Συμμετοχή εγχώριων επιχειρήσεων στα κοινοπρακτικά σχήματα που θα δημιουργηθούν για την υλοποίηση του project HELIOS, μαζί με τη χρήση εξοπλισμού \”made in Greece\”, είναι δύο από τα ζητήματα που έχει βάλει στο τραπέζι των ελληνογερμανικών συζητήσεων το υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ώστε να υπάρξει ουσιαστικό ανταποδοτικό όφελος για τη χώρα από το φιλόδοξο αυτό ενεργειακό σχέδιο.
Εκείνο που συζητείται, όπως δημοσιεύει το energypress.gr, είναι η χρήση εξοπλισμού που θα προέρχεται τόσο από τα υφιστάμενα εργοστάσια που λειτουργούν στην Ελλάδα- ήδη λειτουργούν πέντε που παράγουν πάνελς καθώς και άλλα που κατασκευάζουν ηλιακούς ιχνηλάτες (trackers) και βάσεις στήριξης– όσο και από καινούργια που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν στη χώρα μας με γερμανικά και εγχώρια κεφάλαια.
Ταυτόχρονα, διαπραγματεύσεις γίνονται και για τα μερίδια minimum συμμετοχής της εγχώριας επιχειρηματικότητας στο όλο project, με τις προτάσεις να κάνουν λόγο για ποσοστά ανάμεσα στο 30% και στο 40%. Ας σημειωθεί ότι, αν και το σκέλος της ελληνικής συμμετοχής στο project δεν έχει αναδειχθεί πολύ, φορείς αλλά και ιδιωτικοί ελληνικοί όμιλοι διατυπώνουν ήδη σχετικό αίτημα, όπως έχει γράψει το \”ΕnergyPress\”.
Σε κάθε περίπτωση, όπως δηλώνουν στελέχη του ΥΠΕΚΑ, \”ο χώρος των ΑΠΕ στην Ελλάδα θα έχει μια σημαντική ώθηση καθώς θα ανοίξουν οι ενεργειακοί δρόμοι για την απορρόφηση πράσινου ρεύματος (όχι μόνον από φωτοβολταϊκά αλλά και άλλες μορφές, όπως αιολικά) και η χώρα μας θα μπορούσε να μπει δυνατά στο παιχνίδι των εξαγωγών\”.
Χρειάζονται δίκτυα
Κεντρικό ζήτημα προς επίλυση παραμένει ωστόσο η δημιουργία επαρκών δικτύων. Όπως παραδέχτηκε ο κ. Παπακωνσταντίνου κατά την παρουσίαση του project στο Αμβούργο (26ο Συνέδριο για την Ηλιακή Ενέργεια – 26th Photovoltaic Solar Energy Conference and Exhibition), οι φυσικές εξαγωγές πράσινης ενέργειας μέσω των τωρινών διεθνών διασυνδέσεων, δεν μπορούν να είναι μεγαλύτερες από 2.000 -2.500 μεγαβάτ. Και μιλάμε βέβαια για «στατιστική» μεταφορά, με τη συμμετοχή των ενδιάμεσων χωρών, καθώς οι απώλειες για να πάει το ρεύμα από την Ελλάδα στη Γερμανία με καλώδια εναλλασσόμενου ρεύματος είναι τεράστιες και ως εκ τούτου κάνουν το έργο ασύμφορο. Από την άλλη, με τα συγκεκριμένα δεδομένα, η ανάπτυξη αυτόνομου καλωδίου μεταφοράς συνεχούς ρεύματος από την Ελλάδα στη Γερμανία απαιτεί τόσο μεγάλη επένδυση που θεωρείται επίσης ασύμφορη.
