Το σπήλαιο του Γερανίου ανακαλύφθηκε τυχαία το 1969 κατά τις εργασίες διάνοιξης της εθνικής οδού και μέχρι σήμερα παραμένει αναξιοποίητο, εγκαταλελειμμένο στην τύχη του και κινδυνεύει να καταστραφεί από την αδιαφορία των αρμοδίων διαχρονικά.

Η καλλικρατική δημοτική αρχή του Ρεθύμνου φαίνεται τώρα να θέτει την αξιοποίηση αυτού του μοναδικού σπηλαίου ως προτεραιότητα, γι’ αυτό και ήδη χθες ο Προϊστάμενος Γεωλογικού Τμήματος της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας του ΥΠΠΟΤ, κ. Ευάγγελος Καμπούρογλου επισκέφθηκε το Ρέθυμνο και μαζί με τον αντιδήμαρχο Νικ. Φωκά, Κωστή Ηλιάκη, τον υπεύθυνο για πολιτιστικά θέματα της περιοχής, Γιώργο Μαρινάκη και το μέλος της επιτροπής ανάδειξης του σπηλαίου, Αποστόλη Αποστολάκη, επισκέφθηκαν το σπήλαιο με στόχο να καταλήξουν στις ενέργειες που πρέπει να γίνουν για την ανάδειξή του.

Η αρχική προτεραιότητα είναι η δημιουργία μίας εξέδρας στον προθάλαμο του σπηλαίου, από όπου ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να έχει άποψη για όλο το χώρο του, αφού οι αίθουσες είναι επιμήκεις και έχουν μήκος περίπου 51 μέτρα, όπως σημείωσε ο κ. Καμπούρογλου, μιλώντας στα μέσα ενημέρωσης.

«Συμφωνήσαμε να γίνει μία εξέδρα στον αρχικό χώρο του σπηλαίου, από όπου ο επισκέπτης θα έχει τη δυνατότητα να έχει μια άποψη για όλο τον χώρο του σπηλαίου.Τα μέχρι τώρα ευρήματα του σπηλαίου είναι πολύ σημαντικά, γιατί έχουμε δεδομένη νεολιθική κατοίκηση, η οποία διακόπηκε απότομα από σεισμό.

Έχω βρει εγώ προσωπικά τα στοιχεία, με αποτέλεσμα να κλειστεί η παλιά είσοδος. Η σημερινή είσοδος άνοιξε με τα έργα του 1969. Έχουμε βρει νάνες μορφές ελαφιών. Δηλαδή το πόδι του κάθε ελαφιού είχε ύψος 8-10 εκατοστά. Εικάζουμε ότι σε βαθύτερα στρώματα θα βρούμε και μεγαλύτερες μορφές θηλαστικών, πράγμα που θα δώσει και μεγαλύτερη αξία στον όλο χώρο.

Είναι μία επιμήκης αίθουσα με μήκος περίπου 51 μέτρα και κυμαινόμενο πλάτος από 3 ως 15 μέτρα. Επειδή είναι σχεδόν οριζόντια, έχει τη δυνατότητα ο επισκέπτης να έχει οπτική εικόνα σχεδόν σε όλο το χώρο».

Το κόστος των απαιτούμενων μελετών και των επεμβάσεων είναι μικρό, σύμφωνα με τον κ. Καμπούρογλου, ενώ στόχος της δημοτικής αρχής είναι η ανάδειξη του χώρου να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ. Προγραμματίζεται, δε, η αξιοποίηση του περιπτέρου στην παραλία του Γερανίου για τη δημιουργία αίθουσας βιντεοπροβολών, εκθετηρίου και εκδοτηρίου εισιτηρίων.

«Το σπήλαιο είναι μεγάλης αρχαιολογικής αξίας, γιατί έχουν βρεθεί σημαντικά ευρήματα και όλα αυτά θα δούμε με ποιο τρόπο θα αναδειχθούν για να είναι ένα σπήλαιο επισκέψιμο. Ένα μέρος του περιπτέρου θα μείνει ως εκθετήριο και ως εκδοτήριο εισιτηρίων. Για μένα είναι μία υπόσχεση, όπως και για τους τοπικούς παράγοντες του Γερανίου, να το ανοίξουμε, να το κάνουμε επισκέψιμο και θα το κάνουμε.

Έχει πολύ μεγάλη σημασία για την περιοχή, θα δώσει ανάπτυξη σε όλο τον τόπο», σημείωσε ο αντιδήμαρχος, Κωστής Ηλιάκης, ενώ ικανοποιημένος από την κινητικότητα που υπάρχει από τη σημερινή δημοτική αρχή σχετικά με την αξιοποίηση του σπηλαίου εμφανίστηκε ο πρώην δημοτικός σύμβουλος Νικ. Φωκά και μέλος της επιτροπής ανάδειξης του σπηλαίου, Αποστόλης Αποστολάκης, που επί χρόνια προσπαθεί να κινητοποιήσει φορείς για το θέμα.

«Είναι σημαντικό ότι ενδιαφέρεται ο σημερινός δήμος, μας έχει βοηθήσει και ο κ. Καμπούρογλου και πιστεύω ότι θα πάμε καλά και θα έχουμε θετικό αποτέλεσμα», είπε ο ίδιος.

