Είναι ορισμένα από τα σενάρια που σύμφωνα με την enet.gr επεξεργάζονται στο υπουργείο Οικονομικών ενόψει της κατάρτισης του νέου φορολογικού νομοσχεδίου αλλά και της αύξησης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων. Στο τραπέζι έχει επίσης και πρόταση που προβλέπει το «πάγωμα» του φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας, με δεδομένο ότι έχει ήδη επιβληθεί το χαράτσι μέσω της ΔΕΗ. Βέβαια, η συγκεκριμένη πρόταση -την οποία έχει καταθέσει επισήμως και η ομοσπονδία των ιδιοκτητών- ευνοεί κυρίως τους έχοντες μεγάλη ακίνητη περιουσία και όχι τους μικροϊδιοκτήτες, οι οποίοι ούτως ή άλλως δεν επιβαρύνονται από τον ΦΑΠ.
Στην Καραγιώργη Σερβίας επεξεργάζονταν το τελευταίο διάστημα ένα φιλόδοξο σχέδιο το οποίο προέβλεπε τη δημιουργία του «χρηματιστηρίου αξιών ακινήτων». Ουσιαστικά, πρόκειται για την ανάθεση του έργου της αναπροσαρμογής των αξιών των ακινήτων της εφορίας σε μια ανεξάρτητη αρχή (π.χ. Τράπεζα της Ελλάδας, Ελληνική Στατιστική Αρχή κ.λπ.), ώστε να εξασφαλίζεται ότι, ανά πάσα στιγμή, οι τιμές με τις οποίες θα φορολογούνται τα ακίνητα θα είναι αυτές που ισχύουν και στην αγορά. Σήμερα, το έργο της αναπροσαρμογής των αξιών των ακινήτων εκτελούν επιτροπές του υπουργείου Οικονομικών, οι οποίες όμως δεν έχουν άμεση επαφή με την κτηματαγορά και περιμένουν πληροφορίες είτε από τις κατά τόπους εφορίες είτε ακόμη και από τους δήμους.
Το φιλόδοξο σχέδιο του «χρηματιστηρίου αξιών» είναι πιθανό να εγκαταλειφτεί για αργότερα και το υπουργείο Οικονομικών να οδηγηθεί για μία ακόμη φορά σε μια ποσοστιαία αύξηση των τιμών ζώνης, καθώς αυτό που προέχει είναι να εισπραχτούν φόροι.
Τι σχεδιάζεται
Εκτός από τις αναπροσαρμογές των αντικειμενικών αξιών -ενδεχόμενο το οποίο έχει αφήσει ανοικτό και ο υπουργός Οικονομικών Ε. Βενιζέλος- θα υπάρξουν και άλλες παρεμβάσεις στη νομοθεσία που διέπει τη φορολογία των ακινήτων. Τα σχέδια που καταστρώνονται έχουν ως εξής:
*Κλίμακα υπολογισμού φόρου γονικών παροχών: Η σημερινή κυβέρνηση έχει ήδη παρέμβει στην κλίμακα υπολογισμού του φόρου γονικών παροχών και δωρεών. Ενώ μέχρι και το τέλος του 2009 όλες οι μεταβιβάσεις φορολογούνταν με συντελεστή 1% για την αξία του ακινήτου πέραν του αφορολογήτου (150.000 ευρώ), αυτό άλλαξε. Η σημερινή κλίμακα προβλέπει φορολόγηση με συντελεστή 1% για το τμήμα της αξίας του ακινήτου από τις 150.000 έως τις 300.000 ευρώ, 5% για το τμήμα της αξίας του ακινήτου από τις 300.000 έως τις 600.000 ευρώ και 10% για τα ακίνητα η αξία των οποίων υπερβαίνει ακόμη και τα 600.000 ευρώ.