Ε.Ε : Προτάσεις μέχρι τον Οκτώβριο
Είναι δεδομένο ότι για να μεταφερθούν μεγαλύτερες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας, απαιτούνται επενδύσεις και εφαρμογή ενιαίου καθεστώτος για τη διαμετακόμιση ενέργειας μέσω διαφόρων εθνικών δικτύων. Εδώ «μπαίνει» ο παράγοντας «ενοποίηση δικτύων» που συζητείται την περίοδο αυτή στην Ευρώπη. Παράγοντες του ΥΠΕΚΑ μάλιστα εκτιμούν ότι η συζήτηση που ανοίγει σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το σχέδιο HELIOS, πιθανότατα θα λειτουργήσει ως ένα είδος «καταλύτη», ώστε να δρομολογηθεί μια ευρύτερη αναβάθμιση όλων των ευρωπαϊκών δικτύων ηλεκτρισμού μέσα από προγράμματα χρηματοδότησης. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δώσει ένα «deadline» μέχρι τον Οκτώβριο για την υποβολή προτάσεων σχετικά με τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου στον τομέα της ενέργειας, που θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί μέσα από διάφορα «εργαλεία». Η κινητικότητα που παρατηρείται σχετίζεται με τις προτεραιότητες της Ε.Ε. για τις απαραίτητες ενεργειακές υποδομές που απαιτούνται προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του 2020.
Smart Grids…
Σε κοινοτικό επίπεδο μάλιστα η συζήτηση περιστρέφεται το τελευταίο διάστημα γύρω από τα έξυπνα δίκτυα (smart grids), τα οποία θα έδιναν άλλη δυναμική και στο σχέδιο HELIOS. Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που έχει γίνει σαφές είναι πως η Κομισιόν βλέπει και εκείνη ευνοϊκά το σχέδιο, όπως φάνηκε και από τις αντιδράσεις στελεχών της που βρέθηκαν στο συνέδριο του Αμβούργου. Κλιμάκιο μάλιστα κοινοτικών θα έρθει τις επόμενες εβδομάδες στην Αθήνα και θα ενημερωθεί από τον κ. Παπακωνσταντίνου για το θέμα.
Το θετικό αυτό κλίμα δημιουργεί αισιοδοξία για τη χρηματοδότηση των δικτύων, το κόστος των οποίων υπολογίζεται σε 5-6 δισ. ευρώ, (αλλά μπορεί να φτάσει και τα 10 δισ. ευρώ), ενώ διατυπώνεται η εκτίμηση ότι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα χρηματοδοτήσει το μεγαλύτερο μέρος τους.
Θα ενταχθεί στο ελληνογερμανικό μνημόνιο
Όσον αφορά στο κατά πόσον το project HELIOS θα προχωρήσει πράγματι ή θα έχει την τύχη άλλων ενεργειακών (και όχι μόνον) «βαρύγδουπων» επενδύσεων που ανακοινώθηκαν πομπωδώς και στη συνέχεια εγκαταλείφτηκαν, αρμόδιοι συνομιλητές του \”ΕnergyPress\” αναφέρουν ότι το σχέδιο θα ενταχθεί στο μνημόνιο ελληνογερμανικής συνεργασίας που υπέγραψαν πέρυσι τον Απρίλιο στο Βερολίνο ο Γιώργος Παπανδρέου και η Άγκελα Μέρκελ. Η πρόοδός του λοιπόν θα παρακολουθείται συστηματικά, στο πλαίσιο του μνημονίου, από τις δύο πλευρές. «Είναι το πιο σοβαρό θέμα που έχουμε συζητήσει μέχρι σήμερα με τους Γερμανούς» όπως λέγεται χαρακτηριστικά.
Ελληνικό δίκτυο
Επενδύσεις βέβαια απαιτούνται και στο ελληνικό δίκτυο ώστε να μπορέσει να απορροφήσει την ενέργεια που θα παράγεται από φωτοβολταϊκά. Για τον εκσυγχρονισμό των δικτύων και για την απορρόφηση της ενέργειας από ΑΠΕ που προβλέπεται μέχρι το 2020, απαιτούνται επενδύσεις μόνο στα δίκτυα άνω των 4 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό, παρατηρητές της αγοράς υπενθυμίζουν ότι με τον άρτι ψηφισθέντα ενεργειακό νόμο επιτρέπεται η είσοδος τρίτων επενδυτών στον ΑΔΜΗΕ, δηλαδή στην θυγατρική της ΔΕΗ στην οποία περνούν τα δίκτυα και η διαχείρισή τους. Η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και η είσοδος ιδιωτών, μάλιστα, προβλέπεται ακόμα και υποχρεωτικά αν η επιχείρηση δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην υποχρέωσή της για ανάπτυξη του δικτύου.