Μία από τις βασικότερες αιτίες της παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης και της κατάρρευσης των τιμών των εμπορευμάτων οφείλεται στην σημαντική επιβράδυνση της κινέζικης οικονομίας. Η Κίνα κατάφερε να γίνει η δεύτερη πλέον οικονομία στον κόσμο, μετά τις Η.Π.Α., και οι νόμοι των μεγάλων αριθμών βρίσκουν πλέον εφαρμογή και σε αυτήν. Έτσι οι διψήφιοι ρυθμοί ανάπτυξης στους οποίους μας είχε συνηθίσει την προηγούμενη δεκαετία δεν είναι πλέον εύκολο να επαναληφθούν.
Είναι όμως ουσιαστική απειλή η κινέζική επιβράδυνση για την παγκόσμια οικονομία ή είναι απλά μία απαραίτητη διαδικασία εξορθολογισμού ; Ας δούμε αναλυτικότερα την τρέχουσα κατάσταση στην Κίνα.
Οι ρυθμοί ανάπτυξης, αν και σημαντικά χαμηλότεροι από το παρελθόν, εντούτοις παραμένουν πάνω από το 5%, επίπεδα που θα ζήλευε ακόμα και η καλύτερη δυτική οικονομία στις δόξες της. Το στοίχημα του μετασχηματισμού της κινέζικης οικονομίας σε μία οικονομία που θα βασίζεται ολοένα και περισσότερο στην ιδιωτική κατανάλωση έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει, βρίσκεται όμως στην σωστή κατεύθυνση. Η ιδιωτική κατανάλωση αποτελεί ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι του κινεζικού ΑΕΠ.
Οι δημόσιες δαπάνες διατηρούνται ακόμα σε υψηλά επίπεδα και υπάρχει έδαφος για περαιτέρω αύξηση τους καθώς η Κίνα διαθέτει περισσότερες από 100 πόλεις με πληθυσμό μεγαλύτερο του ενός εκατομμυρίου. Οι πόλεις αυτές χρειάζονται βελτίωση κάθε τύπου υποδομών γεγονός που θα δημιουργήσει πάρα πολλές νέες θέσεις εργασίας στο κοντινό μέλλον και θα βοηθήσει την δημιουργία πλούτου στις περιοχές αυτές.
Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί από την σημερινή κυβέρνηση στην καταπολέμηση της διαφθοράς, και ιδιαίτερα της λεγόμενης κακής διαφθοράς (αυτής που οδηγεί στην συσσώρευση πλούτου από κρατικούς λειτουργούς και όχι στην επίσπευση των διαδικασιών). Η προσπάθεια αυτή φαίνεται να αποδίδει καρπούς, βελτιώνοντας έτσι την εμπιστοσύνη του ευρύτερου πληθυσμού.
Φυσικά εκτός από τις θετικές προκλήσεις υπάρχουν και αρκετά προβλήματα. Αρκετά εργοστάσια είναι πλέον παλαιάς τεχνολογίας και δεν έχουν βιώσιμο μέλλον. Ο αριθμός των μη-εξυπηρετούμενων δανείων βρίσκεται πλέον σε υψηλό επίπεδο και αρκετά από αυτά διαφαίνεται ότι δεν πρόκειται να αποπληρωθούν ποτέ. Το δημόσιο χρέος σημείωσε άνοδο περίπου 50% από τα επίπεδα προ κρίσης 2008-2009 και ανέρχεται στο 45% του ΑΕΠ, ενώ τα συναλλαγματικά διαθέσιμα μειώθηκαν σημαντικά προκειμένου να διασφαλισθεί η σταθερότητα του νομίσματος.
Η Κίνα στερείται επίσης συστήματος περίθαλψης που να μπορεί να καλύψει το σύνολο του πληθυσμού της. Το γεγονός αυτό αναγκάζει μεγάλο μέρος του πληθυσμού να αποταμιεύει ακόμη και το 50% του εισοδήματος του για πιθανές μελλοντικές απρόβλεπτες καταστάσεις. Το γεγονός αυτό περιορίζει όμως την ανάπτυξη και πολύ δύσκολα θα αλλάξει στο κοντινό μέλλον.
Κλειδί για την οικονομική σταθερότητα της Κίνας αποτελεί η πορεία της αγοράς ακινήτων. Η εύκολη πρόσβαση σε χρηματοδότηση για την αγορά στέγης σε συνδυασμό με την φιλική πολιτική για απόκτηση περισσότερων από ένα ακινήτων έχει δώσει μεγάλη ανάπτυξη στην αγορά ακινήτων και διατηρεί τις τιμές σε συνεχιζόμενη ανοδική τροχιά. Πολλοί φοβούνται την δημιουργία φούσκας στην αγορά ακινήτων, το σκάσιμο της οποίας θα έχει δυσάρεστες συνέπειες.
Ένας τομέας που υστερεί επίσης η Κίνα είναι αυτός της καινοτομίας. Αυτό οφείλεται αφενός στο εκπαιδευτικό τους σύστημα, το οποίο είναι προσαρμοσμένο στην διδασκαλία και όχι στην έρευνα και αφετέρου στην ανεπάρκεια κρατικών κεφαλαίων για έρευνα και στην έλλειψη αγοράς venture capital.
Συμπερασματικά, είναι πολλές και μεγάλες οι προκλήσεις αλλά και τα προβλήματα της Κινέζικης οικονομίας. Σε κάθε περίπτωση όμως η Κινέζικη οικονομία θα συνεχίσει να αποτελεί έναν από τους βασικότερους πυλώνες της παγκόσμιας ανάπτυξης, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς.