Βόλτα με ένα μωρό σε αιματοβαμμένους δρόμους – Λεωφόρος Σούδας, Αποκορώνου ακόμα και η Πειραιώς με εγκληματικά λάθη –Ανύπαρκτα πεζοδρόμια ή πεζοδρόμια «σκοτώστρες», ράμπες κακοφτιαγμένες, ποδηλατόδρομοι εκτός προδιαγραφών – Η Μαρίνα Μιχαηλίδου, Αρχιτέκνων μηχανικός εξηγεί πώς τα κατάφεραν στο Ρέθυμνο – Εσείς βγάλτε συμπεράσματα για το τι φταίει στα Χανιά
Τέσσερις ημέρες μετά το τραγικό δυστύχημα που σημειώθηκε μπροστά από το Πολυτεχνείο Κρήτης, και κόστισε τη ζωή στον Γιάννη και την Στέλλα, δια στόματος του δημάρχου Χανίων, σε συνάντηση μελών της τοπικής αυτοδιοίκησης, παρουσία του Περιφερειάρχη Κρήτης, έγινε δημόσια η παραδοχή ότι αν υπήρχε πεζοδρόμιο στο συγκεκριμένο σημείο του δρόμου, οι δύο νέοι ίσως και να ζούσαν σήμερα.
Ακούγεται απλό αλλά ίσως έτσι είναι
Λεωφόρος Σούδας, Λεωφόρος Καζαντζάκη στο Βαμβακόπουλο, Αποκορώνου, Ακρωτηρίου Κισσάμου είναι μερικές μόνο από τις αιματοβαμμένες οδούς που ανύπαρκτα πεζοδρόμια ή πεζοδρόμια «σκοτώστρες» είναι έτοιμα να θρηνήσουν έναν ακόμη Γιάννη ή μια Στέλλα.
Ακούγεται σκληρό αλλά έτσι θα είναι αν τα Χανιά συνεχίσουν να είναι μια «ανάπηρη» πόλη για την οδική ασφάλεια πεζών και ατόμων ΑμΕΑ.
Εξυπακούεται ότι δεν αρκεί να υπάρχουν πεζοδρόμια, αλλά αυτά να είναι κατασκευασμένα με τις σωστές προδιαγραφές που άλλωστε ο νομοθέτης έχει περιγράψει με ακρίβεια αλλά και να αποτελούν μέρος ενός συνολικότερου σχεδιασμού.
Όπως ζητούν σήμερα, περίπου ένα μήνα από τον θάνατο του Γιάννη και της Στέλλας, κάτοικοι του Ακρωτηρίου σε κινητοποίηση έξω από το Πολυτεχνείο Κρήτης, που διεκδικούν σύγχρονα πεζοδρόμια, διαγραμμίσεις, σήμανση, φωτισμό, κυκλικό κόμβο σύνδεσης του κεντρικού δρόμου των Κουνουπιδιανών με την Πολυτεχνειούπολη.
Πότε ένα πεζοδρόμιο είναι σωστό;
Όπως εξηγεί στο Flashnews.gr η η αρχιτέκτων μηχανικός Μαρίνα Μιχαηλίδου, με πλούσια εμπειρία από την συμμετοχή της σε έργα σε Χανιά, Ρέθυμνο αλλά και Αθήνα ως μελετήτρια και με προσωπική ευαισθησία για θέματα που άπτονται του δημόσιου χώρου
«το σωστό πεζοδρόμιο, σύμφωνα με τα ΦΕΚ, είναι το 1,5 μέτρο καθαρό πεζοδρόμιο. Σε αυτό τοποθετείται η λωρίδα των τυφλών και τίποτα άλλο. Σε αυτό το χώρο δεν μπαίνουν κινητά εμπόδια, πχ. τραπεζοκαθίσματα. Κατ’εξαίρεση μπορεί να γίνουν αποδεκτοί και οι 70 πόντοι, από την μια πλευρά του δρόμου, χωρίς τον διάδρομο τυφλών. Το κράσπεδο πρέπει να είναι το πολύ μέχρι 15 εκ, (7 με 15), δηλαδή ένα βήμα που να μπορεί να κατέβει ένα παιδί ή μια γιαγιά. (Να μην είναι 40 εκ. που είναι στην Λ.Σούδας). Αν γίνει σωστά το κράσπεδο, θα πρέπει μετά να «περιφρουρηθεί» με κολονάκια για να μην το καβαλούν αυτοκίνητα. Τα μεμονωμένα κολονάκια δεν είναι αποδεκτά πια, τα μόνα σωστά είναι τα κολονάκια Π, ή αυτά που υπάρχουν στην Κορνάρου, τα στρογγυλά που είναι ασφαλή για ποδηλάτες, τυφλούς κτλ, ακόμα και αν πέσουν πάνω σε αυτά δεν κινδυνεύουν».
