Σε απόσταση μερικών ναυτικών μιλίων από την Αττική, ένας από τους πιο τραχείς και άγονους τόπους της Ελλάδας κρύβει στον κόρφο του απίστευτες ομορφιές. Αυτό το δυνατό κοκτέιλ βουνού και θάλασσας γίνεται πρόκληση για εξερευνήσεις, αλλά και πρόσκληση για χαλαρωτικούς περιπάτους στα πανέμορφα ακρογιάλια του.

Το ταξίδι με μια πρώτη ματιά μπορεί να φαντάζει μακρινό και ίσως να αποθαρρύνει πολλούς να το τολμήσουν. Αν καλοεξετάσεις τις αποστάσεις, θα διαπιστώσεις ότι η Νότια Εύβοια είναι πολύ πιο κοντά από ό,τι φαντάζει. Οσοι αρέσκονται στην οδήγηση θα έρθουν οδικώς από Χαλκίδα μέσω μιας ομολογουμένως ενδιαφέρουσας, αλλά και δύσκολης, λόγω στροφών, διαδρομής που απαιτεί προσοχή και εγρήγορση.

Οι υπόλοιποι μπορούν να καταφύγουν στη λύση του φεριμπότ που κάνει καθημερινά δρομολόγια από τη Ραφήνα και σε μόλις μία ώρα σας αποβιβάζει στο Μαρμάρι (πληροφορίες στο τηλ.: 22940 28888). Από εκεί η Κάρυστος απέχει μόλις 14 χλμ.

Στην ανατολική άκρη της προκυμαίας της Καρύστου ορθώνει το παράστημά του το Μπούρτζι, ο καλοδιατηρημένος ενετικός πύργος.

Η αφετηρία και βάση για τη γνωριμία με την περιοχή είναι η Κάρυστος, μια σύγχρονη και ζωντανή κωμόπολη που διαθέτει εξυπηρετήσεις και προσφέρει αρκετές επιλογές για διαμονή και φαγητό. Το αρχικό πολεοδομικό σχέδιο της ναυτικής πολίχνης ήταν έμπνευση Βαυαρών μηχανικών επί βασιλείας του Οθωνα το 1833 και γι\’ αυτό στα πρώτα χρόνια ονομαζόταν Οθωνούπολις. Δυστυχώς, τα ογκώδη κτίρια που ορθώθηκαν τα τελευταία χρόνια γύρω από το λιμάνι, στρέβλωσαν την παραδοσιακή όψη της παράκτιας πολιτείας. Ωστόσο οι ευρύχωρες πλατείες και ο καταλυτικός θαλασσινός ορίζοντας που δεν κρύβεται ποτέ, κερδίζουν τις εντυπώσεις.

Κοντά στην ανατολική άκρη του λιμανιού, δίπλα στη θάλασσα, ορθώνει το παράστημά του το Μπούρτζι, ο καλοδιατηρημένος ενετικός πύργος που χρονολογείται από τον 13ο αιώνα. Κτίστηκε επί βαρονίας των Νταλεκάρτσερι με πωρόλιθο, μάρμαρο και κομμάτια αρχαίων δομικών υλικών. Ενδιαφέρον ακόμα παρουσιάζει το νεοκλασικό κτίριο του Δημαρχείου, η μεγάλη κυκλαδίτικη εκκλησία του Αγ. Νικολάου και φυσικά το ευρύχωρο λιμάνι όπου δένουν κάθε λογής πλεούμενα. Το αρχαιολογικό μουσείο που βρίσκεται στην Πλατεία Μαξιμιλιανού και στεγάζεται στο Γιοκάλειο Πνευματικό Ιδρυμα σίγουρα αξίζει λίγο από τον χρόνο του επισκέπτη καθώς ανάμεσα στα άλλα εκθέματα φιλοξενεί και ευρήματα από τα περίφημα Δρακόσπιτα της Ν. Εύβοιας (πληροφορίες 22240 22472).

