Επί συνόλου 226 εταιρειών, τα συνολικά ταμειακά διαθέσιμα έφθαναν στο τέλος του φετινού Σεπτεμβρίου μόλις τα 8,4 δισ. ευρώ, ενώ το 2008 στα ταμεία των εισηγμένων βρίσκονταν περίπου 11,27 δισ. ευρώ για την εξυπηρέτηση των λειτουργικών τους αναγκών αλλά και για επενδύσεις.

Αυτό ουσιαστικά σημαίνει πως το… «ταμείο της κρίσης» (δηλαδή από το 2009 μέχρι σήμερα) είναι ήδη… μειωμένο κατά 3 δισεκατομμύρια ευρώ ενώ την ίδια περίοδο οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες εμφανίζονται αυξημένες πάνω από… 4 δισ. ευρώ.

Σε επίπεδο δανεισμού, μπορεί τα μακροπρόθεσμα τραπεζικά δάνεια να υποχώρησαν κατά 6,56% (στα 25,7 δισ. από 27,5 δισ. το 2008), ωστόσο τα πιο… άμεσα απαιτητά δάνεια (βραχυπρόθεσμα) άγγιξαν τα… 19 δισ. (από 14,77 δισ. το 2008) καθώς οι τράπεζες άρχισαν, λόγω της γενικότερης έλλειψης ρευστότητας στην αγορά, να πιέζουν τις διοικήσεις των πιο… ασυνεπών εταιρειών.
«Χάθηκαν» 3 δισ. από τα ταμεία των εισηγμένων λόγω κρίσης

Κρίση
Δυστυχώς, η κρίση που ξεκίνησε δειλά δειλά να φαίνεται στην Ελλάδα προς το τέλος του 2009, πήρε μεγάλες διαστάσεις στη συνέχεια, ενώ η μετακύλιση του χρέους και σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης έκανε ακόμη πιο δύσκολη την προσπάθεια της ανάκαμψης. Η μεγαλύτερη, από κάθε προσδοκία, υποχώρηση της ζήτησης σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα μας, σε συνδυασμό με τη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης του εγχώριου τραπεζικού κλάδου, συρρίκνωσαν τα ταμειακά διαθέσιμα των περισσότερων εισηγμένων ομίλων.

Είναι χαρακτηριστικό πως, πλην του τραπεζικού κλάδου, μόλις 22 εταιρείες εμφάνιζαν στο εννεάμηνο ταμειακά διαθέσιμα άνω των 100 εκατ. ευρώ. Στις κορυφαίες θέσεις της σχετικής λίστας βρίσκουμε τον ΟΤΕ (με ταμειακά διαθέσιμα άνω του 1 δισ. ευρώ), την Ελλάκτωρ (764 εκατ.),τον ΟΠΑΠ (648 εκατ.), την Coca-Cola 3E (639 εκατ. ευρώ), τη MIG (522 εκατ. από 1,51 δισ. πριν από 3 χρόνια περίπου.

Δεκάδα
Την πρώτη… δεκάδα συμπληρώνουν τα Ελληνικά Πετρέλαια (477 εκατ.), ο όμιλος ΓΕΚ Τέρνα (269 εκατ.), η ΔΕΗ (235,36 εκατ.), η Τιτάν (με 235,2 εκατ.) και η Aegean (με 194 εκατ. ευρώ ταμείο). Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι στην συντριπτική τους πλειονότητα -πλην π.χ. του ΟΠΑΠ, του Καρέλια, της Jumbo, της ΕΧΑΕ κ.ά.– πρόκειται για ομίλους οι οποίοι έχουν αντίστοιχα και μεγάλες τραπεζικές υποχρεώσεις, γι\’ αυτό και διατηρούν υψηλά διαθέσιμα στα ταμεία τους.

Από τις εταιρείες οι οποίες έχουν καταφέρει να ενισχύσουν σημαντικά τα «ρευστά» τους κατά την περίοδο της κρίσης περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η Folli Follie (εξέλιξη η οποία αποδίδεται κυρίως στην είσοδο της κινεζικής Fosun), η Jumbo (η οποία συνεχίζει την επέκταση του δικτύου υπερκαταστημάτων σε Ελλάδα και Βουλγαρία), η Μέτκα (η οποία διεκδικεί και αναλαμβάνει μεγάλα projects sτο εξωτερικό), η S&B (άλλη μία από τις ευχάριστες εκπλήξεις εν μέσω της κρίσης η οποία αναζητά παράλληλα επενδυτικές ευκαιρίες στο εξωτερικό), οι Σιδενόρ, Τιτάν και Frigoglass (λόγω και των μεγαλύτερων υποχρεώσεών τους), ο Σαράντης και η Quest Holdings. Ξεχωρίζουν ακόμη η «Αφοί Κορδέλλου», η «Πλαστικά Θράκης», το Πλαίσιο και η Ελαστρον με αύξηση των διαθεσίμων χωρίς παράλληλα να αυξάνονται και οι τραπεζικές τους υποχρεώσεις.

Στον αντίποδα, σημαντικές… «διαρροές» από τα ταμεία τους -λόγω κυρίως μεγάλων επενδύσεων στις οποίες έχουν προβεί πολλές από αυτές αλλά και των κινήσεων αναδιάρθρωσης του δανεισμού- εμφανίζουν οι περισσότερες εταιρείες του κλάδου Κατασκευών (ΓΕΚ Τέρνα, J&P Αβαξ) και του real estate (Lamda Development, Eurobank Properties), η Τέρνα Ενεργειακή, η Intralot, η Υγεία, η Fourlis Holdings κ.ά.