Στις ενδεικτικές φωτογραφίες που παρατίθεται παρακάτω (περισσότερες φωτογραφίες στο τέλος του κειμένου), απεικονίζονται καραμπινάτες αστοχίες σε πεζοδρόμια που γίνονται επικίνδυνα για τους πεζούς, για μωρά παιδιά που μεταφέρονται με καρότσι, για άτομα ΑμΕΑ
(Αποκορώνου, πριν τα σχολεία του Κουμπέ, το στενό πεζοδρόμιο, γίνεται απαγορευτικό για την διέλευση ενώ το υψηλό κράσπεδο είναι επικινδυνο για την κατάβαση στο οδόστρωμα, πολύ περισσότερο για ένα καρότσι αναπήρου)
Στο ίδιο σημείο, η διέλευση ποδηλάτη. Με σωστό σχεδιασμό μπορεί στην Αποκορώνου να συνυπάρξουν ποδηλατόδρομος και σωστό πεζοδρόμιο, όπως έχει γίνει στο Ρέθυμνο
(σημείο στην Αποκορώνου όπου το πεζοδρόμιο διακόπτεται απότομα και για να συνεχίσεις την πορεία πρέπει να περάσεις τις υπερυψωμένες πλάκες, στυλο κτλ.)
Πάνω και κάτω φωτογραφία: πεζοδρόμια στην Λ.Σούδας. Η εικόνα αυτή επαναλαμβάνεται σε όλο το μήκος του δρόμου. Στενά πεζοδρόμια, πολύ υψηλό κράσπεδο και κολόνες ηλεκτροφωτισμού που εμποδίζουν την συνέχιση της κίνησης κα αναγκάζουν πεζούς που μεταφέρουν καρότσι, να κατέβουν στο δρόμο, ακόμα και πάνω σε στροφή με μειωμένη ορατότητα.
(
(Απροσπέλαστο για καρότσι πεζοδρόμιο και από τις δύο πλευρές του δρόμου στη Λεωφόρο Σούδας, εξαιτίας των κορμών δέντρου και στενότητας χώρου. Η συνέχιση της κίνησης στο δρόμο γίνεται μονόδρομος για πεζούς, με ότι κινδύνους αυτό συνεπάγεται. Δεν θέλει πολύ Ένας απρόσεκτος οδηγός, μια άσχημη συγκυρία)
(Πεζοδρόμιο έξω από το ΙΚΑ, σημείο δηλαδή ενδιαφέροντος για παροχή υπηρεσιών, από άτομα ΑμΕΑ)
«Ανάπηρες» ράμπες
Όσο για τις ράμπες για ανάπηρους, τα Χανιά και εδώ αποδεικνύονται μια «άρρωστη» πόλη, που περιορίζει την ελευθερία σε άτομα ΑμΕΑ.
Η κ.Μιχαηλίδου επιβεβαιώνει με της ματιά της ειδικού ότι η κατάσταση με τις ράμπες είναι πολύ άσχημη. Ακόμα και όταν γίνονται όπως σημειώνει, – υπονοώντας ότι σε πολλά σημεία που απαιτούνται, δεν υπάρχουν –δεν έχουν φύγει εμπόδια. Πχ, έχει γίνει υπογειοποίηση της ΔΕΗ αλλά έχουν μείνει οι κολόνες. Έχουν ξηλωθεί τα καρτοτηλέφωνα αλλά έχουν μείνει οι κολόνες.
(Αποκορώνου: ότι κακοτεχνία μπορούσε να υπάρχει σε αυτό το πεζοδρόμιο, υπάρχει. Στην απέναντι πλευρά η κατάσταση δεν είναι καλύτερη)
Χιλιόμετρα μπροστά το Ρέθυμνο σε σχέση με τα Χανιά
Λίγα χιλιόμετρα δίπλα μας, το Ρέθυμνο, ύστερα από μια συντονισμένη προσπάθεια αρκετών ετών, έχει γίνει μια πόλη «κόσμημα», που βρίσκεται στην πρωτοπορία όσων αφορά την κατασκευή σύγχρονων πεζοδρομίων και ποδηλατόδρομων, δίνοντας χώρο σε πεζούς και ποδηλάτες, μετριάζοντας την κυριαρχία των αυτοκινήτων.
