Πριν ,καλά καλά , ξεκινήσει η φετινή αντιπυρική περίοδος, η χώρα μας δίδει την εντύπωση ,ότι βρίσκεται ,μεταφορικά και κυριολεκτικά , μέσα σε καμίνι ,με το ξέσπασμα πολλών δεκάδων πυρκαγιών ,σε πολλαπλά μέτωπα και με ανθρώπινα θύματα, ,που θυμίζουν το αλήστου μνήμης καλοκαίρι του 2007 και ειδικά  δε για την Κρήτη, είναι χαρακτηριστική η πρόσφατη δήλωση του περιφερειακού διοικητή ,πυροσβεστικών υπηρεσιών, ότι τόσο  οι άνδρες ,όσο και τα μέσα έχουν ήδη  εξαντληθεί από τις πολλαπλές πυρκαγιές…

Ο απώτερος σκοπός, βέβαια, όλων των δραστηριοτήτων των φορέων υλοποίησης του αντιπυρικού σχεδίου κάθε χρόνο, είναι η δρομολόγηση της λήψεως όλων εκείνων  των μέτρων που θα οδηγήσουν άμεσα και μεσοπρόθεσμα στην προστασία από τις πυρκαγιές των πολιτών, των οικισμών, των πάσης φύσεως κτιριακών εγκαταστάσεων και αγροτικών εκμεταλλεύσεων που βρίσκονται εντός ή πλησίον των δασικών εκτάσεων και γενικότερα του φυσικού περιβάλλοντος.

Δυστυχώς κάθε φορά  διαπιστώνουμε  ότι η πραγματικότητα είναι πιο σκληρή και αδυσώπητη καθώς αποδεικνύεται ότι το όποιο αντιπυρικό σχέδιο είναι κατώτερο των δεδομένων περιστάσεων ,καθώς οι πυρκαγιές κατακαίουν τα πάντα στο πέρασμα τους.
Παρά  όμως τις όποιες  φιλότιμες προσπάθειες  των  πυροσβεστικών υπηρεσιών ,επίγειων και εναέριων δυνάμεων,  και των πάσης φύσεως εθελοντών ,  τελικά παρακολουθούμε  εθισμένοι στο οικτρό θέαμα, από τηλεοράσεως  ,σαν ,  την , μετρώντας τις μεγάλες καταστροφικές  απώλειες.

Είναι γνωστό ότι :

Ø Υπάρχει  αύξηση του αριθμού των πυρκαγιών από το μήνα Μάιο μέχρι τον Αύγουστο.
Ø Συνολικά στις  καμένες εκτάσεις,   περιλαμβάνονται δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις, βάλτοι – καλάμια, γεωργικές καλλιέργειες, χώροι απορριμμάτων και διάφορες άλλες εκτάσεις γης, αλλά  δυστυχώς και ολόκληροι, μικροί ή μεγάλοι, οικισμοί γίνονται παρανάλωμα της φωτιάς…
Έχουν  βέβαια επανειλημμένα  επισημανθεί προβλήματα και αδυναμίες, τα οποία έπρεπε να έχουν  επιλυθεί , χωρίς ,δυστυχώς , να έχουν ικανοποιητικά αντιμετωπισθεί , από τους υπεύθυνους φορείς και τα οποία  αφορούν:
Ø Αδιέξοδα στο υφιστάμενο Δασικό οδικό δίκτυο.
Για την ταχεία κίνηση και τον εύκολο ελιγμό των πυροσβεστικών οχημάτων πρέπει οι Δήμοι να προβούν στη διάνοιξη ή την διεύρυνση του χώρου στα υφιστάμενα αδιέξοδα, προκειμένου να γίνεται ταχύτερη και ευκολότερη κίνηση & κυκλοφορία των πυροσβεστικών μέσων.
Ø Βελτίωση δασικού οδικού δικτύου
Βελτίωση δασικού οδικού δικτύου, προκειμένου να καλυφθούν οι προδιαγραφές των σημερινών χρησιμοποιούμενων μέσων της Π.Υ. και όχι εκείνων που χρησιμοποιούντο παλαιότερα και με τις προδιαγραφές των οποίων έγινε το οδικό δασικό δίκτυο, χαρακτηριζόμενο 3ης κατηγορίας.  Το πρόβλημα, βέβαια, έχει άμεση σχέση με το πρόγραμμα NATURA 2000, που επιβάλλει περιορισμούς και περιβαλλοντικές μελέτες πλέον του οικονομικού κόστους το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί από τις δασικές υπηρεσίες.
Ø Εθελοντικοί Πυροσβεστικοί Σταθμοί
Δημιουργία σε κάθε Δήμο και Δ.Δ. εθελοντικού πυροσβεστικού Σταθμού (ο θεσμός έχει θεσμοθετηθεί από το 1991).
Ø Υδροφόρα οχήματα Δήμων
Εξασφάλιση από τους Δήμους Υδροφόρων οχημάτων ή η μετατροπή αγροτικών οχημάτων σε υδροφόρα με την προσθήκη πλαστικών ή μεταλλικών δεξαμενών νερών.
Ø Ατομικοί Πυροσβεστήρες
Προμήθεια ατομικών πυροσβεστήρων για την ταχύτερη αλλά και άμεση επέμβαση για την κατάσβεση της πυρκαγιάς στα αρχικά στάδια από το προσωπικό των Δήμων.
Ø Χώροι Υψηλού κινδύνου
Επισήμανση και πλήρης έλεγχος των χώρων υψηλού κινδύνου που καθορίζονται στην περιοχή των Δήμων από την Π.Υ.
Ø Υδροληψίες
Πρέπει να γίνει σωστή χωροθέτηση και τα μέσα που διαθέτουν (κρουνοί) πρέπει να είναι συμβατά με τα οχήματα της Π.Υ.
Ø Ευαισθητοποίηση των πολιτών μέσω των Μ.Μ.Ε.
Σύνταξη τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών μηνυμάτων για την αντιπυρική προστασία για την ευαισθητοποίηση του κοινού στα θέματα της αντιπυρικής προστασίας.
Ø Ενημέρωση της Π.Υ. από τους Δήμους για τα διατιθέμενα απ’ αυτούς μέσα πυρόσβεσης.
Αν και η πρόβλεψη των πυρκαγιών δεν είναι εφικτή απόλυτα, είναι όμως δυνατή η σχεδίαση,  μέτρων και δράσεων για την πρόληψη και την αντιμετώπισή τους, με βάση τα στατιστικά στοιχεία του παρελθόντος,  την εδαφική διαμόρφωση και τη βλάστηση, τις καιρικές συνθήκες και τον βαθμό επικινδυνότητας της περιοχής.

