Εικόνες από το περιστατικό που συγκλόνισε τα Χανιά αποκαλύπτονται μέσα από τις φωτογραφίες αλλά και τις μαρτυρίες κατοίκων
Σήμερα συμπληρώνονται 41 χρόνια από την τεράστια έκρηξη στο μότορσιπ «Πανορμίτης», την 1η Οκτωβρίου 1979, από την οποία σκοτώθηκε ένας άνθρωπος εκατοντάδες τραυματίστηκαν, ενώ τεράστιες ζημιές υπέστη και η πόλη της Σούδας.
Εικόνες από το περιστατικό που συγκλόνισε τα Χανιά αποκαλύπτονται μέσα από τις φωτογραφίες αλλά και τις μαρτυρίες κατοίκων, τις οποίες συγκέντρωσε ο ερασιτέχνης φωτογράφος και κάτοικος Σούδας, Σταύρος Μυριδάκης καθώς και από φωτογραφίες του αρχείου της κας Μιχαηλάκη Ντορίτας και τις δημοσιεύουμε:
Με βομβαρδισμένη πόλη μοιάζει η Σούδα, καταστροφές σε σπίτια, καταστήματα και αυτοκίνητα.
1. Θαύμα που δεν είχαμε περισσότερα θύματα, θυμάμαι την αυλή του σχολείου στα 400 μέτρα περίπου από το σημείο που έγινε η έκρηξη, πως ήταν σπαρμένη με εκατοντάδες κομμάτια σίδερα, φιάλες υγραερίου και ότι άλλο μπορεί να φανταστείς. Πέντε λεπτά πριν γίνει η έκρηξη τα παιδιά είχαν μπει στις τάξεις για να κάνουν μάθημα, καταλαβαίνεται τι θα γινόταν αν η έκρηξη γινόταν πέντε λεπτά νωρίτερα.
2. Την ώρα της έκρηξης ήμουν στον χώρο του Ναυστάθμου στις 8:30 περίπου το πρωί, ακούσαμε ένα δυνατό μπαμ και αμέσως ο ουρανός άρχισε να βρέχει εκατοντάδες αντικείμενα, λαμαρίνες, φιάλες υγραερίου, ρέλες, βαρέλια, ξύλα και ότι άλλο φαντάζεστε. Είδα μια τεράστια λαμαρίνα να πέφτει σε ένα αυτοκίνητο και να το κάνει και αυτό λαμαρίνα. Στο χρωματουργείο έπεσε ένας πυροσβεστήρας και τρύπησε τον τοίχο.
3. Στην ταράτσα του σπιτιού του κύριου Μελάκη έπεσε ένα αρκετά μεγάλο σίδερο όπου βρίσκεται και ακόμα εκεί.
4. Από το Ναυτικό Νοσοκομείο μέχρι και το δημοτικό σχολείο δεξιά και αριστερά δεν υπήρχε παράθυρο, πόρτα και κεραμίδια στις σκεπές των σπιτιών, η πλατεία της Σούδας ήταν στρωμένη με πυρακτωμένα κομμάτια σίδερα. Τα μαγαζιά είχαν διαλυθεί, ξυλεία που ήταν στην πλατεία είχε πάρει φωτιά το τελωνείο και οι αποθήκες, όλα είχαν διαλυθεί, “ΜΙΑ ΚΟΛΑΣΗ”. Οι μαρτυρίες του Κύριου Μυριδάκη: Συνεχίζεται η έκρηξη, ακούστηκε μέχρι και τα Χανιά, ζημιές έγιναν μέχρι τα Τσικαλαριά, κομμάτια πλοίου πήγαν σε ακτίνα μέχρι και 3 χιλιόμετρα στην περιοχή ΚΑΧΡΗ.
5. Το αλπούρο του πλοίου καρφώθηκε κοντά στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Η Τζιμινιέρ (φουγάρο) έπεσε στου Ριγάκη την αυλή, ενώ κομμάτια λαμαρίνας που ήταν ένας τόνος έπεσε στην αυλή του Τραχαλάκη του Νίκου, 600 μέτρα από το σημείο που έγινε η έκρηξη.