Οι εικόνες από το κέντρο του Ρεθύμνου σε σύγκριση με τα Χανιά φανερώνουν πόσο πίσω βρισκόμαστε σε σχέση με τους γείτονές μας, όσον αφορά την οδική ασφάλεια πεζών και αναπήρων.
Στην πρώτη φωτογραφία, απεικονίζεται η εικόνα του Ρεθύμνου μπροστά από το δημαρχείο. Υποδειγματική κατασκευή πεζοδρομίων χωρίς παρκαρισμένα αυτοκίνητα δεξιά και αριστερά του δρόμου. Ακριβώς αντίθετη η εικόνα από τον δρόμο μπροστά στο δημαρχείο των Χανίων.
“Το Ρέθυμνο διαθέτει στρατηγικό σχεδιασμό, με τα Χανιά τι γίνεται; “
Όπως εξηγεί στο Flashnews.gr η κ. Μιχαηλίδου, το Ρέθυμνο καρπώνεται την πολυεπίπεδη προσπάθεια ετών.
“Ξεκίνησαν ολοκληρωμένες παρεμβάσεις, έχοντας σαν οδηγό έναν στρατηγικό σχεδιασμό τον οποίο διαρκώς επικαιροποιούν και υλοποιούν βήμα βήμα. Συχνά όταν πηγαίνω σε παρουσιάσεις, χρησιμοποιώ φωτογραφίες με εικόνες του Ρεθύμνου λέγοντας ότι δεν χρειάζεται να δείξω το τι γίνεται στις Βρυξέλλες, αλλά στη γειτονιά μας, δίπλα μας, στο Ρέθυμνο. Η δουλειά που έχει γίνει είναι πολύ καλή”
Στον αντίποδα οι τεχνικές υπηρεσίες των Χανίων δεν υλοποιούν έναν ανάλογο στρατηγικό σχεδιασμό και αναπόφευκτα, η εκ των υστέρων και αποσπασματική επέμβαση κυριαρχεί.
Τα Χανιά βγάζουν τα “μάτια” από μόνα τους και βλέπουν Ηράκλειο και Ρέθυμνο να βελτιώνονται
Προφανώς μια συντονσμένη, πολυετή προσπάθεια για να πετύχει απαιτεί συναινέσεις, συνεργασία μεταξύ διαφορετικών αρμόδιων υπηρεσιών, μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και τόλμη, χαρακτηριστικά που φαίνεται ότι λειίπουν από τα Χανιά. Άλλωστε η ασυνεννοησία, οι προσωπικές τακτικές, το “προεδριλίκι” και η κοντόφθαλμη λογική κυριαρχούν εδώ και χρόνια για αυτό ίσως, η πόλη από την οποία αρκετοί βουλευτές έχουν καθίσει σε υπουργική καρέκλα, βλέπει από μακριά νομούς όπως το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο να διεκδικούν και να παίρνουν σημαντικά έργα προς όφελος των κατοίκων τους.
«Σκεφτείτε ότι σχεδιάζετε πεζοδρόμια για άγρια ζώα»
Στο Ρέθυμνο υπήρχε η πολιτική βούληση να προχωρήσουν σε ριζικές παρεμβάσεις δημιουργώντας σύγχρονα πεζοδρόμια με τις σωστές προδιαγραφές, παίρνοντας χώρο από τα αυτοκίνητα.
Κάτι τέτοιο δεν ήταν εύκολο και μιας και έχουμε μάθει να «πυροβολούμε» την εκάστοτε εξουσία, με κοινοτοπίες του τύπου «γιατί κωλυσιεργούν οι αρχές», «τι κάνουν οι ιθύνοντες» «που είναι ο δήμος», «τι κάνει ο δήμαρχος» κτλ, ενδιαφέρον παρουσιάζει η εμπειρία της Μαρίνας από το Ρέθυμνο για να… δούμε καλύτερα τι συμβαίνει και με εμάς τους πολίτες.
Ως μέλος συμβουλευτικής ομάδας που θα συνέτασσε μελέτη για την κατασκευή πεζοδρομίων στο Ρέθυμνο, συμμετείχε σε συσκέψεις στο δήμο όπου εκεί άκουσε ότι το βράδυ, στις γειτονιές, κάτοικοι βγαίνουν με βαριοπούλες και σπάνε τα κολονάκια για να μπορούν να παρκάρουν την ημέρα τα αυτοκίνητά τους..
«Σκεφτείτε ότι σχεδιάζετε πεζοδρόμια για άγρια ζώα» ήταν η παραίνεση προς την μελετητική ομάδα και αυτό είναι ακόμα μια σκληρή αλήθεια, ότι δηλαδή για την κατάντια που βιώνουμε καθημερινά στους δρόμους ευθύνες υπάρχουν και στους πολίτες.
