21 Σεπτεμβρίου, 2011 | 09:11

Αρχή της σχολικής χρονιάς και το παιδί γυρίζει σπίτι ξύνοντας το κεφάλι του. Ψάχνετε µε προσοχή ανάµεσα στα µαλλιά του και ανακαλύπτετε… ψείρες! Ο απρόσκλητος επισκέπτης» είναι και πάλι εδώ. Τι πρέπει να κάνετε; Η ειδική δερµατολόγος – αφροδισιολόγος, κυρία Ευαγγελία Παπακωνσταντίνου, λύνει όλες µας τις απορίες, τονίζοντας ότι η αντιµετώπιση του προβλήµατος είναι απλή υπόθεση. Το µόνο που χρειάζεται είναι …ψυχραιµία!

1. Τι είναι οι ψείρες;

Οι ψείρες είναι παράσιτα του ανθρώπου, έχουν µήκος 1-3 χιλιοστά και διαθέτουν τρία ζεύγη ποδιών, που καταλήγουν σε ισχυρές δαγκάνες, µε τις οποίες προσκολλώνται στο τριχωτό της κεφαλής. Η θηλυκή ψείρα γεννάει κατά τη διάρκεια της ζωής της έως και 300 αυγά, που λέγονται κόνιδες. Οι κόνιδες έχουν διάµετρο µικρότερη του ενός χιλιοστού και κολλάνε πάνω στο στέλεχος της τρίχας. Χρειάζονται περίπου 6-10 µέρες για να γίνουν νύµφες και ακόµη 10 µέρες για να ενηλικιωθούν και να γίνουν ψείρες.

2. Γιατί «προτιμούν» τα κεφάλια των παιδιών;

Οι ψείρες έχουν δύο τρόπους µετάδοσης: την άµεση µετάδοση, που γίνεται από κεφάλι σε κεφάλι και την έµµεση, που γίνεται µέσω κλινοσκεπασµάτων, καπέλων και χτενών. Στα παιδιά σχολικής και προσχολικής ηλικίας, επειδή παίζουν µε άλλα παιδάκια και έρχονται σε µεγαλύτερη επαφή µεταξύ τους, ευνοείται η άµεση µετάδοση, από παιδί σε παιδί. Γι’ αυτό και συναντάµε πολύ συχνά εξάρσεις φθειρίασης στα σχολεία.

3. Πώς θα καταλάβω οτι το παιδί µου έχει ψείρες;

Το βασικό σύµπτωµα είναι η φαγούρα, ο κνησµός, που είναι έντονος σε όλη τη διάρκεια της ηµέρας, συχνά µην επιτρέποντας στο παιδί να συγκεντρωθεί στο µάθηµα. Αυτό, ή η πληροφορία ότι κάποιο άλλο παιδάκι από το σχολείο έχει ψείρες, κάνουν τους γονείς να ψάξουν για ψείρες στο κεφάλι του παιδιού.

Κοιτώντας προσεκτικά, ο γονιός θα πρέπει να αναζητήσει στο κεφάλι του παιδιού ψείρες ή κόνιδες. Σπανιότερα, πριν τις ψείρες, αυτό που µπορεί να θορυβήσει τους γονείς, είναι η εµφάνιση εκδορών στο κεφάλι του παιδιού, κυρίως στην αυχενική περιοχή.

4. Πότε πρέπει να συμβουλευτώ το γιατρό;

Όταν εµφανιστούν ανησυχητικά συµπτώµατα, όπως δερµατίτιδα, ερεθισµός δηλαδή στην ινιακή χώρα ή πίσω από τα αυτιά, ή ακόµη και διόγκωση των λεµφαδένων. Η επίσκεψη στον γιατρό είναι επίσης αναγκαία, στην περίπτωση που το παιδί έχει ήδη πάρει µια θεραπεία από το φαρµακείο, αλλά το πρόβληµα επιµένει.

5. Αν κολλήσει το ένα παιδί µου, θα κολλήσει και το άλλο; οι ενήλικες μπορούν να προσβληθούν;

Ναι είναι πολύ πιθανό, ειδικά αν έρχονται σε στενή επαφή. Είναι επίσης πολύ συχνό φαινόµενο, η µητέρα ενός παιδιού µε φθειρίαση να εµφανίσει κι εκείνη ψείρες.

