Τα άτομα της τρίτης ηλικίας αποτελούν μία ιδιαίτερη ηλικιακή ομάδα και λόγω των φυσιολογικών βιολογικών μεταβολών επιβάλλεται ιδιαίτερη φροντίδα.
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που συνωμοτούν για να μετατραπεί ένα αθλητικό νεανικό σώμα σε ένα ηλικιωμένο κορμί με παραπανίσια κιλά. Μερικοί από αυτούς είναι πέραν της δυνατότητας ελέγχου από το ίδιο το άτομο, όπως γενετικοί παράγοντες και οι φυσικές συνέπειες της διαδικασίας γήρανσης.
Ένας λόγος που οι άνθρωποι παίρνουν βάρος, καθώς γερνούν είναι η αλλαγή στο μεταβολισμό. Καθώς μεγαλώνουμε, το πεπτικό σύστημα είναι λιγότερο αποτελεσματικό και το σώμα μας καίει λιγότερες θερμίδες ενώ οι περισσότερες αποθηκεύονται ως λίπος.
Ενώ ένα παιδί είναι σε θέση να κάψει πολλές θερμίδες μέσω της άσκησης ή του παιχνιδιού, ο ηλικιωμένος άνθρωπος που καταναλώνει την ίδιο ποσότητα τροφής με το παιδί καίει λιγότερες και το περιττό λίπος συσσωρεύεται γύρω από την κοιλιά του. Παρατηρείται, δηλαδή, μια σταδιακή μείωση της μυϊκής μάζας, με αντίστοιχη αύξηση του λιπώδους ιστού.
Συνήθως, αυτές οι αλλαγές συνοδεύονται από αλλαγές και στο σωματικό βάρος, είτε αύξηση είτε και μείωση λόγω κακής θρέψης, για παράδειγμα, από οδοντικά προβλήματα. Αυτή η επιβράδυνση του μεταβολισμού προκαλεί την αύξηση βάρους στους ηλικιωμένους.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι παίρνουν βάρος καθώς μεγαλώνουν είναι η έλλειψη αυτοσυγκράτησης. Οι καθημερινές δραστηριότητες, η δουλειά, η κούραση οδηγούν πολλούς ανθρώπους στην κατανάλωση ενός γρήγορου γεύματος από fast-food, το οποίο τις περισσότερες φορές είναι πιο βολικό και πιο νόστιμο από ένα σπιτικό γεύμα. Ακολουθώντας χρόνια τέτοιες κακές διατροφικές συνήθειες είναι σχεδόν αναπόφευκτη η αύξηση βάρους ή η διατήρηση αυτού κατά την 3η ηλικία.
Ένας ηλικιωμένος άνθρωπος είναι δύσκολο να αρχίσει να γυμνάζεται. Ακόμα και το χαλαρό περπάτημα είναι πρόβλημα για πολλούς ανθρώπους, αφού μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα κόκκαλα (π.χ. οστεοπόρωση), αναπνευστικά προβλήματα ή και άλλες παθήσεις που καθιστούν αδύνατη την άσκηση. Επομένως, κατά την τρίτη ηλικία η φυσική δραστηριότητα περιορίζεται ή εξαφανίζεται εντελώς και αυτό αποτελεί άλλον έναν λόγο για αύξηση του βάρους.
Ένας ηλικιωμένος άνθρωπος, επομένως, χρειάζεται πολύ φροντίδα και προσοχή. Θα πρέπει η διατροφή του να είναι ισορροπημένη για να του καλύπτει όλες τις απαιτούμενες ανάγκες, καθώς και να ληφθούν υπόψη ορισμένοι παράγοντες, όπως πιθανές αλλοιώσεις στη γεύση και την όσφρηση, προβλήματα μάσησης, έτσι ώστε να καταναλώνει τροφές που του είναι ευχάριστες και εύπεπτες.
Ελευθερία Ε. Ρέντζιου
Κλινικός Διατροφολόγος – Διαιτολόγος, Μ. Μed. Sci.
(Βιογραφικό σημείωμα)