(Φωτογραφία από την πλατεία στο Ρέθυμνο)
Πολλές φορές, όπως σημειώνει η κ. Μιχαηλίδου, “στις μελέτες μπαίνει το δίλημμα. Σχεδιάζεις σωστά, σύμφωνα με τις προδιαγραφές ή με αμυντικό τρόπο (να μην καβαλήσει το αυτοκίνητο). Αν κάνεις σωστό πεζοδρόμιο πρέπει να λάβεις υπόψιν σου ότι θα τα καβαλήσουν”.
Στο Ρέθυμνο παραταύτα φαίνεται ότι «το ήθελαν πολύ» και δεν βλέπεις ή τελος πάντων σπανίζουν εικόνες όπου ένα μωρό «αναγκάζεται» με το καροτσάκι του να εγκαταλείψει το μισοκατεστραμμένο πεζοδρόμιο και να βρεθεί στο δρόμο, σε ώρα αιχμής γιατί απλά ένα εμπόδιο το καθιστά απροσπέλαστο.
(Αποκορώνου, το καρότσι χωράει οριακά στο πεζοδρόμιο. Δεν συμβαίνει το ίδιο με ένα καρότσι για ΑμΕΑ)
Ούτε ράμπες αναπήρων που οδηγούν σε αδιέξοδο ή ράγες τυφλών που αναγκάζουν τα άτομα με προβλήματα όρασης να περπατούν παίζοντας τρίλιζα.
(Στην Ποτιέ, οι ράγες για τυφλούς, προκειμένου να παρακαμφθεί το φρεάτιο, τους αναγκάζει να περπατούν σαν να παίζουν τρίλιζα. Ένας τυφλός δεν κινδυνεύει αν πατήσει στο φρεάτιο, περισσότερο “κινδυνεύει” από τα ζικ ζακ. Οι οδηγίες για το σωστό σχεδιασμό σε αυτήντην περίπτωση υποδεικνύουν ράγες που διακόπτονται μόνο στο τμήμα του φρεατίου και συνεχίζουν σε ευθεία κανονικά).
(Υποδειγματικό πεζοδρόμιο στην περιοχή Δελφίνι, στο Ρέθυμνο – Αντίστοιχη εικόνα στα Χανιά δεν υπάρχει)
Πώς όμως τα κατάφεραν στο Ρέθυμνο; Τι έκαναν που δεν γίνεται εδώ; Γιατί τα Χανιά παρουσιάζουν τέτοια αθλια εικόνα;
Το δρόμο για τον πεζό τον παίρνεις από το αυτοκίνητο
Πεζοδρόμιο VS αυτοκίνητα
Η κ. Μιχαηλίδη αναφέρει ότι ο καθηγητής του ΕΜΠ, συγκοινωνιολόγος Θάνος Βλαστός, του οποίου η μελέτη υλοποιείται στο Ρέθυμνο, σε μια φράση του, έχει δώσει όλη την αλήθεια για το ζήτημα: «τον δρόμο τον ελεύθερο για τον πεζό τον φτιάχνεις πάντα εις βάρος του αυτοκινήτου, δεν το δημιουργείς από το πουθενά. Το χώρο το παίρνεις από το αυτοκίνητο».
«Η Δημοκρατίας είναι τραγικό παράδειγμα του μεγάλου οδοστρώματος που μπορείς να το πάρεις. Υπάρχουν δύο λωρίδες κίνησης. Σταθμευμένα από τις δύο πλευρές και πολλές φορές και διπλή σειρά.
Όλοι λένε και που θα πάνε τα αυτοκίνητα. Ποτέ δεν υπάρχει αρκετός χώρος για τα αυτοκίνητα.
Εμείς κάθε φορά που καταφέραμε να διώξουμε αυτοκίνητα σε μελέτες μας, έπρεπε να αντιπροτείνουμε κάθε φορά που θα πάνε αυτά τα αυτοκίνητα. Πχ για την πλατεία της Σούδας, μετρήσαμε τα νόμιμα παρκαρισμένα αυτοκίνητα πάνω στη Σούδα. Είπαμε, νόμιμα χωράνε 70 αυτοκίνητα και για αυτόν τον αριθμό προτείναμε χώρους τους οποίους ο δήμος μπορούσε να μισθώσει για να «κατευθύνει» τα αυτοκίνητα.