Εξαιρετικά πιθανή θεωρείται πλέον η μείωση του αφορολογήτου από τα επίπεδα των 150.000 ευρώ αλλά και η αύξηση του χαμηλού συντελεστή από το επίπεδο του 1%. Το βασικό επιχείρημα όσων τάσσονται υπέρ της αλλαγής προς το δυσμενέστερο της φορολογικής κλίμακας, είναι ότι σήμερα, περισσότερα χρήματα εισπράττουν οι συμβολαιογράφοι παρά το Δημόσιο (σ.σ.: για γονική παροχή 300.000 ευρώ στα ταμεία του κράτους μπαίνουν 1.500 ευρώ φόρος και 690 ευρώ από τον ΦΠΑ στην αμοιβή του συμβολαιογράφου. Ο ίδιος ο συμβολαιογράφος όμως, εισπράττει 3.000 ευρώ).
*Φόρος αγοραπωλησιών: Ηδη εξετάζεται το ενδεχόμενο μείωσης του συντελεστή υπολογισμού του φόρου μεταβίβασης στα μεταχειρισμένα ακίνητα από το 10% που είναι σήμερα στο 6%. Το μέτρο δεν θα έχει δημοσιονομικό κόστος, καθώς ούτως ή άλλως οι μεταβιβάσεις έχουν περιοριστεί σε ποσοστό άνω του 50% ενώ οι όποιες απώλειες θα αντισταθμιστούν από την αύξηση των αντικειμενικών αξιών.
Εκεί που υπάρχει πρόβλημα είναι στα νεόδμητα ακίνητα, οι μεταβιβάσεις των οποίων υπόκεινται σε ΦΠΑ 23%. Ο συγκεκριμένος φόρος έχει γονατίσει την κτηματαγορά, και ειδικά την αγορά της εξοχικής κατοικίας.
*ΦΑΠ: Θεωρητικά, η αύξηση των αντικειμενικών αξιών επηρεάζει το ύψος του φόρου ακίνητης περιουσίας. Στην πράξη, αυτός ο φόρος δεν εισπράττεται, καθώς δεν υπάρχει το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο. Ετσι, υπάρχουν σκέψεις ο ΦΑΠ να «παγώσει» δεδομένου ότι έχει ήδη επιβληθεί και το τέλος της ΔΕΗ.
Ανοιχτό το ενδεχόμενο
«Κάτι τέτοιο δεν θα μπορούσε να γίνει για το ΕΤΑΚ του 2009, δεδομένου ότι έχει ήδη πληρωθεί από τους μισούς Ελληνες», αναφέρει υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, αφήνοντας όμως ανοιχτό το ενδεχόμενο για τον ΦΑΠ του 2010 και του 2011. Ενα τέτοιο ενδεχόμενο είναι προφανές ότι θα ευνοήσει όσους έχουν ακίνητη περιουσία αξίας άνω των 200.000 ευρώ.
*Φόρος υπεραξίας: Πολλοί στο υπουργείο Οικονομικών, μεταξύ των οποίων και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Παντελής Οικονόμου, έχουν ταχθεί υπέρ της επαναφοράς του φόρου υπεραξίας. Είναι ο φόρος που μεταβιβάζει το φορολογικό βάρος από τον αγοραστή στον πωλητή. Ο τελευταίος δεν πληρώνει ούτως ή άλλως, παρά μόνο αν έχει κερδίσει από την αγοραπωλησία. Ο φόρος υπεραξίας, χρειάζεται μεγάλο χρονικό διάστημα για να ενεργοποιηθεί. Αν υιοθετηθεί τελικώς, θα οριστεί ότι οι μεταβιβάσεις θα υπόκεινται σε φόρο υπεραξίας εφόσον τα ακίνητα αλλάξουν χέρια για δεύτερη φορά από ένα χρονικό σημείο και πέρα. Για τις συναλλαγές που θα γίνονται έως τότε, θα επιβάλλεται κανονικά ο φόρος μεταβίβασης.