Τέσσερις άνθρωποι σκοτώθηκαν από πυρά εναντίον των αντικυβερνητικών διαδηλωτών στην Πλατεία Ταχρίρ, στο κέντρο του Καΐρου, έγινε γνωστό από γιατρό που βρίσκεται επί τόπου, γεγονός που ανεβάζει σε επτά τον αριθμό των νεκρών κατά το τελευταίο 24ωρο.
Ο απολογισμός αυτός προστίθεται στους τουλάχιστον 300 ανθρώπους που σκοτώθηκαν στην Αίγυπτο κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας του κινήματος διαμαρτυρίας κατά του καθεστώτος του Χόσνι Μουμπάρακ, σύμφωνα με μη επιβεβαιωμένο απολογισμό του ΟΗΕ.
Η Ένωση Αιγυπτίων Νομικών εξέδωσε ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία οι διαδηλωτές κατά του καθεστώτος Μουμπάρακ που ήταν στην πλατεία δέχονταν τα πυρά της αντίπαλης πλευράς και αρκετοί μεταξύ αυτών σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν.
Το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωνε ότι «η Χίλαρι Κλίντον τηλεφώνησε στο αντιπρόεδρο της Αιγύπτου, Όμαρ Σουλεϊμάν, για να επισημάνει ότι τα βίαια επεισόδια \”ήταν μια απεχθής εξέλιξη ύστερα από αρκετές ημέρες ειρηνικών πάντα διαδηλώσεων\”».
Παράλληλα, η Ουάσινγκτον κάλεσε τους Αμερικανούς που βρίσκονται ακόμη στην Αίγυπτο και επιθυμούν να εγκαταλείψουν τη χώρα να μεταβούν «αμέσως» στο αεροδρόμιο, αναφέρει η επίσημη ανακοίνωση.
Κομβικό σημείο των εξελίξεων στην Αίγυπτο είναι η στάση του στρατού. Ο στρατός αναπτύχθηκε μαζικά τη νύχτα γύρω από την τεράστια πλατεία στο κέντρο της πρωτεύουσας, που έγινε από τις 25 Ιανουαρίου το σημείο συγκέντρωσης των διαδηλωτών κατά του Μουμπάρακ, όπου κατασκηνώνουν εκεί κατά χιλιάδες κάθε νύχτα παρά την απαγόρευση της κυκλοφορίας.
Την ίδια ώρα, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, κύρια δύναμη της αντιπολίτευσης, απέρριψαν «κάθε μέτρο» που προτείνει ο Μουμπάρακ και αρνήθηκαν την παραμονή του στην προεδρία μέχρι τη λήξη της θητείας του τον Σεπτέμβριο.
Οι συνθήκες στην Αίγυπτο είναι εξαιρετικά δραματικές και πολλοί πλέον εκφράζουν την έντονη ανησυχία για την πιθανότητα η έκρηξη της Αιγύπτου να λειτουργήσει ως θρυαλλίδα αλυσιδωτών αντιδράσεων σε πολλές περιοχές της Βόρειας Αφρικής και τη εγγύς Μέσης Ανατολής.
Ποιες χώρες κινδυνεύουν…
Υεμένη
Ο φόβος του ντόμινο τρόμαξε το καθεστώς της Υεμένης. Ο επί 31 χρόνια πρόεδρος Άλι Αμπντάλα Σάλεχ ανακοίνωσε ότι δεν θα παρατείνει την προεδρική του θητεία μετά τη λήξη της, το 2013. Λαμβάνοντας υπ\’ όψιν του τα επαναστατικά κινήματα στην Τυνησία και την Αίγυπτο, ο πρόεδρος της Υεμένης δεσμεύθηκε επίσης ότι δεν θα δώσει κανένα δαχτυλίδι στον γιο του.
Η Υεμένη, που είναι πιο φτωχή χώρα του αραβικού κόσμου, όπου σχεδόν οι μισοί πολίτες ζουν με λιγότερα από 2 δολάρια την ημέρα, προφανώς δεν θα αποφύγει τις συνέπειες του ντόμινο. Γι\’ αυτό ο πρόεδρος της χώρας, παρά την ανακοίνωση της αποχώρησής του, αύξησε τους μισθούς των ανδρών των ενόπλων δυνάμεων, βήμα που προφανώς αποβλέπει στο να εξασφαλίσει την υποστήριξή τους.