Ο δρόμος από 9 μέτρα ως 12 που ήταν, έγινε 3,5. Μονή κατεύθυνση χωρίς στάση, χωρίς φορτοεκφόρτωση.
Και από το κτίριο παίρνεις χώρο. Η δεύτερη περίπτωση είναι πιο δύσκολη. Γίνεται κατά καιρούς, όταν κάποιος δήμος παίρνει χρήματα για απαλλοτροιώσεις. Καταφέρνει να πληρώσει, να «διώξει» ιδιοκτησίες, και να φτιάξει κοινόχρηστο χώρο. Πολλές φορές δεν γίνεται γιατί δεν υπάρχει συνεργασία ή συνναίνεση».
Κλειδί και στις δύο περιπτώσεις, – είτε δημιουργηθεί χώρος «διώχνοντας» αυτοκίνητα είτε απαλλοτριώνοντας ιδιοκτησίες – από ότι φαίνεται είναι η συναίνεση και η συνεργασία των ιδιωτών καθώς οποιοδήποτε έργο μπορεί να μπλοκάρει είτε λόγω υπαρκτών αντιδράσεων είτε υπό το φόβο αυτών.
Ποια πεζοδρόμια θεωρεί καλά στα Χανιά; – “Καρκίνος” το πράσινο και τα συντριβάνια αν δεν τα συντηρείς
“Εξαιρετικά πεζοδρόμια θεωρώ την Κορνάρου και την Περίδου.
Η Περίδου είναι το μοναδικό πεζοδρόμιο 2,5 μέτρων χωρίς κανένα εμπόδιο. Και ο κόσμος πάλι παραπονιόταν γιατί δεν υπάρχουν δέντρα στην Περίδου και το κράτησαν με νύχια και με δόντια να μην τοποθετηθούν δέντρα και έτσι έγινε σωστό πεζοδρόμιο”.
Όπως επισημαίνει η κ. Μιχαηλίδου, στα Χανιά έχει εξυψωθεί το πράσινο και δεν γίνεται κατανοητό ότι συχνά αυτό γίνεται εις βάρος της ασφάλειας των πεζοδρομίων.
«Προτιμούμε πεζοδρόμια ασφαλή, παρά πεζοδρόμια με δέντρα και σκίαση. Θυμάμαι έναν καθηγητή που έλεγε ότι «το πράσινο και τα συντριβάνια είναι καρκίνος στην Ελλάδα, αν τα φτιάχνεις και δεν τα συντηρείς»
(Λεωφόρος Σούδας έξω από το ΙΚΑ)
Σημείο στα Χανιά που της έχει κάνει εντύπωση
“Η Αποκορώνου από το σημείο που έχουν φτιάξει τα πεζοδρόμια και πάνω, η κατάσταση είναι τραγική.
Στην Αποκορώνου δεν υπήρχε καθόλου πεζοδρόμιο, ήταν πρασιά όπως λέγεται από τις πολυκατοικίες, ιδιωτικός χώρος. Συχνά υπάρχουν αντικρουόμενα συμφέροντα και τουλάχιστον βέβαια, προσπαθείς να φτιάξεις κάτι, έστω και αν είναι αποσπασματικό.
Περπατούσα επίσης στην Πειραιώς και τρόμαξα πόσο χάλια είναι η Πειραιώς
Ο ποδηλατόδρομος είναι εκτός προδιαγραφών. Το σχετικό ΦΕΚ του 2016, είναι πρόσφατο αλλά τελείως συγκεκριμένο και ορίζει ότι δεξιά αριστερά του ποδηλατόδρομου πρέπει να έχεις ελεύθερο χώρο από εμπόδια, όχι ένα κράσπεδο που θα πέσει πάνω του ο ποδηλάτης. Τουλάχιστον ένα μέτρο το πλάτος, που εκεί δεν είναι.
Το κράσπεδο είναι πολύ μικρό, 10-15εκατοστά το πολύ, το αποτέλεσμα είναι ότι εξαιτίας αυτού, οδηγοί καβαλάνε το κράσπεδο και παρκάρουν τα αυτοκίνητά τους εκεί. Δεν έχουν μπει κολονάκια αποτρεπτικά, που φυσικά δεν αρέσουν στον κόσμο – και αυτά έχουν επικινδυνότητα – αλλά δυστυχώς τα αυτοκίνητα ανεβαίνουν στο πεζοδρόμιου.
Στο κέντρο υπάρχουν πολλές ιδιοκτησίες και πολλά πάρκινγκ. Υπάρχουν ράμπες για να παρκάρουν οι ιδιοκτήτες κατοικιών τα αυτοκίνητά τους, που έχουν δικαίωμα, με αποτέλεσμα συχνά να μπαίνουν και άλλοι και να καβαλάνε τα πεζοδρόμια με τα αυτοκίνητά τους. Δεν μπορείς να το αποτρέψεις».
