Ενα καλά οργανωμένο κύκλωμα λαθρέμπορων δρα ανεξέλεγκτα στον θεσσαλικό κάμπο και τη βόρεια Ελλάδα, διακινώντας απαγορευμένα και επικίνδυνα φυτοφάρμακα από τη Βουλγαρία και την Τουρκία. Πρόκειται για παρασιτοκτόνα που χρησιμοποιούνται κυρίως σε καλλιέργειες τομάτας και βαμβακιού και για τα οποία η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει απαγορεύσει τη χρήση τους εδώ και αρκετά χρόνια, λόγω της επικινδυνότητάς τους στη δημόσια υγεία αλλά και των καταστροφικών τους επιπτώσεων στο περιβάλλον.
Στις αρχές του μήνα, η Αστυνομία κατάσχεσε μεγάλες ποσότητες παράνομων φυτοφάρμακων, ύστερα από έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε δύο αποθήκες στη Χάλκη Λάρισας. Σε συνεργασία με το Τμήμα Φυτο-υγειονομικού και Ποιοτικού Ελέγχου της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλίας, οι αστυνομικοί εντόπισαν πάνω από 200 επικίνδυνες συσκευασίες αγροχημικών βουλγαρικής και τουρκικής προέλευσης, τα οποία δεν διέθεταν ούτε την απαιτούμενη άδεια από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ούτε τις εγκεκριμένες πιστοποιήσεις από την Ε.Ε.
Παράλληλα, έρευνα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης σε τρεις λίμνες της Μακεδονίας απέδειξε ότι η χρήση των επικίνδυνων γεωργικών φαρμάκων είναι πολύ πιο εκτεταμένη από όσο θα μπορούσε κανείς να φανταστεί. «Εντοπίσαμε 12 απαγορευμένες ουσίες στην Κερκίνη, τη Βόλβη και τη Δοϊράνη. Τα φυτοφάρμακα που έχουν τεθεί εκτός νόμου είναι πολύ επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία, καθώς είναι υψηλής τοξικότητας, ενώ έχουν τη δυνατότητα να παραμείνουν ενεργά επί πολλά χρόνια», δηλώνει ο καθηγητής Χημείας του ΑΠΘ Κώστας Φυτιάνος.
Κορυφή του παγόβουνου
Αν και η πρόσφατη αστυνομική επιχείρηση στη Λάρισα στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία, οι Αρχές αναφέρουν ότι η ποσότητα απαγορευμένων φυτοφάρμακων που κατασχέθηκε είναι μόλις η κορυφή του παγόβουνου. Σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, η «μαφία» των φυτοφάρμακων διαθέτει δεκάδες αποθήκες με γεωργικά προϊόντα σε ολόκληρο τον θεσσαλικό κάμπο αλλά και στη Μακεδονία, όπου φυλάσσεται το εκτός νόμου απόθεμα χημικών. Οι υποψήφιοι αγοραστές είναι συνήθως ανυποψίαστοι αγρότες με οικονομικά προβλήματα.
Το κύκλωμα τους προσεγγίζει στα καφενεία της περιοχής ή ακόμη και στο χωράφι και τους λανσάρει τα παράνομα φυτοφάρμακα σε πολύ χαμηλές τιμές, βεβαιώνοντας τους παραγωγούς για την ασφάλεια του προϊόντος.
Μάλιστα, τους παρουσιάζει έναν χειρόγραφο κατάλογο γεωργικών φαρμάκων και παίρνει παραγγελίες, παραπλανώντας τους ότι δεν αποτελεί αδίκημα να έχεις στην κατοχή σου τέτοιου είδους παράνομα σκευάσματα.
«Αν για ένα στρέμμα αγροτικής γης ο ψεκασμός με νόμιμα φυτοφάρμακα κοστίζει περίπου 1,50 ευρώ, με τα παράνομα το κόστος πέφτει στο μισό ευρώ ή ακόμη και χαμηλότερα. Δυστυχώς, σε καιρούς οικονομικής κρίσης είναι πολύ εύκολο να παρασυρθούν οι αγρότες και να αγοράσουν από τους λαθρέμπορους», λέει από την πλευρά του ο πρόεδρος του Γεωπονικού Συλλόγου Λάρισας Δημήτρης Σοφολόγης.