Από το λιμάνι ανηφορίζουμε τις αλλεπάλληλες στροφές που θα μας φέρουν στο ημιορεινό γραφικό χωριό Μύλοι απ\’ όπου με σύντομη παράκαμψη θα βρεθούμε στην είσοδο του βενετσιάνικου κάστρου, γνωστό σαν Καστέλο Ρόσσο ή Κοκκινόκαστρο.

Το Κοκκινόκαστρο γνωστό ως Καστέλο Ρόσσο.

Οι Μύλοι είναι ένας όμορφος κατάφυτος οικισμός με άφθονα τρεχούμενα νερά που μοιάζει πνιγμένος σε μια όαση πράσινου μέσα στην απόλυτη κυριαρχία της γυμνής πέτρας. Η πηγή των Αγίων Θεοδώρων που βρίσκεται πλάι στα πρώτα σπίτια του χωριού παλιά ανάβλυζε νερό, αρκετό για να δώσει κίνηση στους δεκαπέντε νερόμυλους που υπήρχαν κατά μήκος του ποταμού και βάφτισαν το χωριό.

Ψηλότερα στο βουνό, σε απόσταση μιας ώρας περίπου από τον οικισμό βρίσκονται οι «Κύλινδροι», διάσπαρτες μαρμάρινες κολώνες από αρχαία λατομεία που λειτουργούσαν τη ρωμαϊκή εποχή.

Η περατζάδα της Καρύστου.

Αν και χρόνο με τον χρόνο τα γύρω πανέμορφα ορεινά χωριά της περιοχής χάνουν την αυθεντική αρχιτεκτονική φυσιογνωμία τους κάτω από τις αισθητικές επεμβάσεις των νέων οικοδομών, ο επισκέπτης αξίζει ν\’ αφιερώσει λίγο από τον χρόνο του για να γνωρίσει τα χωριά της Γούρνας -Καλύβια, Αετός, Μεκουνίδια, Γραμπιά- που ατενίζουν από ψηλά τον κόλπο της Καρύστου. Μάλιστα ανάμεσα στα χωριά Γαρμπιά και Μύλοι συναντάμε το καλοδιατηρημένο Ρωμαϊκό Υδραγωγείο της Καρύστου που τροφοδοτείτο με νερό από την πηγή Μοντοφώλι η οποία αναβλύζει από τις πλαγιές της Οχης.

Οχη: η στέγη της Νότιας Εύβοιας

Εδώ στο νοτιότερο άκρο της Εύβοιας κυριαρχεί ο τραχύς ορεινός όγκος της Οχης. Είναι ένα βουνό με σχετικά χαμηλό υψόμετρο που όμως καθώς βουτά στα βαθιά νερά του Αιγαίου σχηματίζει μερικά από τα ομορφότερα παράκτια τοπία της Ελλάδας που διατηρούν ακόμη αναλλοίωτη τη γοητεία του ανέγγιχτου.

Πανοραμική άποψη του κόλπου της Καρύστου από το χωριό Γαρμπιά.

Οι ψηλότερες κορφές της Οχης είναι ο Προφ. Ηλίας (1.399 μέτρα) και η Γιούδα (1.386 μ.). Αρκετά από τα παλιά μονοπάτια του βουνού έχουν καθαριστεί και σηματοδοτηθεί, ενώ αξιόλογη είναι η προσπάθεια τοπικών και άλλων φορέων ν\’ αναδειχθεί η ιδιαίτερη αξία του βουνού ως οικοσύστημα, καθώς εδώ συναντώνται αρκετά και σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας.

Ευδοκιμούν περίπου 700 φυτικά είδη, σπάνια ή ενδημικά (καστανούλα της Εύβοιας, Κολχικό της Εύβοιας, Ινουλα της Οχης κ.ά.). Μεγάλα θηλαστικά δεν υπάρχουν πια -οι παλιότεροι λένε πως ο λύκος χάθηκε από τα δάση της Οχης στις αρχές του 20ού αιώνα- υπάρχει όμως ακόμη σημαντική ορνιθοπανίδα με καταγραμμένα 70 είδη πουλιών που φωλιάζουν εδώ.

