Οι παράνομες πιέσεις της Αγκυρας προς την Κυπριακή Δημοκρατία οδήγησαν σε αναβολή των γεωτρήσεων στο Οικόπεδο 3 της ΑΟΖ Κύπρου.
Η ιταλική εταιρία ΕΝΙ θα μεταφέρει το γεωτρύπανο σε άλλη περιοχή. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία αντίδραση από τη διεθνή κοινότητα, με τη Λευκωσία να ετοιμάζεται να οδηγήσει το θέμα στον ΟΗΕ.
Η Τουρκία, όπως αναμενόταν, έδωσε παράταση στην παράτυπη οδηγία προς ναυτιλλομένους (NAVTEX) που εξέδωσε πριν από λίγες ημέρες, με την οποία μπλοκάρει τις έρευνες για υδρογονάνθρακες στο Οικόπεδο 3 της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου. Η νέα NAVTEX έχει διάρκεια έως τις 10 Μαρτίου και έτσι αντικαθιστά την προηγούμενη παράτυπη οδηγία, η οποία θα εξέπνεε αύριο Πέμπτη.
Ουσιαστικά η κίνηση αυτή της Αγκυρας, που έχει ως πρόσχημα την εκτέλεση ναυτικών γυμνασίων, εμποδίζει de facto τις εργασίες του γεωτρύπανου της ιταλικής εταιρίας ENI στο Οικόπεδο 3, το οποίο βρίσκεται στο ανατολικότερο τμήμα της κυπριακής ΑΟΖ. Η Αγκυρα υποστηρίζει πως στην περιοχή έχει δικαίωμα να πραγματοποιήσει δικές της έρευνες σε συνεργασία με τους Τουρκοκυπρίους.
Εβαλαν φρένο
Το γεωτρύπανο της ΕΝΙ παρέμενε στην περιοχή επί 12 ημέρες και οι υπεύθυνοι της ιταλικής εταιρίας περίμεναν εντολές από την κυπριακή κυβέρνηση χωρίς όμως κάποιο ιδιαίτερο αποτέλεσμα προκαλώντας τεράστιο οικονομικό κόστος. Το πλωτό γεωτρύπανο «Saipem 12.000» παραμένει ακινητοποιημένο 25 ναυτικά μίλια ανοιχτά της Κύπρου, με τα τουρκικά πολεμικά πλοία να μην του επιτρέπουν να προσεγγίσει τον στόχο «Σουπιά» στο «Τεμάχιο 3», προκειμένου να διενεργήσει τη διερευνητική γεώτρηση. Το ιταλικό πλοίο-γεωτρύπανο δεν έχει περιθώριο να παραμένει εκεί για πολύ καιρό καθώς δεσμεύεται με συμβόλαιο για έρευνες ανοιχτά του Μαρόκου.
Αμέσως μετά την τουρκική NAVTEX, η Λευκωσία εξέδωσε δική της Οδηγία με την οποία χαρακτηρίζει παράνομη την τουρκική καθώς παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο. Το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό ανταπάντησε με το πάγιο μήνυμα ότι δεν αναγνωρίζει την «ελληνοκυπριακή διοίκηση που κάνει προσπάθειες νομιμοποίησης παράνομων αξιώσεων».
Ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου, Βίκτωρας Παπαδόπουλος, ανέφερε ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία δεν εφαρμόζει την πολιτική των κανονιοφόρων και των μεγαφώνων. Πρέπει να υπάρξει υπομονή, τα αποτελέσματα της διπλωματικής προσπάθειας θα φανούν. Στόχος της κυβέρνησης είναι η απρόσκοπτη συνέχιση του ενεργειακού προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και η άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων».
Εντονη κινητικότητα
Αμέσως μετά τις χθεσινές εξελίξεις, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας συνομίλησε με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για να συντονίσουν τις ενέργειες της Λευκωσίας και της Αθήνας. Νωρίτερα ο Αλέξης Τσίπρας είχε μιλήσει με την καγκελάριο της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ, στην οποία έθεσε και τις τουρκικές προκλήσεις στη Μεσόγειο όσο και στο Αιγαίο.
Στην Κύπρο σήμερα θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη πολιτικών αρχηγών υπό την προεδρία του Νίκου Αναστασιάδη. Η Λευκωσία ετοιμάζει διάβημα στον ΟΗΕ, ενώ αναμένεται και επίσημη αντίδραση της ιταλικής εταιρίας. Την προηγούμενη εβδομάδα ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών ζήτησε από τον Τούρκο ομόλογό του διπλωματική επίλυση του ζητήματος χωρίς περισσότερες λεπτομέρειες και αποφεύγοντας την έντονη αντιπαράθεση. Στην Τουρκία υπάρχουν τεράστιες ιταλικές επενδύσεις – όπως της FIAT, που διαθέτει εργοστάσιο με δυνατότητα παραγωγής 350.000 αυτοκινήτων το έτος.
Σύμφωνα με τον κυπριακό Τύπο, η Λευκωσία θα θέσει το θέμα της παράνομης τουρκικής NAVTEX στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. την ερχόμενη εβδομάδα. Σήμερα αναμένεται ο Νίκος Αναστασιάδης να δεχθεί την πρέσβειρα των ΗΠΑ Κάθλιν Ντόχερτι, η οποία την περασμένη εβδομάδα ήταν στην Αγκυρα μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρεξ Τίλερσον.