Του Κώστα Ν.Πολυχρονάκη
Πρωτοπόρος για μία ακόμα φορά η χώρα μας, μεταδίνει ξανά τα «φώτα» του πολιτικού πολιτισμού και της ορθολογιστικής συμπεριφοράς σε όσους θεωρούν ότι τα χρειάζονται. Πολιτικός πολιτισμός θα μπορούσε να θεωρηθεί η επιστροφή στην άμεση δημοκρατία των δημοψηφισμάτων, ενώ ορθολογική συμπεριφορά θα μπορούσε να θεωρηθεί η επιλογή, προ της επικείμενης καταστροφής, η στροφή 1800. Αν μάλιστα η ευθιξία, η παραδοχή του λάθους περιγράφεται από τους διαπράττοντες το σαν «μικροαστισμός», δηλώνεις λαϊκός αγωνιστής και συνεχίζεις σαν να μην έγινε τίποτα.
Τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη έχει υποφέρει από την αχρείαστη προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία. Το πάθημα του Γάλλου προέδρου Ζακ Σιράκ που προσπαθώντας να ανακτήσει το απολεσθέν λαϊκό του έρεισμα προχώρησε ως μη όφειλε σε δημοψήφισμα για το κομμένο και ραμμένο στα γαλλικά μέτρα Ευρωπαϊκό Σύνταγμα είναι ενδεικτικό. Οι Γάλλοι απηυδισμένοι από τα σκάνδαλα του Σιράκ το καταψήφισαν, κάτι που αποτέλεσε και το τέλος της ιστορίας για ένα κοινό Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. Στη σύγχρονη εποχή χώρος για ρομαντισμούς δεν υπάρχει, τα δημοψηφίσματα γίνονται είτε θέλοντας για να κερδίσεις πολιτικά από αυτά, είτε προσπαθώντας να απεκδυθείς τις ευθύνες σου. Το κακό είναι όταν τα πράγματα δεν εξελιχθούν κατά τα σχέδια σου. Η Ελλάδα (για παράδειγμα) «έπαιξε τα ρέστα της» προσπαθώντας να αποφύγει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις δίνοντας στους Τσίπρα – Βαρουφάκη τα κλειδιά της χώρας και πλήρωσε το χαμένο στοίχημα με 100 περίπου δις ευρώ που θα πληρώνουμε εμείς, τα παιδιά τα εγγόνια και τα δισέγγονα μας. Αυτό έγινε γιατί μόλις τα πράγματα ζόρισαν το ρίξαμε στα δημοψηφίσματα τα οποία ολοκληρώσαμε με την παγκοσμίως πλέον γνωστή «kolotoumba» και… όλα καλά.
Λίγο αργότερα ο τότε Άγγλος πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, στην προσπάθεια του να ξεφορτωθεί τους «βαρώνους» του κόμματος του που ζώντας σε άλλες εποχές πίεζαν κατά της ενωμένης Ευρώπης, προκήρυξε δημοψήφισμα θεωρώντας βέβαιη την επικράτηση της λογικής, ίσως και μερικά κέρδη από την υποχώρηση των Βρυξελών. Δυστυχώς οι Βρετανοί λαϊκιστές ξεσάλωσαν, ο κόσμος πίστεψε πως όλα τα Βρετανικά δεινά οφείλονται στις πολιτικές της Ε.Ε. με αποτέλεσμα το σοκ του BREXIT.
Σε άλλο, εθνικιστικό αλλά και με παρελθόν επίπεδο, οι πλούσιοι και δημοκρατικοί Καταλανοί αφού έλυσαν τα βιοποριστικά τους προβλήματα, αποφάσισαν πως δεν μπορούν άλλο τους βασιλικούς Καστιγιάνους και προκήρυξαν δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία τους. Η Μαδρίτη αντί να εξηγήσει στο λαό το διακύβευμα, τις οικονομικές επιπτώσεις της αποκοπής από το Ισπανικό κράτος, βλακωδώς αντιδρώντας βίαια συσπείρωσε υπό τους εθνικιστές ακόμα και τους ενωτικούς και εκτόξευσε το ΝΑΙ στην ανεξαρτησία στο 90%.
Το κακό και στις δύο περιπτώσεις έγινε, ο λαός απεφάνθη, οι ηγέτες προσπαθούν να διαχειριστούν τα αποτελέσματα που προκάλεσαν. Και στο ΒΡΕΧΙΤ και στην Καταλονία, αργά ή γρήγορα αναμένεται η εκτέλεση της ελληνοπρεπούς… kolotoumbas.
*Ο Κώστας Ν. Πολυχρονάκης είναι Director of Operations