Μια νέα φάση στην πολυσήμαντη ιστορία του φαίνεται πως διέρχεται το ηφαίστειο της Σαντορίνης. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα επιστημονικής ομάδας που παρακολουθεί επισταμένα την περιοχή από το 2006, η ανενεργή φάση του ηφαιστείου που διήρκεσε 60 χρόνια έχει, όπως όλα δείχνουν, ολοκληρωθεί.

Από τον Ιανουάριο του 2011 σμήνος σεισμικών δονήσεων εκδηλώνεται στην περιοχή, το έδαφος παρουσιάζει σημαντικές παραμορφώσεις, ενώ τεράστιες ποσότητες λάβας -ικανές για να γεμίσουν μία σφαίρα διαμέτρου ίση με τρία ποδοσφαιρικά γήπεδα- έχουν συγκεντρωθεί στον μαγματικό θάλαμο.

Τα στοιχεία αυτά αναφέρονται σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Geophysical Research Letters από τον Αμερικανό Αντριου Νιούμαν, καθηγητή στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Τζόρτζια και την επιστημονική του ομάδα, στην οποία συμμετέχουν μεταξύ άλλων οι καθηγητές του ΑΠΘ και του Πανεπιστημίου Πατρών Κώστας Παπαζάχος και Στάθης Στείρος.

Παράλληλα, με την μελέτη αυτή, επιβεβαιώνονται όσοι – με αφορμή και την έντονη σεισμικότητα στην θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Κρήτης – είχαν κάνει λόγο για \”κέικ που φουσκώνει\”,όπως ο υπεύθυνος του Εργαστηρίου Γεωφυσικής και Σεισμολογίας του ΤΕΙ Κρήτης κ.Φίλιππος Βαλλιανάτος.

Παρ\’ όλα αυτά, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η παραμόρφωση που παρατηρείται δεν συνεπάγεται άμεσο κίνδυνο. Όπως εκτιμούν, καταστροφικές εκρήξεις όπως εκείνη που συντελέστηκε το 1600 π.Χ. καταστρέφοντας τον Μινωικό Πολιτισμό συντελούνται μία φορά ανά 100.000 χρόνια, ενώ το σημερινό «φούσκωμα» του ηφαιστείου αντιστοιχεί σε ποσοστό μικρότερο του 1% από εκείνο που είχε σχηματιστεί πριν από τη μεγάλη έκρηξη.

«Σε μια παρόμοια περίπτωση, στην καλδέρα Λονγκ Βάλεϊ στην Καλιφόρνια άρχισε να παραμορφώνεται το 1980», εξήγησε ο Αμερικανός καθηγητής. «Μετά ηρέμησε ως το 1989, ενώ ένας κύκλος δραστηριότητας επαναλήφθηκε από το 1997 ως το 2002 χωρίς να έχει εκραγεί μέχρι σήμερα».

Σύμφωνα με τον κ. Νιούμαν ο θάλαμος του μάγματος κάτω απο την Σαντορίνη, έχει διογκωθεί σε διάστημα 14 μηνών κατά 14 εκατομμύρια κυβικά μέτρα.

Τα στοιχεία προκύπτουν από επιτόπιες παρατηρήσεις αλλά και από τις καταγραφές 20 σταθμών GPS που έχουν τοποθετηθεί στη Σαντορίνη από την ερευνητική ομάδα.

«Από τον Ιανουάριο του 2011 τα όργανά μας στο βόρειο τμήμα του νησιού έχουν μετακινηθεί πλαγίως κατά πέντε με εννιά εκατοστά», σημειώνει ο κ. Νιούμαν.

Ο ίδιος επισημαίνει ότι μια έκρηξη μικρότερης κλίμακας θεωρείται πιθανή και προσθέτει πως το φαινόμενο του ηφαιστείου που φουσκώνει μπορεί να διαρκέσει ακόμη και δεκαετίες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι με την αυξημένη δραστηριότητα που εντοπίζεται το τελευταίο χρονικό διάστημα στο ηφαίστειο της Σαντορίνης ασχολούνται πολλές ερευνητικές ομάδες, δεκάδες Ελληνες και ξένοι επιστήμονες.
Μεταξύ αυτών και το Εργαστήριο Γεωφυσικής και Σεισμολογίας του Τμήματος Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος του ΤΕΙ Κρήτης.

Πριν από λίγο καιρό επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, του Ινστιτούτου Γεωφυσικής της Νάπολι και του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είχαν χαρακτηρίσει με μελέτη τους τη χρονική περίοδο που ξεκίνησε το 2011 ως ενεργή φάση του ηφαιστείου και είχαν, μεταξύ άλλων, αναφέρει την παρείσφρηση περίπου 107 κ.μ. μάγματος σε απόσταση 1 χιλιομέτρου βόρεια από τη Νέα Καμένη και σε βάθος περίπου 4 χιλιομέτρων και τη σημαντική αύξηση των εκπομπών CO2, με 39 τόνους αέρια να εκλύονται κατά μέσο όρο την ημέρα από το έδαφος.

(Με πληροφορίες απο το ethnos.gr/Κατερίνα Ροββά)