Η διαπίστωση αυτή έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία καθώς αφορά και την μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας μέσω του δικτύου Ισραήλ-Κύπρος-Ελλάδα (Κρήτη), αλλά και στην εκμετάλλευση και μεταφορά του φυσικού αερίου, που ανακαλύφθηκε στην θαλάσσια περιοχή της Κύπρου.
Την ερχόμενη εβδομάδα, θα επισημοποιηθεί το τρίγωνο Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου για την εκμετάλλευση – μεταφορά φυσικού αερίου, μέσα από την υπογραφή ενός μνημονίου συνεργασίας, το οποίο σύμφωνα με γνωρίζοντας έχει την \”έγκριση\” του Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ.
Όμως το σκηνικό περιπλέκεται καθώς, από τη μια, η ισραηλινή πλευρά δεν έχει ακόμη καταλήξει για τον τρόπο μεταφοράς του αερίου προς την Ευρώπη κι αν αυτός θα περνά από Ελλάδα, και συνδέει την τελική απόφαση και με τις μελλοντικές έρευνες νοτίως της Κρήτης και απο την άλλη η Ρωσία, μέσω του ενεργειακού κολοσσού της Gazprom σχεδιάζει μέσω της απόκτησης μετοχικού πακέτου της ΔΕΠΑ αλλά και του β\’ γύρου αδειοδοτήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ, να εδραιώσει την παρουσία της στην περιοχή.
Το γεωπολιτικό παζλ είναι φυσικά εξαιρετικά ευαίσθητο, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν κρύψει την ενόχλησή τους για την ρωσική εμπλοκή στην περιοχή.
Στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι τυχαίο ότι καταφθάνει στην Αθήνα εντός ολίγων ημερών ο Ρίτσαρντ Μόρνινγκσταρ από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ο ειδικός απεσταλμένος για θέματα ενέργειας στην Ευρασία θα μιλήσει στο συνέδριο του Economist που είναι αφιερωμένο στις ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και η παρέμβασή του μόνο τυπική δεν μπορεί να θεωρηθεί, καθώς στο συνέδριο αναμένεται να επισημοποιηθεί ο «ενεργειακός γάμος» των τριών χωρών αλλά και να επανασχεδιαστεί ο ευρωπαϊκός ενεργειακός χάρτης.
Η Κρήτη ρυθμιστικός παράγοντας
Στην Αθήνα, αυτό που θεωρούν βέβαιο είναι ότι ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ θα μεταφέρει στις συζητήσεις του τη δυσφορία της Ουάσιγκτον για τη ρωσική κινητικότητα στην περιοχή, καθώς είναι πάγια η αμερικανική αντίληψη ότι πρέπει να δημιουργηθούν ενεργειακά αναχώματα έναντι της Μόσχας στην περιοχή. Πέραν τούτου όμως, ο κ. Μόρνινγκσταρ αναμένεται να παρουσιάσει και το ενδιαφέρον της χώρας του για τις έρευνες νοτίως της Κρήτης, στην περίφημη «λεκάνη του Ηροδότου».
Μέχρι τώρα τόσο η Noble Energy όσο και καναδικές εταιρείες φαίνεται να διεκδικούν μερίδιο των ερευνών.
Η Κρήτη, εξελίσσεται σε ρυθμιστή των εξελίξεων, καθώς από τα αποτελέσματα των ερευνών θα κριθεί όχι μόνο η αμερικανική στάση αλλά κυρίως η ισραηλινή. Το Τελ Αβίβ, δεν φαίνεται να έχει καταλήξει με ποιον τρόπο το αέριο του Λεβιάθαν και του οικοπέδου 12 θα εξάγεται στην Ευρώπη.
Οι σχετικές μελέτες βιωσιμότητας έπρεπε να ήταν έτοιμες από τις αρχές του χρόνου, ωστόσο οι Ισραηλινοί εξετάζουν δύο σενάρια.
Το πρώτο αφορά την υγροποίηση του αερίου σε τερματικό που θα δημιουργηθεί στην Κύπρο, ενώ το δεύτερο προκρίνει την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού που θα φτάνει στην Κρήτη.
Τόσο στην Αθήνα όσο και στην Λευκωσία, πολλοί επισημαίνουν πως η επιλογή της εταιρείας πρέπει να γίνει με στρατηγικούς και όχι με οικονομικούς όρους. Με λίγα λόγια προκρίνουν την ανάθεση των ερευνών στην αμερικανική Noble Εnergy η οποία εκμεταλλεύεται ήδη τα θαλάσσια οικόπεδα της Κύπρου και του Ισραήλ.
Μια τέτοια κίνηση θα εξασφάλιζε όπως στην περίπτωση της Κύπρου, τις αμερικανικές ευλογίες και τη διακριτική στρατιωτική παρουσία στην περιοχή, η οποία μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα σε ενδεχόμενους σχεδιασμούς της Άγκυρας για πρόκληση θερμών επεισοδίων.
Προχωρά το καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας
Στο μεταξύ στην Κύπρο προχωρούν το σχέδιο για την ηλεκτρική σύνδεση της Ασίας με την Ευρώπη και πάλι μέσω Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας (Κρήτη).
Σήμερα η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τη ΔΕΗ – Quantum Energy προκειμένου να συμμετάσχει στο έργο της ηλεκτρικής σύνδεσης της Ασίας με την Ευρώπη, , έως το 2016.
Το έργο προβλέπει την πόντιση δύο υποθαλάσσιων καλωδίων, συνολικής ενεργειακής ισχύος 2000 χιλιάδων μεγαβάτ.
Τα καλώδια θα συνδέουν το δίκτυο παραγωγής ενέργειας του Ισραήλ με αυτό της Κύπρου, της Κύπρου με την Κρήτη και της Κρήτης με το δίκτυο της ΔΕΗ στην Πελοπόννησο.
Στο αρχικό σχέδιο προβλέπεται ότι Κύπρος και Ισραήλ θα μετέχουν στην παραγόμενη ενέργεια, ενώ η Ελλάδα θα αποτελέσει σταθμό μεταφοράς της στην Ευρώπη.
Το κόστος κατασκευής του έργου θα αναλάβει εξ ολοκλήρου η ΔΕΗ – Quantum Energy.
Ηδη υπάρχουν αρκετές ευρωπαϊκές εταιρείες, οι οποίες έχουν επιδείξει ενδιαφέρον για μακροχρόνια αγορά της παραγόμενης ενέργειας από την Κύπρο και το Ισραήλ.
(Με πληροφορίες από iefimerida.gr και voria.gr)