Το άγαλμα του Αφανούς Ναύτη δεσπόζει στο λιμάνι της Καρύστου.

Για μια πρώτη επαφή με το όμορφο και άγνωστο βουνό της Εύβοιας μπορείτε ν\’ ακολουθήσετε δυο ενδιαφέρουσες εκδρομές που πραγματοποιούνται με αυτοκίνητο. Η πρώτη ξεκινά από το χωριό Μετόχι και συνεχίζει σε χωματόδρομο, ο οποίος σέρνεται με κόπο στις ανεμοδαρμένες πλαγιές της Οχης. Το τοπίο γυμνό, αποσαθρωμένο, μας αποκαλύπτει χιλιόμετρο το χιλιόμετρο, όλο και καλύτερη θέα στον κόλπο της Καρύστου (προσοχή στις κοφτερές πέτρες που υπάρχουν στο οδόστρωμα, αλλά και στις… οχιές καθώς ο τόπος αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους βιότοπους στην Ελλάδα αυτού του επικίνδυνου ερπετού).

Στη συνέχεια ο δρόμος χάνεται μέσα στον «Καστανόλογγο της Οχης», όπως είναι γνωστό το πυκνό δάσος που σχηματίζουν υπέργηρες καστανιές, και τερματίζει μετά 11 χιλιόμετρα στο ορειβατικό καταφύγιο σε ύψος 1.100 μέτρων. Δυστυχώς, αυτό το αιώνιο «μνημείο της φύσης» βαθμηδόν συρρικνώνεται λόγω της μάστιγας της υπερβόσκησης που δεν επιτρέπει στα νεαρά δενδρύλλια ν\’ αναπτυχθούν, αλλά και εξαιτίας των πυρκαγιών και της ξηρασίας που κατατρώνε τη δασόφυτη πλαγιά μειώνοντας δραματικά την έκτασή της.

Το γάργαρο και ορμητικό ποτάμι του Δημοσάρη χύνεται στο Αιγαίο.

Από το ορειβατικό καταφύγιο ξεκινά το σημαδεμένο, βατό μονοπάτι που οδηγεί στο θρυλικό Δρακόσπιτο της Οχης (υψ. 1.398), ένα από τα 23 της Νότιας Εύβοιας, και λίγο πιο ψηλά κοντά στην κορφή στο εκκλησάκι του Προφ. Ηλία. Το Δρακόσπιτο, το ιδιόμορφο αυτό κτίσμα αγνώστου ακόμα προελεύσεως, εικάζεται ότι κατασκευάστηκε στους ελληνιστικούς χρόνους και σύμφωνα με διαφορετικές εκδοχές υπήρξε φρυκτωρία, αρχαίο ιερό, ρωμαϊκή κατοικία, αλλά και το σπίτι του Δράκου, του φόβου και τρόμου της περιοχής που μέσα από τη λαϊκή μυθοπλασία έπαιρνε σάρκα και οστά στον φανταστικό κόσμο των παιδικών παραμυθιών…

Η δεύτερη διαδρομή γνωριμίας με τον τραχύ, αλλά γοητευτικό ορεινό κόσμο της Οχης ξεκινά από την πόλη της Καρύστου και ολοκληρώνεται στις πηγές του ποταμού Δημοσάρη (12 χλμ.) οι οποίες βρίσκονται στη θέση «Πετροκάναλο» μετά το χωριό Μεκουνίδια. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα είναι η κατάβαση μέσα από το πυκνόφυτο φαράγγι του ποταμού προς τo χωριό Λενωσαίοι (3 ώρες) και τις ακτές του Αιγαίου.

Η εκκλησία των Ταξιαρχών στο χωριό Καλύβια (12ος αι.) είναι μια από τις δεκάδες παλιές εκκλησίες που βρίσκονται διάσπαρτες σε όλο τον ορεινό όγκο της Οχης.

