ΣE νέο γύρο αύξησης επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις προχωρούν τις τελευταίες ημέρες οι τράπεζες προκειμένου να περιορίσουν τη συνεχιζόμενη μείωση της εγχώριας αποταμιευτικής βάσης.
Η διπλή πίεση, τονίζουν στην EΞΠPEΣ στελέχη από όλο το φάσμα του πιστωτικού συστήματος, που προέρχεται από την αύξηση της εξάρτησης από την ΕΚΤ (κατά 13 δισ. ευρώ περίπου τον Μάιο) και από τη συνεχή μείωση των καταθέσεων (κατά 20 δισ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο), δεν αφήνουν πολλά περιθώρια επιλογών.
Οι τράπεζες, και ειδικά οι μικρές, επιδίδονται τις τελευταίες ημέρες σε έντονο ανταγωνισμό με πρωταρχικό στόχο να προστατεύσουν τα υπόλοιπά τους και όχι να προσελκύσουν νέες καταθέσεις. Πρόκειται για κατάσταση που, σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, δεν αναμένεται να εκτονωθεί άμεσα.
Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με την ΤτΕ, το μέσο επιτόκιο για «κλειστή» κατάθεση έως και ένα έτος διαμορφώθηκε τον Μάιο στο υψηλότερο σημείο από τον Ιανουάριο του 2009 και όμως κατά την ίδια περίοδο καταγράφηκε η μεγαλύτερη μηνιαία υποχώρηση στα κεφάλαια που διατηρούν στις τράπεζες επιχειρήσεις και νοικοκυριά, από την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη.
Υπό αυτές τις συνθήκες, σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι η ΕΚΤ προχώρησε πρόσφατα σε αύξηση του βασικού επιτοκίου του ευρώ στο 1,50%, οι τράπεζες ξεκίνησαν τις τελευταίες ημέρες νέο γύρο αύξησης των επιτοκίων στις προθεσμιακές καταθέσεις.
Με εξαίρεση την Εθνική Τράπεζα, που λόγω πολιτικής έχει αποφασίσει να μην συμμετάσχει στον «πόλεμο των επιτοκίων», όλες οι άλλες τράπεζες προχωρούν σε αύξηση των επιτοκίων, κυρίως στις προθεσμιακές 3μηνης διάρκειας.
Για ποσά μέχρι 100.000 ευρώ τα επιτόκια στις προθεσμιακές καταθέσεις διαμορφώνονται στο 4,30% – 4,40%, ενώ για ποσά άνω των 100.000 ευρώ τα προσφερόμενα επιτόκια σε προγράμματα 3μηνης διάρκειας διαμορφώνονται πλέον στο 4,60%. Για ποσά άνω των 250.000 ευρώ τα προσφερόμενα επιτόκια αγγίζουν το 5%. Μάλιστα δεν λείπουν περιπτώσεις, κυρίως μικρότερων τραπεζών, όπου τα επιτόκια που προσφέρονται αγγίζουν το 6%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τράπεζες έχουν επιλέξει να συγκεκριμενοποιήσουν τον ανταγωνισμό στις προθεσμιακές 3μηνης διάρκειας, καθώς εκτιμούν ότι οι τρέχουσες εξελίξεις δεν επιτρέπουν την ανάληψη μεσοπρόθεσμων ρίσκων, ενώ και το επιτοκιακό κόστος είναι πλέον δυσβάστακτο.
Οι κινήσεις αυτές είναι αποτέλεσμα των ασφυκτικών συνθηκών ρευστότητας για τον εγχώριο κλάδο, αλλά και της ανόδου των διατραπεζικών επιτοκίων euribor, τα οποία προεξοφλούν σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής στην ευρωζώνη τους επόμενους μήνες.
Η στάθμη της εγχώριας αποταμιευτικής βάσης κατέγραψε τον Μάιο υποχώρηση ρεκόρ, η εξάρτηση των τραπεζών από την ΕΚΤ για το ίδιο διάστημα επιδεινώθηκε δραματικά, ενώ και η «κάνουλα» των τραπεζικών πιστώσεων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά δείχνει να «κλείνει» οριστικά.
Η εγχώρια αποταμιευτική βάση σημείωσε τον Μάιο τη μεγαλύτερη υποχώρηση από την αρχή του έτους, με τις εκροές καταθέσεων να διαμορφώνονται στα 4,82 δισ. ευρώ και να αυξάνονται από την αρχή του χρόνου στα 16,5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ το σύνολο των καταθέσεων υποχώρησε στο τέλος Μαΐου στα 191,933 δισ. ευρώ από 196,756 δισ. ευρώ τον Απρίλιο. Η έξαρση του φαινομένου αφορά αποκλειστικά σχεδόν τα νοικοκυριά, με τις καταθέσεις να υποχωρούν στο τέλος Μαΐου στα 159,321 δισ. ευρώ από 163,821 δισ. ευρώ ένα μήνα πριν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τα 237,5 δισ. ευρώ που ήταν η καταθετική βάση των τραπεζών τον Ιανουάριο του 2010, υποχώρησε στα 191,9 δισ. ευρώ τον Μάιο του 2011, με την συνολική εκροή να διαμορφώνεται στα 45,6 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών, αντίστοιχη ήταν η συμπεριφορά των καταθετών και κατά τη διάρκεια του Ιουνίου με αποτέλεσμα η υποχώρηση της αποταμιευτικής βάσης να προσεγγίζει από την αρχή του έτους τα 20 δισ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά την έξαρση του φαινομένου το τελευταίο δίμηνο και τη μαζική απόσυρση των καταθέσεων, αποδίδεται στην κορύφωση της ανησυχίας για την τύχη της χώρας εξαιτίας της αποτυχίας των πολιτικών δυνάμεων να συνεννοηθούν αλλά και βασικών επιλογών της κυβέρνησης που ενέτειναν την αβεβαιότητα.
express