«Το κακό», όπως επισημαίνει ο υπεύθυνος του τμήματος αναλύσεων της Beta Securities Μάνος Χατζηδάκης είναι ότι «η συνεχής καταγραφή ζημιών από τρίμηνο σε τρίμηνο έχει επιφέρει σοβαρά χτυπήματα στη ρευστότητα και την κεφαλαιακή θέση των εισηγμένων εταιρειών. Περιθώρια εξεύρεσης κεφαλαίων δεν υπάρχουν, τουλάχιστον όσο η κατάσταση στις τράπεζες παραμένει ως έχει, ενώ οι εξοικονομήσεις μέσω αναδιαρθρώσεων και περιορισμού κόστους έχουν εξαντληθεί στις περισσότερες περιπτώσεις.»

Πωλήσεις
Παράλληλα προσθέτει ότι «τα χρονικά περιθώρια για να αλλάξει το μείγμα πωλήσεων και να κατευθυνθεί προς το εξωτερικό, είτε δεν υπάρχουν, είτε δεν μπορούν να υποστηριχθούν από τους υπάρχοντες πόρους. Η νέα γενιά που θα προσφύγουν στο άρθρο 99 είναι προ των πυλών και αυτό θα πρέπει να εκτιμηθεί άμεσα τόσο από τους μετόχους των εταιρειών αυτών, όσο και από τους δανειστές τους».

Θυμίζουμε ότι πρόσφατη έρευνα της Deloitte έκανε λόγο για… 153 εισηγμένες οι οποίες αντιμετωπίζουν ενδεχόμενο να κάνουν αίτηση για την υπαγωγή τους στο άρθρο 99, εκ των οποίων οι 28 έχουν πολύ υψηλό κίνδυνο, οι 65 αυξημένο προς υψηλό και οι 60 χαμηλό προς αυξημένο κίνδυνο. Οι τελευταίες αιτήσεις εκ μέρους των εισηγμένων αφορούσαν αυτές της «Alapis» και της «Πετζετάκις», ανεβάζοντας τη σχετική λίστα στις 16 εταιρείες. Στατιστικά πάντως, μόλις το 25% των επιχειρήσεων που προσφεύγουν στη λύση που τους δίνει το πτωχευτικό δίκαιο, καταφέρνουν να επανακάμψουν.

ΑΜΚ – Πωλήσεις μετοχών και παγίων
Σε ένα περιβάλλον περιορισμένης ρευστότητας και γενικότερης οικονομικής αβεβαιότητας στη χώρα, οι εισηγμένες αναζητούν νέα κεφάλαια είτε στο εξωτερικό -μολονότι το πρόβλημα χρηματοδότησης απασχολεί πλέον τις περισσότερες χώρες του πλανήτη- είτε μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, η οποία πάντως… μόνο εξασφαλισμένη δεν είναι στη σημερινή συγκυρία. Στην κατηγορία των εταιρειών που προχώρησαν φέτος σε ΑΜΚ (ή ανακοίνωσαν τα σχέδιά τους να τις προωθήσουν) αναφέρονται μεταξύ άλλων η Forthnet, η HellasOnline, η ΑΝΕΚ, η Υγεία, η Ηλεκτρονική, η Alpha Grissin, η Εικόνα-Ήχος, η Ιμπέριο-Αργώ, εκ των οποίων ορισμένες δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν τα κεφάλαια που ζητούσαν.

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο πολλές ακόμη εισηγμένες (π.χ. Ιασώ, Νίκας, Μπουτάρης, Audiovisual, Alapis, Μηχανική, Κορρές, Ελλ. Υφαντουργία, Έδραση-Ψαλίδας, Τεχνικές Εκδόσεις, Ίντεργουντ, Μπάμπης Βωβός, Olympic Catering) είτε ανέβαλαν, είτε ακόμη και ματαίωσαν μια τέτοια κίνηση…

Άλλες εταιρείες επιλέγουν τη λύση της πώλησης θυγατρικών τους (ή μετοχικών συμμετοχών σε αυτές). Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα της S&B που πούλησε τη δραστηριότητα του βωξίτη στη «Μυτιληναίος», της «Sciens» που ρευστοποίησε την «Oceanus Reinsurance», της «Q&R» που πούλησε το 35% της «Computer Solution», της «Imperio» που πούλησε τη θυγατρική της «Venus Μεταφορών», της «PC Systems» που πούλησε το 44,9% της «Alfaware» και της «Sato» που πούλησε τις θυγατρικές της σε Γερμανία και Τουρκία.

Από τους «μεγάλους», στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκεται η πώληση μετοχικών ποσοστών που διαθέτουν η Εθνική Τράπεζα στην τουρκική Finansbank και ο ΟΤΕ στη σερβική Telecom Serbia, ενώ την πώληση θυγατρικών στο εξωτερικό εξετάζει η Τράπεζα Πειραιώς (στην Αίγυπτο) και η Αγροτική (σερβική AIK Banka, ρουμανική ATE Bank Romania). Θυμίζουμε ότι η Eurobank συμφώνησε με την αυστριακή Raiffeisen για την πώληση του 70% της πολωνικής Polbank και η Marfin Popular Bank πούλησε το δίκτυο καταστημάτων στην Αυστραλία.

imerisia.gr

Ακολουθήστε το flashnews.gr στο Google News και την σελίδα μας στο Facebook