Στο μεταξύ, χθες έγινε μία αυτοψία και σε άλλα μικρότερα σπήλαια στην παράκτια ζώνη της περιοχής, τα οποία, σύμφωνα με τον κ. Καμπούρογλου, «παρουσιάζουν σημαντικό παλαιοντολογικό ενδιαφέρον και σε ορισμένα από αυτά έχουμε βρει προϊστορικά εργαλεία. Μία συμφωνία που έχουμε κάνει είναι να χαράξουμε μία τουριστική διαδρομή, όπου ένας επισκέπτης θα μπορεί να επισκεφθεί όλα αυτά τα σπήλαια με ενδιάμεσους σταθμούς».

Στασιμότητα λόγω της ανθρώπινης επέμβασης

Η ανθρώπινη επέμβαση φαίνεται ότι έχει δημιουργήσει προβλήματα στο σπήλαιο του Γερανίου και αυτό, γιατί έχει σταματήσει η συνεχής υδροροή που είχε διαπιστώσει ο γεωλόγος, κ. Καμπούρογλου κατά την πρώτη αυτοψία που ο ίδιος είχε κάνει το 1982. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που σημειώνει ο κ. Καμπούρογλου:

«Σαφέστατα η ανθρώπινη παρέμβαση έχει κάνει πολύ μεγάλη ζημιά στο σπήλαιο, γιατί κατά την πρώτη αυτοψία το 1982, όταν έμπαινες στο σπήλαιο το δάπεδο ήταν λασπώδες και υπήρχε καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους συνεχής σταγονοροή.

Αυτό το πράγμα σήμερα δεν υπάρχει και ενώ είχαμε ένα σπήλαιο που ήταν σε εξέλιξη, σήμερα μπορούμε να πούμε ότι έχει ξεκινήσει ένα στάδιο καταστροφής του σπηλαίου, εξαιτίας της ανθρώπινης επέμβασης. Αυτά τα έχουμε επισημάνει στο παρελθόν, αλλά δυστυχώς δεν έγιναν οι κατάλληλες ενέργειες για να απαγορευτούν αυτές οι επεμβάσεις».

Το θέμα σχολίασε και ο κ. Ηλιάκης, λέγοντας: «Όταν έχουμε τετελεσμένα έργα, και αυτά αντί να ωφελούν βλάπτουν το περιβάλλον και τα μνημεία, θλιβόμαστε. Υπάρχει όμως τεχνικά τρόπος να ενισχύσουμε την υδροδότηση, ώστε να μπορέσουμε να παρατείνουμε το χρόνο ζωής του σπηλαίου».

Οι επιστήμονες δηλώνουν ότι μπορεί να γίνει «μία ειδική υδρογεωλογική μελέτη, ούτως ώστε να τροφοδοτήσουμε τεχνητά νερό πάνω από το σπήλαιο, να βρούμε τις διόδους μέσα από τις οποίες θα μπορούσε να περάσει το νερό και να έχουμε μία επανατροφοδοσία του σπηλαίου, που θα αυξήσει τη διάρκεια ζωής των σταλακτιτών και των σταλαγμιτών».

Το σπήλαιο Γερανίου

Όπως γράφουν οι αρχαιολόγοι Βάννα Νινιού – Κινδελή και Αγγελική Τσίγκου, στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, «η σημερινή είσοδός του δεν είναι η αρχική, αλλά ανοίχθηκε από τα εκρηκτικά που χρησιμοποιήθηκαν για τη διάνοιξη της οδού. Η αρχική είσοδος εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια της ανασκαφής. Είχε κλειστεί από βράχους πριν από το τέλος της ύστερης Νεολιθικής περιόδου.

Η έκταση που καλύπτει το σπήλαιο είναι 1200 τ.μ. και έχει χωριστεί σε έξι θαλάμους. Οι πέντε θάλαμοι είναι διαδοχικοί κατά μήκος και χωρίζονται από μεγάλους σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Ο έκτος θάλαμος είναι παράλληλος του πρώτου προς τα αριστερά. Σ΄ αυτόν υπήρχε η φυσική είσοδος του σπηλαίου.

Κατά την ανασκαφή βρέθηκαν εστίες και από τις τρεις περιόδους, που περιβάλλονταν από αγγεία, εργαλεία και οστά ζώων. Υπήρχαν επίσης άφθονα όστρεα. Στο άλλο άκρο του σπηλαίου βρέθηκαν οι σκελετοί τριών ανθρώπων.

Το σπήλαιο είχε χρησιμοποιηθεί ως κατοικία μόνο σποραδικά κατά τη διάρκεια του έτους, πιθανώς σε συνδυασμό με την καλλιέργεια, την κτηνοτροφία και ίσως την αλιεία. Η εργασία επεκτεινόταν επίσης στην παραγωγή λίθινων και οστέινων εργαλείων. Αυτά τα εργαλεία αναγνωρίστηκαν ως προερχόμενα κυρίως από οστά λαγού, κουνελιού, χοίρου και κατσίκας

Goodnet/ Αγγελική Καλέργη

 

Ακολουθήστε το flashnews.gr στο Google News και την σελίδα μας στο Facebook