Διαδρομές για «μικρούς εξερευνητές»

Ισως δεν υπάρχει πιο ιδανικός τόπος για εξερευνήσεις τόσο κοντά στην Αθήνα. Στα ορεινά χωριά της Οχης και του Κάβο Ντόρο ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει αρκετές δεκαετίες πίσω. Σε μερικά από αυτά το ηλεκτρικό ρεύμα ήρθε μόλις πριν από λίγα χρόνια, ενώ δεν είναι λίγοι οι οικισμοί που επικοινωνούν με τον «έξω» κόσμο με χωματόδρομους. Ενδεικτικά προτείνουμε κάποιες διαδρομές που αξίζει να τις πραγματοποιήσετε.

Προς Καλλιανού: Από Κάρυστο θα κατευθυνθείτε προς τα μεσόγεια χωριά Παραδείσι, Αγιο Δημήτριο και στη συνέχεια θα βγείτε στο ανοικτό Αιγαίο. Πηγαίνοντας παράλληλα με την ακτή θα καταλήξετε στην πλατανοσκέπαστη αμμουδιά Καλλιανού (42 χλμ. από Κάρυστο) επίνειο του ομώνυμου χωριού. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι κοντινοί Λενωσαίοι, ένας οικισμός πνιγμένος σε πανδαισία βλάστησης δίπλα στο φαράγγι του Δημοσάρη.

Ο περίφημος «Καστανόλογγος της Οχης», το δάσος με τις πελώριες καστανιές, αποτελεί ιδανικό μέρος για περιπάτους και διαδρομές με 4χ4.

Κάρυστος – Κάβο Ντόρο: Η περιήγηση στο νοτιότερο τμήμα της Εύβοιας ακόμη και τώρα που ένα μέρος του δρόμου έχει ασφαλτοστρωθεί, μοιάζει με μικρή Οδύσσεια. Μέχρι το χωριό Πλατανιστός η διαδρομή είναι ιδανική για όσους προτιμούν ήσυχους επαρχιακούς δρόμους. Συνεχίζετε βορειότερα μέχρι τον οικισμό Πρινιά κι από εκεί για το θρυλικό Κάβο Ντόρο ή σύμφωνα με τους χάρτες ακρωτήρι Καφηρέας με το εκκλησάκι του Αγ. Γρηγορίου στο βράχινο άκρο του (60 χλμ. από Κάρυστο).

Fast Info

Στρατηγική θέση: Το Κοκκινόκαστρο είναι κτισμένο πάνω στα θεμέλια αρχαίας ακρόπολης και βρέθηκε πολλές φορές στο επίκεντρο των γεγονότων της ιστορίας λόγω της στρατηγικής θέσης του. Στα χέρια των Φράγκων έμεινε έως το 1470 και μετά ήρθε η σειρά των Οθωμανών με τον Μωάμεθ τον Πορθητή. Οι Τούρκοι κράτησαν το Καστέλο Ρόσσο μέχρι το 1833, παρ\’ όλες τις ηρωικές προσπάθειες του Κριεζιώτη, του Ανδρούτσου και του Φαβιέρου να το καταλάβουν.

Παλιές αγροικίες στο χωριό Λενωσαίοι που βρίσκεται δίπλα στο φαράγγι του Δημοσάρη.

«Κτήμα Μοντοφώλι»: Κοντά στους Μύλους βρίσκεται το κτήμα «Μοντοφώλι» όπου καλλιεργούνται αιγαιοπελαγίτικες ποικιλίες αμπελιών που δίνουν τους εκλεκτούς οίνους «Μυρτίλο» και «Μοντοφώλι». Το κτήμα είναι επισκέψιμο κατόπιν συνεννόησης (22240 23951). Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής (κλασικής και jazz) που θα γίνει φέτος για πρώτη φορά στις 22 & 23/6 στους χώρους του κτήματος (www.montofoli.gr).

Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης: Θα το βρείτε πλάι στο νεοκλασικό κτίριο του δημοτικού σχολείου στα Καλύβια. Μια πραγματικά αξιέπαινη προσπάθεια που αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο τον φυσικό και πολιτισμικό πλούτο της περιοχής! (τηλ. 22240 22461)

Το θρυλικό Κάβο Ντόρο ή σύμφωνα με τους χάρτες ακρωτήρι Καφηρέας με το εκκλησάκι του Αγ. Γρηγορίου στο βράχινο άκρο του.

