Ο Ελ. Βενιζέλος, η πολιτική του φιλοσοφία και δράση μπορεί να δώσει απαντήσεις ακόμα και σε σημερινά ερωτήματα και αδιέξοδο της πολιτικής σκηνής του τόπου και για τον λόγο αυτό η σκέψη του και η πορεία του θα έπρεπε να αποτελεί αντικείμενο μελέτης όλων όσοι ασχολούνται σήμερα με την πολιτική.
Η εξοικείωση με τον ιδεολογικό υπόβαθρο της πολιτικής του σκέψης είναι και ο στόχος του συλλογικού τόμου «Ελευθέριος Βενιζέλος. Η διαμόρφωση της πολιτικής σκέψης του: ιδεολογικές αφετηρίες και επιρροές».
Ο τόμος παρουσιάστηκε σήμερα στον αύλειο χώρο του Εθνικού Ιδρύματος Ελ. Βενιζέλος, στα Χανιά, με ομιλητές την αναπληρώτρια Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, Σία Αναγνωστοπούλου, τον Βουλευτή Επικρατείας, Καθηγητή της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεόδωρο Φορτσάκη, την Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, πρ. Βουλευτή, Αντιγόνη Λυμπεράκη και τον Καθηγητή Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, πρ. Υπουργό, Νίκο Χριστοδουλάκη.
Σία Αναγνωστοπούλου: “Ο Ελ. Βενιζέλος μπορεί να δώσει απαντήσεις σε ερωτήσεις που μας απασχολούν σήμερα”
Στη διαχρονικότητα του Ελ. Βενιζέλο, στη σκέψη και το έργο του οποίου μπορούν να αναζητηθούν σήμερα λύσεις και πολιτικές άρσης αδιεξόδων, αναφέρθηκε η αναπληρώτρια Υπ. Παιδείας Σία Αναγνωστοπούλου:
Γιατί ασχολούμαστε ακόμα και σήμερα με τον μεγάλο Κρητικό πολιτικό; Γιατί είναι από τους μεγάλους πολιτικούς της Ελλάδας που δρουν σε μια μεταβατική περίοδο, μεταβατική όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την Ευρώπη. Κουβαλά όλες τις αδράνειες και τις παθογένειες του παρελθόντος και προσπαθεί να στήσει ένα καινούριο κράτος, εκσυγχρονισμένο, πάνω στην φιλελεύθερη ιδεολογία. Αυτό όλο έτσι όπως συγκροτείται και αναδεικνύεται στο βιβλίο δείχνει με τι συνομιλεί αυτός ο μεγάλος πολιτικός, με ποια ρεύματα σκέψης της εποχής του στην Ευρώπη και στην Αμερική σε ορισμένες περιπτώσεις, ποια πράγματα προσπαθεί να αλλάξει στην Ελλάδα και ποια παρόλα αυτά λειτουργούν ως αδράνεια εως σήμερα. Για εμάς τι αξίζει; Το πώς θα δούμε το παρελθόν, το τι ερωτήματα θα του βάλουμε. Ο Βενιζέλος είναι από τα μεγάλα κεφάλαια που μπορούν να μας δώσουν απαντήσεις για ερωτήματα που μας απασχολούν μέχρι σήμερα.
Θεόδωρος Φορτσάκης: Ο Βενιζέλος υπήρξε ένας ρηξικέλευθος επαναστάτης
Στην ανάδειξη του κοινωνικού ριζοσπαστισμού και στην ύπαρξη ενός σαφούς ιδεολογικού υπόβαθρου στην περίπτωση του μεγάλου εθνάρχη, αναφέρθηκε ο βουλευτής Επικρατείας, Θεόδωρος Φορτσάκης:
Ο Ελ. Βενιζέλος υπήρξε ρηξικέλευθος επαναστάτης αλλά και εμπειρικός πραγματιστής. Βάσισε την πολιτική του σε στέρεες ιδεολογικές βάσεις κα ανέδειξε τον φιλελευθερισμό όχι με την έννοια της ελευθερίας της αγοράς αλλά με την έννοια της στήριξης της ελευθερίας των πολιτών και του κοινωνικού ριζοσπαστισμού δηλαδή, τη βοήθεια και τη στήριξη των πληθυσμών εκείνων που πάσχουν περισσότερο από τους άλλους. Είναι η δράση του πάντα πρότυπο για εμάς σήμερα και να μην ξεχνάμε ότι στήριξε την παιδεία του στον Θουκυδίδη και στον Αριστοτέλη, αναδεικνύοντας την ανάγκη να τηρούμε τους νόμους και να εξυπηρετούμε το κοινό συμφέρον.
