Η ολοένα και βαθύτερη ύφεση στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τη δειλή -αν και, όπως φαίνεται, πλέον, ισχνή-ανάκαμψη της Ευρωζώνης, το τελευταίο ενάμισι έτος έχει αυξήσει σημαντικά το μεταναστευτικό ενδιαφέρον των ανέργων ή και εργαζομένων ηλικίας 26-30 ετών που έχουν κάποιο πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Η μετατροπή, όμως, αυτού του ενδιαφέροντος σε πραγματικότητα ή, αλλιώς, η μετανάστευση ενός νέου ακόμα και σε κάποια χώρα της Ευρώπης, προκειμένου να εργαστεί, δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση.

Πολιτισμικές διαφορές αλλά και έλλειψη χρημάτων εμποδίζουν, ως επί το πλείστον, τη μετανάστευση των νέων στην Ε.Ε. Το χάσμα που χωρίζει τους Έλληνες υποψήφιους μετανάστες και την ευρωπαϊκή αγορά εργασίας προσπαθεί να γεφυρώσει η Κομισιόν, με τη δημιουργία μηχανισμών «γνωριμίας των δύο πλευρών».

Μεταναστευτικό «κίνημα»

Έτοιμο να μετακινηθεί εκτός Αττικής ή στο εξωτερικό δηλώνει το 95% των στελεχών σε περίπτωση που χάσει τη δουλειά του, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της εταιρείας επιλογής στελεχών People for Business (PfB).

Το ποσοστό που θα έφευγε από τον παραπάνω τόπο διαμονής και εργασίας είναι υπερδιπλάσιο φέτος σε σχέση με εκείνο που ήταν πριν από ένα έτος (περίπου 40%).

Δύο στους τρεις εργαζομένους θεωρούν τη μείωση μισθών ως τη βασικότερη αιτία μετακίνησής τους από την Αττική, ενώ ένας στους τρεις θεωρεί την εύρεση μιας καλύτερης θέσης σε κάποια άλλη εταιρεία.

Το 75% όσων θα έφευγαν από τη χώρα θα επέλεγε τη Δυτική Ευρώπη, το 74% τις ΗΠΑ, ενώ μικρότερα ποσοστά θα επέλεγαν τις χώρες των Βαλκανίων.

Τα κριτήρια που λαμβάνουν υπόψη τους οι Έλληνες υποψήφιοι μετανάστες στο εξωτερικό είναι τα ακόλουθα: Το 75% θεωρεί ως πιο σημαντικό κριτήριο το αντικείμενο της καριέρας του, το 40% την κατάσταση της οικονομίας στην οποία θα μπορούσε να μεταναστεύσει, ενώ το 33% τη χιλιομετρική απόσταση μεταξύ της Ελλάδας και της άλλης χώρας.

Ωστόσο, «μια τέτοια υπόθεση δεν είναι εύκολη», σημειώνει «Κ» η κυρία Ρεβέκκα Μπίτσικα, γενική διευθύντρια της PfB. Κατά την κυρία Μπίτσικα, «για να μπορέσει κάποιος να συνεχίσει ή να χτίσει την καριέρα του στο εξωτερικό, πέρα από τις σπουδές και την πολύ καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας που πρέπει να διαθέτει, χρειάζεται και την κατάλληλη προϋπηρεσία, που σε αυτήν την περίπτωση είναι η διεθνής εμπειρία. Το να εργαστεί κάποιος σε μια μεγάλη πολυεθνική εταιρεία δεν αρκεί. Είναι απαραίτητο να έχει δουλέψει σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον στο οποίο ερχόταν σε επαφή με άτομα από το εξωτερικό, με διαφορετικές κουλτούρες και, φυσικά, να είναι ευπροσήγορος και ανοιχτόμυαλος».

Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 9η θέση σε απόλυτο αριθμό συμπληρωμένων βιογραφικών στην «ευρωπαϊκή πύλη απασχόλησης» (διάβαζε παρακάτω). Σύμφωνα με την τελευταία μέτρηση του «ευρω-βαρόμετρου», το 53% των νέων της Ευρώπης είναι πρόθυμο να εργαστεί σε άλλη χώρα, αλλά ελάχιστοι μπαίνουν τελικά στη διαδικασία μετανάστευσης. Το 1/3 των ερωτηθέντων αναφέρουν πως ο βασικότερος λόγος που τους εμποδίζει να μεταναστεύσουν είναι η… έλλειψη χρημάτων.

Εδώ βρίσκεται ένα αντιφατικό στοιχείο της σύγχρονης τάσης μετανάστευσης, καθώς η έλλειψη χρημάτων δεν αποτελεί παράγοντα μετανάστευσης -όπως γινόταν παλιότερα-, αλλά, αντίθετα, παράγοντα συνεχιζόμενης παραμονής στη χώρα καταγωγής.

Έγκυρος αναλυτής ευρωπαϊκών θεμάτων αναφέρει στο «Κ» πως το γεγονός αυτό οφείλεται στην εντελώς διαφορετική «ποιότητα» του σημερινού υποψήφιου μετανάστη σε σχέση με εκείνον της προηγούμενης γενιάς (δεκαετία 1960-1970):

* Ο σημερινός υποψήφιος Έλληνας μετανάστης είναι ήδη ειδικευμένος, αλλά όχι επαρκώς ειδικευμένος για τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις, ενώ ο χθεσινός ήταν ανειδίκευτος εργάτης. Η περαιτέρω εξειδίκευσή του πρέπει να γίνει με έξοδα του ίδιου του υποψήφιου εργαζομένου, ο οποίος, όμως, αδυνατεί να αντεπεξέλθει σε κάτι τέτοιο.