Οι κοντινές παραλίες: Αργότερα, όταν ο καιρός θα γλυκάνει, οι ακτές της Καρύστου είναι ιδανικές για τις πρώτες καλοκαιρινές βουτιές. Προτείνω ως καλύτερη παραλία, κοντά στην πόλη, την Μπούρου. Από το χωριό Μετόχι (5 χλμ. ανατολικά της Καρύστου) θα προσεγγίσετε την πανέμορφη ακρογιαλιά Καστρί (17 χλμ. από Κάρυστο) και αμέσως μετά τον Πλατύ Γιαλό και το Λιβάδι που εκτός των άλλων είναι προστατευμένες από τους βοριάδες.

Διαμονή

«Κτήμα Μοντοφώλι» (22240 23951, www.montofoli.gr). Διαμονή σε εξαιρετικά προσεγμένα και με μεράκι αναπαλαιωμένα σπίτια του κτήματος.

«Παντέλειο» (22240 25701, www.pantelio-rooms-karistos.gr) Νοικοκυρεμένο, οικογενειακό ξενοδοχείο, νεοκλασικής αρχιτεκτονικής σε καταπράσινο κήπο.

«Anastasia Hotel» (22240 27222-3, www.anastasiahotel.com.gr) 4 αστέρων ξενοδοχείο πάνω στη δυτική παραλία.

«Αιγαία» (22240 27350, www.aegeahotel.com). Στη θέση Πηγαδάκι ανεξάρτητα κτήρια και δωμάτια με εξαίσια θέα.

«Πολιτεία» (22240 25425, www.politia-villas.com). Επιπλωμένα διαμερίσματα.

«Αμαρυλλίς» (22240 24147, www.amaryllis-karystos.com). Επιπλωμένα διαμερίσματα με απίστευτη θέα.

Ξενοδοχείο «Καρύστιον» (22240 22191, www.karystion.gr).

«Aeolia villas» (22240 23141, www.aeoliavillas.gr). Πολυτελείς επιπλωμένες κατοικίες πάνω από την παραλία Μπούρος.

Σουίτες «Απόλλων» (κοντά στο λιμάνι της Καρύστου) (22240 22045, www.apollonsuiteshotel.com).

Φαγητό

Στην παραλία της Καρύστου (στην οδό Κριεζώτου) θα βρείτε την ταβέρνα – ουζερί «Φίλιππας» (22240 24470) για φρέσκο ψάρι και ουζομεζέδες. Επίσης στην παραλία με θέα στο λιμάνι το ξεχωριστό εστιατόριο «Μοσχο – κάρυδο» (22240 22441) με ψαγμένη μεσογειακή κουζίνα σε τιμές λογικές. Δοκιμάστε από το καλοκαιρινό μενού διά χειρός Παναγιώτη, γαύρο μαριναρισμένο με πιπεριά Φλωρίνης και βινεγκρέτ φράουλας, φιλέτο γλώσσας με μους καπνιστής μελιτζάνας και χοιρινό με κρούστα μουστάρδας και σος από δαμάσκηνα.

Στην πλατεία Αμαλίας θα βρείτε το μαγειρείο «Κάβο Ντόρο» (22240 22326) σημείο αναφοράς για τους ντόπιους, με καλομαγει-ρεμένο φαγητό από την ελληνική παραδοσιακή κουζίνα. Στον Ανω Αετό η ταβέρνα «Πηγή» (22240 2233), είναι ιδανική για μεσημέρι με τραπεζάκια κάτω από τη σκιά πλατάνων και απεριόριστη θέα.

Για κρεατικά και κάποιες φορές ζωντανή μουσική θα πάτε στο «κουτούκι του Νικόλα», ή στο «Ρέμα».

Στον δρόμο προς τις παραλίες του Αιγαίου στο χωριό Παραδείσι θα βρείτε την παραδοσιακή εξοχική ταβέρνα «οι Μουριές» (22240 31760).

ethnos.gr