6. Αν εμφανίσει ψείρες το παιδί, μπορώ να το στείλω σχολείο;

Αυτό επαφίεται στην κρίση της µητέρας. Το πιο σωστό βέβαια, είναι η µητέρα να κρατήσει για µία ηµέρα το παιδί στο σπίτι για να κάνει τη θεραπεία του, ενηµερώνοντας παράλληλα τη δασκάλα. Εκείνη µε τη σειρά της, πρέπει να ενηµερώσει και τους υπόλοιπους γονείς για το κρούσµα φθειρίασης στην τάξη, ώστε να ελεγχθούν και να πάρουν θεραπεία και τα υπόλοιπα παιδιά. Δεν αρκεί να κάνει ένα παιδί θεραπεία και να γυρίσει σχολείο, γιατί αν πλησιάσει πάλι σε έναν φίλο του που έχει ψείρες, θα ξανακολλήσει.

Υπάρχουν παιδάκια που έρχονται στο ιατρείο 2 και 3 φορές µέσα στη σχολική χρονιά, ακριβώς γιατί παρατηρείται αυτό το φαινόµενο. Η θεραπεία της φθειρίασης είναι ακίνδυνη. Τα πράγµατα είναι απλά. Το µόνο που χρειάζεται είναι ψυχραιµία και µέτρα, ώστε να σταµατήσει αυτός ο κύκλος.

7. Αντιμετωπίζονται εύκολα; τι θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν στην αντιμετώπιση τους;

Η βασική θεραπεία περιλαµβάνει τοπικά εφαρµοζόµενα εντοµοκτόνα, σε µορφή σαµπουάν ή λοσιόν, που είναι ασφαλή για τον άνθρωπο και µπορούν να χρησιµοποιηθούν µε ασφάλεια και στα παιδιά.

Ένα πρόβληµα που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια, είναι µια επίκτητη αντίσταση σε αυτά τα προϊόντα και οι πολλαπλές υποτροπές. Αν ένα παιδί λάβει θεραπεία, σύµφωνα µε τις οδηγίες, αλλά το πρόβληµα επιµένει, θα πρέπει να αναζητηθεί η συµβουλή δερµατολόγου, για να χορηγηθεί κάποιος συνδυασµός ουσιών, ώστε να δοθεί οριστική λύση στο πρόβληµα.

8. Το κόψιμο των μαλλιών βοηθά στην πρόληψη/ αντιμετώπιση του προβλήματος;

Όχι, πρόκειται για µύθο. Τα κοντά µαλλιά διευκολύνουν απλώς τη µητέρα στο να κάνει την εφαρµογή της λοσιόν ή του σαµπουάν. Δεν είναι όµως απαραίτητο να κοπούν τα µαλλιά του παιδιού, για να γίνει η θεραπεία.

9. Οι ειδικές χτένες βοηθούν;

Βοηθούν αρκετά και κυρίως στο να ξεκολλήσουν οι κόνιδες, που είναι πολύ στενά προσκολληµένες στο στέλεχος της τρίχας. Οι χτένες χρησιµοποιούνται συνήθως σε συνδυασµό µε προϊόντα που µαλακώνουν την προσκόλληση της κόνιδας, ώστε τελικά να αποµακρυνθούν. Από µόνες τους, οι χτένες, δεν έχουν καλά αποτελέσµατα.

10. Μύθος ή αλήθεια η συσχέτιση της φθειρίασης µε την καθαριότητα;

Μύθος. Οι ψείρες του κεφαλιού -σε αντίθεση µε τις ψείρες του σώµατος- µπορούν να εµφανιστούν ακόµη και σε άτοµα που έχουν πολύ καλή σχέση µε την καθαριότητα.

11. Τι κινδύνους κρύβουν οι ψείρες; μπορούν να οδηγησουν σε σοβαρότερα προβλήματα στο μέλλον;

Οι ψείρες του κεφαλιού δεν είναι φορείς νόσων και δεν µεταφέρουν µικρόβια από τον έναν άνθρωπο στον άλλον, όπως κάνουν οι ψείρες του σώµατος.

Δεν είναι όµως σπάνια η εµφάνιση µιας δευτερογενούς επιµόλυνσης, συνήθως στην ινιακή περιοχή (στην περιοχή του αυχένα), λόγω του κνησµού. Το παιδί µπορεί δηλαδή, να δηµιουργήσει εκδορές µε το ξύσιµο και αυτές οι εκδορές να επιµολυνθούν δευτερογενώς. Μάλιστα, η λοίµωξη µπορεί να προκαλέσει ακόµη και διόγκωση των λεµφαδένων, τραχηλικών και ινιακών.

Σε πιο ήπιες περιπτώσεις, µπορεί να υπάρξει ερεθισµός µε τη µορφή ενός εκζέµατος στην περιοχή, στην ινιακή χώρα ή πάνω από τα αυτιά.