Αντιγόνη Λυμπεράκη: Ο Βενιζέλος των δύσκολων δεκαετιών ’20 και ’30 είναι ακόμα πιο χρήσιμος για εμάς
Ο Βενιζέλος ήταν σημαντικός γιατί αντιλαμβανόταν τη μεταβατική εποχή που ζούσε η Ελλάδα και ο κόσμος και προσαρμοζόταν αναλόγως. Έτσι και σήμερα πρέπει να προσαρμόστούμε και να αποκτήσουμε θέση στον κόσμο, μετατρέποντας τα υλικά καταστροφής σε υλικά οικοδόμησης, δήλωσε η πρώην Βουλευτής, Αντιγόνη Λυμπεράκη:
Δεν είναι σημαντικός μόνο επειδή ήταν το πριγκιπόπουλο στο “παραμύθι χωρίς όνομα” που έκανε την Ελλάδα μεγάλη. Ήταν πολυ σημαντικός γιατί καταλάβαινε πως αλλάζει ο κόσμος και προσάρμοζε την εθνική πολιτική και την οικονομική πολιτική στις πραγματικές δυνατότητες στο περιθώριο που είχε και κατά κάποιο τρόπο ο Βενιζέλος των δύσκολων δεκαετιών, του ’20 και του ’30 είναι πιο χρήσιμος σήμερα για εμάς, γιατί αυτός ο Βενιζέλος πήρε μια Ελλάδα σχεδόν κατεστραμμένη και με πεσμένο ηθικό και με μεγάλη δυσκολία να αναμετρηθεί με την καταστροφή που έζησε και κατάφερε να καταλάβει ότι και οι πρόσφυγες είναι μια πηγή δύναμης αν τους ενσωματώσει και η βιομηχανία μπορεί να αναπτυχθεί και να δημιουργήσουμε έναν χώρο για εμάς στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας με μια ανταγωνιστικότητα της δικιάς μας παραγωγής και αυτό είναι πολύ σημαντικό και το χρειαζόμαστε τώρα, γιατί το 2009 στην πραγματικότητα είχαμε μια χρεοκοπία μιας εθνικής στρατηγικής και τώρα πρέπει να προσαρμοστούμε στο ότι πρέπει να βρούμε τρόπο να επινοήσουμε μια, με αυτοπεποίθηση, θέση στον κόσμο με αυτά που έχουμε, ακόμα κι αν είναι υλικά καταστροφής, θα τα κάνουμε υλικά οικοδόμησης.
Νίκος Παπαδάκης: Πρώτιστα αυτοί που πρέπει να μελετούν τον Βενιζέλο είναι οι πολιτικοί
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών “Ελ. Βενιζέλος, Νίκο Παπαδάκη, η έκδοση αυτή πρωτοπορεί, αναδεικνύει τις ιδεολογικές ρίζες του Ελ. Βενιζέλου, ο λόγος του οποίου, όπως τόνισε, πρέπει πρώτα απ” όλους να μελετηθεί από όσους ασχολούνται με την πολιτική στην Ελλάδα.
Είναι μια έκδοση αφιερωμένη σε μια εντελώς άγνωστη πτυχή του Ελ. Βενιζέλου, αφορά ένα άγνωστο τοπίο, ανεξερεύνητο, την ιδεολογική του υπόσταση, τις επιρροές, την ιδεολογική του ταυτότητα. Είναι μια έκδοση που πρωτοπορεί διότι ανάλογη δεν έχει υπάρξει για κανέναν άλλο πολιτικό και δεν είναι εύκολο εγχείρημα αυτό. Είναι εξαιρετικά δύσκολο αν λάβει κανείς υπόψιν ότι οι πλείστοι των πολιτικών ηγετών δυστυχώς, αποδεικνύεται ότι δεν είχαν ευρεία παιδεία, δεν είχαν επιρροές τις οποίες ο Βενιζέλος είχε ακόμα από τον 19ο αιώνα.
