Τέτοιες ουσίες προέρχονται από την ατμόσφαιρα, το τσιγάρο, το στρες, τα απορρυπαντικά, τα φάρμακα, τη βιομηχανία, τα φυτοφάρμακα, κ.τ.λ.
Το σώμα μας όμως διαθέτει φυσιολογικά πολλούς μηχανισμούς απομάκρυνσης των τοξινών και επιτυγχάνεται έτσι η αυτό -αποτοξίνωσή του. Τα έντερα (ούρηση, αφόδευση), οι νεφροί, το συκώτι, οι ιδρωτοποιοί αδένες, κ.α., διαθέτουν τέτοιους μηχανισμούς, αλλά και στο σύνολό του ο οργανισμός είναι ένα καλοστημένο βιο –εργοστάσιο που ξέρει πολύ καλά πώς να δεσμεύει αυτά που του χρειάζονται και να αποβάλλει όσα είναι επιβλαβή. Θα υποθέταμε πως δεν έχουμε κανέναν λόγο να του προσφέρουμε επιπλέον αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς και τον αφήσουμε στη φύση του.
Πράγματι, θα ήταν μια αλήθεια. Και μάλιστα η ιδανική. Όμως η φύση του πρώτου ανθρώπου των σπηλαίων δεν έχει και πολύ μεγάλη σχέση με την καθημερινότητα του σύγχρονου ανθρώπου. Το σώμα έχει τεράστια προσαρμοστική ικανότητα μεν, αλλά μήπως δεν μας προλαβαίνει; Η τεχνολογική ανάπτυξη και οι τοξίνες που τον βομβαρδίζουν καθημερινά, συσσωρεύονται στα διάφορα όργανα και τότε έρχεται η μεταβολική οξέωση, δηλαδή, το «σκούριασμα» και ο θάνατος κάποιων κυττάρων μας, άρα οι ασθένειες.
Για όσους από μας έχουν την τύχη να ζούνε στη φύση και να καρπώνονται τα προϊόντα της χωρίς χημικές παρεμβολές, τα πράγματα είναι πιο ευοίωνα. Για τους υπόλοιπους που ζούμε πιο κοντά σε ρύπους, απαιτούνται κάποιοι διαφορετικοί χειρισμοί στην καθημερινότητά μας.
Και αυτοί είναι πολλοί, όπως η άσκηση, η καλή ενυδάτωση, η επιλεγμένη διατροφή (εποχικά και βιολογικά τρόφιμα, super foods) η απομάκρυνση όσων από τοξίνες είναι «στο χέρι μας» (τσιγάρο, μέθη, στρες, κατανάλωση συντηρητικών και επεξεργασμένων τροφών –π.χ. γαριδάκια, αναψυκτικά- κ.ά) και ορισμένες φορές η χρήση συμπληρωμάτων, πάντα υπό την εποπτεία του γιατρού και του διατροφολόγου.
Η λύση όμως δεν έρχεται με «δίαιτες αποτοξίνωσης». Καμία μη ισορροπημένη διατροφή δεν προσφέρει αποτοξίνωση στον οργανισμό.
Αντίθετα, δημιουργεί μεγαλύτερο στρες των εσωτερικών οργάνων που αποτελούν αποτοξινωνικά εργοστάσια (συκώτι, νεφροί έντερα). Αυτά αναγκάζονται να εργαστούν με τρόπο διαφορετικό από τη φύση τους.
Στις γνωστές «δίαιτες αποτοξίνωσης» που κυκλοφορούν, ο οργανισμός συνήθως τρέφεται για μεγάλο χρονικό διάστημα από υγρά (νερό, τσάι, χυμοί), από οξέα (λεμόνι, μηλόξυδο), από φυτικές ίνες (φρούτα και λαχανικά), από μονοφαγίες (π.χ. μόνο φρούτα, σαλάτες, γάλα ή γιαούρτι) και άλλες υπερβολές, χωρίς επιστημονική απόδειξη για τα οφέλη τους.
