Το μείζον πρόβλημα της ερημοποίησης που απειλεί σε μεγάλο βαθμό την ευρύτερη περιοχή της Μεσαράς, θα τεθεί επί τάπητος στην 2η επιστημονική συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2011, στις 11 π.μ. στην αίθουσα Συνεδριάσεων του πρώην Δημαρχείου Αγίας Βαρβάρας.
Βασικός στόχος της συνάντησης, την οποία διοργανώνουν από κοινού το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών κι ο Δήμος Γόρτυνας, στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος “DESIRE”, είναι η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας που ξεκίνησε το 2007 και η οποία αφορούσε την προστασία των φυσικών πόρων από την ερημοποίηση αλλά και τον περαιτέρω σχεδιασμό, στα πλαίσια των απαιτήσεων της τοπικής κοινωνίας.
Κατά τη διάρκεια της ημερίδας οι επιστήμονες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα “DESIRE” και μελετούν εδώ και πολύ καιρό το φαινόμενο της ερημοποίησης, θα ανακοινώσουν τα συμπεράσματα που έχουν εξαγάγει. Ως γνωστό η περιοχή της Μεσαράς βρίσκεται στον πίνακα με τις περιοχές που επηρεάζονται έντονα από το φαινόμενο της ερημοποίησης και μάλιστα βρίσκεται στην κορυφή της σχετικής λίστας μαζί με την ανατολική Κρήτη, σύμφωνα με όσα είχαν ειπωθεί στην πρώτη συνάντηση που είχε γίνει επίσης στην Αγία Βαρβάρας, τον Νοέμβριο του 2007.
Η δεύτερη επίσκεψη
Αυτή θα είναι η δεύτερη επίσκεψη των επιστημόνων του ερευνητικού προγράμματος στην ενδοχώρα και τον νότου του Νομού Ηρακλείου, καθώς πριν από τέσσερα ακριβώς χρόνια είχαν ξαναέρθει τα μέλη της αποστολής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, συλλέγοντας πολύτιμα στοιχεία για τις μελέτες τους.
Με επικεφαλή τον λέκτορα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Χρήστο Καραβίτη είχαν αφιχθεί στην περιοχή μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος για την μελέτη του φαινομένου της ερημοποίησης, 54 επιστήμονες από 28 Πανεπιστήμια από όλο τον κόσμο, επιχειρώντας σε πρώτη φάση να αξιολογήσουν την κατάσταση και εν συνεχεία να βρουν και να προτείνουν τρόπους για την καταπολέμηση του φαινομένου.
Αυτό που είχαν διακηρύξει σε όλους τους τόνους είναι πως θα χρειαστούν την κοινωνική συναίνεση και ευαισθησία, ώστε το έργο τους να μπει σε φάση υλοποίησης και να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Εκτός από την Αγία Βαρβάρα είχαν πάει στα Άνω Μούλια όπου μελέτησαν από ψηλά, την κοιλάδα της Μεσαράς και στη συνέχεια μετέβησαν στα Πηγαϊδάκια για να μελετήσουν το πρόβλημα της υπερβόσκησης, αλλά και στο ανάκτορο της Φαιστού όπου είχαν μιλήσει για την υπεράντληση του υδάτινου δυναμικού στην πεδιάδα της Μεσαράς.
Τι είναι ερημοποίηση
Σύμφωνα με παλιότερες δηλώσεις του καθηγητή του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Κώστα Κοσμά ο ορισμός της λέξης «ερημοποίηση» δόθηκε από τον Ο.Η.Ε. το 1992.
΄΄Ερημοποίηση είναι η υποβάθμιση της γης, που προκύπτει από διάφορους παράγοντες, όπως το κλίμα και την παρέμβαση του ανθρώπου. Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στους παράγοντες που σχετίζονται με τις κλιματολογικές μεταβολές και την ανθρώπινη δραστηριότητα. Με άλλα λόγια εξαιτίας της ερημοποίησης χάνουμε την παραγωγικότητα και μειώνονται οι αποδόσεις των καλλιεργειών. Έτσι μειώνεται το εισόδημα του παραγωγού, με αποτέλεσμα να αναγκάζεται να εγκαταλείψει την γη και να μεταναστεύσει σε άλλους τόπους. Ο αγρότης αναγκάζεται να εγκαταλείψει τη γη γιατί πλέον δεν παράγει τα αναμενόμενα προϊόντα. Βέβαια κι ο ίδιος ο αγρότης φέρει ευθύνη για το φαινόμενο αυτό. Η υποβάθμιση του εδάφους συντελείται από διάφορους παράγοντες, μέσα σε αυτούς είναι κι ο αγρότης. Δε λαμβάνει μέτρα για την προστασία της βλάστησης, οργώνει σε περιοχές που δεν πρέπει, κάνει υπεράντληση των νερών.
Όλα αυτά υποβαθμίζουν τα εδάφη μας, εξαφανίζουν τη βλάστηση, με αποτέλεσμα να χάνουμε στο τέλος την παραγωγή. Όλα αυτά δεν γίνονται βέβαια μέσα σ΄ ένα χρόνο. Αυτό είναι που μας έχει δημιουργήσει τα μεγάλα προβλήματα. Γίνεται μακροχρόνια. Είναι δηλαδή μια βραδεία διαδικασία, η οποία εντατικοποιήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες.΄΄ ήταν τα λόγια του κ. Κοσμά, ο οποίος είχε τόνισε ακόμη πως σύμφωνα με τους ιστορικούς, η Κρήτη στα αρχαία χρόνια ήταν καλυμμένη από μεγάλες εκτάσεις δασών που αποτελούνταν επί το πλείστον από ψηλά κυπαρίσσια και τα οποία καταστράφηκαν κατά τη ρωμαϊκή περίοδο, αλλά και κατά την τουρκοκρατία.