Η διαχείριση κάθε πυρκαγιάς έχει σαν βασικό στοιχείο  τον προκατασταλτικό και προληπτικό σχεδιασμό με την λήψη προληπτικών μέτρων, έτσι ώστε όταν συμβεί το φαινόμενο να μπορεί να εκτονωθεί μέσα από τα μέτρα και τις υποδομές του προκατασταλτικού σχεδιασμού και οι συνέπειες αλλά και η συμπεριφορά  του να μην ξεπεράσουν τα όρια και τις δυνατότητες του μηχανισμού καταστολής.

Μέτρα, λοιπόν, πρόληψης περισσότερο και καταστολής λιγότερο θα πρέπει να είναι το διαρκές μήνυμα.

Τα προληπτικά αυτά μέτρα αφορούν κυρίως στην χρήση συστημάτων προσδιορισμού κινδύνου πυρκαγιάς που καθορίζουν χρονικά την πιθανότητα εκδήλωσης της σε μία περιοχή, με σκοπό την ενημέρωση των πολιτών, την άμεση επέμβαση και ενημέρωση της Π.Υ. και στην εκτέλεση διαφόρων έργων υποδομής που βοηθούν στην εφαρμογή των σχεδίων όπως διανοίξεις και βελτιώσεις δασικών δρόμων και αντιπυρικών ζωνών, κατασκευή και εγκατάσταση δεξαμενών νερού και παρατηρητηρίων και καθαρισμοί δασικής βλάστησης σε περιοχές υψηλού κινδύνου.

Στα πλαίσια της εφαρμογής του αντιπυρικού σχεδίου της Περιφέρειας Κρήτης  οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) του Νομού και οι αρμόδιοι φορείς πρέπει να σχεδιάσουν, να οργανώσουν και να θέσουν σε εφαρμογή συγκεκριμένα μέτρα, δράσεις και  ενέργειες ,που περιγράφονται αναλυτικά στο αντιπυρικό σχέδιο, του οποίου έχουν γίνει αποδέκτες.

Για την ενημέρωση και κινητοποίηση των αρμοδίων κατά τόπους φορέων και υπευθύνων οργάνων αντιμετώπισης των πυρκαγιών εκδίδεται κατά τη θερινή περίοδο από τη Γ.Γ. Πολιτικής Προστασίας, καθημερινά, χάρτης πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιάς για κάθε επόμενη μέρα, ο οποίος κοινοποιείται στους Ο.Τ.Α. εφόσον ο βαθμός επικινδυνότητας για την εκδήλωση πυρκαγιάς είναι αυξημένος (κατηγορία 4 και 5).
Ανάλογα με την καθοριζόμενη κατηγορία κινδύνου οι Ο.Τ.Α. & οι Δ/νσεις της Π.Κ υποχρεούνται να λαμβάνουν και να θέτουν σε εφαρμογή ορισμένα προληπτικά μέτρα αλλά και δράσεις, προκειμένου να αντιμετωπίσουν κάθε ενδεχόμενο πυρκαγιάς με την εφαρμογή κατασταλτικών μέτρων και να υποβοηθήσουν το έργο των δυνάμεων καταστολής της Π.Υ.