«Ο κόσμος στο καλό συνηθίζει όπως και στο κακό»
«Η νοοτροπία δεν αλλάζει, πρέπει να την φτιάξεις την νοοτροπία. Ο κόσμος στο καλό συνηθίζει, όπως και στο κακό» πιστεύει η κ. Μιχαηλίδου βλέποντας και την νοοτροπία που καλλιεργείται στο Ρέθυμνο
“Τώρα στο Ρέθυμνο ο κόσμος θεωρεί κεκτημένο αυτό που συμβαίνει και πολλές φορές γκρινιάζει, ότι και αυτό δεν είναι αρκετό. Πολλές φορές συζητάμε με συναδέλφους και ο κόσμος παραπονιέται γιατί δεν είναι συχνές οι διαβάσεις. Έχουν δίκιο. Στο Ρέθυμνο έχει γίνει εξαιρετική δουλειά, ο ανατολικός περίπατος είναι εξαιρετικός, από την πλαζ της πόλης φεύγοντας ανατολικά έχουν κάνει 2 χιλμ μια παραλιακή οδό, καταπληκτική. Έδιωξαν όλα τα αυτοκίνητα, με πεζοδρόμια 6-7 μέτρα και κόσμος το πρωί κάνει τζόκινγκ, ρόλερ κτλ. Βλέπεις κάτι εικόνες μαγικές”
(Η σημερινή όψη του ανατολικού μετώπου στο Ρέθυμνο)
Το παράδειγμα του Ρεθύμνου όμως τι μας λέει;
«Στο Ρέθυμνο βλέπουμε τα αποτελέσματα δουλειάς που έχει μια 15ετία από πίσω. Αυτή τη στιγμή, όσα έγιναν, είναι σωστά γιατί έχει προηγηθεί τουλάχιστον μια 10ετία σωστής δουλειάς από πίσω.
Ο δήμος Ρεθύμνου είναι ένα φωτεινό παράδειγμα, όπως ο δήμος Τρικαίων, Λαρίσης, που ξεκίνησαν από τον συνολικό σχεδιασμό και τώρα δρέπουν τους καρπούς αυτού του σχεδιασμού.
Πολλές φορές βέβαια από το να περιμένεις να γίνει η «μεγαλεπίβολη» λύση είναι καλύτερα να γίνουν σωστά τμηματικά κάποια πράγματα. Η Κορνάρου είναι πολύ μικρός δρόμος αλλά έχει αλλάξει η ποιότητα της ζωής των κατοίκων. Αν είχε γίνει σωστά βέβαια και η Αποκορώνου σωστά και η Τζανακάκη θα ήταν σούπερ”.
(Εικόνα του Ρεθύμνου μπροστά από το γήπεδο)
Τι κάνει το Ρέθυμνο και ξεχωρίζει
“Υπήρχαν σωστοί άνθρωποι στις σωστές θέσεις, με πολύ ευαισθησία σε αυτό που λέμε δημόσιος χώρος. Βέβαια, ξεκίνησαν πολύ ιδεαλιστικά, «έδιωξαν» το αυτοκίνητο. Τώρα και αυτοί έχουν αρχίσει να αναθεωρούν λίγο.
Είχαν πολύ καλές επαφές σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γνωρίζοντας τη νομοθεσία, γνωρίζοντας τα προγράμματα που θα βγουνε, γνωρίζοντας τι σημαίνει δίκτυο στην Ευρώπη και έχουν καταφέρει να δικτυωθούν πολύ καλά. Δεν τους κάνουν χάρες αλλά πια έχουν αξιοπιστία.
Αν διαβάσεις το στρατηγικό σχεδιασμό του Ρεθύμνου είναι εξαιρετικός. Ξεκίνησε πριν από μια δεκαετία και συνεχώς αναπροσαρμόζεται. Όταν το διάβασα πρώτη φορά, ενθουσιάστηκα. Λέει πχ. πεζοδρόμηση Παλιάς Πόλης, 1ο στάδιο, έγινε. Δυτικό παραλιακό μέτωπο. Πεζοδρόμια, ράμπες, ΑμΕΑ, ποδηλατόδρομος. Έγινε. Ανατολικό μέτωπο, συνέχεια.. Και τώρα προχωράνε στις κάθετες συνδέσεις μεταξύ οριζόντιων αξόνων που έχουν φτιάξει ήδη.