Στην προσπάθεια περιορισμού του κινδύνου που υπάρχει για το περιβάλλον, η Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλίας έχει ήδη ξεκινήσει καμπάνια ενημέρωσης των αγροτών, προκειμένου να ξέρουν με τι ψεκάζουν το χωράφι τους, ενώ βρίσκεται σε συνεργασία με την Αστυνομία για να ανταποκριθεί σε όλες τις καταγγελίες που γίνονται για τα απαγορευμένα φυτοφάρμακα.
«Εκτός από αυτές τις δύο αποθήκες που εντοπίστηκαν πρόσφατα, ερευνούμε άλλες έξι. Ταυτόχρονα, εντοπίσαμε ακόμη τρεις παραγωγούς που είχαν στην κατοχή τους τέτοιες παράνομες ουσίες. Ομως δεν θα σταματήσουμε εδώ, καθώς έχουμε προγραμματίσει ελέγχους ακόμη και στα βυτία ψεκασμών των αγροτών. Δεν πρόκειται να αφήσουμε τον κάμπο στο έλεος αυτών των κυκλωμάτων, να ρυπαίνουν ασύστολα το περιβάλλον και να βάζουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία», δήλωσε στη Real planet η αντιπεριφερειάρχης Ρένα Καραλαριώτου.
Έχουν καταργηθεί στην Ε.Ε.
«Τα επικίνδυνα φυτοφάρμακα που εμπορεύονται τα εγκληματικά κυκλώματα έχουν καταργηθεί εδώ και χρόνια από την Ε.Ε.», δηλώνει η Φρατζέσκα Υδραίου, διευθύντρια του Ελληνικού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας (ΕΣΥΦ). «Από την πολιτεία πρέπει να γίνουν καλύτεροι έλεγχοι για τα αγροχημικά που εισάγει η χώρα τόσο από τη Βουλγαρία όσο και από την Τουρκία. Μια λύση που θα μπορούσε να φέρει άμεσα αποτελέσματα είναι η τοποθέτηση μεικτών κλιμακίων ελέγχου από γεωπόνους και αστυνόμους στα τελωνεία της χώρας».
Σε μια προσπάθεια να καταπολεμήσει τη διακίνηση λαθραίων φυτοφάρμακων, ο ΕΣΥΦ διαθέτει ακόμη και τηλεφωνικό κέντρο καταγγελιών (8001139100) και προτρέπει τους αγρότες να αναφέρουν τα σκευάσματα που τους χορηγούν τα παράνομα κυκλώματα.
Την εκτεταμένη χρήση των φθηνών και απαγορευμένων φυτοφάρμακων στη βόρεια Ελλάδα έρχεται να αποκαλύψει έρευνα του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης, που εντόπισε συνολικά 12 επικίνδυνες ουσίες από παράνομα αγροχημικά σκευάσματα στις λίμνες Δοϊράνη, Κερκίνη και Βόλβη.
«Ξεκινήσαμε την έρευνα για να εκτιμήσουμε την κατάσταση των λιμνών και, χωρίς να το περιμένουμε, πέσαμε πάνω σε αυτές τις ουσίες», δηλώνει η ερευνήτρια στο Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του ΑΠΘ Ελένη-Χρυσούλα Καλογρίδη. Οι χημικές ουσίες εντοπίστηκαν σε πολύ μικρή περιεκτικότητα, πράγμα που σημαίνει πως δεν επηρεάζουν την κατάσταση των υδάτων στις τρεις μακεδονικές λίμνες.
«Παρ’ όλα αυτά, αποδεικνύουν ότι η παρανομία επιτελείται εδώ και χρόνια. Οι ουσίες που εντοπίσαμε ανήκουν σε φυτοφάρμακα τα οποία έχουν απαγορευτεί από το 2002 ή και παλαιότερα. Αν δεν χρησιμοποιούνταν τα απαγορευμένα σκευάσματα, δεν θα μπορούσαμε να τις ανιχνεύσουμε», προσθέτει η Ελ. Καλογρίδη.
real.gr