Οι παραπάνω τροφές, αν και στα πλαίσια μιας ισορροπημένης ποικίλης διατροφής δεν δημιουργούν κανένα απολύτως πρόβλημα, σε υπερβολικές ποσότητες και ιδιαίτερα σε μονοφαγική κατανάλωσή τους, προκαλούν, αποδεδειγμένα, μέχρι και σοβαρές παθήσεις όπως φούσκωμα, διάρροιες, αύξηση των ενζύμων του συκωτιού, αύξηση της χοληστερόλης, έλκη, εξάντληση και κόπωση, αδρανοποίηση του μυϊκού ιστού, αφυδάτωση, κατακράτηση υγρών, τριχόπτωση, γήρας του δέρματος, κ.ά
Πολλές πειραματικές μετρήσεις αποδεικνύουν την επικινδυνότητα των «διαιτών αποτοξίνωσης». Ακόμα και ένα πρόχειρο πείραμα μικρού δείγματος, 10 ατόμων, που έγινε στην Αυστραλία (και που παρουσιάστηκε μάλιστα και σε σχετική εκπομπή σε τηλεοπτικό κανάλι), μας έδωσε ακόμα μια απόδειξη πως οι «αποτοξινωτικές δίαιτες» είναι επιβλαβείς.
Τα πέντε άτομα της ομάδας A έτρωγαν κανονικά πέντε γεύματα την ημέρα, ισορροπημένα και μέσα από μενού επιλογών και τα υπόλοιπα πέντε άτομα της ομάδας Β έπιναν για μια εβδομάδα έναν χυμό από λεμόνια, σιρόπι και νερό μόνο, ως αποκλειστική διατροφή.
Ζυγίστηκαν κι έκαναν αιματολογικές εξετάσεις πριν και μετά.
Το τελικό αποτέλεσμα ήταν :
Τα άτομα της ομάδας Α να παρουσιάσουν μικρή βελτίωση και σταθερότητα στο βάρος τους και στους βιοχημικούς τους δείκτες.
Από την ομάδα Β ένα άτομο εξαντλήθηκε την τέταρτη μέρα και μεταφέρθηκε στην ομάδα Α προκειμένου να επανασιτιστεί.
Τα υπόλοιπα τέσσερα άτομα της ομάδας Β, είχαν μεν πτώση βάρους, αλλά πολύ λιγότερη από αυτήν που δήλωσαν πως ένοιωθαν, έντονη αφυδάτωση, μεγάλη αύξηση των τρανζαμινασών του συκωτιού (SGOT, SGPT γ-GT), αύξηση της LDL (κακής) και μείωση της HDL (καλής) χοληστερόλης, μεγάλο εκνευρισμό και σημάδια εξάντλησης.
Άρα φαίνεται πως το αποτέλεσμα ήταν κατά πολύ αντίθετο από αυτό που η λέξη «αποτοξίνωση» μας δηλώνει!
Επομένως, εάν θέλετε να ενισχύσετε την αυτό-αποτοξίνωση του οργανισμού, επιστρέψτε τον στη φύση του, με σωστά γεύματα τακτικά και μικρά, πλήρη σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, πλούσια σε φυτικές ίνες μεν αλλά ισορροπημένα και σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες. Μην αποκλείετε τροφές εάν δεν συντρέχει ιατρικός λόγος και δεν έχετε τη σύμφωνη του διατροφολόγου σας. Αποφύγετε τις υπερβολές, ενυδατωθείτε και γυμναστείτε σωστά και διατηρείστε για όλη σας τη ζωή τις καλές σας συνήθειες.
Το να λιμοκτονούμε μία εβδομάδα με μηλόξιδα, γιαούρτια ή χυμούς λεμονιού, κ.ά προκειμένου να φάμε μέχρι σκασμού ένα σαββατοκύριακο, ή το αντίστροφο, μάλλον δεν αποτελεί ευχάριστη κατάσταση για τον οργανισμό μας. Που τότε επιστρατεύει σαν τρελός όλους τους μηχανισμούς του, προκειμένου να προσαρμοστεί και να μας επαναφέρει στην φυσιολογική μας λειτουργία, άρα και στην υγεία.
Το ιδανικό είναι να τρέφεστε σωστά, υγιεινά και για πάντα!
Λέξεις κλειδιά: αποτοξίνωση, δίαιτες, συκώτι, έντερο, ισορροπημένη διατροφή, μηλόξιδο
Στέλλα Η. Σαρηπαναγιώτου
Διατροφολόγος
Master Practitioner in Eating Disorders and Obesity