Κάτι τέτοιο δεν ξέρω αν υπάρχει στα Χανιά, υποθέτω πως δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο. Έχουν δουλέψει από πίσω συγκοινωνιολόγοι, πολεοδόμοι, το τμήμα ΜΗΧΠΕΡ του Πολυτεχνείου Κρήτης. Έχει γίνει σοβαρή δουλειά σε πολλά επίπεδα. Επίσης κατάφεραν και πήραν μεγάλα ποσά χρηματοδότησης. Πήραν αρκετά εκατομμύρια. Τώρα έχουν αρχίσει και δεν υπάρχουν τόσα χρήματα από Ευρώπη»
Στα Χανιά έγινε δουλειά στους περιφερειακούς δήμους, στο Ρέθυμνο δεν έχει τόσους περιφερειακούς δήμους και έγινε μέσα στην πόλη. Στα Χανιά αρκετά χρήματα πήγαν σε ορεινούς οικισμούς, κατασκευάστηκαν πλατείες, οδοποιίες κτλ. Έχουν γίνει βέβαια και υπερβολές, έχουν φτιάξει έργα περιαστικά που δεν χρησιμοποιεί κανείς, αποσπασματικά”.
Σωστός σχεδιασμός σε μια πόλη τι προϋποθέτει;
“Προϋποθέτει πολλά επίπεδα, σίγουρα είναι καλό να έχεις μια σωστή Περίδου, μια σωστή Κορνάρου αλλά είναι καλύτερο να έχεις δρόμους οι οποίοι συνδέονται. Μια μεγάλη διαδρομή που εσύ μπορείς με το καροτσάκι σου να την πάρεις και να διασχίσεις το κέντρο. Ή μια πράσινη διαδρομή που εσύ περπατάς και έχεις συνεχώς σκιά. Μια διαδρομή που είναι σωστή για ΑμΕΑ.
Θέλει δίκτυα, σίγουρα στρατηγικό σχεδιασμό, ξεκινώντας από ιεράρχηση δρόμων, αναγκών, πληθυσμιακά, κυκλοφοριακά κτλ, στόχους και πιο περιφερειακό σχεδιασμό που θα κοιτάς ποιους άξονες έχεις, πώς θα τους συνδέσεις.
Η αλήθεια είναι ότι ξεκινάει να γίνει κάτι, υπάρχει θέληση. Όπως και η Θεσσαλονίκη που ξέρω καλά, γιατί είμαι από εκεί. Τα Χανιά είναι μια πόλη σε έμφραγμα. Δεν δουλεύεις σε κενό χαρτί, δύσκολα σβήνεις και γράφεις”.
Τι γίνεται όσον αφορά την χρηματοδότηση από την ΕΕ;
Αλλαγή στον τρόπο χρηματοδότησης από την ΕΕ – Χρήματα μόνο αν υπάρχει καινοτομία στο έργο η οποία πρέπει να αποδεικνύεται
“Τώρα για να πάρεις χρήματα πρέπει να αποδείξεις ότι είσαι καινοτόμος, δεν παίρνεις χρήματα απλά για να κάνεις έναν δρόμο, πρέπει να αποδείξεις ότι είναι καινοτόμος. Τελειώσαν τα χρήματα για υποδομές, πηγαίνουν σε φτωχότερες χώρες, που έχουν μπει στην ΕΕ.
Η καινοτομία πρέπει να αποδειχθεί. Στη Σούδα πχ βάλαμε ένα μεγάλο info point που έχει και φωτοβολταικά, μικρή ανεμογεννήτρια, παίρνεις πληροφορίες για τον δήμο. Βάλαμε την πέργκολα και δημιουργεί σκίαση για τον κόσμο. Χρησιμοποιήσαμε καινοτόμα υλικά, νανοϋλικά.Καινοτομία και βιοκλιματικό είναι κανόνας πια για χρηματοδότηση. Αυτό δυσκολεύει λίγο την κατάσταση γιατί δεν μπορείς σε όλα να τεκμηριώσεις καινοτομία.
Στο Ρέθυμνο, το καινούριο το ΕΣΠΑ το είχαν μελετήσει πολύ πριν βγει. Στο Ρέθυμνο έβαλαν σταθμό φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων και ποδηλάτων. Ο δήμος Ρεθύμνου θα πέσει με τα μούτρα στην ηλεκτροκίνηση. Να κάνει σταθμούς, ηλεκτρικά ποδήλατα, ηλεκτρικά λεωφορεία. Ήδη έχουν βγει στο ψάρεμα και κυνηγάνε προγράμματα για να τα υλοποιήσουν”.
