Η έρευνα του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ) του ΙΤΕ που εδρεύει στο Ηράκλειο, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν χθες στο ΕΜΒΟ Journal, ένα από τα πιο έγκυρα διεθνή επιστημονικά περιοδικά, οδήγησε στην αποκάλυψη ενός νέου, μη αναμενόμενου μηχανισμού εκφυλισμού των νευρικών κυττάρων.
Οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες που συνδέονται με τη γήρανση, όπως οι νόσοι Alzheimer, Parkinson και Huntington, καθώς και τα εγκεφαλικά επεισόδια, είναι μερικές από τις πιο σοβαρές παθολογικές καταστάσεις, οι οποίες επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα ζωής του ανθρώπου και σε πολλές περιπτώσεις οδηγούν στο θάνατο. Το κύριο χαρακτηριστικό αυτών των ασθενειών είναι η σταδιακή δυσλειτουργία και τελικά η καταστροφή νευρώνων του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Αποτέλεσμα της απώλειας των νευρώνων είναι οι ασθενείς να εμφανίζουν φυσικές και διανοητικές βλάβες (δυσκολία συντονισμού κινήσεων και προβλήματα κινητικότητας, απώλεια μνήμης και προβλήματα λόγου).
Η ολοένα αυξανόμενη συχνότητα τέτοιων ασθενειών κάνει επιτακτική την ανάγκη εύρεσης αποτελεσματικής θεραπείας. Ωστόσο, παρ\’όλο που η έρευνα προχωρεί με ταχείς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια, υπάρχουν ακόμα πολλά που δεν γνωρίζουμε για τον νεκρωτικό κυτταρικό θάνατο, τον κύριο τρόπο εκφυλισμού των νευρώνων.
Χρησιμοποιώντας ως πειραματικό σύστημα το νηματώδες Caenorhabditis elegans, οι ερευνητές του ΙΜΒΒ Κωστούλα Τρουλλινάκη και Νεκτάριος Ταβερναράκης, αποκάλυψαν ότι δύο διαδικασίες, απαραίτητες για τη φυσιολογική λειτουργία των κυττάρων, συνεισφέρουν επίσης σημαντικά στη νέκρωσή τους.
Πρόκειται για τους μηχανισμούς της ενδοκύττωσης και ενδοκυτταρικής μεταφοράς. Η ενδοκύττωση είναι απαραίτητη για την πρόσληψη θρεπτικών και άλλων μορίων από τα κύτταρα. Στην περίπτωση των νευρικών κυττάρων, η διαδικασία της ενδοκύττωσης είναι επίσης μείζονος σημασίας για την επεξεργασία και τη μεταφορά σημάτων ανάμεσα στους νευρώνες. Επιπλέον, η ενδοκυτταρική μεταφορά φορτίων στα κατάλληλα σημεία στο εσωτερικό του κυττάρου αποτελεί διαδικασία σημαντική για την κυτταρική σηματοδότηση και τη φυσιολογική του λειτουργία.
Τα αποτελέσματα της έρευνας εμπλέκουν για πρώτη φορά την υπερ-ενεργοποίηση των διαδικασιών αυτών σε φαινόμενα εκφυλισμού νευρικών κυττάρων.
Επίσης, οι ερευνητές του ΙΜΒΒ αποκάλυψαν ότι η ενδοκύττωση και ενδοκυτταρική μεταφορά συνδέονται με άλλους ήδη γνωστούς κυτταρικούς μηχανισμούς που εμπλέκονται στη νέκρωση, όπως η αυτοφαγία. Η παρεμπόδιση των διαδικασιών αυτών προστατεύει τους νευρώνες από καταστροφή. Τα παραπάνω ευρήματα είναι εξαιρετικά σημαντικά καθώς συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση της κυτταρικής νέκρωσης και είναι πιθανόν να οδηγήσουν στην ανάπτυξη νέων μεθόδων για την πρόληψη ή τη θεραπεία νευροεκφυλιστικών νόσων.
πηγή: Ελευθεροτυπία