Από τους λόγους του, τα άρθρα του και τις επιστολές του αναδεικνύεται ένας άγνωστος Βενιζέλος, φανερώνει μια ακράδαντη πίστη στον φιλελευθερισμό που συνδέεται όμως με την εθνική αποκατάσταση της πατρίδας του, αποδέχεται στην πραγματικότητα ότι ανήκει στο ριζοσπαστικό ρεύμα και γι’ αυτό λέει ότι δεν επιθυμεί να λέγεται φιλελεύθερος και ευχαρίστως θα παραχωρούσε την ονομασία αυτή. Δείχνει όμως και τις επιρροές που δέχτηκε από τα διάφορα φιλοσοφικά και πολιτικά ρεύματα από την αρχαιότητα, τον Αριστοτέλη, τον Θουκυδίδη μέχρι και τους Γάλλους Διαφωτιστές και τη Γαλλική Επανάσταση για την οποία είχε πει ότι έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο στην εξέλιξή του και στην πολιτική του φιλοσοφία.
Πρώτιστα αυτοί που πρέπει να μελετούν τον Βενιζέλο είναι οι πολιτικοί. Το μήνυμα του Ελ. Βενιζέλου πρέπει να το ακούσουν πρωτίστως αυτοί που ασχολούνται με την πολιτική στην Ελλάδα.
Η παρουσίαση που έγινε παρουσία φορέων και πολιτών, εντάσσεται στο πλαίσιο των πανελλήνιων εκδηλώσεων που διοργανώνονται με αφορμή την επέτειο των 80 ετών από τον θάνατο του μεγάλου εθνάρχη.
Οι αλλαγές στην ιδιωτική εκπαίδευση στο περιθώριο της εκδήλωσης
Με φόντο την τρίτη απόπειρα της κυβέρνησης για αλλαγές στον χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης, τόσο η κα Αναγνωστοπούλου όσο και ο κ. Φορτσάκης αναφέρθηκε στο περιθώριο της εκδήλωσης, στο καθεστώς εργασίας που πρέπει να ισχύει στην ιδιωτική εκπαίδευση.
Η αναπληρώτρια υπουργός τόνισε ότι οι εκπαιδευτικοί στα ιδιωτικά σχολεία πρέπει να υπάγονται στο Υπ. Παιδείας καθώς αυτό θα θωρακίσει καλύτερα τα εργασιακά τους δικαιώματα. Από την πλευρά του ο κ. Φορτσάκης δήλωσε ότι το κράτος πρέπει να σταματήσει να καταδιώκει την ιδιωτική εκπαίδευση.
Συγκεκριμένα η κα Αναγωνστοπούλου δήλωσε:
“Τα ιδιωτικά σχολεία δεν παύουν να είναι σχολεία, δεν είναι επιχειρήσεις όπως μια οποιαδήποτε επιχείρηση. Παράγουν παιδεία, οι άνθρωποι που δουλεύουν εκεί είναι εκπαιδευτικοί, δεν ανήκουν σε κανένα άλλο εργασιακό καθεστώς και δεν πρέπει να ανήκουν παρά μόνο σε αυτό του εκπαιδευτικού. Άρα να υπάγονται στο υπουργείο Παιδείας και όχι στο υπουργείο Εργασίας και να είναι ευάλωτοι σε οποιαδήποτε απόλυση, αλλαγή του εργασιακού τους καθεστώτος κάτι που θα τους έκανε πάρα πολύ ανασφαλείς και δύσκολο να επιτελέσουν το οποίο καλούνται να επιτελέσουν, δηλαδή να έχουν ελευθερία σκέψης.”
Για το θέμα ο κ. Φορτσάκης υποστήριξε:
“Το ελληνικό σύνταγμα προστατεύει την παιδεία σε όλες τις εκφάνσεις της, είτε αυτή είναι δημόσια είτε ιδιωτική. Ασφαλώς, μας χρειάζεται μια μεγάλη και καλά οργανωμένη δημόσια παιδεία είναι όμως συνταγματικό δικαίωμα του καθενός να επιλέγει την ιδιωτική. Πρέπει λοιπόν το κράτος να τη στηρίζει και πάντως να μην την καταδιώκει. Όσοι εργάζονται σήμερα στην ιδιωτική παιδεία πρέπει να έχουν και αυτοί, την προστασία που δίνει ο νόμος όμως δεν πρέπει να φτάνουμε στο σημείο να καταλύεται και η ελευθερία των φορέων που ασκούν την ιδιωτική παιδεία να επιλέγουν το προσωπικό τους και να το αξιολογούν.”