Πώς αντιμετωπίζεται στο εξωτερικό το ζήτημα;
“Στο εξωτερικό η επίλυση προσβασιμότητας, οι ποδηλατόδρομοι, οι πεζοδρομήσεις, κλπ., εκτελούνται σε συνδυασμό με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ετσι ώστε να λειτουργήσουν σαν αντικίνητρο να παρεις το αμάξι σου. Κατι που θα πρεπει να γίνει και εδω.
Στο εξωτερικό, οι λωρίδες τυφλών τοποθετούνται μόνο σε πλατείες, γιατί τα πεζοδρόμια τους δεν έχουν εμπόδια. Υπάρχει οικοδομική γραμμή στην οποία ο τυφλός περπατάει και με το μπαστούνι του ανιχνεύει την οριογραμμή των κτιρίων και προχωρά με ασφαλή τρόπο. Δεν θα συναντήσει ένα φρεάτιο.
Τη νομοθεσία αυτή του εξωτερικού την εφαρμόσαμε προβληματικά. Βλεπαμε το φρεάτιο και βάζαμε τον τυφλό να πηγαίνει γύρω γύρω. Η λωρίδα των τυφλών, διακόπτεται και συνεχίζεις. Ο τυφλός δεν θα σκοντάψει πάνω στο καπάκι”.
Ποδηλατόδρομοι – Το Ρέθυμνο και πάλι πρωτοπορεί
Και πάμε σε μια ακόμη “πονεμένη” υπόθεση για τα Χανιά, το θέμα των ποδηλατοδρόμων. Αποτελεί αίτημα της τοπικής κοινωνίας η κατασκευή ποδηλατόδρομων όμως αλγεινή εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ακόμα και σε σημεία που υπάρχουν, παρατηρούνται σοβαρές αστοχίες και λάθη, όπως στην οδό Πειραιώς.
Η κ.Μιχαηλίδου εξηγεί ότι σε έναν ασφαλή ποδηλατόδρομο:
“Τα κολονάκια απαγορεύονται πια μέσα στους ποδηλατόδρομους, είναι επικίνδυνα. Πρέπει επίσης να υπάρχει μια ζώνη προστασίας του ποδηλάτη που να μην είναι κατευθείαν στο οδόστρωμα. Δεν τελειώνει ο ποδηλατόδρομος και κατευθείαν είσαι στο δρόμο. Στη ζώνη προστασίας έχουν συγκεντρώσει τα φρεάτια, κολόνες, σήματα, δέντρα. Έχουν 1,5 μέτρο ελεύθερο για πεζό και σωστό ποδηλατόδρομο.
(ολοκληρωμένη παρέμβαση στο Ρέθυμνο, με ασφαλές πεζοδρόμιο, ποδηλατόδρομο και ακίνητα εμπόδια στην εξωτερική πλευρά)
Τα κολονάκια που έχουν τοποθετηθεί πάνω σε πεζοδρόμια για να μην παρκάρουν τα οχήματα, έχουν απαγορευτεί αφενός λόγω επικινδυνότητας και αφετέρου λόγω του ότι δεν είναι ανιχνεύσιμα από άτομα με προβλήματα ορατότητας.
Υπάρχει επίσης η κατηγορία του ποδηλατόδρομου που δημιουργείται μετά από παραχώρηση λωρίδας του δρόμου”
Φυσικά συχνά οι οδηγοί δεν δείχνουν κανένα σεβασμό και κυκλοφορούν στην λωρίδα που έχει προβλεφθεί για τους ποδηλάτες, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια τους.
Το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης μέσα από φωτογραφίες της κ. Μιχαηλίδου, που ο ολόσωστος ποδηλατόδρομος «ακυρώνεται» από την συμπεριφορά οδηγών αυτοκινήτων. Η Αγ. Δημητρίου στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.
“Έχεις μια ωραία λωρίδα και όμως είναι από πέρα ως πέρα παρκαρισμένα αυτοκίνητα Δεν έχει γίνει ποτέ συνείδηση στους οδηγούς να σέβονται τον ποδηλατόδρομο. Τζάμπα υπάρχει. Η νομοθεσία στην Ελλάδα υπάρχει, για το πώς φτιάχνεις ποδηλατόδρομο παίρνοντας χώρο από το δρόμο”.
(οψη από την δυτική παραλία, Ρέθυμνο)
(πεζόδρομος χωρίς εμπόδια και κατασκευές)
Πατήστε πάνω στις φωτογραφίες για να δείτε το σύνολο των εικόνων. Τα συμπεράσματα δικά σας