* Ο σημερινός Έλληνας αναγκάζεται να μεταναστεύσει σε συνθήκες βαθιάς ύφεσης στην Ελλάδα, αλλά και ταυτόχρονης επιβράδυνσης στην Ευρωζώνη, ενώ ο χθεσινός μετανάστευε σε συνθήκες (μεταπολεμικής) ανάκαμψης σε όλη την Ευρώπη. Η ένταξη στην αγορά εργασίας μιας ευρωπαϊκής χώρας δεν εξασφαλίζει καμία επαγγελματική βεβαιότητα για το μέλλον.

* Ο σημερινός υποψήφιος μετανάστης έχει μάθει σε ένα σχετικά υψηλό επίπεδο ζωής στη χώρα, που, για να το διατηρήσει, απαιτείται περισσότερη και εντατικότερη δουλειά από ότι εδώ, ενώ ο χθεσινός «είχε μάθει στη φτώχεια». Με άλλα λόγια, «δύσκολα φεύγει κανείς από τη χώρα του και δύσκολα μπορεί να παραμείνει σε μια ξένη χώρα», σημειώνει η ίδια πηγή στο «Κ».

Πώς μπορεί να βρει ένας νέος δουλειά στην Ευρώπη

Χρήσιμα εργαλεία η διαδικτυακή πύλη διαθέσιμων θέσεων και οι ημερίδες εργασίας

Για να αρθεί το χάσμα μεταξύ των Ελλήνων μεταναστών και της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας, η Ε.Ε., και πιο συγκεκριμένα η Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, έχει προχωρήσει στη δημιουργία ειδικών μηχανισμών προώθησης της απασχόλησης.

Λειτουργεί η «Ευρωπαϊκή Πύλη Απασχόλησης» (www.ec.europa.eu/eures), στην οποία μπορεί ο επισκέπτης να βρει ποιες θέσεις εργασίας διατίθενται σε κάθε χώρα της Ε.Ε., με ποιον τρόπο μπορεί να έλθει σε επαφή και ποιες είναι οι γενικότερες τάσεις στην αγορά εργασίας.

 Κατά τον τρέχοντα μήνα είναι καταγεγραμμένες στην «Ευρωπαϊκή Πύλη Απασχόλησης» πάνω από 1,2 εκατομμύρια κενές θέσεις εργασίας στην Ε.Ε. και πάνω από 720 χιλιάδες βιογραφικά Ευρωπαίων πολιτών.

Μέσω της σχετικής ιστοσελίδας, μπορεί ο ενδιαφερόμενος για μια θέση εργασίας να καταθέσει το βιογραφικό του, προκειμένου να έλθει μαζί του σε επαφή ένας Ευρωπαίος εργοδότης.

 Από την ίδια ιστοσελίδα μπορεί κάθε ενδιαφερόμενος να ενημερώνεται κάθε μήνα από ένα δελτίο παρακολούθησης των διαθέσιμων θέσεων εργασίας (European Vacancy Monitor) για τις κενές θέσεις εργασίας στην Ευρώπη και από το δελτίο επαγγελματικής κινητικότητας (European Jobs Mobility Bulletin) για τις τάσεις της αγοράς εργασίας, δηλαδή τη ζήτηση εργασίας σε κάθε επαγγελματικό πεδίο.

Η προσπάθεια σύγκλισης, ζήτησης και προσφοράς εργασίας δεν μένει μόνο σε διαδικτυακό επίπεδο. Η κοινοτική Επιτροπή Απασχόλησης διοργανώνει συνεχώς σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. «Ευρωπαϊκές Ημερίδες Εργασίας», στις οποίες εργοδότες και άτομα που αναζητούν εργασία συναντώνται για να δουν αν οι απαιτήσεις αμφοτέρων ταιριάζουν, γνωρίζονται με τους συμβούλους EURES και μαθαίνουν περισσότερα για τη διαβίωση και την εργασία σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

 Η πιο πρόσφατη ημερίδα έγινε στη Θεσσαλονίκη την περασμένη Πέμπτη, 3 Νοεμβρίου, και αφορούσε τους Έλληνες ιατρούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι: (fitk Σύμφωνα με το τεύχος Οκτωβρίου του ευρωπαϊκού δελτίου παρακολούθησης των κενών θέσεων εργασίας, οι προσφερόμενες θέσεις εργασίας και οι προσλήψεις αυξήθηκαν το α΄ τρίμηνο του 2011 σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο το 2010.

Η αύξηση ήταν μεγαλύτερη στις χώρες της Βόρειας και Δυτικής Ευρώπης, καθώς και στον ιδιωτικό τομέα. Στον δημόσιο τομέα, και ιδίως στον τομέα της εκπαίδευσης, η προσφορά θέσεων εργασίας εξακολουθεί να είναι χαμηλότερη.

Συμφωνά με το τελευταίο τεύχος του ευρωπαϊκού δελτίου επαγγελματικής κινητικότητας, με βάση τις κενές θέσεις εργασίας που δημοσιεύτηκαν στην πύλη EURES, αναφέρονται επίσης τα πέντε επαγγέλματα που βρίσκονται στην κορυφή της ζήτησης και δημοσιεύονται στην πύλη EURES.