συνδυασμό με τα επιβαλλόμενα στους ασφαλισμένους βάρη θα λειτουργήσει μελλοντικά επ’ ωφελεία των συνταξιούχων και θα επιφέρει, έστω και μακροπρόθεσμα, μία δίκαιη εξισορρόπηση του ευρύτερου κοινωνικού συμφέροντος (βιωσιμότητα συνταξιοδοτικού συστήματος) με τον νυν επιχειρούμενο περιορισμό των δικαιωμάτων και των νομίμων προσδοκιών τους, ούτε και αιτιολογείται η αδυναμία θεσμοθέτησης ηπιότερων εναλλακτικών μέτρων για την κατηγορία των συνταξιούχων που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος σχεδίου νόμου και να εξετασθεί η συνολική επιβάρυνσή της από τα διαδοχικώς θεσπιζόμενα σε βάρος της μέτρα (άρθρο 4 παρ. 5 του Συντάγματος)”.
Το ανώτατο δικαστήριο σημειώνει επίσης-όπως και σε παλαιότερη γνωμοδότησή του- ότι δεν είναι συνταγματικά ανεκτή η ενσωμάτωση σε έναν ασφαλιστικό φορέα των δημοσίων και των ιδιωτικών υπαλλήλων.
Αναλυτικά στη γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το θέμα αυτό σημειώνεται:”Ενόψει του διατυπούμενου κανόνα περί υπαγωγής του συνόλου των ασφαλισμένων, ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, σε έναν μοναδικό φορέα κοινωνικής ασφάλισης πρέπει να σημειωθεί η προγενέστερη θέση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που εκφράστηκε με τα Πρακτικά της 4ης Ειδικής Συνεδρίασης της 29ης Ιουνίου 2010, σύμφωνα με την οποία η ένταξη των τακτικών δημοσίων υπαλλήλων και λειτουργών στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεν συνάδει με τις συνταγματικές διατάξεις των άρθρων 103, 73 παρ. 2, 98 παρ. 1 περ. δ και στ, 80 παρ. 1 και 88 παρ. 2 και μεταβάλλει την αποκλειστική δικαιοδοσία του Ελεγκτικού Συνεδρίου…..”Συνεπώς, η υπαγωγή με νόμο σε ενιαίο ασφαλιστικό οργανισμό των δημοσίων υπαλλήλων και λειτουργών με τους λοιπούς εργαζόμενους δεν συνάδει με τη θέση που το ισχύον Σύνταγμα επιφυλάσσει σ’ αυτούς, δεδομένου ότι αυτή συνιστά συνταγματικό κεκτημένο, η ανατροπή του οποίου απαιτεί αναθεώρηση των σχετικών συνταγματικών διατάξεων. Περαιτέρω, η ρύθμιση αυτή θέτει ζήτημα αντίθεσης στην αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης που απορρέει από το κράτος δικαίου, δοθέντος ότι η υπαγωγή των εργαζομένων στο σύστημα κοινωνικής ή επαγγελματικής ασφάλισης αποτελεί ουσιώδη παράγοντα που εκτιμάται κατά την επιλογή του επαγγέλματος. Ενόψει αυτών, το υπό εξέταση σχέδιο νόμου, εφόσον στηρίζεται στην ενιαία ασφαλιστική αντιμετώπιση προσώπων που σύμφωνα με το Σύνταγμα δεν μπορούν να υπαχθούν στον ίδιο ασφαλιστικό οργανισμό, εγείρει ζήτημα αντισυνταγματικότητας στο σύνολό του, καθόσον ανατρέπεται το νομοθετικό του θεμέλιο”.
Το ανώτατο δικαστήριο, η απόφαση του οποίου δεν δεσμεύει την κυβέρνηση, αφού ο ρόλος του είναι γνωμοδοτικός σημειώνει ότι ότι η όλη επεξεργασία των ασφαλιστικών διατάξεων έγινε υπό το κράτος ασφυκτικής χρονικής πίεσης λόγω του κατεπείγοντος του νομοσχεδίου….