6. Στο ελαιοτριβείο του Κύριου Σωτήρη Γωνιωτάκη που βρίσκεται 300 – 350 μέτρα από το σημείο που έγινε η έκρηξη εκσφενδονίστηκαν τεράστιες σε όγκο και βάρος ρέλες. Το μισό φουγάρο από όλο το χαλασμό έγινε τραυματίστηκε η Κυρία Γωνιοτάκη, πήγαν στο νοσοκομείο όπως και τόσος κόσμος ευτυχώς ελαφρά.
Γιατί δεν είχαμε πολλά θύματα
1. Το πλήρωμα του πλοίου και οι λιμενεργάτες μόλις πήγαν να ανοίξουν το δεύτερο αμπάρι άκουσαν μυρωδιά από αέριο και είδαν και φωτιές. Δύο από το πλήρωμα κατέβηκαν στο αμπάρι να δουν τι συμβαίνει, αμέσως ανέβηκαν και έπεσαν στην θάλασσα γιατί είχαν πάρει φωτιά τα ρούχα τους, ενώ όλοι οι άλλοι έτρεχαν στην πλατεία και φώναζαν στον κόσμο να απομακρυνθεί γιατί θα γίνει έκρηξη. Έτσι δόθηκε ο χρόνος στον κόσμο που ήταν στην πλατεία να προφυλαχτεί και να έχουμε μόνο έναν νεκρό, είχαμε όμως αρκετούς τραυματίες (130 περίπου με 25 αρκετά σοβαρά).
2. Το ευτύχημα ήταν πως το πλοίο είχε πέσει δίπλα στο μόλο και έτσι όλο το οστικό κύμα το πήρε ο μόλος για αυτό και τον διέλυσε τελείως. Αν ήταν αρόδου όλη η πάνω Σούδα θα είχε ισοπεδωθεί.
“Αποφράδα μέρα για την Σούδα. Είμαι παντρεμένη με δύο παιδιά. Από βραδύς ο γιος ο μικρός έκλεγε πολύ ήταν 8 μηνών. Το πρωί πήγα τον μεγάλο στο σχολείο. Το μωρό το άφηνα στην κούνια του. Γιατί σας τα γράφω αυτά; Γιατί αν δεν το σήκωνα να το πάρω μαζί μου θα είχε σκοτωθεί, Γυρίζοντας πήγα στο μαγαζί του συζύγου μου και τι να δω, το καράβι ο Πανορμίτης είχε αρπάξει φωτιά. Γινόταν ένας χαμός. Ο αστυνομικός φωνάζει να φύγουμε από την πλατεία. Γύρισα ξανά σπίτι μου με το αυτοκίνητο, η απόσταση είναι περίπου 150 μέτρα, μόλις βγήκα στο μπαλκόνι μου έγινε η πρώτη έκρηξη. Φωτιά, σίδερα πυρωμένα, καπνοί, ένας χαμός. Δεν έμεινε τίποτα στο σπίτι μου. Το ίδιο ήταν και στο κατάστημα μας. Όλη η μπαλκονόπορτα έπεσε πάνω στην κούνια. Ο άντρας μου ήταν χτυπημένος στην πλάτη. Η πλατεία ήταν γεμάτη συντρίμμια. Μαγαζιά τελείως κατεστραμμένα, άνθρωποι σε απόγνωση, κλάματα και φωνές.Αν σωθήκαμε από αυτή την καταστροφή το χρωστάμε στον προστάτη της Σούδας τον Άγιο Νικόλαο.”
Αντωνία Χατζηκοκολάκη – Κολιακουδάκη
Ευχαριστούμε για το φωτογραφικο υλικό και τις μαρτυρίες τον κ. Σταύρο Μυριδάκη καθώς και την κα. Μιχαηλάκη Ντορίτα για το επιπλέον φωτογραφικό υλικό