Αλγερία
Όπως στον δυτικό γείτονά της, την Τυνησία, έτσι και στην Αλγερία τη σκανδάλη των λαϊκών αντιδράσεων πάτησαν η φτώχεια, η ανεργία και η κυβερνητική ασυδοσία.
Η κυβέρνηση, έπειτα από σχεδόν δύο δεκαετίες, έθεσε τη χώρα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, με τις ομαδικές συγκεντρώσεις στην πρωτεύουσα να απαγορεύονται.
Οι λαϊκές διαμαρτυρίες δεν έχουν την ισχύ της Τυνησίας και της Αιγύπτου, καθώς η κυβέρνηση της Αλγερίας έχει σημαντικό πλούτο από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου και προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις, με ένα τεράστιο πρόγραμμα δημοσίων δαπανών. Παρ\’ όλα αυτά, η λαϊκή οργή παραμένει αφενός για τη φτώχεια, και αφετέρου για τη διαφθορά, τη γραφειοκρατία και την έλλειψη πολιτικών μεταρρυθμίσεων.
Λιβύη
Δεν υπάρχει κανένας καλύτερος από τον Μπεν Άλι, για να κυβερνήσει την Τυνησία. Τα λόγια αυτά ανήκουν στον Μουαμάρ Καντάφι, ειπώθηκαν εν μέσω των ταραχών στην Τύνιδα και αντανακλούν τη δική νευρικότητά του σχετικά με την πιθανή επίδραση του ντόμινο στη Λιβύη. Μετά από 41 χρόνια στην εξουσία, ο συνταγματάρχης Καντάφι είναι ο μακροβιότερος ηγέτης στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή, αλλά και ο πλέον αυταρχικός.
Αν και επισήμως δεν υπάρχουν αντιδράσεις, καθώς απλώς απαγορεύονται, έχουν αναφερθεί σποραδικές ταραχές. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε, πάντως, πρόσφατα αύξηση των δαπανών για τη δημόσια στέγαση, σε μια προσπάθεια να αποτρέψει αυξανόμενη ένταση.
Ιορδανία
Στον απόηχο των μεγάλων διαδηλώσεων σε ολόκληρη τη χώρα, ο βασιλιάς Αμπντάλα έδιωξε την κυβέρνησή του και διέταξε τον νέο πρωθυπουργό να κάνει εδώ και τώρα πολιτικές μεταρρυθμίσεις.
Όπως και σε άλλα κράτη της περιοχής, υπάρχει οργή για τη φτώχεια και την ανεργία.
Εντούτοις, επί του παρόντος, το ισχυρό ισλαμικό κίνημα της Ιορδανίας δεν δείχνει πρόθεση να εκδιώξει τον βασιλιά Αμπντάλα, αφού είναι σαφές ότι στη μικρή πληθυσμιακά χώρα μεγάλα στρώματα του λαού είναι πιστά στη μοναρχία.
Μαρόκο
Όπως και η Ιορδανία, το Μαρόκο είναι μια μοναρχία όπου η βασιλική οικογένεια χαίρει σεβασμού από μεγάλα τμήματα του λαού. Το πρόβλημα και εκεί είναι η χαλαρή οικονομία και οι καταγγελίες για διαφθορά σε κυβερνητικούς κύκλους.
Το Μαρόκο επιτρέπει την περιορισμένης κλίμακας ελευθερία της έκφρασης και μέχρι στιγμής έχει αποφύγει τις συνθήκες βίας που επικρατούν σε γειτονικές αραβικές χώρες. Ωστόσο, η φήμη της αγαπητής βασιλικής οικογένειας «τραυματίστηκε», μετά από τις αποκαλύψεις του Wikileaks για αυξημένη διαφθορά εντός της βασιλικής οικογένειας και την «αποκρουστική απληστία» των ανθρώπων που αποτελούν την αυλή του βασιλιά Μοχάμεντ.
Το φάσμα του ντόμινο δεν φαίνεται να αγγίζει προς το παρόν τον Λίβανο, τη Συρία και τα βασιλικά καθεστώτα στη Σαουδική Αραβία και στα εμιράτα του Περσικού Κόλπου, όπως το Ομάν, το Κατάρ, το Μπαχρέιν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Παρά ταύτα, όπως λένε οι αναλυτές, σε κάθε περίπτωση ντόμινο δεν μπορούν να αποκλειστούν οι αλυσιδωτές εκρήξεις, ακόμη και στα πιο ασφαλή σημεία.