Παρά την υποχρέωση και ευθύνη της λήψεως των καθοριζομένων αυτών μέτρων παρατηρούνται περιπτώσεις μη ακριβούς συμμορφώσεως και τηρήσεως των προβλεπομένων από το σχέδιο μέτρων με αποτέλεσμα:

Ø Να μην είναι δυνατή η ανεύρεση των αρμοδίων και υπευθύνων ατόμων των Ο.Τ.Α. , οι οποίοι πρέπει να κινητοποιήσουν τους μηχανισμούς επεμβάσεως του Δήμου ή της Περιφέρειας για τη λήψη και εφαρμογή των προληπτικών μέτρων ή των κατασταλτικών, σε περίπτωση ανάγκης.
Ø Να είναι αδύνατη η έγκαιρη ενημέρωση, παρότρυνση και κινητοποίηση του τοπικού πληθυσμού για την υποβοήθηση του έργου καταστολής.
Ø Να χάνεται πολύτιμος χρόνος αμέσου επεμβάσεως για τον περιορισμό της πυρκαγιάς και καταστολής της στο αρχικό στάδιο εκδήλωσης της κατά το οποίο απαιτούνται ελάχιστα μέσα και μικρή προσπάθεια.

Ø Να μην έχουν οργανωθεί  επαρκώς ακόμη ,από όλους  τους Ο.Τ.Α. ,εθελοντικές ομάδες υποβοήθησης για την αντιμετώπιση κάθε έκτακτης κατάστασης που είναι ενδεχόμενο να συμβεί στα διοικητικά όρια του Δήμου ή όμορων Δήμων του Νομού.

Είναι, λοιπόν, κατόπιν αυτών επιτακτική ανάγκη να τονίσουμε ότι:

Ø   Οι Ο.Τ.Α., δια των αρμοδίων οργάνων, φορέων και υπηρεσιών τους έχουν την αποκλειστική ευθύνη για τη λήψη και εφαρμογή των εκάστοτε καθοριζομένων μέτρων (προληπτικών και κατασταλτικών) για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών στα διοικητικά όρια των Δήμων τους, μέχρι της αφίξεως των δυνάμεων της Π.Υ.
Ø Μετά την άφιξη των δυνάμεων καταστολής της Π.Υ., το δυναμικό και τα μέσα καταστολής της πυρκαγιάς των Ο.Τ.Α. , τίθενται στη διάθεση της Π.Υ. και υποβοηθούν στο έργο της κατάσβεσης μέχρι πέρατος της αποστολής.
Ø Οι αρμόδιες υπηρεσίες των Δήμων έχουν την υποχρέωση να επέμβουν αμέσως σε περίπτωση πυρκαγιάς, κινητοποιώντας τα υφιστάμενα μέσα και τον τοπικό πληθυσμό, προκειμένου να περιορίσουν ή και να καταστείλουν την πυρκαγιά στα αρχικά στάδια που απαιτούνται λιγότερα μέσα και μικρότερη προσπάθεια.
Ø Η ενεργός και έγκαιρη συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού στη λήψη προληπτικών μέτρων αλλά και η υποβοήθηση από το κοινό των ενεργειών των κατασταλτικών δυνάμεων της Π.Υ. σε περίπτωση πυρκαγιάς αποτελεί τη βασική και αναγκαία προϋπόθεση για την αποφυγή της πυρκαγιάς ή τον περιορισμό στο ελάχιστο των δυσμενών και καταστροφικών αποτελεσμάτων της εφόσον εκδηλωθεί.
Ø  Για την κινητοποίηση και συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού σε δρώμενα που αφορούν και απειλούν την ασφάλεια της ζωής και της περιουσίας του, ο ρόλος των τοπικών αρχών , είναι μοναδικός και καταλυτικός.
Ø  Ο τρόπος προσέγγισης και ενεργοποίησης του κόσμου αποτελεί για τους ΟΤΑ πρόκληση – στοίχημα που μπορεί να κερδισθεί εφόσον ενεργοποιηθούν δυναμικά τα Γραφεία Πολιτικής Προστασίας που προβλέπονται  σε κάθε Δήμο του Νομού. βάσει των  κειμένων διατάξεων του σχετικού Νόμου .

Απαιτείται  λοιπόν συνεχής επαγρύπνηση κατά της μάστιγας της πύρινης λαίλαπας .

 

Ακολουθήστε το flashnews.gr στο Google News και την σελίδα μας στο Facebook